Từ Spielverlagerung đến RB Salzburg - Chuyến hành trình trong mơ của René Marić

[Lược dịch từ bài From chatroom to the bootroom: Rene Maric's very modern coaching journey của tác giả Nick Ames viết cho tờ The Guardian.

https://www.theguardian.com/football/2018/sep/19/chatroom-bootroom-rene-maric-modern-coach-salzburg]

René Marić có cảm giác rằng dư luận đang hiểu lầm về ông. "Đôi khi tôi đọc những bài viết và bình luận về tôi và cảm thấy như đang đọc về một người khác," ông nói. "Điều đó giống như việc họ chụp một bức ảnh và dùng tên của tôi nhưng lại không viết về người mà họ đã chụp ảnh."

Nhưng với những gì đang diễn ra là quá đủ để người ta có một cái nhìn toàn diện về ông. Marić là một trong những HLV cấp tiến bậc nhất châu Âu, và đầu tháng 9 vừa qua, ông đã đặt bút kí vào bản hợp đồng mới, qua đó tiếp tục đồng hành với Marco Rose tại Red Bull Salzburg đến năm 2021. Ông cũng đang ở một độ tuổi rất trẻ. Bài phỏng vấn này được thực hiện ngay đúng vào ngày sinh nhật thứ 26 của ông, cũng là một ngày hiếm hoi mà ông được nghỉ, ở trại tập luyện vắng vẻ nơi mà ông thường giành "hơn 100 tiếng mỗi tuần, nhưng thường thì chỉ 70 đến 80". Những lời xin lỗi từ tác giả vì sự bất ngờ được ông cho qua. Đây không phải là công việc, ông nói: chúng ta đang thảo luận về bóng đá.

Đó cũng là những gì mà chúng tôi đã bám sát suốt cả cuộc trò chuyện. Nếu như câu chuyện cổ tích của Marić có những điểm đáng chú ý thì đó là bởi câu chuyện của ông rất hiện đại với rất ít những điểm tương đồng. Ông đã từng huấn luyện tại quê nhà của mình, Handenberg - cách 30 dặm về phía bắc của Salzburg - sau khi buộc phải từ giã sự nghiệp khi chỉ đang ở độ tuổi thanh niên, nhưng ông đã kiếm được cơ hội để thay đổi triết lí của mình về bóng đá trong một thành phố chỉ với 1,000 người dân. Đã có khá nhiều điều thuận lợi trên mạng, nơi mà những người có suy nghĩ tương đồng có thể tìm thấy nhau ở những diễn đàn thảo luận bóng đá hay những group trò chuyện. Và với 4 người họ, Marić bắt đầu dự án mà ngay chính ông cũng không nghĩ rằng sẽ đưa sự nghiệp của mình vượt khỏi những gì mà mình dự đoán.

"Chúng tôi chỉ là một nhóm gồm 5 người có hiểu biết về bóng đá và tìm đến với nhau," ông nhắc đến Spielverlagerung, một diễn đàn được thành lập vào năm 2011. Diễn đàn ấy vẫn đang hoạt động và những bài viết của họ đều rất chi tiết và tỉ mí, nhưng ẩn chứa trong những bài phân tích về các đội bóng, cầu thủ, chiến thuật và HLV đều là tâm huyết và cả những sự nỗ lực của các tác giả nói riêng và cả đội nói chung. "Làm sao để xuyên phá hàng phòng ngự lùi sâu (sơ đồ 5-4-1) với lối chơi linh hoạt về vị trí (của Pep Guardiola)" là một bài viết 3,100 chữ được đăng tải vào tháng trước; những kiểu bài viết như thế là khá khó hiểu với một số người, nhưng như Marić giải thích, tạo ra những bài phân tích dễ hiểu với tất cả không phải là mục đích ban đầu của cả nhóm.

"Tôi nghĩ mọi người sẽ ấn tượng hơn nếu như những bài viết của chúng tôi thiên về mảng báo chí, hoặc bình luận về những con người liên quan đến bóng đá, nhưng đó không phải là mục đích của chúng tôi. Tôi muốn suy nghĩ về một điều gì khác biệt, ném nó lên internet và tìm được những người sẽ bình luận cho bài viết. Trong làng của tôi rất khó để có thể tìm được những lời nhận xét về mọi thứ; trên internet bạn chỉ việc đưa nó lên và bạn có thể có được 5,000 lượt xem và 200 lượt bình luận."

Marić, người đang theo học khóa tâm lý học, đã thừa nhận rằng những bài viết của ông nhắm đến những người đam mê công việc huấn luyện, và có thể là những HLV nghiệp dư. Và rồi một email đến từ một trong những trợ lý của Thomas Tuchel tại Mainz đã làm thay đổi mọi thứ. "Tuchel đã theo dõi một trong những bài viết của chúng tôi về đội của ông ấy vã nghĩ: 'Điều đó thật chính xác, làm sao họ biết được điều đó?' Ông mời chúng tôi đến Mainz và muốn biết ý kiến của chúng tôi về: cách chơi của họ, những đối thủ sắp tới của đội bóng, những thứ liên quan đến bóng đá nói chung. Chúng tôi thảo luận trong vòng hai tiếng và ông ấy giao cho chúng tôi một vài dự án nhỏ để thấy được cách chúng tôi làm việc và suy nghĩ. Chúng tôi đã thực hiện những dự án đó trong cả một mùa giải."

Cả đội Spielverlagerung thực hiện những bài viết đặc biệt cho Tuchel, chủ yếu về phân tích đối thủ và tuyển trạch. Những công việc khác bắt đầu đến nhưng Marić không hề nghĩ đến việc sử dụng diễn đàn của mình như một bước đệm cho sự nghiệp của ông. "Tôi không có một nơi làm việc cụ thể nào, vì thế tôi không biết phải tìm kiếm mọi thứ từ đâu. Đôi khi tôi nhận được tin nhắn hỏi tôi làm một số thứ, đôi khi tôi không nhận được bất cứ email nào trong 5 tháng. Vì thế tôi không thể nghĩ đến chuyện này lâu dài được. Thường thì một ai đó sẽ đề nghị trả tiền và tôi nghĩ: 'Cũng được, tôi cũng đang học mà, €200 cho việc thảo luận về bóng đá là một điều kì diệu nhỏ rồi.'"

Nhưng rồi công việc cuối cùng cũng đến. Chủ tịch của Brentford và Midtjylland - Matthew Benham đã tìm đến ông, và rồi, cuối cùng, là từ Salzburg. Tại thời điểm đó Rose đang dẫn dắt đội U18 và, giống như Tuchel, bị thu hút bởi sự chính xác và chiều sâu từ những bài phân tích của Marić. Họ đã gặp nhau vài lần, thảo luận về chiến thuật và phong cách tập luyện hàng giờ, và rồi Marić quyết định thử một phen. "Tôi nghĩ: 'Tại sao mình lại không hỏi nhỉ?' Chúng tôi đã thảo luận với nhau về rất nhiều vấn đề và rồi tôi hỏi: 'Mùa giải tới ông có cần một trợ lý HLV không?' Rose bảo: 'Cũng được đấy, hãy cùng thử nào.' Hóa ra thì mọi thứ đều đi theo một chiều hướng tốt."

Marić đang tỏ ra khá khiêm tốn với sự nghiệp của mình. Salzburg đã là nhà vô địch của UEFA Youth League vào mùa giải 2016-17, mùa giải đầu tiên của cả hai cùng nhau, đánh bại Manchester City và Paris Saint-Germain trên con đường trở thành tân vương. Rose sau đó đã được bổ nhiệm vào vị trí thuyền trưởng của đội 1 và Marić cũng đã theo bước của ông, mùa giải trước họ đã đưa Salzburg vào đến vòng bán kết của Europa League. Marić đã bước vào công việc huấn luyện chuyên nghiệp theo cái cách khiến cho rất nhiều người phải khâm phục, cho dù ông đã chỉ ra rằng đã không có bất cứ trở ngại nào trong việc học chuyên môn của mình.

"Trong câu chuyện đời của tôi họ luôn nói tôi là 'một blogger'," ông nói, với hàm ý muốn nhắc đến những người đã suy nghĩ sai về ông. "Nhưng tôi đã huấn luyện những cậu nhóc tại Handenberg khi tôi mới 17. Sau đó tôi huấn luyện ở cấp độ nghiệp dư, nơi mà cầu thủ trẻ nhất là 15 và già nhất là 44. Nhưng bất kể độ tuổi và bối cảnh nào, bạn cũng cần phải biết cách để truyền đạt đến các cầu thủ." [...]

Salzburg đã phải nhận thất bại tại vòng play-off Champions League bởi Red Star Belgrade 3 tuần trước - đây cũng là lần thứ 5 mà họ không thể vào đển vòng bảng, và Marić đã ra sân để an ủi một số cầu thủ của mình - nhưng niềm vui đã trở lại khi họ đã giành được chiến thắng 3-2 ngay trên sân Red Bull Arena của RB Leipzig vào thứ 5. Red Bull đã thâu tóm cả hai vào các năm 2005 và 2009 và cứ mỗi năm, cả hai đội đều có những thương vụ trao đổi cầu thủ với nhau. "Chúng tôi có một đội hình khá tốt cho dù một số cầu thủ trong đội vẫn thường chuyển đi vào mỗi mùa hè," Marić chia sẻ. "Những cầu thủ mới với đẳng cấp cao hơn luôn đến vào đúng thời điểm, và họ cũng là những tài năng rất đáng chú ý để chúng tôi có thể đào tạo. Thật sự là một vinh hạnh khi được làm việc cùng với họ."

Marić nghĩ rằng ông sẽ không thể thăng tiến với một tốc độ nhanh như vậy nếu không nhờ đến sự chú ý đến từ những bài viết của mình, cho dù ông đã cố gắng để trải qua tất cả các cấp bậc của bóng đá Áo. [...] "Mọi người thảo luận về mọi thứ, đôi khi là rất kịch liệt; bạn phải tự lí giải mọi điều mà bạn nói bởi vì: 'Nếu tôi nói những điều như thế, một ai đó sẽ nói điều đó là vớ vẩn.'" Marić lớn lên và bị mê hoặc bởi triết lí bóng đá của Johan Cruyff và Ernst Happel. Ông vẫn xem mình, như một điều thiết yếu, một HLV khởi nghiệp từ vùng ngoại ô.

"Không quá quan trọng nếu bạn đang ở cấp độ cao nhất hay ở cấp độ nghiệp dư," ông chia sẻ. "Nếu như bạn có thể giúp đỡ những người khác làm tốt hơn trong việc mà họ đang làm, thì đó chính là động lực để bạn có thể làm tốt công việc của một huấn luyện viên."

-Phụ lục:

+Các bài viết của René Marić trên trang Spielverlagerung:

https://spielverlagerung.com/author/rm/

+Các bài viết của Tom Payne (phân tích viên cho Huddersfield Town) trên trang Spielverlagerung:

https://spielverlagerung.com/author/tp/

+Các bài viết của Adin Osmanbasic (cựu phân tích viên cho Columbus Crew) trên trang Spielverlagerung:

https://spielverlagerung.com/author/ao/