Tổng hợp tin tức kinh tế thế giới

+ Nvidia công bố kế hoạch rót tới 100 tỷ USD vào OpenAI để mở rộng hạ tầng trung tâm dữ liệu. Nếu số tiền được giải ngân toàn bộ, đây sẽ là khoản đầu tư lớn nhất từ trước đến nay vào một công ty tư nhân. Thỏa thuận cho phép OpenAI mua tới 5 triệu chip xử lý đồ họa của Nvidia, nâng tổng công suất lên 10GW. Hai bên không ngần ngại gọi đây là “triển khai hạ tầng AI lớn nhất trong lịch sử”. Nvidia, vốn rủng rỉnh tiền mặt, còn vung thêm 5 tỷ USD mua cổ phần Intel.

+ OpenAI cũng thông báo sẽ mở thêm năm trung tâm dữ liệu mới ở Mỹ, hợp tác cùng Oracle và SoftBank trong khuôn khổ dự án Stargate. Công suất dự kiến của Stargate tăng gần 7GW, nâng tổng vốn đầu tư lên 400 tỷ USD. Theo OpenAI, mốc 500 tỷ USD và 10GW toàn phần sẽ đạt được ngay cuối năm nay, sớm hơn kế hoạch. Giới đầu tư cũng hồ hởi trước báo cáo lợi nhuận của Micron: doanh thu của hãng chip này tăng 46% so với cùng kỳ năm ngoái.

+ OpenAI trở thành tâm điểm của một thương vụ lớn khác, khi đồng ý mua lượng chip trị giá hàng chục tỷ đô la từ AMD và có khả năng sẽ nắm giữ 10% cổ phần trong công ty. Cổ phiếu AMD nhờ đó tăng vọt hơn 40%. Theo thỏa thuận, OpenAI sẽ triển khai các bộ xử lý đồ họa (GPU) của AMD để mở rộng năng lực trung tâm dữ liệu, bắt đầu với dòng chip M1450 sắp ra mắt vào cuối năm 2026.

+ Tại Hồng Kông, cổ phiếu Alibaba leo lên mức cao nhất trong bốn năm sau khi công bố hợp tác với Nvidia và hứa hẹn sẽ rót thêm vốn vào hạ tầng AI. Alibaba vốn đã cung cấp dịch vụ điện toán đám mây tại nhiều quốc gia, kể cả Mỹ, và trong năm nay sẽ mở rộng sang Brazil, Pháp và Hà Lan. Chỉ số Hang Seng TECH, bao gồm 30 công ty công nghệ hàng đầu Hồng Kông, đã tăng 40% từ đầu năm, so với mức 17% của Nasdaq Composite.

+ Dù bị coi là “tụt lại” trong cuộc đua AI, Apple vẫn chứng minh chiến lược bám trụ vào sản phẩm cốt lõi của mình không hề sai. Cổ phiếu hãng bật mạnh sau khi các cửa hàng bắt đầu bán iPhone Air cùng loạt thiết bị mới, xóa sạch khoản thua lỗ gần đây và đưa giá trị trở lại vùng dương trong năm. Nhu cầu cho các sản phẩm mới được báo cáo là khá cao.

+ SoftBank đạt thỏa thuận mua lại mảng robot của ABB, tập đoàn kỹ thuật Thụy Điển–Thụy Sĩ, với giá 5,4 tỷ đô la. Masayoshi Son, giám đốc điều hành SoftBank và là người lâu nay đặt niềm tin vào tương lai của robot, tuyên bố “biên giới tiếp theo của trí tuệ nhân tạo là trong thế giới vật lý”.

+ Một thương vụ đình đám khác đang hình thành khi Global Infrastructure Partners (GIP), công ty thuộc sở hữu của BlackRock, được cho là sắp hoàn tất việc mua lại AES - tập đoàn năng lượng sở hữu và vận hành nhiều nhà máy điện - trong thỏa thuận trị giá khoảng 38 tỷ USD. Danh mục đầu tư của GIP hiện bao gồm cổ phần tại sân bay Gatwick ở London, các dự án năng lượng tái tạo và hệ thống đường ống quy mô lớn.

+ Tập đoàn Berkshire Hathaway của Warren Buffett được cho là sắp đạt thỏa thuận mua lại mảng hóa dầu của Occidental với giá 10 tỉ USD. Berkshire hiện là cổ đông lớn nhất của Occidental và từng hậu thuẫn thương vụ thâu tóm Anadarko của tập đoàn năng lượng này vào năm 2019. Occidental vẫn đang chật vật với khoản nợ khổng lồ phát sinh từ thương vụ đó và các thương vụ mua lại khác.

+ Một thỏa thuận do ông Trump dàn xếp cũng dần thành hình, cho phép TikTok tiếp tục hoạt động tại Mỹ. Các nhà đầu tư Mỹ sẽ mua cổ phần chi phối trong mảng kinh doanh tại Mỹ của TikTok, giúp công ty mẹ ByteDance thoái vốn. Oracle sẽ giám sát thuật toán và an ninh dữ liệu của ứng dụng. Cùng lúc, Oracle thông báo Safra Catz sẽ rời ghế tổng giám đốc sau 11 năm cầm quyền. Vị trí CEO giờ sẽ được chia sẻ cho hai người: Clay Magouyrk, từng đứng đầu mảng điện toán đám mây, và Mike Sicilia, lãnh đạo mảng ứng dụng và AI.

+ Pfizer thực hiện một bước đi táo bạo để chen chân vào thị trường thuốc giảm cân, đồng ý mua lại Metsera trong thương vụ có thể trị giá tới 7,3 tỷ USD. Đây là thương vụ thâu tóm lớn nhất từ trước đến nay của một hãng dược phẩm lâu đời đối với một công ty chuyên về giảm cân. Các liệu pháp thử nghiệm của Metsera được cho là đầy hứa hẹn.

+ Trong khi đó, cổ phiếu Porsche chật vật sau cú sốc từ việc hãng thông báo trì hoãn kế hoạch tung ra xe điện và lại đưa ra cảnh báo lợi nhuận mới. Tập đoàn mẹ Volkswagen cho biết sẽ phải chịu khoản thiệt hại 5,1 tỷ euro (6 tỷ USD) lợi nhuận hoạt động trong năm nay. Porsche đổ lỗi cho “điều kiện thị trường”. Dòng SUV mới, vốn dự định chạy hoàn toàn bằng điện, nay sẽ quay lại với lựa chọn động cơ xăng và hybrid cắm sạc.

+ Jaguar Land Rover đã khởi động lại một phần sản xuất – lần đầu tiên kể từ sau cuộc tấn công mạng ngày 31/8. Tuy nhiên, khoản vay 1,5 tỷ bảng (2 tỷ USD) do chính phủ Anh bảo lãnh đang gây tranh cãi.

+ Sản lượng ô tô của Đức hiện ở mức thấp nhất trong hơn 20 năm, chỉ cao hơn đôi chút so với giai đoạn khủng hoảng tài chính 2007–09 và đại dịch covid-19.

+ Michelob Ultra nay trở thành thương hiệu bia bán chạy nhất nước Mỹ, theo Anheuser-Busch - nhà sản xuất - dựa trên số liệu từ công ty nghiên cứu thị trường Circana. Modelo Especial, do Constellation Brands nấu ở Mexico, đã giữ ngôi vương hai năm liền. Đầu năm nay, Constellation ghi nhận doanh số sụt giảm trong nhóm khách hàng gốc Mỹ Latin, vốn chiếm tới một nửa doanh thu của Modelo.

+ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã cắt giảm lãi suất lần đầu tiên trong năm nay, hạ lãi suất chuẩn thêm 0,25 điểm phần trăm, xuống còn khoảng 4%–4,25%. Donald Trump đã tiến hành một chiến dịch gay gắt, gây sức ép đòi Fed phải cắt giảm nhiều hơn và thường xuyên hơn. Người được ông Trump đề cử vào Hội đồng Thống đốc, Stephen Miran, tuần này đã được Thượng viện thông qua trong một quy trình siêu nhanh, cho phép ông tham gia bỏ phiếu tại cuộc họp của Fed; Miran đã phản đối quyết định này, lập luận rằng lẽ ra phải hạ 0,5 điểm phần trăm. Lisa Cook, người mà ông Trump đang tìm cách loại khỏi hội đồng, cũng được quyền bỏ phiếu sau khi một tòa phúc thẩm phán quyết rằng bà có thể tiếp tục giữ chức vụ tạm thời.

+ Giá vàng lần đầu tiên vượt ngưỡng 4.000 USD/ounce, khi giới đầu tư đổ xô tìm nơi trú ẩn an toàn trong bối cảnh thiếu dữ liệu kinh tế mới từ Mỹ do chính phủ đóng cửa. Việc thiếu thông tin khiến các nhà đầu tư càng dựa vào vàng giữa đồn đoán rằng Cục Dự trữ Liên bang (Fed) sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất. Những lo ngại về chính sách tài khóa tại Mỹ, Anh, Pháp và Nhật Bản cũng góp phần làm tăng sức hấp dẫn của kim loại quý này.

+ Cổ phiếu Alphabet tăng mạnh, giúp tập đoàn này vượt mốc định giá 3 nghìn tỷ USD, trở thành công ty thứ tư trong lịch sử đạt cột mốc này. Ba “ông lớn” còn lại gồm: Nvidia hiện đã vượt 4 nghìn tỷ USD, Microsoft từng có lúc chạm mốc 4 nghìn tỷ, và Apple đang được định giá khoảng 3,5 nghìn tỷ. Giá cổ phiếu Alphabet được tiếp thêm động lực sau phán quyết của tòa trong vụ kiện chống độc quyền, cho phép Google tiếp tục duy trì trình duyệt Chrome.

+ Cổ phiếu Tesla bật tăng sau thông tin Elon Musk đã chi 1 tỷ USD để mua thêm cổ phần. Ông Musk cho biết muốn nâng tỷ lệ sở hữu tại hãng xe điện nhằm ngăn nguy cơ bị thâu tóm.

+ Cơ quan quản lý Internet Trung Quốc đã chặn các công ty công nghệ trong nước mua dòng chip RTX Pro 6000D của Nvidia, vốn được thiết kế riêng cho thị trường Trung Quốc. Bắc Kinh cũng cáo buộc Nvidia vi phạm luật chống độc quyền khi thâu tóm Mellanox - nhà cung cấp thiết bị mạng - dù thương vụ này từng được Trung Quốc chấp thuận có điều kiện vào năm 2020.

+ Paramount đồng ý mua lại Free Press, một trang tin và phân tích, với giá 150 triệu USD, đồng thời bổ nhiệm Bari Weiss, nhà sáng lập trang, làm tổng biên tập của CBS News – hãng tin thuộc Paramount. Đây là thương vụ lớn đầu tiên kể từ khi Paramount được David Ellison tiếp quản và sáp nhập với công ty sản xuất Skydance của ông.

+ Ngân hàng Mỹ Fifth Third, với thế mạnh tại vùng Trung Tây, đã ký thỏa thuận trị giá 10,9 tỷ đô la để mua lại Comerica, tổ chức có mạng lưới rộng khắp khu vực Sunbelt, qua đó tạo nên ngân hàng lớn thứ chín của Mỹ tính theo tổng tài sản. Comerica trước đó chịu áp lực từ một nhà đầu tư hoạt động (activist investor) yêu cầu công ty tự rao bán.

+ Kế hoạch sáp nhập giữa Union Pacific và Norfolk Southern nhằm tạo ra công ty vận tải hàng hóa đường sắt đầu tiên nối liền hai bờ nước Mỹ tiếp tục gây chấn động trong ngành. CSX, một doanh nghiệp đường sắt khác, đã sa thải giám đốc điều hành của mình, sau khi quỹ đầu tư chủ động Ancora Holdings gây sức ép yêu cầu bổ nhiệm lãnh đạo mới cởi mở hơn với các đề nghị thâu tóm, có thể từ BNSF, nhằm cạnh tranh với “gã khổng lồ” vận tải mới hình thành.

+ Một tập đoàn đầu tư do Quỹ Đầu tư Công (PIF) của Ả Rập Saudi dẫn đầu thông báo mua lại toàn bộ Electronic Arts, nhà sản xuất trò chơi nổi tiếng với các thương hiệu như Battlefield, EA Sports FC và Madden NFL. Với giá trị 55 tỷ USD, đây là thương vụ mua lại bằng vốn vay lớn nhất từng có. Affinity Partners, công ty đầu tư do Jared Kushner, con rể của Donald Trump, sáng lập, cũng tham gia vào thương vụ. Thỏa thuận này là một canh bạc rằng trí tuệ nhân tạo sẽ giúp nâng cao trải nghiệm người chơi trong các tựa game của EA, đồng thời cắt giảm chi phí vận hành.