Với xu hướng giao lưu văn hóa, hòa nhập quốc tế đang phát triển,  ngôn ngữ trong giao tiếp trở thành phương tiện quan trọng để thực hiện điều ấy và ngôn ngữ được sử dụng phổ biến nhất là tiếng Anh. Có cầu thì ắt có cung, các trung tâm tiếng Anh đang liên tục được mở ra nhằm đáp ứng nhu cầu của người Việt và điều đó đã mở đường cho rất nhiều những giáo viên “Tây ba lô” sang nước ta.
Chỉ cần gõ vài từ khóa trên mạng tìm trung tâm dạy tiếng Anh là ta đã tìm được hàng loạt các trung tâm với đủ loại tên gọi, cam kết điểm đầu ra cao và rất nhiều trung tâm khẳng định chất lượng của mình với “đội ngũ giáo viên nước ngoài”. Nhờ những chiêu trò quảng cáo như vậy mà mức học phí ở nơi đó được đẩy lên rất cao. Theo thống kê của Vietnamteachingjobs, số lượng giáo viên được hệ thống thống kê thì có tới hơn 50% giáo viên nước ngoài ở Việt Nam là chưa có đầy đủ bằng cấp và chứng chỉ và không đủ điều kiện để giảng dạy.
Nhiều người còn đang quan niệm rằng muốn học tiếng Anh hiệu quả thì phải học ở người nước ngoài, vì họ vốn đã quá quen thuộc với tiếng Anh thì sẽ truyền đạt kiến thức tốt hơn, phát âm chuẩn hơn và quan trọng là họ thông thạo văn hóa phương Tây, điều mà có thể giúp học sinh Việt Nam dễ hình dung hơn về phong tục tập quán và thói quen của họ. Đối với những giáo viên trong nước thì nhiều người lại cho rằng họ phát âm không chuẩn, phương pháp dạy lạc hậu và quá chú trọng ngữ pháp trong khi người ta cần học nhiều hơn về kỹ năng giao tiếp và có thể sử dụng được ngay. Chính vì những suy nghĩ như vậy đã góp phần mở đường xu hướng giáo viên “Tây ba lô” du nhập ồ ạt vào đất nước ta.

Giáo viên nước ngoài đang chiếm ưu thế nhiều hơn so với các giáo viên trong nước. Ảnh minh họa: Internet
Tất nhiên, những yếu tố kể trên không hoàn toàn sai, nhưng khái niệm “giáo viên bản xứ” thì đang bị chúng ta nhầm lẫn. Yếu tố quan trọng nhất để giảng dạy là khả năng sư phạm, trình độ  chuyên môn, và bản thân họ phải hiểu được những nhu cầu và khó khăn của người Việt khi học ngôn ngữ,… Để có được những điều này không hề đơn giản, họ phải sở hữu những năng lực nhất định, phải trải qua những bài kiểm tra cực kỳ kỹ lưỡng mới có thể được công nhận là giáo viên. Nhưng hiện nay lượng “người bản xứ” đi dạy tiếng Anh lại chiếm số lượng nhiều hơn “giáo viên bản xứ”. Họ là những người không có hoặc có rất ít kiến thức về sư phạm, không kiếm được nhiều tiền ở đất nước của họ nhưng khi sang Việt Nam, họ lại làm được điều đó một cách khá đơn giản. Bởi nhu cầu và thị trường giáo dục ở Việt Nam đang ngày càng lớn, trường học và doanh nghiệp luôn đua nhau tuyển và ưu tiên những giáo viên, người bản ngữ. Chỉ cần ngoại hình ưa nhìn một chút và ăn nói khéo léo là đã có thể đi dạy với một mức lương đáng kể. Mức lợi nhuận khổng lồ từ thị trường này khiến các trung tâm và doanh nghiệp chạy theo lợi nhuận và quản lý một cách lỏng lẻo, chất lượng đi xuống rất nhiều.
Các trung tâm tiếng Anh cần khắt khe hơn trong việc tuyển chọn giáo viên nước ngoài. Ảnh minh họa:Unike

Giám đốc của Hiệp hội quốc tế TESOL Australia- Lynette Kim đã chia sẻ với tờ ABC rằng, người nước ngoài trở thành giáo viên khi chưa được đào tạo chính quy có thể có tác động tiêu cực kéo dài với cả sinh viên lẫn bản thân các giáo viên đó.
Cụ thể, theo chuyên gia này, hệ lụy là ảnh hưởng đến cách phát âm, âm sắc, khả năng hình thành câu và thậm chí cả sự hứng thú của học sinh trong việc tiếp tục học tiếng Anh.
Chúng ta cần phải thay đổi, cần tiếp cận vấn đề học tiếng Anh theo những góc độ khác, phải hiểu được rằng học ngoại ngữ phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như trình độ sư phạm, phương thức dạy học, cách truyền đạt và quan trọng nhất là động lực và thái độ của người học chứ không phải là do quốc tịch của giáo viên. Nhiều phụ huynh không hề tiếc tiền cho con đi học ở các trung tâm nhưng cũng cần phải tìm hiểu kỹ càng nơi gửi gắm con em mình, không nên quan trọng việc giáo viên nước ngoài hay trong nước, điều quan trọng nhất là chất lượng giảng dạy, tránh tiền mất nhưng kiến thức thu về lại không được bao nhiêu. Các trung tâm và doanh nghiệp cũng cần phải chú tâm đến chất lượng tuyển chọn giáo viên dựa trên những tiêu chí nghiêm ngặt và khách quan. Giáo dục là thứ tối quan trọng của quốc gia, nhất là trong thời kỳ giao lưu văn hóa và hội nhập quốc tế đang ngày càng phát triển thì việc chú trọng về chất lượng giảng dạy là một điều luôn luôn cần được đề cao.