The Book of Twist – Một cuốn sách bẻ lái cách suy nghĩ chuẩn mực.

Tổng quan:
#chosuanhamcay
Sách bắt đầu bằng một câu hỏi đầy kích thích “tại sao những gì ta biết về thành công có khi lại sai?” cùng tựa cuốn sách “Chó sủa nhầm cây” khiến ta hỏi bản thân rằng liệu những điều mình tin tưởng để tạo nên thành công liệu có đúng?

Cuốn sách chia sẻ thông điệp chính về điều gì làm nên một cuộc đời thành công.

Xuyên suốt cuốn sách là cách suy nghĩ để có được thành công ở mọi mặt của cuộc sống, công việc, bạn bè, gia đình, sự nghiệp và sức khoẻ.

Tuy nhiên, tôi sẽ lựa ra vài mẩu chuyện mà tôi tâm đắc nhất để chia sẻ, và hầu hết chúng liên quan đến vấn đề tư duy trong công việc.

Điều khiến tôi cảm thấy cuốn sách này rất thú vị là, nó thực sự giống như câu hỏi nhấn mà sách đã đặt ra “Những gì chúng ta biết về thành công có khi lại sai?” và các câu chuyện được chia sẻ rất chọn lọc và bổ trợ mạnh mẽ cho ý tưởng chính đó. Và vì thế, tôi gọi cuốn sách này bằng một cái tên mà dân sáng tạo sẽ rất thích “THE BOOK OF TWIST” mà Việt Hoá thì có thể gọi vui rằng “TUYỂN TẬP NHỮNG PHA BẺ LÁI KINH ĐIỂN”.

Điểm thú vị ngay khi mở phần mục lục cuốn sách đó là hầu hết các chương đều bắt đầu câu hỏi (6/8 chương). 

(p11.) trường học có những quy tắc rõ ràng trong khi cuộc đời lại thường không như vậy. Winston Churchill không phải là một hình mẫu lí tưởng cho vị trí thủ tướng và luôn làm điều đúng đắn, hoàn toàn đối lập với Neville. Churchill là một kẻ phi chính thống. Ông không chỉ ái quốc thông thường mà còn thể hiện sự hoang tưởng đến bất kỳ mối đe doa quyền lực nào.

Ông không tin Hitler là một tên giữ lời hứa, ông không tin hắn sẽ để yên, hay thôi không bắt nạt mọi người nữa dù cho có cống nạp nhiều thứ. Churchill biết là cần phải đến lúc tẩn cho tên này một trận. Chính niềm tin vốn ảo tưởng tồn tại bấy lâu chính là cửa sống của Anh trước khi quá trễ khi kịp trao chức vụ thủ tướng cho Churchill – sau này được xem là thủ tướng được tôn kính bậc nhất của thế giới.

Gautam Mukunda tin rằng có đến 2 loại hình lãnh đạo khác nhau: nhóm chọn lọc và không chọn lọc.

Ngắn gọn thì, nhóm chọn lọc là nhóm chính thống, theo cấp bậc, được thăng chức và tuân thủ luật lệ, đáp ứng được nhu cầu, trong khi loại thứ hai là loại rớt từ trên trời rơi xuống, những người nhảy xổ vào bất ngờ và khó đoán – là nhóm không chọn lọc.

Theo nghiên cứu của Mukunda, áp dụng cho mọi đời tổng thống, lý thuyết của ông dự đoán đến 90% về mức độ ảnh hưởng của lãnh đạo chọn lọc hay không chọn lọc.

Những nhà lãnh đạo chọn lọc không rung lắc con tàu, trong khi nhà lãnh đạo không chọn lọc không biết gì ngoài việc lắc lư. Thường thì họ phá nát bấy mọi thứ, nhưng đôi khi phá nát cả một chế độ nô lệ như Abraham Lincoln.

Kể cả bản thân Mukunda, khi bài luận án tiến sỹ của ông trở thành một vật kì lạ trong thị trường nghề nghiệp học thuật. 2 lời mời phỏng vấn trên 50 đơn ứng tuyển – tỉ lệ là 4%. Tất cả các trường đều muốn một giáo sư bình thường – một người được mong đợi sẽ làm việc họ được mong đợi – một giáo sư “chọn lọc”.

Cách tiếp cận trên-trời-rơi-xuống của Mundaka khiến cho rất nhiều trường từ chối đón tiếp ông, chỉ có những ngôi trường thật sự cool-ngầu như trường Kinh Doanh Harvard mong muốn tìm kiếm ngôi sao ngoại lệ thì Mundaka đã chấp nhận khi họ đưa là lời đề nghị.

Mukunda nói “sự khác biệt giữa nhà lãnh đạo tốt và vĩ đại không phải là ở vấn đề nhiều hơn. Đơn cử như dân anh nhìn thấy sai lầm từ vụ khuyên giải phát-xít và nói “Hãy cho chúng tôi một Neville Chamberlain” – nếu thế thì chắc toi rồi. Họ không cần thêm một nhà lãnh đạo chọn lọc, họ cần một ai đó mà hệ thống không bao giờ cho họ được phép bước vào cửa. Nếu cách cũ đã không ra gì thì nhân đôi nó lên thì bại thêm bại.”

Bối cảnh:Vào giai đoạn sau thảm hoạ 11/9, quân đội Mỹ đang cần tìm thêm nhiều chiến binh SEAL nhằm củng cố lực lượng đội quân tinh nhuệ của họ.

Vấn đề: 

Thách thức:Làm sao có thể tuyển nhiều chiến binh SEAL hơn mà chất lượng vẫn “tuyệt hảo”?

Sự thấu hiểu:Để có thể vượt qua kì sát hạch – Tuần lễ địa ngục (BUD – Basic Underwater Demolition/SEAL), thì sức mạnh tinh thần hay nói khác đi sự vững vàng về tâm lí mới là yếu tố quyết định chứ không phải là thể lực.
Và theo một nghiên cứu tâm lý học chiến, bình thường chúng ta nói trong đầu với tốc độ từ 300-1000 từ/ phút và từ ngữ tích cực có ảnh hưởng to lớn đến sức mạnh tinh thần.

Giải pháp:SEAL dạy cho học viên cách đối thoại nội tâm tích cực giúp họ trở nên bản lĩnh và vững tin vào bản thân hơn.

Kết quả:Tỉ lệ người đậu NavySEAL tăng 10% (từ 6% lên 16%) mà chất lượng chiến binh vẫn giữ nguyên.

TWIST 3. Câu chuyện về giải quyết tình trạng tội phạm ngày càng gia tăng?

Vấn đề:Để giảm tình trạng tội phạm trong 1 thành phố, chúng ta thường theo dõi số đối tượng theo mức độ nguy hiểm giảm dần để lần dấu vết truy bắt.

Sự thấu hiểu:Việc theo dấu con người không hiệu quả bằng việc xem xét theo vục địa lý.  Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng  phân nửa số vụ phạm tội xảy ra chỉ trong phạm vi 5% khu vực địa lý của thành phố. Đó được gọi là “điểm nóng” của cảnh sát.

Giải pháp: Tăng gấp đôi số lượng cảnh sát tuần tra ở khu vực này

Kết quả:  

Chúng ta hãy nghĩ khác đi về lợi ích của sự hạn chế (limitation):

Vì sao?

Có một thực tế là, khi mà chúng ta có rất nhiều thông tin có gía trị được xuất hiện tràn lan trên mạng, thì việc tìm kiếm không tin không còn là việc khó khăn như cách đây 10 năm. Cái khó ở đây là việc chắt lọc nguồn thông tin để ra quyết định. Trong cuộc sống và công việc, chắc chắn sẽ có nhiều lúc chúng ta buộc phải ra quyết định khi thiếu thông tin và đó có thể là kết quả của sự nhanh nhạy hay là hậu quả của việc quyết định không chuẩn xác.

Nhưng hãy nhớ rằng, là một người lãnh đạo, việc dám ra quyết định và chấp nhận kết quả còn quan trọng hơn việc chờ đến khi mọi thứ rõ ràng rồi mới bắt tay vào hành động, khi đó thì đã là quá trễ. Như câu nói của giới khởi nghiệp ở Sillicon Valley thể hiện rất rõ tinh thần này “Fail Fast, Learn fast”.

Mọi người khi gặp vấn đề có quá nhiều sự lựa chọn sẽ có cách giải quyết: tối đa hoá hoặc hi sinh. 

Ở cách giải quyết tối đa hoá, việc bạn làm sẽ là khám phá hết tất cả các phương án, cân đo đong đếm, chọn lấy cái tốt nhất. Và ngược lại ở hi sinh, bạn sẽ bắt đầu suy nghĩ về những gì mình cần và chọn ra những thứ đầu tiên có thể thoả mãn các nhu cầu đó.
Và Habert Simon – người dành giải thưởng Nobel nghiên cứu chỉ ra rằng khi tính toán mọi yếu tố, từ căng thẳng, kết quả đến công sức bỏ ra, phương án hi sinh mới thực sự mang lại hiệu quả.

Nash & Stevenson cũng đồng ý với kết luận của Habert “bạn không thể tối ưu hoá 2 thứ đối lập nhau”.

Theo quy luật cùng tên với tác giả Spencers, “bạn chỉ có 24 giờ/ ngày với nguồn lực có hạn. Với rất nhiều khoản mục, nhiệm vụ quan trọng nhất của bạn cũng như nhà điều hành đó chính là vẽ ra những giới hạn. Bạn không thể làm tất cả mọi thứ và thành công trong mọi khía cạnh.

Tất cả cuối cùng thì đều sẽ đến câu hỏi “Tôi muốn cái gì?”.
Và nếu bạn không xác định được, thế giới này sẽ xác định giùm bạn.

TWIST 5. Câu chuyện về hiệu suất

Có 1 lần nọ, Mihaly tổ chức nghiên cứu những người sáng tạo với bộ não độc đáo nhất của nhân loại gồm danh sách khách được mời là 275 người đạt các giải thưởng Nobel Prizes hay các tạp chí hàng đầu thế giới. Vì thế nên việc xuất hiện tên mình trong loạt nghiên cứu cũng đã đủ vẻ vang rồi. Vậy mà có đến hơn 1/3 số nhà khoa học, nghiên cứu gia từ chối.

Phải kế đến là ông Peter Drucker – bậc thầy về hiệu suất – ngay sau khi nhận được mail của Mihaly, ông “dí dỏm” đáp: “hi vọng là chú không nghĩ anh chảnh hay thô lỗ nếu tôi nói rằng một trong những bí mật làm việc hiệu suất là sắm thùng rác thật to để xử lý những lời mời như anh.”

Phải kể thêm đến quy luật 10,000 giờ chuyên gia, người ta thường nghĩ đến 9, 10 năm làm việc thì mới có thể trở thành chuyên gia thì giờ ta thử phân tích ngắn thử xem.

10,000 giờ chuyên gia => nếu dành 1 giờ/ngày => kết quả là sau 27.4 năm bạn thành chuyên gia.

Nhưng nếu 10,000 giờ chuyên gia => nếu dành 4 giờ/ngày => thì bạn sẽ mất 6.8 năm thành chuyên gia trong 1 lĩnh vực.

Kết thúc đại học năm 22 tuổi và thành chuyên gia năm 28,8 tuổi, nghe thật thú vị hơn đúng không?

Trong một buổi đi dự sự kiện quảng cáo chuyên ngành của MMA tổ chức mà tôi có dịp tham gia, một chị CEO đã đề cập đến vấn đề nguồn lực, đặc biệt trong ngành marketing rằng các bạn Brand Manager hay quản lí Trade MKT.. ở một doanh nghiệp nhỏ hay lớn thì đều ca chung 1 bài ca “thiếu tiền, thiếu người, thiếu thời gian”.

Chúng ta luôn nghĩ mình cần nhiều hơn: nhiều sự giúp đỡ hơn, nhiều động lực hơn, nhiều ngân sách hơn, nhiều năng lượng hơn. Nhưng sự thực là chúng ta lại cần ít hơn.

Ít sự phân tâm hơn. Ít mục tiêu hơn. Ít trách nhiệm. Và tất nhiên, ít kêu ca hơn.

Ít hơn để làm gì? Để thực sự biết thứ mà mình cần phải tập trung hơn, để chấp nhận làm mọi thứ theo sự ưu tiên hơn.

Và chính từ suy nghĩ “Less is more”, bạn sẽ tìm cách từ bỏ những thứ tưởng rằng có nghĩa nhưng lại chẳng có tác động lớn dù ta có làm tốt đến đâu hay là học cách nói không với rất nhiều thứ để dành thời gian cho điều thực sự quan trọng hơn.

TWIST 7. Câu chuyện về thắng lợi nhỏ

Nghiên cứu cho thấy thứ mang lại động lực nhiều nhất chính là sự tiến triển trong công việc có ý nghĩa.

Và tiến triển ở đây được hiểu không nhất thiết phải là một thành tựu to lớn.

Như giáo sư Teresa từ Harvard đã nhận định “Các nghiên cứu trong doanh nghiệp của chúng tôi cho thấy rằng cách tốt nhất để động viên mọi người, ngày qua ngày, là tạo điều kiện cho sự tiến triển – dù thậm chí chỉ là những thắng lợi nho nhỏ.”

Thực tế, nếu như ban nghĩ việc có thể đạt được một cột mốc lớn sẽ có ý nghĩa nhiều hơn so với nhiều chiến thắng lẻ tẻ thì bạn nên xem lại.

Dữ liệu cho thấy rằng những thắng lợi ổn định nho nhỏ thậm chí còn tạo ra nhiều hạnh phục hơn so với thi thoảng hốt được mẻ lớn. “Sự hài lòng về cuộc sống của người có thành quả nho nhỏ ổn định nhiều hơn 22% so với người chỉ thể hiện niềm hứng thú thành quả to lớn.”

Ăn mừng với những thắng lợi “nho nhỏ” chính là điểm chung của những người sống sót quyết tâm. Và trong nghiên cứu của American Psychologist cho thấy “Một khi thắng lợi nhỏ đã đạt được, mọi thứ sẽ vào guồng để hướng đến một thắng lợi nhỏ khác.”

Và cũng chính dần từ những thắng lợi nhỏ ấy, nó sẽ hình thành nên sự tự tin, một yếu tố cốt lõi của sự  thành công. Đây là một cú Twist rất hay. Vì nó xác định lại đâu là đầu vào (input) và đâu là đầu ra (output).

Tự tin có được là do thành công, nó là kết quả chứ không phải là nguyên nhân như mọi người lầm tưởng.

Việc xác định nó thuộc điểm đầu nào rất quan trọng trong việc xác định hướng khởi đầu.

Giống như việc bạn muốn được người khác đón nhân là hài hước, bạn không thể nào cứ nói tôi hài hước lắm à nhen. Chả khác gì thùng rỗng kêu to. Thay vào đó, hãy kể những câu chuyện hài, chêm vài câu bông đùa thú vị khi trò chuyện, đó mới tạo nên hình ảnh của người hài hước chứ không phải ngược lại.

Đây là một vài mẩu chuyện được tôi chắt lọc và có thêm thắt thêm góc nhìn cá nhân để thứ nhất, nó có giá trị với chính bản thân mình hơn, và thứ hai, nó có được một góc nhìn mới từ một người đọc cảm nhận về nội dung cuốn sách như thế nào. Như một câu nói tôi nhớ đâu đó rằng “this world is full of information but having lack of points of view”.

Còn rất nhiều những cú TWIST khác trong cuốn sách như:

Đây là bài đầu tiên tôi viết review mà cán mốc 2,800 text. Tôi đã dành hơn 1 tháng để đọc và nghiền ngẫm nó, hi vọng bạn cũng có thể thấy nó giá trị và áp dụng được vào cuộc sống của mình.

Chúc bạn khám phá ra những cú TWIST riêng của mình.

Đọc thêm các bài khác: http://bit.ly/strivingminds_fb

Thân mến,
Steven Tran