Nói về trống đồng, trước hết ta phải loại bỏ hoàn toàn cái cảm xúc quốc gia chủ nghĩa (Nationlist) và tinh thần nước lớn (Chauvin).

Thường thì người Việt Nam ta cứ cho rằng Trống đồng là một tạo tác của Văn hoá Đông Sơn (Gs Trần Quốc Vượng có để cập tới một khái niệm lớn hơn - Văn minh sông Hồng). Cái cảm xúc Nationlist và tinh thần Chauvin nó cứ mặc định rằng cội nguồn trống đồng là ở Đông Sơn, hay mênh mông hơn là khu vực Bắc Việt Nam.

Từ đây Trống đồng lan toả Đông Nam Á, Bắc Trung Quốc.

Nhưng thực tế, ở mạn Vân Nam, Quảng Tây số lượng Trống đồng tìm thấy rất nhiều. Đến năm 1980, tại Trung Quốc tìm được 1460 cái Trống Đồng, đứng số 1 Thế Giới. Riêng tại khu vực Tây Nam đã tìm được 840 trống.

Bảo tàng dân tộc học ở Nam Ninh cũng lưu giữ những chiếc trống rất lớn và đẹp.

Trong khi đó Bảo tàng Lịch sử Việt Nam cho biết đến năm 1990 toàn Việt Nam tìm được... 800 chiếc trống đồng các cỡ.

Vậy việc này lý giải thế nào?

Hồi những năm 60 trong tham vọng "Đại Cồ" kích thích niềm tự hào dân tộc, gây vốn liếng văn hoá để ... chống Mỹ, (các nhà khoa học lịch sử) Việt Nam đã ... chứng minh 4000 năm văn hiến. Họ cố gắng áp đặt rằng Bắc Việt Nam là cái nôi sản sinh ra Trống Đồng.

Về phía người Trung Quốc cũng vậy. Họ áp đặt rằng Vân Nam hay Lưỡng Quảng mới là cái nôi của Trống Đồng. Cứ như thế thì văn minh sông Hồng, Trống đồng Đông Sơn thành ... vùng vệ tinh, đứa con rơi từ Trung Quốc.

Đấy gọi là khoa học lịch sử vị ... nhân sinh nên mất đi hẳn cái tinh thần khoa học. Vì lịch sử là nhân sinh mà nhân sinh là chính trị nên khoa học lịch sử không còn sự công bình, khách quan và phê phán.

Các nhà nghiên cứu cố gắng áp đặt biên giới đương thời vào những gì 3, 4 ngàn năm trước.

Cần lưu ý rằng khoảng 500 năm trước Công Nguyên vùng Vân Nam, Lĩnh Nam (Lưỡng Quảng), thậm chí lên tới tận Cối Kê còn chưa bị sáp nhập vào Văn hoá Hán. Đấy là đất theo Hán Thư thì là của Nam Man, ta gọi là Bách Việt.

Văn hoá Hán phủ lên đất Bách Việt Lĩnh Nam mới được 2000 năm. Trước đó là văn hoá phi Hán dày hai ba ngàn năm.

Giáo sư Trần Quốc Vượng có đưa ra khái niệm (mà mình cho rằng) khá xác đáng "Trống đồng phi Hoa". Đơn giản Trống đồng là sản phẩm của một nền văn hoá không phải là của Hoa Hạ, hay Hán Tộc (sau này).

Trống đồng được tạo nên bởi các cư dân nông nghiệp lúa nước, ở nhà sàn. Không gian Văn hoá Trống Đồng được xác lập bởi ba cái đỉnh là Vân Nam (Côn Minh), Nam Ninh (Quảng Tây) và Đông Sơn.

Theo dân di cư, thuyền buôn trống Đồng lan toả rộng hơn.

Văn hoá Hán, văn hoá người Kinh chỉ là lớp phủ bề ngoài lên những giá trị văn hoá ngàn năm xưa cũ của văn hoá nam Trường Giang, hay gần hơn là mạn Lĩnh Nam. Việt Nam, Trung Quốc đừng cố nhận vơ áp đặt!

Còn người Việt hiện nay có gốc tích gì với những chủng Nam Man xưa? Thưa rằng người Thái, người Tày, người Nùng, người Dao ... vốn là Bách Việt còn di chứng đến nay. Chứ người Kinh thì e không phải. Chúng ta từ cách nghĩ, tinh thần Chauvin, văn hoá, đến vóc người đều cứ ... na ná như anh Tầu con!

Người Kinh là con lai giữa thực dân với bản địa. Sản sinh ra người Kinh vốn là từ cuộc cưỡng hiếp (bức) giữa Hán với dân bản địa. Giữa Hán với tàn dư Bách Việt Lĩnh Nam.

Dù sao nhận đàng ngoại mà nói Trống đống là của tổ tiên người Việt Nam hiện nay, ta cũng có vẻ vang đôi phần.

Ảnh minh hoạ: Một chiếc Trống đồng Quảng Tây, Hình ảnh Trống Đồng trên đường phố Nam Ninh (Ung Châu cũ).