Vẻ đẹp thực sự chỉ thấy được qua đôi mắt từng trải
Vẻ đẹp nhân tạo thông qua sự trải nghiệm, tạo giá trị bằng cách cho đi và nhận lại
Chủ Nhật vừa rồi, tôi có xem UFC 320, một ngày của những trận chiến đẹp mắt. Tôi muốn nói về trận main event giữa Alex Pereira và Mangomed Ankalaev. Trận đấu main card nhưng chỉ diễn ra vỏn vẹn 80 giây. Một số người nói trận đấu được sắp đặt, một số người nói may mắn, với cá nhân tôi thì tôi chợt nhận ra một điều quá: Vẻ đẹp thực sự chỉ thấy được qua đôi mắt từng trải.
Với một khán giả, tôi cảm thấy hơi thất vọng vì trận đấu quá ngắn. Nhưng ở góc độ khác, tôi có quá trình tập luyện kick boxing cũng gần 2 năm và cũng đấu tập (sparring) hàng tuần với những bạn học khác. Tôi thú thật khi trận đấu bắt đầu thì tôi đã có một cảm giác sợ vãi ** khi Alex Pereira chủ động ép góc và tấn công. Đó là bản năng bỏ chạy hoặc tấn công (fight or flight) khi bắt gặp một người có sát khí tỏa ra nặng như vậy. Điều này chỉ có được khi tôi đã từng có kinh nghiệm trải qua những điều tương tự: lên sàn, bị dồn góc và làm bao cát cho người ta giã. Cảm giác sợ hãi này thật cá nhân và thật đẹp.

Chamaaaaaaaaaa
Tôi cũng nhìn ngẫm lại, mọi vẻ sự yêu thích, mọi sự trân trọng đôi lúc không nằm ở sự vật và hiện tượng, mà nó phụ thuộc vào người tiếp nhận. Một câu nói có thể liên quan đó là:
Vẻ đẹp không nằm ở đôi má hồng của người thiếu nữ mà ở trong mắt của kẻ si tìnhImmanuel Kant
Bàn sâu về vấn đề
Đây là một chủ đề tôi nghĩ hơi khó có thể giải thích rõ ràng, vì bản thân tôi vẫn đang có gắng sắp xếp các ý tưởng lại với nhau.
Đơn giản hóa vấn đề này thì ta có hai vế : vẻ đẹp ở đây là giá trị, đôi mắt từng trải là công sức, tài nguyên mà ta bỏ ra.
Điều này có nghĩa, giá trị của một sự vật hoặc hiện tượng phụ thuộc vào người tiếp nhận chứ không hề nằm ở giá cả niêm yết. Một thứ có thể vô giá với người này nhưng lại không có giá trị với người khác.
one man trash is another man's treasureTục ngữ tiếng Anh
Chúng ta có thể áp dụng lý thuyết này vào thực tế, ở đây ta có thể nhìn theo hai chiều hướng khác nhau:
1. Hướng ra ngoài: bản thân chủ động tạo giá trị cho sự vật, sự việc
1.1 Tăng đầu tư giá trị vào điều tốt đẹp trong cuộc sống
Ở đây, tôi giả định rằng cá nhân đã tìm được những điều ý nghĩa trong cuộc sống. Bằng cách đầu tư nhiều thời gian, công sức và tiền bạc cho những điều mà cá nhân cảm thấy mang lại ý nghĩa tích cực cho cuộc sống. Điều này nghe có vẻ đơn giản nhưng để đầu tư đúng nghĩa và kiên trì thì cực kỳ khó.
Nhưng cái gì càng khó, càng tốn nhiều tài nguyên để đạt được lại càng mang đến sự thỏa mãn cao tương đương. Do đó, theo tôi để cảm nhận được vẻ đẹp của một hoạt động nào đó thì việc dẫn thân và kiên trì theo đuổi trong một khoảng thời gia đủ dài là bắt buộc. Việc một người không có dấn thân, không chịu bỏ công, bỏ sức, của cải nhưng luôn mơ mộng, thao thao bất tuyệt về việc đang tìm một đam mê, ước mơ nào đó thì có chăng chỉ là một lời nói dối nhằm an ủi bản thân.
Trong khi thời tôi lúc nhỏ, chỉ tầm 25 năm về trước, khu tôi sống nhiều lúc còn không có đèn điện. Loanh quanh cái tỉnh nhỏ chỉ một vài nơi vui chơi, lâu lắm được cái hội chợ, một vài hoạt động giải trí. Tôi còn nhớ trò chơi thậm chí diễn ra theo mùa kéo dài theo lịch học: đi học thì bắn bi, sưu tầm thẻ bài. Hè thì đi câu cá, đi thả diều, chơi các trò chơi dân gian. Chẳng có nhiều lựa chọn nên ai cũng dành thời gian chơi cho nhau thời gian chất lượng nhất.
Mỗi người đều có ưu tiên khác nhau, nhưng đơn giản hóa nhất thì ta đều cần một điều kiện sống tốt và những mối quan hệ xã hội chất lượng để có một cuộc sống đầy đủ. Do đó, việc lựa chọn công việc khiến ta cảm thấy rằng bản thân đang tạo ra giá trị, chọn những người bạn cùng đi với nhau trên con đường dài để dành nhiều tâm huyết và thời gian cho nhau. Đừng sợ mất việc cũng như một người bạn mà cá nhân có những cảm giác có gì đó “sai sai”, vì càng ở lâu, giá trị của những thứ đó càng tăng lên khiến cá nhân càng khó từ bỏ.
Có một thuật ngữ về vấn đề này. Đó là chi phí chìm (sunk cost): chi phí hoặc khoản đầu tư trong quá khứ không thể thu hồi được và do đó không nên ảnh hưởng đến việc ra quyết định trong tương lai.
1.2. Làm giảm giá trị những điều vô nghĩa
Tác động của việc sợ bỏ lỡ chính là điều tiêu cực nhất trong hiện tại. Thời đại ngày nay, cái gì cũng nhiều, nhanh và rẻ khiến chúng ta ngày càng trở nên đau khổ vì quá nhiều lựa chọn, mua cái gì cũng phải so sánh trăm ngàn thứ, phải đắn đo xem liệu đó có phải là deal hời nhất không. Thời gian giới hạn của con người lại bị phân tán kinh khủng bởi : hoạt động giải trí, học tập, du lịch, tin tức,…
Một ví dụ mà tôi đã bất ngờ nhận được, trước đây tôi dành một lượng năng lượng và thời gian lớn để đọc những cuốn best seller. Ở đây tôi không có ý là những cuốn sách này không có giá trị, mà giá trị của những cuốn sách này đến những lúc tôi không cần thiết. Thay vào đó, hiện tại tôi cho phép bản thân thả mình theo kiểu nghệ sỹ hơn, tôi không còn đọc sách nhiều như trước nữa mà tôi sẽ sử dụng thời gian đó để đặt hỏi và tìm kiếm kiến thức về vấn đề đó, ngay lúc đó. Đối với cá nhân tôi, tôi thích cách tiếp cận này hơn là việc nạp một cách ồ ạt một lượng kiến thức lớn mà bản thân chưa biết xài chúng như thế nào. Và AI chính là chất xúc tác lớn cho sự thay đổi này.
2. Thu vào trong: hãy để bản thân có giá trị với người khác
Làm rõ ý hơn, nguyên lý cơ bản đó là thời gian nỗ lực càng lớn thì giá trị càng cao. Do đó, cách để bản thân có giá trị đối với người khác đó chính là việc cá nhân để người khác đầu tư thời gian, tài nguyên vào bạn.
Đây là một điều đối với bản thân tôi là một sự khám phá lớn gần đây. Từ lúc còn trẻ người non dạ hơn lúc này, tôi vẫn thường nghĩ để người khác yêu thương, có tình cảm với mình thì bản thân phải cho đi nhiều nhất có thể, đừng nhận sự giúp đỡ từ người khác, phải tự lập. Nhưng có một thực tế phũ phàng, người cho đi là người quý trọng mối quan hệ hơn và nói đến đây, có lẽ một số kỷ niệm, một số câu chuyện sẽ được nhớ đến, khi những mối quan hệ một chiều, những sự thất vọng đến ngỡ ngàng về sự vô tâm của những người mà ta dành hết tâm huyết trao tặng.
Vậy cách nào để có chung một mối quan hệ mà cả hai bên cùng trân quý, đóng góp nhiều thời gian, công sức. Đó là cả hai phải biết cả cho và nhận, chỉ cần lệch một bên thì mối quan hệ khả năng cao sẽ đổ vỡ. Trường hợp cá nhân tôi, từ nhỏ tôi là một người chẳng thích cho, cũng chẳng thích nhận gì , đây là cách tôi tinh chỉnh lại bản thân để phù hợp hơn :
Trường hợp 1: đối với những người có xu hướng cho đi. Đại đa số xung quanh tôi hiện tại là những người cho đi, vì tôi có thể dễ dàng tạo mối quan hệ sâu sắc với họ. Bởi vì trong mối quan hệ này, tôi có thể chủ động thay đổi, vì họ căn bản là những người tuyệt vời rồi, họ chủ động trao cho tôi rất nhiều giá trị. Điều đau khổ đó là những người cho đi thường sẽ bị thu hút bởi những người thích nhận và đa số trường hợp họ sẽ bị lợi dụng, lâu dần sẽ có góc nhìn tiêu cực về con người. Để có thể tạo ra một mối quan hệ tuyệt vời thì việc đầu tiên của tôi là nhận những giá trị đó từ họ, điều này nói ra có vẻ đơn giản và mang tính chất lợi dụng. Do đó tôi phải giải thích rõ, đối với người có xu hướng như tôi đã nói ở trên, việc nhận cũng là một hành động trái lại bản năng. Việc nhận một cái gì từ người khác khiến tôi cảm thấy mình phải có nghĩ vụ mang ơn và trả lại tình cảm, ơn nghĩa đó, nên điều đó khiến tôi rất khó xử. Nên việc nhận là một việc khó nhưng tôi đã chấp nhận điều đó, và khi đã nhận giá trị từ người khác bản thân tôi lại bị thôi thúc phải trả lại một cái gì đó. Và điều này cũng khó kinh khủng khiếp, vì tôi là người kém vô cùng khoản này: ngoại giao, quà cáp, tìm hiểu sở thích, ngày lễ, ….. Tất cả đều tôi tuột khỏi đầu tôi, nên tôi cố gắng đáp trả lại bằng mọi cách, từ việc dễ nhất là trả tiền: các bữa ăn, cf hoặc những hoạt động mà tôi chủ động hẹn gặp mặt để mời lại. Trong đó, điều tôi cố gắng trả lại nhất là khoảng thời gian chất lượng, khi tôi dành thời gian cho ai, tôi sẽ ngắt hết liên lạc, không xài điện thoại, chỉ tập trung nhất trong thời điểm đó. Đây cũng có lẽ là điều mọi người quý nhất tôi ở điểm đó. Một lời tâm sự đến những người có tính cách cho mà không muốn nhận lại hoặc trung tính như tôi, chẳng thích cho cũng chẳng thích nhận. Hãy mở lòng đón nhận, hãy để người khác đầu tư vào bản thân ta vì đó là cách để tạo một mối quan hệ bền vững , đừng ích kỷ giành lấy cho bản thân việc được che chở, giúp đỡ người khác.
Trường hợp 2: với những người chỉ thích nhận. Đây là người mà tôi ít có mối quan hệ sâu sắc, bởi vì bản thân tôi chẳng có sự liên kết nào trong tính cách. Nhưng tôi làm việc với nhiều người như vậy rồi và cách tôi làm việc cũng rất rõ ràng, tôi không bao giờ để họ nhận được một quyền lợi gì mà không kèm trách nhiệm. Bởi vì tâm lý của người được nhận là họ rất vô tư nhận mà chẳng đoái hoài gì đến việc trao đi giá trị trước. Câu nói tôi nhớ mãi khi tôi quản lý một nhân sự : “mấy cái này đơn giản, anh làm cũng được thôi nhưng phải có gì anh mới làm”. Đây là những người vị lợi, khi làm việc với họ, tôi luôn đáp ứng mọi yêu cầu của những người này nhưng luôn rõ ràng mọi thứ trước khi thực hiện: quyền lợi và trách nhiệm. Tôi sẽ hỗ trợ, đảm bảo nguyện vọng của người đó như người đó muốn, nhưng phải đảm bảo với tôi về lợi ích của tập thể và phải duy trì trách nhiệm sau khi đã được hưởng những quyền lợi. Tôi không chấp nhận được một người sau khi đã nhận quyền lợi nhưng phủi sạch trách nhiệm, thậm chí tệ hơn một số người sau khi có quyền hạn trong tay lại quay ra gây những điều tiêu cực với người khác.
Lời cuối
Ngồi xem từ chủ Nhật mà đến tận đến hôm nay, tôi mới viết xong được bài viết này, đôi lúc tôi cũng bất ngờ vì việc viết theo phong cách ngẫm đến đâu ghi đến đó có thể dẫn dắt câu chuyện “lạc đề” xa đến vậy. Bởi vậy, sau khi mỗi lần hoàn thành dược một bài viết, việc viết lại càng trở thành một phần cuộc sống của tôi hơn, một thứ mà tôi rất sẵn sàng tiếp tục đánh đổi nhiều tài nguyên hơn nữa để phát triển.
Hãy dám nhận tình cảm từ người khác và hoàn hỉ cho đi với tấm lòng chân thành. Nếu có thể, hãy là người dẫn dắt mối quan hệ phát triển theo hướng tích cực, đừng chờ đợi, bị động trong mối quan hệ, đặc biệt là với những người tốt, vì người tốt đã hiếm còn khó kết bạn.

Quan điểm - Tranh luận
/quan-diem-tranh-luan
Bài viết nổi bật khác
- Hot nhất
- Mới nhất

