Sự thật:
Bản chất của mọi vật là trống rỗng, vô thường, vô ngã. Xưa nay vốn không có một cái tôi nào tồn tại độc lập và riêng rẽ với thế giới. Tuy nhiên vì tâm bị ô nhiễm bởi những tác động của bên ngoài khiến sinh ra ảo tưởng rằng có một cái chủ thể nào đó điều khiển thân thể và tâm trí này. Ảo tưởng là không có thực và xưa nay vốn không có thực, tuy nhiên vì ảo tưởng nên mới sinh ra những hậu quả sai lầm và đau khổ. Đau khổ vì khi tâm mong muốn được điều “tốt” nhưng lại gặt phải điều “xấu”. Đau khổ cũng là ảo giác và cũng là nhận thức sai lầm.
Xoá bỏ ảo tưởng:
Chấp nhận tất cả mọi thứ như thực, không thêm bớt, không gán ý nghĩa đây là không kia là có, mọi mong muốn, đánh giá, phát xét của tư tưởng – hãy để nó vận hành theo đúng đường lối của nó. Không can thiệp vào sự vận hành tự nhiên của thân tâm, mọi thứ xưa này thế nào thì hãy cứ để nó vận hành như vậy.
Câu hỏi: có ai đang tu hay không? Trả lời: Hoàn toàn không. Ảo tưởng sinh ra và ảo tưởng mất đi cũng hoàn toàn là sự vận hành tự nhiên của pháp. Việc mất đi ảo tưởng, có thể do tự thân tìm hiểu, nhờ người khác giảng giải, đọc sách do người khác chép lại, cũng hoàn toàn là sự vận hành tự nhiên của pháp. Không ai can thiệp, không ai cần các chúng sinh giác ngộ. Sự giác ngộ là sự vận hành tự nhiên và kì diệu của tự nhiên, giống như những vết thương trên thân thể sẽ tự lành, những ô nhiễm sẽ tự trong sạch.
Niết bàn:
Không có cái gì gọi là niết bàn, không có cái gì để đạt, không có cái gì để hướng tới. Mọi sự thật đều hiển lộ ngay đây và bây giờ. Không thêm bớt gì vào sự thật là để sự thật hiển lộ trọn vẹn. Trong sự thật không hề có tôi, ta, chúng sinh, nhân ngã, thọ giả. Mọi thứ đều vận hành hoàn hảo và đi theo đúng con đường của nó.
Khổ:
Khổ là sự thật. Thấy ra sự thật không phải là loại bỏ đau khổ. Chỉ là trong sự thật, chủ thể không tồn tại. Vì vậy phẩm phổ môn nói khi niệm danh hiệu Quán Thế Âm, mọi xiềng xích đều tan rã. Thực chất sự giải phóng đây là sự giải phóng của tâm khỏi những ảo tưởng sai lầm. Nhưng tuyệt đối không nên nhận diện sự giải phóng này là đạt được một điều gì, mà sự giải phóng này là trở lại với những cái đang là, chấp nhận mọi thứ đang có trong hiện tại.