Mấy khứa Việt Nam học ngành nhân văn nhất là ở nước ngoài hay bị ngáo khái niệm.

Cụ thể chúng nó học một cái khái niệm và lý thuyết gì đó (đa phần là lý thuyết liên quan tới các khái niệm), rồi vội vàng ứng dụng nó vào phân tích mọi sự trên đời nhằm công kích góc văn hoá này nọ và chi tiết này nọ của Việt Nam. Ra vẻ hả hê lắm.

VD: dụng thuyết của Freud giải thích việc Táo Quân là công cụ đàn áp và giới hạn ước muốn chỉ trích của công chúng. Hay việc Táo Quân phân biệt bản dạng giới. whatever.

Nhưng trên thực tế, nếu nhìn nhận một cách biện chứng thì những phép khái niệm và định nghĩa của mấy ông bà rỗng tuếch, không có ý nghĩa ngoài ý nghĩa tự nó, tách rời khỏi bối cảnh xã hội.

Đối với nhà Marxist thì việc bị gắn vào định nghĩa mà mất tính chuyển biến là xã rời thực tế, mà vì vậy lý thuyết và khái niệm của những người Marxist luôn phải gắn với thực tế xã hội, lịch sử, văn hoá...

Những chỉ trích kia thiếu tính biến chuyển và xa rời thực tế ở chỗ nó lắp ráp một cách bất phân biệt các lý thuyết có nền tảng tư tưởng xã hội Phương Tây vào bối cảnh văn hóa Việt Nam. Nó tách ra khỏi cái nền đó và lơ lửng không ở đâu cả. Lập luận Tây không ra Tây, ta không ra ta.

Như việc chỉ trích Táo Quân là công cụ kiểm soát dư luận từ giới cầm quyền chẳng hạn. Đúng là lập luận kiểu này (về việc con chim chỉ được tự do lắc cái lồng sắt) có thể hợp lí khi áp dụng vào các ví dụ truyền thông tư bản Phương Tây, nhưng trong bối cảnh Việt Nam, tồn tại những sự khác biệt cơ bản làm luận điệu này trở nên khập khiễng.

Dĩ nhiên với những người mà bản thân họ đã có cái nhìn tiêu cực thì hoàn cảnh (lịch sử) cụ thể của Việt Nam và cách vận hành văn hoá đại chúng cũng như vai trò riêng của Táo Quân là gì, cũng như việc nó nằm trong một tổng thể thế nào không quan trọng. Quan trọng là họ có được một ví dụ để cho họ flex cái học thức lý thuyết của họ, rằng họ biết tuốt, và họ giữ thứ lý thuyết mà những người khác không biết.

Những tay học phiệt thực thụ mà đáng phải bị cảnh cáo!