Vấn đề nhận thức

1. Hôm nay McDonald’s Việt Nam vừa đăng bài xin lỗi vì một chiến dịch quảng cáo của họ do "đu trend" quá đà, lợi dụng thông tin của một người bất hạnh. Chuyện là có một nam thanh niên người Trung Quốc, theo đuổi một cô gái gần 2 năm, liên tục chuyển tiền cho cô ấy đến nỗi phải ăn rau nhiều hơn thịt. Chàng trai có biệt danh Mèo Béo này có viết đại ý là không muốn ăn rau nữa, muốn ăn McDonald’s. Câu chuyện này được lan truyền rộng rãi là vì kết cuộc của nó là chàng trai không được yêu và phải tự kết thúc cuộc đời mình.Nhân viên truyền thông của McDonald’s thấy vậy "nhanh trí" thiết kế quảng cáo kèm theo một câu là "Không muốn ăn rau, thì ăn xxx của McDonald’s".

Những người biên soạn, thiết kế, duyệt, chạy quảng cáo này họ đã nghĩ gì khi làm điều đó? Rõ ràng là họ có đầy đủ thông tin, kiến thức và có năng lực tư duy ở mức cơ bản bình thường. Có lẽ trong nhận thức của họ thì khác?

2. Năm rồi mình mới chuyển nhà. Gần nhà có một bãi rác tự phát. Trong khu này có khoảng năm chục hộ, mình để ý thấy nhiều hộ cũng mang rác ra đổ ở thùng rác (cách đó 200 mét), còn một số hộ thì cứ "vô tư" quăng rác ở bãi đất trống đó. Đó là ngã ba đường, cách vài ngày lại có người đốt tuy nhiên bãi rác càng lúc càng lớn lên và bốc mùi khó chịu. Mình không hiểu nổi tại sao người ta không mang rác đi thêm một đoạn để bỏ thùng rác cho sạch sẽ đàng hoàng, trong khi cũng chỉ là để trên xe rồi chạy thêm một chút?

Mình với vợ mình từng bàn với nhau mấy phương án về việc dọn dẹp và cắm biển "đừng đổ rác" ở đó mà vì nhiều lý do nên vẫn cứ chịu đựng cảnh chướng mắt đó mỗi lần chạy về nhà. Lý do quan trọng nhất mà mình chưa dọn là kiểu gì mấy người kia cũng đem rác bỏ ra đó tiếp. Lúc đó mình khá khó chịu về bãi rác này, thường xuyên nghĩ trong đầu làm sao để cho nó sạch sẽ lại được. Mình xem trên Tivi thấy phóng sự về một khu nhà nghèo ở một nước Đông Nam Á nào đó, và mình thấy rất nhiều rác, đầy rác quanh nhà.

Rồi mình với An Thy có dịp đi sâu vào trong hẻm, nhìn những khu nhà trong đó. Khi đó trong đầu mình tự dưng bật ra một câu: Cuộc sống của họ thế này thì còn quan tâm gì đến việc bỏ rác ở đâu nữa!

Đó là hai cha con. Người cha U60, người con khoảng hai mấy tuổi. Hai người đều rất lực lưỡng, mặc áo ba lổ dưới trời nắng, hai tay đầy hình xăm, da rám nắng mạnh mẽ. Họ đốt bãi rác đó trong ba ngày liền. Đốt hết lớp này lại dùng cuốc cào lên, đốt tiếp.

Ấy vậy mà mấy ngày sau, trên bãi đất được dọn dẹp sạch sẽ, cắm biển lịch sự đó vẫn có một túi rác mới. Nó nằm đó lẻ loi, nổi bật như muốn tuyên chiến và hủy hoại công sức của hai người nghĩa hiệp kia vậy. Túi rác đó được dọn đi, qua ngày sau lại có một túi khác.

Khi đó mình bực mình đến nỗi đã tự hỏi là nếu chúng ta có một quyển "death note" hay "Công tắc độc tài" hay mấy viên đá của Thanos thì liệu thế giới này còn lại được mấy người?

3. Mình có tham gia vài cái group xàm trên FB, chủ yếu là coi nó xàm tới cỡ nào. Có nhiều cái ngộ lắm. Như dạo có vụ một cậu trai vị thành niên giết người yêu chôn trong rừng chuối, trong group đó thì nhau chia sẻ hình ảnh của cậu đó như một cái gì đó rất ngầu, rất ghê gớm. Thi nhau tạo FB giả của người đó rồi đùa giỡn bằng cách dọa nhau. Như kiểu một dạng idol nào đó vậy.

Ngoài đời, người ta vẫn không thiếu việc đối xử vô nhân đạo, lừa gạt, hãm hại nhau, vì một lợi ích nhỏ hay thỏa mãn một cảm xúc nhất thời nào đó mà đoạt đi mạng sống của người khác hay vui đùa trên những sự kiện đó.

Tại sao cùng là con người, sống trong xã hội mà lại có thể làm content kiểu McDonald’s, bỏ rác nơi người ta vừa dọn hay tung hô một tội phạm như idol?

Cá nhân mình vẫn chưa có câu trả lời thỏa đáng. Có thể có rất nhiều nguyên nhân tạo ra một kết quả nhưng theo mình thấy chủ yếu vẫn là do nhận thức. Kiến thức, thông tin thì dễ dàng tiếp cận nhưng việc có để nó trong đầu, tư duy về nó và thực hành nó hay không thì lại là việc khác.

Những việc ta làm thể hiện nhận thức bên trong ta và đó là thứ quyết định thế giới mà ta sống. Người thích bỏ rác bừa bãi thì đang sống trong rác.

Chúng ta đều ở đây, trên trần gian này, xem như là bình đẳng. Nhưng việc chúng ta đến từ đâu và sẽ đi về đâu thì khác. Tốt nhất là mỗi người tự nhìn lại và thu dọn bãi rác của riêng mình, để thế giới trở nên tốt đẹp, hoặc không.