Văn hóa, văn học dưới góc nhìn liên không gian– Nguyễn Văn Dân. T.N Trinh Tuong

Cuốn sách Văn Hóa, Văn Học Dưới Góc Nhìn Liên Không Gian của tác giả Nguyễn Văn Dân mang đến một cách tiếp cận mới mẻ và sâu sắc trong việc nghiên cứu văn hóa và văn học thông qua lăng kính liên không gian (trans-spatiality). Đây là một tác phẩm nghiên cứu đồ sộ, mở ra góc nhìn mới về cách mà các nền văn hóa và văn học giao thoa, tác động lẫn nhau qua không gian và thời gian, đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay.

Mở đầu cuốn sách tác giả giới thiệu về định nghĩa “ liên không gian” từ những ví dụ có trong văn học Việt Nam và thế giới, văn học tái hiện những cột mốc lịch sử qua các góc nhìn của nhiều tác giả khác nhau, không chỉ trong không gian hiện thực mà còn là không gian ngôn từ, không gian lý thuyết hay kỹ thuật viết, đó đều là "không gian" để có thể làm bối cảnh phân tích một tác phẩm. Chính từ đó làm nổi bật sự đa dạng văn hóa và văn học qua các thời kỳ lịch sử cũng như các phong cách ứng dụng, tiếp cận tác phẩm.

Nhiều góc nhìn khác nhau được đề cập như yếu tố địa lý, lịch sử và văn hóa và lý luận không gian để phân tích nội dung của từng tác phẩm. Mỗi tác phẩm là kết tinh của không gian, thời gian, ngôn từ không chỉ ở thời điểm của tác giả mà còn là ký ức xã hội, hồi ức hoặc sự kiện. Sự phát triển về tư tưởng, giá trị, văn hóa theo thời gian được bác Dân nhìn nhận tích cực là “giao thoa văn hóa”, sự mất đi hoặc thay đổi không hẳn là uổng phí mà chỉ sự đổi mới, sự ảnh hưởng của văn hóa quốc tế đối với văn học Việt Nam, cũng như cách mà văn học Việt Nam đóng góp vào văn học toàn cầu. Vậy theo bạn thì:

Nếu bạn thực sự không có hứng thú về văn hóa và văn học, cuốn sách này sẽ cực kỳ nhàm chán với bạn vì phong cách lập luận theo lối chuyên ngành và đút kết từ những ví dụ thực tế. Mạch lạc, chính xác khi đề cập đến những khái niệm, dễ đọc nhưng khó tiếp thu đối với bạn đọc không có hứng thú với chủ đề này. Tuy nhiên, với mình cuốn sách cực kỳ hay khi nền tảng về lý luận văn hóa học được lập luận chặc chẽ, sâu sắc. Mỗi sản phẩm văn học không chỉ là những câu văn trơ trụi mà còn là kết tính từ kiến thức, kinh nghiệm thực tế, trải nghiệm của mỗi tác giả, là ký ức của xã hội. Cuốn sách mang tính học thuật cao, rất thích hợp cho những bạn sắp phải làm luận án về văn học, phân tích, bạn nên tham khảo để hiểu thêm về phương pháp lập luận, nêu luận điểm và cách tiếp cận vấn đề.

Văn Hóa, Văn Học Dưới Góc Nhìn Liên Không Gian là công trình nghiên cứu có ảnh hưởng về mặt lý luận và thực tiễn. Sự kết hợp giữa văn học và văn hóa có ảnh hưởng sâu sắc đến trải nghiệm sống của mỗi người.  Bác Dân còn chứng minh được, sự phát triển của xã hội hay một quốc gia, ngôn ngữ không chỉ dựa vào những con số mà còn là sự phát triển hay lụi tàn của văn hóa và văn học.

Mình xin gửi lời cảm ơn đến bác Nguyễn Văn Dân đã thành công trong việc đem đến một cách nhìn mới và toàn diện về văn hóa và văn học, mở ra hướng nghiên cứu mới về sự giao thoa văn hóa và sự phát triển văn học trong thời đại toàn cầu hóa. Đây là một đóng góp quan trọng cho nền nghiên cứu văn học và văn hóa ở Việt Nam và là tài liệu đáng quý cho những bạn muốn theo đuổi nghiên cứu về văn hóa và văn học.