Tổng hợp tin tức kinh tế thế giới

ASML, công ty Hà Lan sản xuất thiết bị chế tạo chip tiên tiến, ghi nhận đơn hàng trị giá 5,4 tỷ euro (6,3 tỷ USD) trong quý III, vượt dự báo của giới phân tích. Hãng cho biết không kỳ vọng doanh số sụt giảm trong năm tới, dù dự đoán doanh thu từ Trung Quốc sẽ giảm mạnh. Trong khi đó, TSMC — nhà sản xuất chip hàng đầu Đài Loan — báo lãi 452 tỷ Đài tệ (15,1 tỷ USD), tăng 39% so với cùng kỳ năm 2024. Bộ Kinh tế Đài Loan nói rằng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm mới của Trung Quốc sẽ không ảnh hưởng đến ngành chip của nước này.

Donald Trump đã ký một thỏa thuận với Thủ tướng Australia Anthony Albanese, cho phép Mỹ tiếp cận các mỏ khoáng sản chiến lược và đất hiếm của Australia. Chính phủ Mỹ đang tích cực tìm kiếm các thỏa thuận nhằm mở rộng trữ lượng nguyên liệu thô, đồng thời giảm phụ thuộc vào Trung Quốc, quốc gia đang thống trị sản xuất đất hiếm toàn cầu. Gần đây, Trung Quốc đã siết chặt kiểm soát xuất khẩu đất hiếm, khiến ông Trump tuyên bố sẽ áp thuế 100% lên hàng hóa Trung Quốc để trả đũa.

Mỹ đe dọa áp thuế bổ sung 100% và áp đặt kiểm soát xuất khẩu đối với “phần mềm trọng yếu” từ ngày 1 tháng 11, làm bùng lên trở lại cuộc chiến thương mại với Trung Quốc. Tổng thống Donald Trump nói các biện pháp này nhằm đáp trả việc Trung Quốc siết chặt xuất khẩu đất hiếm. Trong khi đó, Mỹ và Trung Quốc áp dụng các khoản phí cảng trả đũa lẫn nhau. Mỹ tính phí 50 USD cho mỗi tấn hàng hóa từ tàu Trung Quốc cập cảng của mình; đáp lại, Trung Quốc thu 400 nhân dân tệ (56 USD) cho mỗi tấn hàng từ tàu Mỹ và các tàu do doanh nghiệp có trên 25% vốn Mỹ kiểm soát. Bắc Kinh cho biết mức phí này sẽ tăng dần trong ba năm tới.

HSBC đề nghị mua lại toàn bộ Hang Seng, ngân hàng có trụ sở tại Hồng Kông, với giá 106 tỷ đôla Hồng Kông (13 tỷ USD). Ngân hàng Anh này hiện nắm khoảng 60% cổ phần Hang Seng, đơn vị đang đối mặt với khối nợ xấu ngày càng lớn do thị trường bất động sản thương mại Hồng Kông suy yếu. Cổ phiếu Hang Seng tăng hơn 25% sau thông báo.

Một nhóm doanh nghiệp, trong đó có tập đoàn quản lý tài sản BlackRock và nhà sản xuất chip hàng đầu của Mỹ Nvidia, đã đồng ý mua lại một trong những nhà điều hành trung tâm dữ liệu lớn nhất thế giới với giá 40 tỷ USD. Họ đặt mục tiêu tăng gấp đôi công suất của Aligned Data Centres, đơn vị hiện vận hành gần 80 cơ sở khắp châu Mỹ. Thương vụ này là bước mới nhất trong làn sóng đầu tư nhằm tăng sức mạnh tính toán phục vụ các mô hình trí tuệ nhân tạo.

Lợi nhuận quý III của các ngân hàng Mỹ tăng vọt. Goldman Sachs đạt 4,1 tỷ USD lợi nhuận, tăng 37% so với cùng kỳ; JPMorgan Chase tăng 12%, đạt 14,4 tỷ USD. Bộ phận giao dịch cổ phiếu của Morgan Stanley ghi nhận doanh thu 4,1 tỷ USD, vượt Goldman lần đầu tiên kể từ 2022. Làn sóng sáp nhập doanh nghiệp đã đẩy phí ngân hàng đầu tư lên mức cao nhất kể từ 2021.

Giá bạc lập kỷ lục mới, đạt 53 USD/ounce, vượt mức đỉnh danh nghĩa 49,95 USD thiết lập năm 1980. Kim loại quý này đã tăng hơn 80% kể từ đầu năm, vượt cả đà tăng mạnh của vàng. Đợt bứt phá được thúc đẩy bởi nhà đầu tư tìm cách bảo vệ trước lạm phát và nhu cầu công nghiệp gia tăng — bạc được sử dụng trong nhiều lĩnh vực, từ tấm pin mặt trời đến xe điện.

Hà Lan tiếp quản Nexperia, công ty sản xuất chip cho hàng tiêu dùng và ô tô có trụ sở tại nước này nhưng thuộc sở hữu Trung Quốc. Năm 2024, Mỹ cáo buộc công ty mẹ Wingtech giúp Trung Quốc thu mua thiết bị bán dẫn và đưa hãng vào danh sách đen, khiến các doanh nghiệp Mỹ gần như không thể hợp tác. Tháng trước, Washington tuyên bố sẽ mở rộng lệnh hạn chế sang các công ty con của các doanh nghiệp bị liệt kê. Chính phủ Hà Lan cho biết việc Nexperia ngừng cung cấp chip có thể đe dọa “an ninh kinh tế” quốc gia.

Netflix được cho là một trong số các công ty quan tâm đến việc mua lại Warner Bros Discovery. Warner cho biết đã nhận được “sự quan tâm không chính thức” từ nhiều bên, và được cho là đã từ chối đề nghị trị giá gần 60 tỷ USD của Paramount. Hãng này tái khẳng định kế hoạch tách riêng mảng phim và truyền hình cáp như đã công bố trước đó, nhưng cũng mở cửa cho các phương án khác, bao gồm thương vụ bán toàn bộ tập đoàn hoặc tách riêng Warner Bros và Discovery để giao dịch riêng biệt.