Trải nghiệm 3 tháng khoá học coding bootcamp 425 triệu

Trong những năm gần đây, Việt Nam đã bắt đầu những xuất hiện những khoá học coding bootcamp. Có thể sẽ có nhiều bạn tò mò về trải nghiệm học khoá học lập trình cấp tốc và liệu sau khi tốt nghiệp thì có thể kiếm việc được không? Mình viết bài này để chia sẻ trải nghiệm học ở Hack Reactor tại San Francisco năm 2014. Bootcamp này đào tạo Javascript để làm Full Stack Developer.  Khoá học dài 3 tháng với giá 18000 đô (~ 425 triệu đồng).  Hack Reactor cam kết 99% những học viên tốt nghiệp sẽ xin được việc trong vòng 3 tháng với mức lương trung bình là USD $105,000 / năm.

Đây là suy nghĩ mình khi lần đầu nghe tới Coding Bootcamp. Đây có lẽ cũng là suy nghĩ chung của nhiều người về các khoá học cấp tốc. Làm gì có chuyện chỉ học trong 3 tháng mà có thể xin được việc với mức lương tương đương với một người tốt nghiệp đại học 4 năm!

Vào năm 2014, khái niệm về khoá học lập trình cấp tốc vẫn hoàn toàn mới. Khoá học coding bootcamp đầu tiên bắt đầu được chưa đầy một năm. Mình quyết định đến tham dự một Javascript Meetup tại Hack Reactor để tìm hiểu thực hư. Buổi Meetup có rất nhiều người mới như mình và cũng có một vài bạn đang làm lập trình ở các công ty. Theo quan sát của mình thì đây là một nơi có chất lượng giảng dạy và môi trường học tập chất lượng. Mình có nói chuyện với một vài bạn đang học ở đó và họ đều có trải nghiệm tốt.

Ít nhất, đây không phải là một công ty lừa đảo với website mà không hề có cơ sở ngoài đời.  Tuy nhiên, mình vẫn còn chút nghi ngờ, chắc gì mình đã xin được việc sau khoá học?

Năm 2014, mình đang hoàn thành bằng QTKD tại University of California, Berkeley. Tuy nhiên, mình cảm thấy không có đủ kĩ năng để kiếm công việc mình mong muốn. Trong năm cuối, mình có giành nhiều thời gian nghiên cứu những ngành nghề khác. Ở thung lũng Silicon, mình cũng bị ảnh hưởng nhiều bởi văn hoá startup. Lúc đấy, mình có ý tưởng với một người bạn về một game để dạy kiểm toán. Tuy nhiên, bọn mình không kiếm được coder nào. 

“Ok, thế thì mình sẽ tự học lập trình, chắc cũng không khó lắm.” 

Một suy nghĩ ngây thơ của tuổi 20. Lúc đấy, mình cũng không thật sự hiểu được con đường sắp tới sẽ gian nan như thế nào. Bản thân mình bây giờ có lẽ sẽ đắn đo và suy nghĩ nhiều hơn về một quyết định như vậy.

Các coding bootcamp đều khác nhau. Mình biết có nhiều khoá học không yêu cầu học viên chuẩn bị trước khi bắt đầu. Hack Reactor yêu cầu học viên tự chuẩn bị 3 tháng trước khi bắt đầu. Mỗi ngày mình đã dành ra 4-5 tiếng tự học theo hướng dẫn trên mạng. Lúc đó, mình đang học năm cuối ở đại học nên có nhiều thời gian rảnh để tập trung học các khái niệm cơ bản về lập trình, HTML, CSS và Javascript. 

Trong khi mấy đứa bạn cùng khoá đại học tụ tập đi chơi thì mình ngồi nhà học lập trình. Trong thời gian đó, mình cũng không kể với nhiều người về quyết định học coding bootcamp. Bởi vì khi ấy mình nghĩ đây là một quyết định "điên rồ". Làm gì có ai chưa tốt nghiệp, chưa thử xin việc mà đã nghĩ tới việc đổi nghề luôn?!

    Khoá học bắt đầu từ 8h sáng đến 8 giờ tối, 6 ngày một tuần, liên tục trong 3 tháng. 6 tuần đầu của khoá học tập trung vào kiến thức lập trình cơ bản và web development. 6 tuần sau được giành cho các project nhóm và việc chuẩn bị cho quá trình xin việc.
 
Thời gian đó, mình dậy lúc 6h30 sáng hàng ngày, ăn sáng và đi tàu 30 phút đến chỗ học. Buổi sáng thường là bài giảng về lý thuyết và buổi chiều là thực hành. Sau một ngày học thì mình thường về nhà lúc 9h rồi đi ngủ luôn. Có nhiều bạn học cùng mình thì ở lại khuya hơn đến nửa đêm để có thêm thời gian thực hành. 

Cho đến bây giờ, mình vẫn cảm thấy hệ thống giáo dục tại Hack Reactor là tốt nhất mà mình từng được học. (Như mình đã nói ở trên thì mình cũng được hưởng lợi bất kì điều gì từ bài viết này). Sự hiệu quả của bất kì chương trình đào tạo nào sẽ đến từ 50% giáo trình và 50% học sinh.

Trong 3 tháng chuẩn bị trước khoá học, có nhiều thứ mình tự học mãi mà vẫn chưa thực sự hiểu. Tuy nhiên, khi nghe bài giảng trong khoá học thì mình hiểu được rất nhanh. Đây không phải là sự tình cờ.  Hack Reactor sử dụng agile developement (phát triển linh hoạt) để cải thiện giáo trình. Cứ sau 2 ngày thì họ cho học sinh ngồi lại để lấy phản hồi về các bài giảng trước. Thầy giáo muốn biết có kiến thức, khái niệm nào họ giải thích chưa tốt, chưa rõ, để cải thiện. 

Vào thời điểm mình học thì giáo trình này đã được cải thiện liên tục trong hơn một năm. Trong các bài giảng, thầy giáo luôn biết trước được là học sinh sẽ thắc mắc và hỏi những câu hỏi gì và đáp áp đã có sẵn ở slide sau trên powerpoint. 

Hơn thế nữa thì mình thấy những thầy giáo, founder của Hack Reactor thật sự tâm huyết. Trong suốt khoá học, mình lúc nào cũng thấy họ có mặt tại cơ sở đồng hành với học sinh. Tức là ít nhất là 12 tiếng mỗi ngày, 6 ngày một tuần, và họ làm thế liên tục từ khi bắt đầu Hack Reactor hơn một năm trước.

Nếu xét về 50% bạn học thì động lực học của những học sinh trong khoá này sẽ hơn hẳn sinh viên ở bất kì trường học nào. Đây là bởi vì đặc thù của thời gian trong coding bootcamp ngắn và số lượng học sinh ít (~20 học sinh một khoá). 

Con người có thể tập trung cao độ trong 3 tháng nhưng việc tập trung cao độ suốt trong 4 năm đại học là vô cùng khó. Sự thật thì bản thân mình cũng không thể tập trung cao độ trong suốt 3 tháng. 6 tuần đầu mình phải tập trung cao độ nhất để học các kiến thứ mới. 6 tuần sau khi làm các project thì thoải mái hơn. 

Như đã nêu ở trên, 6 tuần cuối của khoá học được dành để xây dựng portfolio và chuẩn bị cho quá trình xin việc. Lúc tốt nghiệp Hack Reactor, mình có 4 projects ở trong hồ sơ. Điều này giúp cho các công ty biết được khả năng và những gì mình học được sau khoá học. 

Trong khoá học, có vài bài giảng cho học sinh về quá trình xin việc, các kĩ năng và điều cần biết khi đi phỏng vấn. Ngoài ra thì trường cũng có chuyên gia đến để sửa hồ sơ xin việc cho học sinh. Sau khi tốt nghiệp, bootcamp có hỗ trợ rất nhiều trong quá trình xin việc. Trong lễ tốt nghiệp, tất cả các nhóm có thực hiện thuyết trình về project đã thực hiện trong khóa học trước 20 công ty tham dự. Ngoài ra, Hack Reactor còn liên kết với 50 công ty khác để các học viên có thể nộp đơn trực tiếp sau khi tốt nghiệp.
   
Sau khi tốt nghiệp mình có nộp 50 đơn xin việc, mình có tầm 10 công ty gọi mình đến phỏng vấn vòng đầu và mình có 2 công ty đưa ra offer làm việc. 1 tháng sau khi tốt nghiệp, mình nhận offer tại Minted với mức lương 6 số như khoá học hứa hẹn.  Những bạn học cùng khoá với mình tất cả đều xin được việc trong vòng 3 tháng với mức lương trung bình là $105,000. Có một bạn quyết định không thực hiện quá trình xin việc vì lý do cá nhân.

Khi bắt đầu công việc, mình rất lo lắng không biết mình có đủ kiến thức để thực hiện công việc hay không. Lúc đầu, nhiều khi mình nghĩ đôi khi công ty đã sai lầm khi nhận mình. 

3 tháng là khoảng thời gián quá ngắn để dạy đủ kiến thức cho công việc của một full-stack developer. Sự thật là không có một khoá học nào, ngay cả chương trình học 4 năm ở đại học có thể chuẩn bị tất cả những kiến thức bạn cần trong công việc. Tuy nhiên, Hack Reactor chuẩn bị cho mình đủ kĩ năng để có thể tự học bất kì kiến thức gì mà công việc yêu cầu.

Ngay từ buổi học đầu tiền, giáo viên cũng nói là khoá học này sẽ chỉ chuẩn bị được khoảng tầm 80% những kiến thức mình cần biết. Nhưng quan trong nhất, sau khoá học, học sinh sẽ có đủ kiến thức để có thể tự học và tự tìm hiểu. 

Việc tự học là một phần của công việc làm lập trình viên: tự đọc documentations, xem đáp án trên Stack Overflow, lên Google tìm cách làm... Sau bootcamp. mình có đủ kiến thức cơ bản để làm các task cơ bản của một Junior Dev.

 Tóm lại, việc học lập trình qua bootcamp không phải là dành cho tất cả mọi người và đây cũng không phải là con đường dễ dàng. Tuy nhiên, nếu bạn thực sự quyết tâm và đam mê với coding thì mình chắc chắn là các bạn có thể làm được :)