Yep, nãy mình có đọc 1 bài trên Spiderum khi nói về góc nhìn của nhà tuyển dụng với ứng viên nhảy việc quá nhiều. nào là thiếu định hướng, không bền bỉ, nhảy việc vì lương ở công ty mới cao hơn bla bla bla,... Nhưng với 1 đứa dev quèn ngành IT và với kinh nghiệm làm ở 7 công ty khác nhau thì góc nhìn của bài viết đó hơi bị phiến diện 1. Câu chuyện cá nhân Công ty đầu, Sau khi tốt nghiệp đại học, mình tiếp tục học Java tại Fresher Academy của Fsoft. Hồi đó, đi học mỗi tháng được 5 triệu và cam kết làm cho công ty 1 năm sau khi trở thành nhân viên chính thức. Và mình đã làm ở Fsoft tận 3 năm. Với một công ty outsource, mình cái gì cũng phải làm, công nghệ nào cũng phải học, không chuyên sâu vào một thứ gì cả. Chưa kể đi lên từ Fresher nên tốc độ tăng lương rất chậm. Mình cảm thấy bản thân bắt đầu chững lại, không phát triển được gì mấy nên đã nghỉ việc (một quyết định khá khó khăn vì mình đã quen với môi trường và đồng nghiệp cũng rất hợp cạ).
Công ty thứ 2, ngay khi phỏng vấn, mình đã nói muốn tập trung và đi sâu hơn vào Java Backend. Trong 2 tháng đầu, họ tuyển mình vào làm 2 dự án pilot với đủ loại công nghệ mới. Tới dự án thứ 3 thì team chỉ có đúng 2 người. Ông kia giành làm Backend rồi nên mình đành làm Frontend với các công nghệ cổ lỗ sĩ như RivetJs, BackboneJs. Thôi, mình cố hoàn thành xong dự án. Sau đó, giám đốc bảo mình có muốn học VueJS để làm dự án khác không. Mình từ chối rồi rời đi.
Công ty thứ 3 tuyển mình vào. Tính cả mình thì công ty chỉ có 2 người làm Java, còn lại toàn làm mobile. Mình mất 2 tuần để làm project mẫu. Xong khách hàng Nhật không chốt dự án. Mình ngồi chơi thêm 4 tuần rồi xin nghỉ.
Công ty thứ 4 là công ty duy nhất mình cảm thấy có lỗi khi xin nghỉ vì chỉ làm 3 tháng. Mình bị áp lực quá. Dự án cực kỳ bận, không ai support, mình hoàn thành xong 5 task nhưng không được review. Rảnh rảnh thì ngồi nghiên cứu nghiệp vụ và support cho bên khách hàng. Thêm một vài lý do cá nhân nữa nên mình xin nghỉ.
Công ty thứ 5 tuyển ồ ạt, chưa bao giờ mình thấy phỏng vấn dễ như vậy. Hỏi qua loa là pass. Hóa ra là tuyển onsite cho bên Samsung. Mình lại phải tham gia phỏng vấn thêm một vòng với Samsung SDS và pass được vào dự án. Dự án này cực kỳ rảnh, ít việc, mình nghĩ chỉ cần một nửa số người hiện tại là thừa sức làm rồi. Và mình đã hiểu tại sao tỉ lệ nghỉ việc tới 50% (không phóng đại). Làm được 8 tháng, đến tháng 4/2023 thì Samsung cắt giảm hàng loạt dự án, trong đó có cả dự án mình đang làm. Mình về đơn vị ngồi chơi hơn 1 tháng rồi cũng tự xin nghỉ.
Công ty thứ 6, lại phỏng vấn mình vào để đi làm onsite cho bên khác. Tuyển rất gấp, phỏng vấn tối thứ Hai, chiều thứ Tư thông báo pass và bảo lên công ty ký hợp đồng luôn để hôm sau đi làm. Khi phỏng vấn thì mập mờ, hợp đồng cũng có mấy điều khoản hơi kỳ. Nhưng chẳng hiểu sao mình vẫn đồng ý. Trong rủi có may, dự án này đúng định hướng, làm rất ổn, team bên khách hàng cũng vui vẻ. Đến tháng 11/2023, mình ký hợp đồng chính thức. Nhưng đến giữa tháng 2/2024, HR công ty liên hệ bảo dự án với bên khách hàng sắp kết thúc, công ty không sắp xếp được công việc mới và mong mình tự nghỉ càng sớm càng tốt. WTF. Lần đầu mình gặp trường hợp này. Ok, mình đồng ý, dù sao cũng muốn rời khỏi công ty “rác rưởi” này rồi. Đến khi khách hàng bảo sẽ gia hạn, bên HR liên hệ lại đổi giọng, bảo hy vọng mình ở lại làm tiếp đến hết dự án, bla bla. Bực mình. Hiển nhiên là mình từ chối. Khách hàng rủ mình về làm tiếp, mình cũng từ chối. Đến đợt golive, gấp quá, khách hàng bảo mình ký remote 1 tháng để support, mình cũng từ chối. Sau này nghe 2 thằng em kể lại là phải ôm lại đống nghiệp vụ mình làm, OT sấp mặt. Mình cảm thấy hơi có lỗi một chút.
Công ty thứ 7. Rút kinh nghiệm từ 2 công ty trước, lần này mình mong muốn làm tại công ty, không đi onsite. Và công ty đáp ứng được. Vào đúng dự án đang “cháy”, làm sấp mặt hơn 4 tháng trời, OT hơn 100 giờ, thỉnh thoảng còn trực đêm, hơi bị kiệt sức nhưng mình vẫn khá vui vì học được nhiều. Nghe có vẻ mình đang khoe? Không đâu, mình là thằng OT ít nhất team, vì có những con quái vật OT 1 tháng tới 150–170 giờ. Công ty lạm dụng remote quá mức. Làm ở công ty rồi về nhà remote tiếp. Cuối tuần không OT là y rằng thứ Hai lên công ty như người tối cổ, nhóm chat toàn hàng nghìn tin chưa đọc. Áp lực vãi, lại phải chạy đuổi theo team. Làm xong dự án, không có job mới. Do công ty có chính sách quy đổi OT sang ngày nghỉ, mình xin nghỉ 1 tuần đi du lịch một mình. Trong lúc đi chơi, lại phỏng vấn với đơn vị khác để support 1 dự án khoảng 1 tháng với vai trò tester. Ờ, không sao. Làm xong dự án ngắn này, lại ngồi chơi gần 1 tháng nữa, đốt thêm 1 đống ngày nghỉ. Cứ tưởng tượng bạn vào công ty mới 8 tháng mà nghỉ tới 19,5 ngày có lương. Nghe có vẻ hay nhưng thực chất là mình bị mất tiền. Nghỉ xong, lại phỏng vấn onsite cho một đơn vị khác. Dự án lần này ok hơn, học được nhiều nhưng gặp đúng 2 ông làm việc cực kỳ toxic. Thôi, không sao, thoát rồi. Về đơn vị lại ngồi chơi khoảng 1 tuần. Lại phỏng vấn đơn vị khác cho một dự án bảo hiểm bên Nhật. Và đây là dự án chắc chắn đứng top 1 hoặc top 2 những dự án tệ nhất mình từng làm. Làm ở phòng Security, tức là làm việc trên máy không có internet, công cụ làm việc bằng tiếng Nhật, không thuận tay, công nghệ mình không thích và mấy đồng nghiệp trong team thì cực kỳ vô ý thức. Phòng kín mà suốt ngày mở nhạc loa ngoài và ăn uống trong phòng. Công việc thì cứng nhắc, không cho phép sáng tạo, phải đúng quy trình, bla bla. Mệt mỏi. Đến khi bắt đầu quen tay, công việc nhàn hơn thì bên đơn vị lại rủ mình về nói chuyện. Bảo công ty giờ khó khăn bla bla, không sắp xếp được công việc mới, nên mong mình chủ động nghỉ. WTF. Lại nữa à. Ok, mình lại nghỉ. Đến tuần cuối ở công ty, sếp bảo mình có muốn học thêm Odoo không (ý là ở lại, tái ký hợp đồng nhưng vẫn giữ nguyên lương). Mình từ chối và ra đi.
Đến hiện tại, khi đang viết bài này thì mình vẫn đang thất nghiệp.
Muốn gắn bó với một công ty lắm mà có được đâu. Haizz. Cảm giác giờ các công việc toàn mang tính thời vụ. Thị trường IT bão hòa, ít việc lắm... 2. Hệ lụy của mô hình tuyển dụng “onsite cho khách hàng” — nhìn từ trải nghiệm thực tế - Mình chẳng thuộc công ty nào Người lao động làm việc trực tiếp tại văn phòng khách hàng, nhưng lại ký hợp đồng với công ty khác. Trải nghiệm này khiến mình nhiều lần cảm thấy “lạc lõng”, không biết mình thật sự thuộc về đâu. Không được tham gia đầy đủ vào văn hóa công ty chủ quản, cũng không là một phần thực sự của đội ngũ bên khách hàng. Những buổi teambuilding, sinh nhật, chia sẻ nội bộ… đa phần mình đều “đứng ngoài”.
- Thiếu ổn định trong công việc Dự án kết thúc, khách hàng không gia hạn là lập tức rơi vào tình trạng ngồi chơi không có việc hoặc bị thúc ép nghỉ việc. Có lần công ty chủ quản bảo mình "chủ động nghỉ càng sớm càng tốt", nhưng đến khi khách hàng đòi gia hạn thì lại “trở mặt” năn nỉ mình ở lại. Tâm lý bị điều phối như một tài sản khiến mình mất hết động lực, cảm giác không còn là “con người” trong tổ chức nữa mà chỉ là món đồ được sử dụng cho tới khi hỏng hóc, hết hạn.
- Khó phát triển bền vững Onsite theo yêu cầu khách hàng, công nghệ gì cũng phải học, nhưng không có định hướng rõ ràng. Đào tạo nội bộ, mentoring, hay cơ hội thăng tiến gần như là con số 0. Việc xây dựng thương hiệu cá nhân, mối quan hệ đồng nghiệp bền vững cũng rất khó khi mà bạn cứ mãi là “người ngoài” ở cả hai bên.
- Bất công về phúc lợi Nhân sự onsite thường làm cùng công việc, thậm chí OT nhiều hơn nhân viên khách hàng, nhưng quyền lợi thì không bằng. Công ty chủ quản cũng thường xem nhân viên onsite là lực lượng "tạm thời", nên các chế độ phúc lợi, chính sách hỗ trợ cũng rất hạn chế.
- 1 cổ 2 tròng Làm onsite phải “đội sếp” hai bên: vừa phải báo cáo với khách hàng, vừa bị quản lý từ công ty chủ quản. Khi xảy ra mâu thuẫn hay áp lực, mình rơi vào trạng thái không biết bên nào sẽ đứng về phía mình hoặc cần liên hệ với ai để giải quyết. Và nhiều khi, quyền lợi của mình không được đảm bảo đầy đủ. 3. Kết Mình nghĩ bản thân mình chẳng có đủ tư cách để góp ý cho bất cứ công ty IT nào cả nhưng mình nghĩ 1 số công ty tệ vẫn có thể cải thiện được ở những điểm sau - Cần điều phối nguồn nhân lực tốt hơn: thay vì để nhân viên ngồi chơi, sao không tạo ra các buổi seminar, định hướng hoặc tạo ra các dự án nội bộ để phát triển. Vừa phát triển kỹ năng cho nhân viên, vừa hoàn toàn có thể tạo ra sản phẩm để bán được mà? - Môi trường IT đôi khi tự do hoặc lạm dụng remote, OT quá mức. Yep. nhiều công ty gần đây mình có liên hệ. Nào là mỗi ngày làm 8h48 phút, nào là làm thêm sáng thứ 7 hoặc 2 ngày thứ 7 trong tháng. Tại sao thay vào đó không phải giảm giờ làm và tìm cách cải thiện năng suất của nhân viên. Ví dụ bỏ bớt mấy cái buổi họp, qui trình hay nhắn tin, giải trí trong giờ làm đi? - Có thể áp dụng 1 số cách quản lý mới. Như trước khi về, nhắn tin vào 1 nhóm báo cáo tiến độ công việc, các vấn đề gặp phải. Vừa đỡ phải lưu vấn đề trong não, sáng ra quản lý tự tổng hợp lại, vào cuộc họp cũng đỡ phải mất thời gian mỗi người trình bày mà vào thẳng trọng tâm để giải quyết luôn. Hay bỏ mấy cách quản lý micro đi và để nhân viên tự do hơn 1 chút trong sáng tạo và tự chủ động quản lý công việc - 1 điều quan trọng nữa mình thấy, đa phần những người làm trong ngành IT mình bít đều có kỹ năng giao tiếp và khả năng quản lý cảm xúc, quản lý độ ưu tiên trong các đầu task khá là tệ hại (trong đó có mình). kể cả mấy ông senior cũng dở tệ. chỉ tới rank TechLead thì mới thấy đỡ đỡ. Cần cải thiện mấy cái này hơn Bài viết khá là dài rồi. Có nhiều ý mình nghĩ viết ra chưa được trau truốt lắm. Hoặc thừa hoặc thiếu. Rất mong được các bạn góp ý để cải thiện thêm. Tks
Tâm sự