Hồi tôi học cấp 3, tôi và bạn bè hay nói với nhau rằng “tụi mình sinh vào cái năm 1991 là cái năm toàn biến động, bởi vậy cái thế hệ bọn mình mới ra như thế này”… 
Thật vậy, cái năm 1991 ấy xảy ra bao nhiêu sự kiện lớn: Liên Xô sụp đổ, hệ thống XHCN tan rã, chiến tranh lạnh kết thúc, Chiến tranh vùng vịnh lên đến đỉnh điểm ác liệt và chấm dứt. Nước Đức hoàn toàn thống nhất, Việt Nam và Trung Quốc bình thường hóa quan hệ với nhau kể từ chiens tranh 1979. Hai miền Triều Tiên cùng trở thành thành viên LHQ, Liên bang Nam Tư tan rã, Đại hội VII của Đảng Cộng Sản Việt Nam, đưa ra cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên XHCN, Việt Nam và Mỹ bắt đầu tiến trình bình thường hóa quan hệ khi văn phòng MIA của Mỹ chính thức đi vào hoạt động tại Hà Nội. Đây là cơ quan chính thức đầu tiên của chính phủ Mỹ hoạt động thường trú tại Việt Nam từ năm 1975…
 Có lẽ sinh ra trong một năm đầy biến động như thế, thế hệ 1991 cũng đầy biến động không kém. Những người sinh năm 1991 chúng tôi là thế hệ đầu của cải cách, đổi mới. Một thế hệ hiếm hoi được học hết cấp 1 bằng chương trình SGK cũ chỉnh lý năm 1995 giảm tải dần, sau đó từ cấp 2 học hoàn toàn bằng một bộ SGK mới nặng hơn và màu mè hơn. 1991 lúc nào cũng là những người đầu tiên được học sách mới, được các bác mang ra thử nghiệm và hứng biết bao lỗi từ cái chương trình này. Thế hệ của chúng tôi, một thế hệ chuột bạch của nền giáo dục Việt Nam, một thế hệ không bao giờ được dùng lại SGK cũ của các anh chị đi trước, một thế hệ đã từng biết chơi đùa rất thoải mái sau giờ học hồi nhỏ khi học thêm học bớt chưa đại trà và cắm đầu học thêm lúc lớn khi xã hội chạy đua. Thế hệ sinh năm 1991(và cả 1990 và 1992) là những người sinh ra và lớn lên trong bối cảnh Việt Nam chập chững hội nhập và mở cửa với thế giới, chứng kiến Việt Nam ồ ạt tiếp nhận ảnh hưởng văn hóa nước ngoài trong khi loay hoay với truyền thống. Khó có một lứa thanh niên nào khác ngoài những người đầu thập niên 1990 có thể vừa nghe nhạc Trịnh hay nhạc Phạm Duy một cách mùi mẫn, vừa có thể chết dí theo những bài K-pop sôi động. Thế hệ 1991 này, lúc này vẫn có thể ngồi cày game online mà không quên những bộ phim hoạt hình đã từng điên đảo. Ở giữa một giai đoạn chuyển tiếp văn hóa, 1991 vừa biết thế nào là bắn bi, là game 4 nút… điều mà thế hệ 1993 trở đi và thế hệ Y(sinh sau năm 2000) ngày càng không biết, vừa biết thế nào là cuồng K-pop, lady gaga… điều mà thế hệ 1990 trở về trước hầu như khó tiếp cận được. 
Thế hệ 1991 chúng tôi, một thế hệ đứng giữa những sự thay đổi. Sinh ra và lớn lên vào thời điểm ấy, những người sinh 1991 đủ để nhận thức được cái thời mà điện thoại bàn vài nhà mới có 1 máy, muốn nghe gọi phải nhờ nhà hàng xóm cho tới nay khi mỗi người 1-2 cái điện thoại di động trong người. 1991 lớn lên vừa đủ để thấy được máy tính để bàn từ chỗ là 1 gia tài mơ ước trở thành cái laptop mà hầu như đứa nào cũng phải có, 1991 cầm đồng tiền đủ để hiểu sự tăng giá của cuốn truyện doremon từ 5500đ vào năm 1998 lên 19500 15 năm sau. Thế hệ 1991 này, đã từng dành dụm 2,3k để chơi game bây giờ lại ung dung ngồi laptop vừa mở mương 14 vừa đọc điểm báo trên voz. Có thể ngồi hàng giờ chém gió showbiz, cũng có thể ngồi hàng giờ bàn xem đồng chí X tốt xấu ra sao. 1991 lớn lên trong giai đoạn khi xã hội Việt Nam bị mở tung, những giá trị xưa cũ chưa kịp ăn sâu đã tiếp nhận và xung đột với những giá trị mới, họ không thuộc về một thế giới 8x có phần ổn định hay một thế giới 9x quá năng động. Họ đứng hai chân giữa 2 thế giới này, 1991 có thể là 1 thế hệ đầy bất an, nhưng họ cũng dễ dàng cân bằng. 
Chẳng hiểu vì sao,  từ khi tôi đi học, môi trường của những tập thể 1991 xung quanh tôi thường ổn định. Không có 1 sự quá cực đoan thiên về một hướng, không có quá nhiều xung đột với những thế hệ khác, dù họ đa dạng nhưng hòa hợp. Tôi nhớ những năm tôi đi học, cô chủ nhiệm thường bảo khóa này có cái gì đó trầm, không sôi nổi cũng không quá xuất sắc. 1991 cứ bình bình như thế, một thế hệ gần như lặng lẽ, nhưng mỗi con người lại có những xung đột rất lớn. Cái thế hệ 1991 này, tình yêu cũng đầy xung đột, đôi lứa cũng đầy nhưng FA cũng nhiều. Những người 1991 xung quanh tôi, tình yêu chẳng bao giờ có sự ổn định khi những quan niệm cũ và mới liên tục mâu thuẫn, những kẻ sinh năm 1991 cứ loay hoay mãi trong cái mớ suy nghĩ về hạnh phúc. Và cái thế hệ 1991 này, đa số đang đứng ở những năm đầu sự nghiệp, đang lo lắng và suy nghĩ rất nhiều về tương lại của mình, trăn trở về con đường mình sẽ đi, có lẽ là nhiều hơn hẳn những thế hệ trước. Một thế hệ mà theo tôi cảm nhận khi nói chuyện với bạn bè của mình là bất định và không chắc chắn về tương lai, thậm chí là cuộc sống.  Đó là cảm nhận của riêng tôi thôi, nhưng rõ ràng, thế hệ 91(cả 90 hay 92) là một thế hệ không bình thường, trưởng thành trong một giai đoạn mà những giá trị bị đảo lộn, nhưng tôi tin rằng thế hệ trưởng thành trong giai đoạn biến động này càng về sau sẽ càng cân bằng trong cuộc sống. 1991 có lẽ là một thế hệ đầy rắc rối, có phần nào đó lạc trôi, đầy hoài nghi nhưng cũng lắm mơ mộng.