Thời gian trước, hòm thư của mình nhận được tin nhắn này, nó vừa khiến mình vui, và cũng gợi cho mình nhiều suy nghĩ. Vui vì hóa ra, ngoài thắc mắc của các bạn trẻ đang loay hoay với chuyện tình yêu, tình dục, mình lại nhận được cả sự quan tâm từ những người làm ngành giáo dục, với cùng suy nghĩ làm sao để xây dựng những bài học giáo dục giới tính tốt hơn.
Thực ra, đây cũng chính là suy nghĩ của mình khi bắt đầu đi học tại Anh và quyết định làm đề tài khóa luận Thạc sĩ về chủ đề Xây dựng mô hình giáo dục giới tính online cho thanh thiếu niên. Ngày nay, người lớn chúng ta luôn nói rằng phải “vẽ đúng đường cho hươu chạy”, nhưng không ai nói về việc để vẽ được con đường này, chúng ta cần làm gì
Với câu hỏi này, thay vì đưa ra lời khuyên, mình muốn chia sẻ một chút về những gì mình học được, qua quá trình tìm hiểu, nghiên cứu tài liệu, và thực hành của mình trong những năm qua ^^.

1. Về tiêu chí đưa ra các bài học

Sex Ed thực chất bao gồm rất rất nhiều thứ!
Nội dung học truyền thống (chỉ nói về bộ phận sinh dục, cách thức hoạt động của bộ máy sinh sản, qua 1-2 tiết học về sinh học năm cấp 2) là điều cực kỳ thiếu sót. Nhất là trong thời đại internet bây giờ, với sự hiện diện của Porn, của Sexting, của Cyber Sex, thì chắc chắn chúng ta cần nhiều hơn những bài học sinh học đơn thuần.
Chương trình học về sex ed được khuyến khích nhất hiện giờ, là giáo dục giới tính và các mối quan hệ toàn diện (Comprehensive relationship and sexuality education). Tức là bên cạnh khía cạnh sinh học, một chương trình giáo dục giới tính (GDGT) được coi là toàn diện sẽ cần các thứ khác như: hiểu biết về quyền và trách nhiệm, các kỹ năng để biết cách phân biệt đâu là thông tin đúng, đâu là lời đồn không căn cứ, cách giao tiếp, trao đổi để đạt được đồng thuận, biết cách tự đưa ra các quyết định phù hợp, bình đẳng giới và xu hướng tính dục v.v...
Điều kiện đầu tiên để xây dựng được một chương trình như vậy, đó là phải tạo được một môi trường học tập cởi mở, không phán xét, nơi tất cả những chuyện khó nói đều trở nên bình thường, và khiến mọi người mở lòng để nói về nó hơn. Là một người làm giáo dục, mình cần là người chủ động tạo một môi trường như vậy với học sinh, từ đó sẽ dần dần giúp các em mở lòng mình hơn để cùng nhau nói về sex ed.
Điều này là không khó, nhưng nó cũng không dễ. Tuy nhiên, mình tin là nếu các thầy cô dần luyện tập cách lắng nghe và chia sẻ, thì chắc chắn sẽ tác động tích cực tới học sinh của mình. Đây là điều mình có thể chắc chắn 100%, dựa trên chính những trải nghiệm mình đang làm với She Talks ^^!
GDGT toàn diện cũng nên bắt đầu từ sớm, và mỗi độ tuổi sẽ có những nội dung phù hợp. Về tiêu chí xây dựng bài học dựa trên độ tuổi, bạn có thể tham khảo mô hình hướng dẫn của UNESCO, nhằm hướng tới Mục tiêu phát triển bền vững. Tài liệu có tên là "International technical guidance on sexuality education: an evidence-informed approach". Nó bao gồm 8 cụm nội dung chính, mỗi cụm nội dung này sẽ được sắp xếp theo mức độ, ứng với từng độ tuổi phù hợp. Chắc chắn sẽ giúp bạn rất nhiều trong việc xây dựng nội dung dạy học cho các em ^^!

2. Khi hết các bài học thì có thể chia sẻ những gì?

Sex Ed là một lĩnh vực với khối lượng kiến thức rất lớn. Với quỹ thời gian hiện tại trên trường lớp, chắc chắn là không đủ để truyền tải hết nội dung các bài học. Ở đây, mình sẽ hiểu là nếu quỹ thời gian dạy về GDGT trên lớp kết thúc, thì nên làm gì tiếp.
Mình tin đó là lúc mà thầy cô, cha mẹ sẽ trở thành một người bạn, để các em có thể tìm đến, hỏi, và tâm sự về bất cứ điều gì. Bởi như đã nói ở trên, Sex Ed bao gồm các kỹ năng sống nữa, chứ không chỉ dừng lại ở việc quan hệ tình dục.

3. Cách hướng dẫn sao cho an toàn?

Việc lo lắng các em bây giờ có xu hướng tình dục sớm thực ra là một sự lo lắng hơi... thừa. Vì đó là điều chắc chắn đang xảy ra. Nên thay vì lo lắng, mình nghĩ là nên chấp nhận sự thật rằng các em có khi còn đang tìm hiểu những thứ mà nhiều người lớn chưa chắc đã biết
Tuy nhiên, quay lại với ý đầu tiên mình nói ở trên: điều cơ bản nhưng quan trọng nhất là tạo ra một môi trường cởi mở, thân thiện, không phán xét, khuyến khích các em nói về sex và các khúc mắc nhiều hơn nữa. Đây cũng là cách khiến người lớn dần thay đổi cách nhìn nhận về sex. Vì xét cho cùng, tại sao chúng ta lại phải ngại khi nói về những điều ai cũng cần phải trải qua nhỉ? :)
Yêu thương,
Hà Phạm
SHE TALKS - Girls Empowerment via Sex Education
--------------------
Mình có một niềm yêu thích đặc biệt với Sex Education và Animated Video. Nếu quan tâm tới các bản viết liên quan tới chủ đề Girls Empowerment via Sex Education, bạn có thể ghé thăm trang cá nhân của mình tại đây nhé ^^: https://she-talks.org/