Cụm từ fast-fashion tạm dịch là thời trang nhanh hay thời trang mì ăn liền được dùng để chỉ xu hướng thời trang được sản xuất với số lượng lớn liên tục và thay đổi không ngừng, nhằm chạy theo các mốt mới. Xu hướng này đang ngày càng phổ biến vì số đông công chúng rất ưa chuộng việc sở hữu những trang phục model mới nhất. Những thương hiệu được xem là tiên phong cho xu hướng thời trang này mà chúng ta có thể kể đến như H&M, Zara hay Forever 21,... Họ ra mắt sản phẩm mới liên tục với giá thành khá mềm, phù hợp với nhiều đối tượng khác nhau. Song cái gì cũng có cái giá của nó, thời trang nhanh cái giá bán ra tuy rẻ, nhưng cái giá phải nhận lại thì không hề rẻ chút nào. Đánh đổi những chiếc áo, chiếc quần giá rẻ đó chính là những tổn thương nghiêm trọng của môi trường. Đồng ý rằng thời trang là ngành công nghiệp làm đẹp không thể thiếu, nhưng thời trang cũng đang giết chết thiên nhiên và con người một cách từ từ mà chúng ta không hề hay biết hoặc biết nhưng vẫn cố tình làm ngơ. Liên quan đến thời trang, có 3 sự thật chúng ta nên biết. Thứ nhất, để tạo ra 1 chiếc áo phải tốn 2.700 lít nước, quá trình này cũng gián tiếp tạo ra tới 6,75kg khí CO2 gây hiệu ứng nhà kính, bằng với lượng CO2 của một chiếc ô tô thải ra sau 56km di chuyển. Thế nhưng, một chiếc áo này chỉ tầm 50-100 nghìn đồng và việc mua cũng chỉ cần một cái click chuột. Đó là thời trang nhanh. Thứ hai, thời trang nhanh hay còn gọi là thời trang "ăn liền" đang ảnh hưởng môi trường sống của chúng ta. Thứ ba, dù nhiều người đã biết đến 2 sự thật trên nhưng thực tế thì thời trang nhanh vẫn có sức hút đến kỳ lạ. Thời trang nhanh chính là một ví dụ điển hình nhất cho việc "không phải cái nào nhanh cũng đều tốt". Lấy một ví dụ để các bạn dễ hình dung, chẳng hạn như để sản xuất một chiếc áo thun bình thường tiêu tốn một lượng nước đủ để một người uống trong hơn 2 năm. Nhưng con người chúng ta có quan tâm đến điều nay không? Thật tiếc khi phần lớn đều không mấy quan tâm! Đó là còn chưa kể đến thực tế những năm gần đây trái đất đang ngày càng nóng lên, Ghana, châu Phi đang trở thành "bãi rác quần áo khổng lồ của thế giới" hay việc những nhân công giá rẻ ở các nước nghèo nhất thế giới đang bị bóc lột để sản xuất quần áo… tất cả dường như quá xa xôi và chẳng đủ sức nặng để cảnh báo và cản bước người tiêu dùng chúng ta thỏa mãn mong muốn tức thì của mình là: sở hữu vài bộ quần áo ngon - bổ - rẻ.

Như đã nói, nhiều người dẫu biết thời trang nhanh có những tác động xấu đến môi trường, bóc lột sức lao động của nhân công song vẫn nhắm mắt làm ngơ, miễn sao đạt được nhu cầu và sở thích của mình. Hiện nay, với thời đại công nghệ ngày càng phát triển, cùng với đó là sự đa dạng của các sàn thương mại điện tử như Shopee, Tiktok,... đã đáp ứng được tối đa 2 tiêu chí "tiện và rẻ" mà con người mong muốn. Bạn hoàn toàn có thể ngồi ở nhà với điều hòa mát lạnh và xem livestream, thêm những bộ đồ vài chục, vài trăm nghìn vào giỏ hàng một cách nhanh chóng mà không cần mất công đội mưa, đội nắng đến trực tiếng các cửa hàng thời trang như trước đây.

Nhưng con người chúng ta có tâm lý chung là thường cái gì càng tiện mà lại còn rẻ nữa thì sẽ rất nhanh chán và vứt bỏ nó càng dễ dàng. Đây là lúc tiêu chí "bắt kịp xu hướng" của thời trang nhanh phát huy tác dụng, nó kích thích người tiêu dùng mua mới mà chẳng chút tiếc nuối gì. Bạn có thể tiếc vài trăm nghìn với một bữa ăn vì cho rằng nó sẽ nhanh tiêu hóa, trong khi đó vài trăm nghìn ấy lại có thể mua được đến 5-7 bộ quần áo mới, nhìn qua thì thấy rõ cái gì có lợi hơn. Vì sự theo đuổi không ngừng với những xu hướng thời trang mới nhất, ngày càng nhiều quần áo được làm ra và vứt bỏ trong thời gian rất ngắn, tạo nên nhiều bãi rác thời trang ở nhiều nơi. Nếu từng phản ứng với những vấn đề về ô nhiễm môi trường, liệu mỗi người có cần theo đuổi mù quáng các xu hướng thời trang, nếu như sự lựa chọn ấy đang gây ra những tác động lớn về môi trường và sẽ rất sớm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của chính chúng ta?

Nhận thấy được những vấn đề do thời trang nhanh gây ra với môi trường. Xu hướng thời trang bền vững đang dần phát triển và trở nên phổ biến.

Thời trang bền vững ở đây được hiểu là các sản phẩm thời trang, may mặc không tạo ra nhiều tác động gây hại đến môi trường bao gồm từ nguyên liệu, khâu sản xuất, quá trình sử dụng, phân hủy hay tái chế. Nói chúng là sản phẩm thời trang bền vững phải đáp ứng được những tiêu chí như:

Những sản phẩm may mặc được tạo ra không giết chết những con vật vô tội và phải coi trọng quyền lao động của người.

Các sản phẩm thời trang phải có nguồn gốc từ nguyên liệu thiên nhiên hoặc sử dụng nguyên liệu tái chế.

Trong quá trình sản xuất đảm bảo rằng có phương pháp tối ưu nhằm hạn chế các chất thải bị đưa trực tiếp ra ngoài môi trường. Không sử dụng các hoá chất có hại tham gia vào quy trình dệt vải hay may áo quần.

Quay trở lại với thời trang bền vững, ở Việt Nam chúng ta, ngành công nghiệp thời trang bền vững bắt đầu xuất hiện rõ nhất vào năm 2016. Một số nhà thiết kế nổi tiếng của Việt Nam đã cho ra đời các bộ sưu tập thời trang tiếp cận với xu hướng thời trang bền vững. Cũng có nhiều chiến dịch về rác thải thời trang được tổ chức, thu hút được đông đảo các bạn trẻ tham gia. Sự kiện "Tắt đèn bật ý tưởng 2021" được tổ chức bởi BOO nhằm mục đích tác động đến nhận thức của giới trẻ về tác hại của ngành thời trang nhanh và nâng cao trách nhiệm với môi trường.

Nhiều thương hiệu thời trang cũng cam kết sẽ xanh hóa thời trang, nghĩa là chuyển từ thời trang nhanh sang thời trang xanh- sử dụng những nguyên liệu tự nhiên, an toàn và thân thiện với môi trường để sản xuất. Năm 2019, Pablo Isla - Giám đốc điều hành hãng Zara, trực thuộc Công ty Inditex - đã tuyên bố về kế hoạch sản xuất xanh của hãng. Cụ thể, Zara cam kết đến năm 2025 chỉ sử dụng bông, vải lanh và polyester hữu cơ bền vững hoặc tái chế để làm quần áo. Mục tiêu "xanh" của Zara còn hướng tới việc các cửa hàng trưng bày sẽ sử dụng những thiết bị điện ít gây ô nhiễm môi trường nhất, đảm bảo nguồn năng lượng tái sử dụng đạt 80% ở các cửa hàng, lắp đặt những thùng tặng đồ cũ tại tất cả điểm bán hàng. Zara cũng đã cho ra mắt dòng sản phẩm Join Life sử dụng các chất liệu thân thiện với môi trường. Hãng có tham vọng đạt được chỉ số 0% lượng chất thải ra môi trường vào năm 2040. Mặc dù hiện nay có tương đối nhiều biện pháp khắc phục từ khâu sản xuất vải và quần áo, tuy nhiên nó chỉ khắc phục được phần nào, nếu nhu cầu may mặc của con người vẫn tăng cao thì ngành thời trang nhanh vẫn còn là một vấn đề nan giải đối với môi trường. Thế nên, giải pháp khắc phục nhanh nhất và cũng được cho là tốt nhất hiện nay vẫn nằm ở chính con người chúng ta trong việc điều chỉnh thói quen mua sắm của chính mình. Biết rằng chúng ta ai cũng yêu thích cái đẹp và thời trang chính là thứ làm đẹp hơn cho con người. Nhưng nếu như vì đẹp mà chúng ta làm tổn thương môi trường, vì đẹp mà gián tiếp bóc lột sức lao động của người thì liệu cái đẹp đó có thực sự cần thiết và xứng đáng hay không? Thời trang là được tạo ra để chúng ta trở nên đẹp hơn, thời trang phải chạy theo con người. Vì thế chúng ta không cần mải miết đuổi theo xu hướng mà vô tình gây ra những hệ lụy đáng tiếc. Thiết nghĩ giờ đây, trước khi mua một bộ trang phục thì chúng ta cần phải cân nhắc kỹ lưỡng xem mình có thể sử dụng lâu dài và ứng dụng chúng được vào nhiều trường hợp không. Với những đồ dùng không sử dụng nữa thay vì vứt bỏ đi, chúng ta sẽ tái chế và dùng cho mục đích khác. Luyện tập thói quen suy nghĩ kỹ hơn khi mua sắm. Điều này giúp bạn tiết kiệm được tiền bạc, mua được sản phẩm chất lượng và góp phần không nhỏ cho môi trường. Chúng ta có thể làm giảm sự đào thải khí carbon đến 400% nếu lựa chọn mặc một chiếc áo 50 lần thay vì chỉ 5 lần.

Thời trang là ngành công nghiệp làm đẹp cho con người, nhưng nó cũng đang góp phần giết chết dần thiên nhiên bằng chính sự thờ ơ của con người. Vậy nên mỗi người chúng ta cần thay đổi thói quen thời trang cũng như mua sắm của mình để chung tay vào nỗ lực cứu lấy môi trường sống. Xu hướng thời trang bền vững ra đời là một biện pháp khắc phục tình trạng tàn phá môi trường trầm trọng của ngành thời trang nhanh. Chúng ta, đặc biệt là các bạn trẻ cần phải trang bị cho mình những kiến thức về môi trường, thay đổi hành vi mua sắm để tiếp tục gìn giữ và phát triển thời trang bền vững, ý thức hơn về trách nhiệm của bản thân đối với Trái đất.