VÌ SAO ALBERT EINSTEIN CHO RẰNG LÃI KÉP LÀ KỲ QUAN THỨ 8 CỦA THẾ GIỚI?

“Hãy để tiền tự sinh ra tiền” – Đây là bí quyết đem lại sự giàu có tột bậc của các tỷ phú trên thế giới, và bất kì ai cũng có thể trở nên giàu có nếu áp dụng được bí quyết đó. Vậy điều gì có thể khiến “tiền tự sinh ra tiền”? Câu trả lời chính là: Lãi kép.

Lãi kép được hiểu dân dã là khiến “lãi mẹ đẻ lãi con”. Theo đó, lãi suất phát sinh sau một kì hạn được cộng dồn vào vốn gốc và tiếp tục tính lãi toàn bộ khoản tiền đó trong kì hạn tiếp theo. Bằng cách này, số tiền sinh ra từ lãi kép tăng trưởng theo cấp số nhân, khiến số tiền ban đầu “phình to” với một tốc độ chóng mặt.

Ví dụ, một người gửi tiết kiệm $1000 vào ngân hàng với lãi suất 6%/năm. Vậy tổng số tiền người đó nhận được sau 1 năm sẽ là $1060, trong đó $1000 là vốn gốc ban đầu và $60 là lãi suất nhận được ($1000 x 6% = $60).

Nếu người đó không rút tiền ra mà tiếp tục để $1060 trong ngân hàng để tính lãi trong kì tiếp theo, vậy số tiền người đó nhận được sau 1 năm tiếp theo sẽ là $1123.6. Khoản tiền $1123.6 gồm 4 cấu phần:

Quay trở lại bài toán trong ví dụ trên, nếu người đó không rút tiền ra trong 10 năm liên tiếp, vậy số tiền người đó nhận được sau 10 năm (A) là bao nhiêu?

Vậy sau 10 năm, người đó đã nhận thêm $790.85 ($1790.85 - $1000 = $790.85).

Lưu ý rằng trong trường hợp tính lãi đơn, số tiền người đó nhận thêm sau 10 năm sẽ là $600 ($1000 x 6% x 10 = $600). Vậy chênh lệch $190.85 giữa 2 phương pháp lãi kép và lãi đơn ($790.85 - $600 = $190.85) chính là lãi được sinh ra từ lãi, hay nói cách khác “tiền tự sinh ra tiền”. Đây chính là sức mạnh của lãi kép.

Từ ví dụ trong phần trước, ta có thể phần nào hình dung sự thần kì của lãi kép khi nó cho phép khoản tiền gửi ban đầu tự “sinh sôi nảy nở” để đạt được một khoản tiền lớn trong tương lai. Khoảng thời gian ta cho phép khoản tiền ban đầu “sinh sôi nảy nở” càng dài, lãi kép càng thể hiện được sức mạnh của nó.

Vào năm 1626, thương gia người Hà Lan Peter Minuit mua lại đảo Manhattan từ người Mỹ bản địa với giá $24. Nghe chừng người Mỹ đã bán hòn đảo với mức giá thật rẻ? Giả sử người Mỹ đầu tư khoản tiền $24 với lợi nhuận 10%/năm, số tiền người Mỹ nhận được từ khoản đầu tư này ở thời điểm hiện tại (sau 398 năm) là:

Hơn 715 triệu tỉ đôla! – Gấp 762 lần tổng GDP toàn cầu năm 2023. Ví dụ này có vẻ hơi “xa vời” thực tế bởi việc người Mỹ tìm được 1 khoản đầu tư sinh lời đều đặn 10%/năm trong vòng gần 400 năm liên tiếp là không thể, nhưng nó phần nào thể hiện sự diệu kì của “kì quan thứ 8 thế giới”.

Chúng ta hoàn toàn có thể trở thành một triệu phú khi về hưu nếu có kế hoạch tiết kiệm cho việc nghỉ hưu một cách hợp lý. Giả sử A có thu nhập hàng tháng là $2035/tháng (hơn 51 triệu VND) (theo Cục Lao động và Thống kê, mức lương trung bình hàng tháng của người Mỹ tính đến năm 2023 là $5677, gấp gần 2.8 lần con số trong ví dụ).

A tuân thủ nguyên tắc tiết kiệm 30% thu nhập và gửi vào ngân hàng 15.4 triệu VND hàng tháng ($610/tháng hoặc $7320/năm) với lãi suất 5.5%/năm trong vòng 40 năm. Sau 40 năm, số tiền A nhận được là:

Theo thống kê, tốc độ tăng trưởng trung bình của chỉ số S&P 500 kể từ năm 1957 đến nay đạt 10.5%/năm. Nếu một nhà đầu tư sở hữu một danh mục cổ phiếu được đa dạng hóa tốt với tổng số tiền đầu tư ban đầu là $100,000 và nắm giữ dài hạn trong vòng 67 năm, giá trị tài sản ròng của danh mục cổ phiếu mà nhà đầu tư đó sở hữu ở thời điểm hiện tại là xấp xỉ 80.5 triệu đôla! – Gấp hơn 800 lần con số đầu tư ban đầu. Đây cũng chính là bí quyết làm giàu của huyền thoại đầu tư Warren Buffett.

Tuy nhiên, lãi kép cũng có thể chống lại bạn nếu bạn đứng ở vị trí là người đi vay. Đầu năm 2024, sự cố 1 người đàn ông quên thanh toán khoản dư nợ 8.5 triệu VND trong thẻ tín dụng và khoản tiền này biến thành 8.8 tỷ VND sau 11 năm khiến dân tình xôn xao. Đây là một minh chứng cho sức mạnh khủng khiếp của lãi kép. Ta sẽ chứng minh sự hợp lý của con số tưởng chừng như “vô lý” này dưới góc độ toán học.

Lãi suất đối với dư nợ quá hạn của thẻ tín dụng trong trường hợp này rơi vào khoảng 63%/năm, tính lãi suất gộp theo ngày. Với cách tính này, sau 11 năm, số dư nợ gốc 8.5 triệu VND ban đầu sẽ trở thành:

Như vậy, thời gian là yếu tố then chốt để lãi kép phát huy sức mạnh của mình. Bất kì ai thành công trong việc làm chủ được lãi kép đều có thể nhanh chóng bước vào trạng thái tự do tài chính.

Sự khác biệt giữa người giàu có và người thịnh vượng chính là: người giàu có có năng lực kiếm ra tiền, còn người thịnh vượng có khả năng khiến cho “tiền tự đẻ ra tiền”. Để làm được điều đó, nhà đầu tư cần duy trì tính kỉ luật trong quá trình đầu tư và lựa chọn kênh đầu tư thông minh.