Có ảnh hưởng quá nhiều đến cuộc sống của mỗi người nhưng chúng ta lại không dễ để cải thiện hay nhận ra bởi nó là trạng thái tâm lý nên khó lòng mà mỗi người có thể tự thoát ra khỏi cuồng quay đó để nhìn vào bức tranh tổng thể lớn hơn với các biểu hiện hay cử chỉ và một số điều khác xoay quanh nó nữa.
Tự tin và tự ti là những điều phổ biến và ai cũng có cả hai điều này tuỳ mỗi góc độ của cá nhân đó mà chúng ta có thể nhìn thấy hoặc chính chúng ta luôn. Tại đây, tôi muốn nói về 4 góc độ của tự tin với tự ti khi sự hiện diện của nó khá chung chung và thường bị đánh đồng cách một khoảng rất xa.
Thiếu tự tin, đặc điểm mà chúng ta sẽ dính phải khi rơi vào những tình huống kỳ lạ hoặc quá mới so với chính ta trước đó, nên chúng ta bị rơi vào trạng thái ' cài đặt lại ' ở một môi trường mới là đương nhiên. Sau đây tôi muốn đưa hai ví dụ này đó là :
khi vào một lớp học mới hay ở một nhóm người khác lạ thì chúng ta thường rất rụt rè hoặc ở những nơi đông người ?
Thì thiếu tự tin là một trạng thái có thể coi là trì trệ hay xề xoà của tự tin trước đó, khi có những áp lực hay tác động khách quan gì đó thì chúng ta sẽ dễ bị rơi vào trạng thái này rất phổ biến, điều này có thể nói lên là sự tự tin của chúng ta có thể không hề đến từ chính chúng ta, mà chỉ là vay mượn từ bên ngoài khi ở cạnh có một số yếu tố thì ta mới có thể tự tin thì, sự thoải mái đang chống lưng cho chúng ta rất nhiều nên nó sẽ không bền. Đây chỉ là một trạng thái mà ai cũng có nhưng nếu để thường xuyên xảy ra hay để quá lâu thì nó sẽ dần hình thành nên sự tự ti găm trong chính mình.
Tự ti là một trạng thái gì đó mang hướng tồi tệ nhiều hơn, khi mà chúng ta vẫn mang luôn trong mình nhiều mặc cảm và cảm thấy e ngại với những điều gì đó như thể là một loại tội lỗi không thể tha thứ vậy, và tự ti chỉ là vỏ bọc cho việc chính mình cũng chưa hề bỏ qua cho bản thân với việc đó, hay là không thể chấp nhận vấn đề đó hoặc là quên nó đi, nhưng dù sao thì đối diện vẫn là cách tốt nhất để xử lý nó hoàn toàn.
Thiếu tự tin và tự ti là hai trạng thái tâm lý có liên quan mật thiết với nhau, nhưng vẫn có những điểm khác biệt cơ bản là thiếu tự tin là trạng thái tâm lý mà người ta không có đủ niềm tin vào khả năng của bản thân, thường đánh giá thấp bản thân và khả năng của mình, còn tự ti là trạng thái tâm lý mà người ta có niềm tin rất thấp vào bản thân, luôn cho rằng mình kém cỏi, không xứng đáng với những điều tốt đẹp.
Tự ti ẩn khác hẳn vỏ bọc của tự ti, nói thật rằng là tự ti cũng đã kích thích cho chúng ta rất nhiều, là nguồn gốc của những điều mà ta có thể đang ước ao hay mong muốn cải thiện ( xem video này tại đây thì bạn có thể phân biệt rõ hơn ), vỏ bọc tự ti luôn bao trùm lấy chúng ta hoặc một phần bên trong, nên khi bị đụng đến thì nó sẽ lại như một phần ô uế, gây ảnh hưởng đến sự tự tin thuần tuý bên trong đã khan hiếm rồi nói chi là chúng ta toàn chỉ vay mượn từ bên ngoài.
Không tự ti là một trạng thái mới hiện nay cũng rất phổ biến, khi những cá tính dần trở nên độc đáo hơn, hung hãn hơn so với hồi xưa thì những bạn trẻ cũng dễ để đạt được trạng thái này, bởi các bạn cũng tự biết cách chấp nhận bản thân, và biết cách nuông chiều mình nhiều hơn so với các thế hệ trước đó. Nhưng không tự ti và thiếu tự tin cũng gần nhau như hàng xóm vậy, những người không tự ti trông như thể rất tự tin hay không hề rụt rè và có chút gì đó hiên ngang hơn hẳn, nhưng nếu bị đụng đến thì thiếu tự tin chắc chắn lộ nhiều.
Điều này có thể hiến nhiều người đang lầm tưởng rằng mình đủ tự tin hay mạnh mẽ hoặc đại loại là không yếu đuối thì chúng ta đã lầm, nung nấu những điều này lâu dài không hề tốt cho mọi người, cái chất thuần tuý trong chúng ta sẽ dần bị mài mòn hay ơ trạng thái bị ô nhiễm, khi mà bị đụng chạm đến thì cần rất lâu để có thể làm sạch hay dọn dẹp nó đi.
Cuối cùng là tự tin, thì điều này ai trong chúng ta cũng có như khi ở nhà, với đám bạn, người quen hay họ hàng thì rất dễ bởi khi đó " sự thoải mái " chính là ông kẹ chống lưng cho ta tung hoành. Sự tự tin lại khác hẳn, khi mà chúng ta tự mình tin mình hoặc mình tự tin mình dù có ra sao ở mỗi hoàn cảnh, thì áp lực của những điều đó là lớn hơn và điều kiện là sự chăm chỉ cũng yêu cầu nặng nề hơn rất nhiều. Chúng ta thì không quen trong việc chịu áp lực nói chi là lớn, bởi nó đòi hỏi trách nhiệm và ý thức cao.
Thiếu tự tin hay tự ti hoặc không tự ti va sự tự tin, phân biệt rõ ràng các xu hướng này sẽ khiến cho ta nhận ra nhiều điều hơn trước đó, đường và muối thì quá giống nhau để nhìn ra một cách dễ dàng thì hẳn người đó rất kỹ tính hay để ý hơn, còn không chỉ khi nếm trải thì ta mới bị nhận ra hay là nếm thử vị trước khi quyết định nêm vô nó. Đây chỉ là một số điều cơ bản mà tôi muốn sẻ chia ra để chia sẻ thêm với các bạn về những gì thực sự thật với cái thuần tuý của mỗi người, tự tin vẫn là cốt yếu của những điều trên nên đôi khi chúng ta cần những cuộc rà soát lại để xem thử ai là kẻ giả mạo hay mạo danh, bởi thời đại này thật giả lẫn lộn vì rất giống nhau.