Thằng nhanh khác thằng chậm chỗ nào?
Nhanh hay chậm là yếu tố tạo nên giá trị một người trong công việc. Một trong những thứ đầu tiên mình đề cập khi nói đến nhân viên không phải là thằng nào khéo léo, thông minh, biết nhiều; mà là thằng nào nhanh và thằng nào chậm. Ai cũng muốn mình nhanh, nhưng nhanh được không lại chẳng phải thứ mà mình có được liền. Lắm lúc nghe chửi liên miên nhiều tháng trời mà vẫn chậm. Vậy muốn nhanh ta phải làm sao?
Cái nhanh tôi đang nói đến không chỉ là di chuyển chân tay, nó còn là tốc độ mình phát triển, làm quen, cũng như tiếp thu mọi thứ xung quanh. Mình hay cho rằng cái này là do đầu óc, thằng nào sáng dạ thì tự bản thân nó sẽ nhanh hơn những đứa kém nhạy. Điều này không sai, nhưng theo tôi, nó không phải toàn bộ lý do quyết định mình sẽ trở thành người thế nào. Nhanh hay không, một phần là bẩm sinh, phần khác do luyện tập. Một thằng đầu óc hơi kém nhưng chăm chỉ luyện tập, sau một thời gian hoàn toàn có thể thắng thằng thông minh nhưng ỷ lại và lười biếng.
Một điểm khác biệt lớn giữa thằng nhanh và thằng chậm: khả năng quan sát. Ở bất kỳ đâu, thằng nhanh cũng rất tọc mạch và luôn để ý mọi thứ xung quanh: nó nhìn xem đứa bên cạnh đang làm gì, nó ngó mấy người đằng xa đang xử lý cái gì, nó chọc ngoáy vào đủ mọi ngóc ngách trong bếp xem ở đây có gì và ở đó để thứ gì… Tay vẫn làm, nhưng mắt hắn đảo liên hồi. Mà không phải chỉ nhìn ngó cho vui, hắn quan sát và tự đưa ra những suy đoán của riêng bản thân: vì sao họ cần phải vậy, vì sao họ dùng cái này cái kia, họ làm thế sẽ mang lại kết quả gì… Đúng sai không quan trọng. Tiếp tục quan sát, hắn sẽ có câu trả lời; bí quá thì hắn đi hỏi luôn.
Giả sử hai thằng, một nhanh một chậm, đang đứng bào năm chục ký khoai tây. Thằng chậm sẽ dính mắt vào đống khoai phía trước, đầu óc mơ màng buồn ngủ hoặc nghĩ tới cô nàng hắn đang thầm thích; trong khi thằng nhanh liên tục thu thập thông tin về những thứ diễn ra xung quanh, đầu nó chạy liên tục. Sau hai tiếng đồng hồ, tất cả thằng chậm có được là bào khoai sao cho lẹ, trong khi thằng nhanh đã được nhìn thấy biết bao cái khác. Cùng một thời gian, đứng cùng một chỗ, thằng nhanh đã đi được nhiều hơn, mà không phải là do hắn thông minh hơn.
Chỉ là nhìn thôi nhưng đem lại rất nhiều cái lợi. Bên cạnh những thứ thể hiện ra ngoài mà mình thấy, nó còn rèn giũa khả năng đánh giá và suy luận; rằng khi nhìn một thứ như vậy, mình thấy nó cần gì, mình sẽ phải làm gì, mình sẽ làm thế nào. Mình biết tất cả những thứ này từ trước khi trực tiếp động vô. Lúc công việc ấy đến tay, mình chỉ cần vài chỉ dẫn sơ bộ là làm được liền. Tự nhiên mình tiếp thu lẹ hơn, anh chị nói mình làm đúng ý ngay. Anh chị tấm tắc trong đầu: “Ồ thằng nhóc này nhanh thế nhỉ!” Kể cả khi những việc ấy không bao giờ đến tay ta ở nơi này, mình vẫn có ý niệm trong đầu để nếu có tiếp xúc chúng ở một nơi khác, mình vẫn có biết gì đó, mình làm chủ được nhanh hơn.
Ngoài kiến thức về công việc, quan sát thế này còn mang lại cho mình vài nét về những người xung quanh: cách họ làm việc sao, họ thích hoạt động thế nào trong bếp, họ có điểm gì hay mà mình cần học hỏi. Những cái này sẽ giúp mình hòa nhập tốt hơn với các anh em, cho mình biết rằng mình cần hỗ trợ họ như thế nào. Giả sử mình đã xem anh sếp làm công việc đó rất nhiều rồi, biết tỏng ông ấy sẽ cần những gì và sẽ động vào những món nào. Lần tới ông ấy làm, mình chuẩn bị sẵn luôn một thứ mà anh sẽ cần; khi ông ấy đi kiếm hay nhờ là mình có ngay. Cược với các bạn rằng mình đang cần đồ gì mà tự nhiên thằng kia đem tới là mình thiện cảm nó liền. Thậm chí đơn giản nó đựng đồ vào đúng cái mình hay dùng, lấy đúng con dao mà mình toàn xài cho việc này, xếp đúng số lượng mình cũng hay để. Mười điểm. Không chỉ sếp mà anh em trên dưới mình cũng thế luôn. Cái này không phải nịnh, cái này là khôn khéo.
Tất nhiên muốn phát triển thực sự thì ta phải làm, đứng ngắm nghía không thì cũng chẳng biến mình thành anh hùng. Nhưng ở một thời điểm, mình chỉ có thể làm một công việc nào đó. Trong thời kỳ mà ai ai cũng vắt chân lên cổ chạy, mình phải tăng tốc hơn, vừa làm cái này vừa học cái kia, không thể nào làm một cái là chỉ chìm vào đúng nó được. Cùng một môi trường và thời gian, mình luôn thấy những sản phẩm đi ra với nhiều mức chất lượng khác nhau, mà chúng nó cùng học cùng làm một thứ chứ đâu phải khác nhau. Khác biệt nằm ở cách mà từng thằng làm kìa. Ta làm việc của mình tốt nhất có thể, bên cạnh đó ta luôn cố gắng tìm hiểu mọi thứ xung quanh nhiều nhất có thể. Thời gian mình ở một nơi là có hạn, phải tận dụng thật mạnh. Tay chân bận rồi, còn mắt và tai là xài được thôi.
Cái này cũng giống như khi các anh đi đong đưa với phụ nữ vậy. Ông nào luyện được khả năng quan sát đánh giá, các ông sẽ biết cô gái cần gì, cô ta nói vậy nghĩa là sao, cô ta thích được quan tâm thế nào. Các ông sẽ luôn biết mình phải làm gì, mà như này là khả năng các ông chiếm được cảm tình của nàng rất cao. Mà không chỉ người phụ nữ của mình, các ông còn quan sát những cô gái của những tên khác nữa. Không phải để đi bắt thêm cá, mà các ông sẽ học thêm được cách sử xự với phụ nữ nói chung. Giả sử ông thấy bạn nam kia không hiểu ý và làm bạn nữ buồn, hoặc ngược lại bạn nam có hành động quá đỗi tinh tế, ông có thêm hai bài học để mang về cho cô nàng của mình rồi.
Không hề liên quan tới trí thông minh ở đây. Chỉ là việc chăm nhìn ngó và đánh giá những cái mình thấy. Ai cũng làm được, khôn hay dại gì cũng đều có mắt và não. Thấy mình kém lanh lợi, ta hãy chăm chỉ luyện tập gấp nghìn lần bọn thông minh. Vì sao tôi nói những chuyện này, vì bản thân tôi là một tên cực chậm.
____
Cảm ơn bạn rất nhiều!
Phát_triển_bản_thân