Đã trải qua khoảng 7 tháng kể từ thời điểm mình phải đứng trước ngã rẽ quan trọng của đời mình - chọn trường Đại học.
Trong khoảng thời gian sau khi mọi người vừa biết kết quả thi Trung học phổ thông Quốc gia, khi mà "cơn bão" của việc chọn trường phải đổ xô tới; mình đã chứng kiến những câu chuyện, nghe nỗi băn khoăn, bối rối xen lẫn với đôi chút hoảng loạn từ hết người bạn này đến người bạn kia: có người đột ngột phải đưa ra lựa chọn lại từ đầu vì điểm thi không như mong đợi, có người thì có con điểm hoàn hảo nhưng lại vẫn chẳng biết nên đưa ra quyết định nào khi ngôi trường bạn thích lại chẳng phải nơi mà ba mẹ muốn bạn đặt chân đến,...Rồi khi về nhà, mở chiếc điện thoại lên, khắp nơi vẫn là những câu chuyện như thế.
Đây đã không khác gì một cơ hội để mình chiêm nghiệm về việc chọn trường Đại học, rằng hẳn phải có lối suy nghĩ đúng để giúp ta có lựa chọn tốt nhất cho mình. Ở bài viết này, mình xin phép chia sẻ về cách để chọn một ngôi trường phù hợp, hi vọng nó giúp ích cho bạn, dù chỉ một chút.
Mình xin phép được bắt đầu nhé.

Điều đầu tiên bạn thật sự cần làm là gì?

Hãy tự hỏi bản thân xem bạn đã làm gì trước tiên để chọn trường? Nghe lời bố mẹ, nằm vùng ở các nhóm, các page...? Mình xin phép đề cập đến một hướng đi khác.
Theo mình, điều đầu tiên bạn cần là dành thời gian để nhìn nhận toàn bộ bản thân. Nếu bạn chỉ còn không quá nhiều thời gian để đưa ra quyết định bạn có thể làm công đoạn này trong vài ngày. Nếu bạn còn khá nhiều thời gian, đó sẽ là rất tốt bởi bạn không những có đủ thời gian "nhìn nhận" mà còn có thời gian để "định hình" và "trau dồi" bản thân. Trong những ngày này, hãy bỏ qua hết các yếu tố bên ngoài như phụ huynh, họ hàng, dư luận,...Chỉ còn lại, là duy nhất bạn trong tâm trí bạn. Đừng làm điều này hấp tấp, hãy để bản thân thật bình tĩnh và thoải mái.
-Về lý do cho bước đầu tiên này, tương tự như việc nấu một món ăn, bạn phải hình dung ra mình muốn ăn món gì, nấu như thế nào thì mới đi mua nguyên liệu để làm nó; bạn cũng phải biết mình như thế nào, mình muốn gì thì mới đi "shopping" ngành và trường.
Trường học là một nơi GIÚP bạn có được điều mình muốn: một công việc tốt, một cuộc sống tốt,...(tất nhiên không phải để thỏa mãn mơ ước của người khác hay điều gì tương tự.) Bạn phải chọn trường phù hợp với chính bạn. Đây là quyết định quan trọng, nếu không thể đủ hiểu bản thân, bạn sẽ dễ dàng bị lung lay, dồn đẩy hết hướng nọ lại hướng kia.
-Về cách làm, bạn nên suy ngẫm lại về cái gì ở bản thân?
+Thứ nhất, hãy tự hỏi “MÌNH SỐNG VÌ CÁI GÌ?”.
Mình tin rằng đây là câu hỏi lớn trong đời mà bất kì ai cũng cần tự có câu trả lời, nó đáng ra nên là phần quan trọng nhất, nhưng lại thường bị phớt lờ; tuy nhiên, không gì là muộn, hãy nghĩ về nó, cố gắng rút ra một điều để mình theo đuổi trong suốt cuộc sống, dù là mơ hồ do chỉ ngắn ngày suy tư.
Xin đưa ra một ví dụ của bản thân để bạn dễ dàng hình dung, từ nhiều năm qua, mình đã xác định “Sống thật hạnh phúc và không lãng phí thời gian sống” làm phương châm sống, nên mình luôn đề cao điều ấy trước khi quyết định làm điều gì. Và trong phương châm sống to ấy còn chứa rất nhiều những thứ bé hơn, cả nguyên tắc riêng của bản thân, trường phái triết học mình quan tâm. Nhờ vậy, mình chưa từng mông lung khi làm gì.
Thứ bạn cần là một phương châm sống đúng đắn và lành mạnh, qua từng ngày sống, bạn sẽ trau dồi nó, cải thiện nó và những quyết định trong đời bạn sẽ bám theo nó, nó đóng vai trò như một cột neo - chiếc neo giúp con thuyền không dễ dàng bị sóng biển từ nhiều phía đưa đi vô định.
Một vấn đề gặp phải ở nhiều người là họ không có quan điểm sống rõ ràng, vậy nên khi đưa ra lựa chọn họ thường dễ dàng bị những ý kiến của người xung quanh hay những ham muốn không tốt chi phối.
Bạn rất có thể bỏ qua hết những mong muốn thật sự của bản thân để chọn ngành nghề, ngôi trường chẳng hề phù hợp với bạn chỉ vì nó sẽ giúp bạn có những ánh nhìn ngưỡng mộ, những lời khen có cánh. Bạn vui không phải vì chính thứ bạn chọn mà vì cái nhìn của những người khác, nhưng bạn thân mến của tôi, niềm vui ấy đâu sẽ kéo dài mãi? Rồi sẽ có ngày bạn sẽ gặp sai lầm, khi ấy mọi người chỉ trích bạn, bạn lại đau khổ ư? Bạn phó mặc hết cuộc đời cho những người ấy thế ư? Nếu bạn còn đang sống vì những điều đáng buồn như thế, bị ảnh hưởng quá nhiều bởi sức ép gia đình và bạn bè, xin hãy dành thời gian nghĩ lại.
+Thứ hai, “ĐIỂM MẠNH VÀ ĐIỂM YẾU”. Tiếp theo, bạn hãy tự ngồi xem xét lại bản thân có tài năng gì? Dù là nhỏ nhất, hãy tỉ mỉ nhìn lại và đừng coi thường bất kì khả năng gì của bản thân nhé, nó sẽ là thứ vũ khí sắc bén, chỉ cần bạn muốn. Và cũng đừng quên để ý những điểm yếu, để cố gắng thay đổi nó và biết mình là ai nhé? Hãy luôn cân bằng 2 thái cực này.

Chọn Ngành trước rồi mới chọn Trường.

-Sau khi bạn đã nắm giữ một sự hiểu biết nhất định về bản thân, hãy đi nhìn xem ngành nào phù hợp với mình. Đó phải là ngành phù hợp với ước muốn sống, sở thích, năng lực và mang lại giá trị cho bản thân và cộng đồng. Tìm hiểu thật kĩ cơ hội việc làm, triển vọng trong tương lại, và đặc biệt là mặt trái cũng như áp lực trong ngành bạn nhé. Đừng tìm ngành theo ước muốn của người khác, bạn phải muốn làm thì bạn mới hết sức phấn đấu và cống hiến rồi mới đạt thành công được.
(Nếu bạn hỏi mình nếu không thích ngành nào thì sao? Câu trả lời là hãy chọn ngôi trường tốt nhất cùng ngành nghề tốt nhất (có thể đánh giá bởi triển vọng, độ phù hợp về năng lực, điều kiện quan hệ gia đình,...) ở trong các lựa chọn, rồi thời gian sau tiếp tục nghĩ. Nếu tìm được ngành yêu thích của trường khác, nếu điều kiện cho phép, đừng ngại quay xe.)
=>Từ đó, CHỌN NGÔI TRƯỜNG ĐÀO TẠO NGÀNH ẤY TỐT NHẤT, chứ không phải cứ trường top, trường người ta bảo là xịn lắm mà cắm đầu vào dù không thích ngành ấy đâu bạn nhé.

Hãy thật lý tính.

-Dù có muốn thừa nhận hay không, thì con người chúng ta vốn rất cảm tính, đặc biệt là ở những thời điểm quan trọng, ta sẽ càng dễ dàng bị cảm xúc chi phối. Với những quyết định mang tính trọng đại như chọn trường, những quyết định cảm tính nhất thời sẽ không giúp ta đạt được điều mình mong muốn, bởi cảm xúc ấy sẽ dễ dàng phai nhanh, nhưng những quyết định của bạn thì để lại rất nhiều kết quả cho tương lai.
Ta nên nhìn nhận vấn đề thật mực thước, cân đo đong đếm lợi và hại, cân nhắc những thông tin, lời khuyên, đặt lên bàn cân các yếu tố và đưa ra quyết định phù hợp nhất cuối cùng. Miễn sao kết quả cuối cùng được, giây phút ấy ta tự tin là mình đã có lựa chọn thông minh nhất.
Sau này nếu khi nhìn lại, nếu quyết định bạn đã từng cho là sáng suốt nhất không đưa lại cho bạn kết quả mỹ mãn, bạn đừng nói "giá như", mà hãy tự hào vì lúc ấy mình đã cố gắng suy nghĩ cẩn thận nhất có thể rồi. Không ai có thể đoán trước được tương lai, tương lai được cấu thành bởi quá nhiều yếu tố mà ta chẳng thể dự đoán hay kiểm soát được, và ta trong hiện tại cũng chẳng thể đủ kinh nghiệm và kiến thức để so với ta ở tương lai. Vậy nên điều ta cần làm là đưa lựa chọn miễn sao là tốt nhất ở hiện tại.
Nếu bạn đọc bài viết khi đã biết kết quả thi, thì mình muốn nói rằng: dù kết quả thi THPTQG ra sao, thì đó cũng là chuyện đã qua, đừng đắm chìm vào những cảm xúc đã trở nên cũ ấy, hãy ra quyết định sao cho tương lai tốt nhất kìa. Hãy cân nhắc lợi-hại mà đưa ra kết quả thông minh nhất bạn nhé.

Vậy còn những lời khuyên?

Như tên gọi, những lời khuyên chỉ giúp bạn có thêm thông tin để tham khảo để đưa ra quyết định sáng suốt nhất như trên mình vừa nói. Đó là một loại dữ liệu để bạn tham khảo, cân nhắc thêm, chứ không phải thứ điều khiển bạn nhé. Như mình đã nói, hãy thật lý tính.
Ngoài ra, đừng quên cân nhắc về hoàn cảnh gia đình, sức chịu đựng của bản thân, thông tin trường như giá học phí, năng lực đào tạo ngành,...

Cuối cùng, hãy dám chịu trách nhiệm.

Bạn thân mến, dù tương lai có ra sao, thì cuộc đời vẫn còn rất dài, dù kết quả bạn chọn là tốt hay xấu, hãy nhớ, biết chịu trách nhiệm với nó. Để rồi sau này, bạn có bỏ trường A theo trường B, cũng là do chính bạn chọn, chứ không phải quay ra trách cha mẹ, họ hàng,..
Cuộc sống là của bạn, Quyết định là ở bạn, Trách nhiệm là của bạn và Thành tựu cũng là của bạn. Đây là điều mình vẫn luôn thích, nó thể hiện quyền tự do làm chủ của con người, được đưa ra quyết định về chính cuộc sống của mình.
Đến những lời cuối, xin chúc các bạn chọn ra ngôi trường mình thuộc về! Mình hi vọng vài điều nhỏ nhặt mình muốn gửi tặng sẽ giúp ích cho các bạn, càng nhiều thì càng tốt, đó là điều mình hằng mong muốn. Xin cảm ơn vì đã dành thời gian lắng nghe tâm sự của mình!