xin chào các bạn khán giả tôi là kingdas bài viết này nhằm tăng nhận diện và một sô kiến thức cơ bản về một loại bệnh tâm thân có độ phổ biến cao trong xã hội của tôi

tôi nghĩ rằng bất kì ai trong chúng ta cũng đã từng trải qua cảm giác giống như thế này đang đi trên đường thì bỗng cảm thấy điện thoại của mình rung trong túi quần lấy điện thoại ra và kiểm tra thì ko thấy có bât kỳ thông tin nào cả ko tin nhắn ko một cuộc gọi nhỡ chẳng có gì cả nhưng có thể khẳng định ta đã thấy cảm giác điện thoại đã thực sự rung lên ở túi quần

Thực tế, bạn có thể đang gặp phải “hội chứng rung ảo” hay “hội chứng rung ma quái” (Phantom Vibration Syndrome) – và bạn không đơn độc. Theo một nghiên cứu, 9 trong số 10 sinh viên đại học cho biết họ đã trải qua hiện tượng này nhiều lần.

Các nhà khoa học không chắc chắn chính xác tại sao hội chứng rung ảo này lại xảy ra với rất nhiều người trong chúng ta.

Theo giả thuyết của các chuyên gia, hiện tượng có thể đến từ thói quen sử dụng điện thoại thông minh quá mức, khiến ý thức lúc nào cũng sẵn sàng trong tình trạng chờ đợi thông báo của điện thoại, kích thích bộ não diễn giải quá mức cảm giác như thể có gì đó đang rung bên trong lớp áo và cơ thể.

Về mặt tích cực, hầu hết mọi người không thấy khó chịu với các tín hiệu ảo này.

Theo CBS News, một nghiên cứu có sự tham gia của 290 sinh viên đại học Mỹ cho thấy gần 90% trong số họ cho biết đôi khi cảm thấy điện thoại đang rung và 40% nói điều đó xảy ra ít nhất một lần một tuần.

Một nghiên cứu nhỏ khác trên 169 nhân viên bệnh viện vào năm 2010 cho thấy khoảng 70% trong số họ cũng trải qua điều tương tự.

Randi Smith, Tiến sĩ tâm lý học tại Đại học Metropolitan State University of Denver giải thích: “Nó gần giống như một ảo giác. Có một nỗi sợ hãi rằng chúng ta sẽ bỏ lỡ một tin nhắn, ai đó đang cố liên lạc và chúng ta không phản hồi”. đây là hiện tượng ảo tưởng tri giác"Perceptual Illusions"

hiện tượng này xảy khi chúng ta đã quá quen với việc điện thoại reo lên ở túi quần cho nên khi có một tác động nhỏ những cử động đặc biệt ở túi quần não bộ sẽ nhầm lần và báo cho ta một cảm giác không có thật đó là hiện tượng ảo giác

nếu các bạn thậy hiện tượng túi quần rung lên là một loại ảo giác vô hại thì hãy tượng tượng đến nhưng người phải chịu đựng ảo giác mỗi ngãy những người mắc trứng tâm thần phân liệt"Schizophrenia"

tâm thần phận liệt không chỉ đơn giản là một bệnh mà là một tổ hợp các triệu chứng không nhất quán

tâm thần phân liệt hoang tưởng"paranoid schizophrenia"

tâm thần phân liệt suy giảm nhận thức"cognitive impairment schizophrenia"catatonic schizophrenia"

kết hợp giữa tâm thần phân liệt và trầm cảm "schizoaffective disorder"

tâm thần phân liệt là một loại bệnh gây ra sự bất thường trong nhận thức họ thường sẽ ko thể kể một câu chuyện hay trình bày một sự việc theo một trình tự logic từ A-B

vì sự rối loạn trong bộ não nên người bị tâm thân phân liệt sẽ thường gặp khó khăn trong các ví dụ trừu tượng khi xem báo đài tv ta có thể phân biệt được các thông tin sự bình phẩm về sự việc đó sự rối loạn trong nhận thức của người bị tâm thần phân liệt dễ khiến họ bị mắc vào các các sự thêu dệt trong chính nhận thức của họ đi quá sâu vào các bình phẩm

VD: hãy nêu điểm chung giữa : giáo viên ,công nhân ,buôn lâu ;)

thì họ sẽ kiểu à chúng đều có âm tiết tiết và đều có chữ cái có hình tròn

họ khó có thể nhìn ra bản chất toàn cảnh và có cái trừu tượng bức tranh trừu tượng sụy của họ chỉ mắc ở mức đơn giản nhất không thể nhìn ra chiều sâu của vấn đề

đó tâm thân phân liệt khi bộ não đánh lừa ta và cho ta những mạch suy nghĩ bất hợp lí

bắt đâu khi nói về tâm thần phân liệt ta sẽ nghĩ đến bệnh ảo giác hoang tướng nhìn thấy nghe thấy thứ không tôn tại nó đúng với một số trướng hợp nhưng ko hắn là tất cả về tâm thân phân liệt các tiệu trứng cụ thể tâm thần phân liệt được chia thành 4 loại theo cẩm nang y khoa "MSD MANUAL"

về các triệu chứng dương tính ta có hoang tưởng và ảo giác các niềm tin bộ não tạo ra sai lệch với hiện thực

1.Hoang tưởng liên hệ : bệnh nhân bênh nhân tin nhưng hình ảnh sự kiện xung quanh liên quan đến họ vd thông tin trên TV báo đài bài hát

2.hoang tưởng trụy hại : mặc dù không có ai tra tân hành hung hay mưu đồ làm hại tấn công hay theo dõi họ nhưng họ tin chắc có ngưới muốn giết

hoang bị đánh cắp áp đặt tư duy: họ tin rằng có ai đó nghe trôm suy nghĩ của họ hoặc có bên thứ 3 nào đó đặt suy nghĩ của họ vào trong đầu mình đề điều khiển họ các hoang tương không đến từ hiện tại mà gop góp từ nhiều nguồn khác nhau để biến thành nhưng niềm tin những suy nghĩ không tồn tại

ảo giác : đây là hiện tượng đặc biệt hơn của tâm thân phân liệt các nhận thực mà chỉ họ thấy được nghe được cảm nhận được thậm trí là nếm dược ngửi được ảo giác đó với ngưới mắc thì các ảo giác đó là hoàn toàn có thật và họ cũng tin là như vậy

các ảo giác trên thì ảo giác thính giác là phổ biến nhất họ nghe thấy nhưng âm thanh không có thật vọng lại từ xung quanh họ thậm chí nhưng trường hợp cực đoàn có thể nghe thấy nhiều tiếng nói cùng lúc nhưng lời nói này đều hướng thẳng đến ngưới bệnh sỉ nhục người bệnh bình phâm về những việc họ làm

với nhưng bệnh nhân bị ảo giác hoang tương thì cuộc sống của họ vô cùng tôi tệ bản thân họ vị vướng vào những sự kiện biến cố không có thật từ đó cuộc sống của họ bị ảnh hưởng và dần cô lập khỏi xã hội

các triệu trứng âm tính Giảm hoặc mất các chức năng bình thường và cảm xúc ngôn ngư suy giảm trống rỗng trong nội tâm mất các khoái cảm không hưng thú với các hoạt động cuối cùng còn có thể mất dần sự liên kết với bạn bè các mối quan hệ xung quanh các triệu âm tính làm người mắc dần mất mục tiêu suy giảm ý thức mất đi động lực sống

các triệu trứng thiếu tổ chức của người tâm thần phân liệt:

các rối loạn về tư duy nhận thức rối loạn về lời nói hành động

VD: sự rối loạn về tư duy nhận thức lời nói có thể đươc cấu thành trong sự bất thường của câu tư

họ nói nhưng thứ vô nghĩ được tạo từ nhưng từ ngữ vô cùng ngẫu nhiên tạo ra nhưng câu vô nghĩa

VD: nhà trời hôm sao ngày

họ không thể tậm chung vào chủ đề ban đầu mà sẽ dễ bị lạc đề nòi từ việc này sang việc khác một cách ngẫu nhiên

về hành vi họ có thể có các hành vi kỳ dị nóng tính làm nhưng hành khó hiểu ko làm chủ được việc vê sinh cá nhân

các sự thiếu hụt về nhận thức của bệnh nhân

suy giảm tư duy, khả năng gi nhớ ,sử lí thông tin,tư duy trừu tượng , giải quyết công việc

dẫn đến suy giảm khả năng học hỏi tương tác xã hội

các bệnh nhân sẽ được xếp vào hai nhóm

thiếu hụt bào gồm các triệu trứng âm tính nổi bật mà không quy cho các yếu tố khác như trầm cảm lo âu môi trương hay tác dụng phụ của thuốc

bao gồm các bệnh nhân không thiếu hút là nhưng người bị hoang tương rôi loạn tư duy nhưng không có các dấu hiểu của âm tính

tiềm phát: Trong giai đoạn tiềm phát, bệnh nhân có thể không có triệu chứng hoặc có thể bị suy giảm về năng lực xã hội, rối loạn nhận thức nhẹ hoặc sự méo mó về tri giác, giảm khả năng trải nghiệm niềm vui (vô cảm) và các thiếu sót về ứng phó nói chung khác. Những đặc điểm này có thể nhẹ và chỉ được nhận ra thông qua hồi cứu hoặc có thể dễ nhận thấy hơn, với sự suy giảm về chức năng xã hội, học vấn và nghề nghiệp.

tiềm triệu:  các triệu chứng dưới lâm sàng có thể xuất hiện; chúng bao gồm sự rút lui hoặc cô lập, dễ cáu kỉnh, đa nghi, những tư duy bất thường, những sự méo mó về tri giác và thiếu tổ chức (1). Sự khởi phát của bệnh tâm thần phân liệt (hoang tưởng và ảo giác) có thể đột ngột (trong nhiều ngày hoặc nhiều tuần) hoặc chậm và âm ỉ (trong nhiều năm). Tuy nhiên, ngay cả trong giai đoạn hoang tưởng tiến triển, chỉ một phần nhỏ (< 40%) có xu hướng chuyển thành tâm thần phân liệt hoàn toàn. loạn thần: Trong giai đoạn loạn thần, các triệu chứng đang hoạt động và thường ở mức tồi tệ nhất.các hoang tương ảo giác bắt đầu diễn ra nhiều hơn và mức độ cũng nặng hơn

các giai đoạn có triệu chứng có thể xảy ra theo từng thời kỳ (với sự gia tăng có thể nhận ra được và thuyên giảm) hoặc liên tục; thiếu hụt về chức năng có xu hướng xấu đi

mô hình bệnh tật có thể được thiết lập nhưng có sự thay đổi đáng kể; tình trạng khuyết tật có thể ổn định, xấu đi hoặc thậm chí giảm bớt.

suy giảm nhận thức rối loạn ngôn ngữ ảo giác xảy ra cùng lúc với các triệu trứng âm tính bệnh nhân không tiền sử sử dụng các chất kích thích có thời gian phát bệnh cụ thể là 6 tháng ít nhất phải có một tháng ở giai đoạn tiền triệu

nguồn gốc của tâm thần phân liệt:

Có nhiều nguyên nhân gây ra chứng tâm thần phân liệt, người mẹ đang mang thai bị virus xâm nhập thì đứa con sinh ra có nguy cơ bị mắc chứng bệnh này cao, di truyền, hay bị những chấn thương tâm lý, hoặc cả cấu trúc não bất thường. Chứng bệnh này không chỉ gói gọn trong một bộ phận não nhất định mà nó lên quan đến nhiều bộ phận khác nhau. Hầu hết các nghiên cứu MRI báo cáo rằng tổng số lượng tế bào não của người mắc tâm thần phân liệt ít hơn hẳn so với người thường (trong hình, phần màu đen đen là phần rỗng, có thể thấy rõ ràng người bệnh tâm thần phân liệt (bên trái) có phần rỗng nhiều hơn người bình thường (bên phải). Các nghiên cứu về hoạt động não (fMRI) cũng cho thấy hoạt động não của người bệnh tâm thần phân liệt ít hơn hẳn người bình thường.  Một số báo cáo còn chỉ ra kích thước một số Bộ phận não như hồi hải mã, hạch hạnh nhân bị giảm. Những Bộ phận này có vai trò quan trọng trong việc điều khiển cảm xúc, suy nghĩ và nhận thức. Sự giảm thiểu kích thước này thấy rõ nhất ở não trái – chịu trách nhiệm điều khiển ngôn ngữ.

Chất dẫn truyền thần kinh (neurotransmitter) dopamine ảnh hưởng đến ngôn ngữ, hành vi, học tập, và cảm xúc. Là chất khiến bạn cảm thấy hưng phấn và vui vẻ.  Thuyết Dopamine, thuyết có ảnh hưởng nhất về trong số các thuyết về chất dẫn truyền thần kinh và tâm thần phân liệt cho rằng các triệu chứng tích cực của bệnh là sản phẩm từ lượng dopamine và cơ quan thụ cảm, hay cửa tiếp nhận dopamine quá nhiều (mỗi chất dẫn truyền thần kinh có một cửa riêng biệt), dẫn đến người bệnh bị ảo giác. Tất cả những loại thuốc chữa trị tâm thần phân liệt ngày nay có cơ chế hoạt động chủ yếu là chặn cơ quan thụ cảm D2, ngăn cản cơ quan này tiếp nhận chất dopamine.

Ngoài ra, những chất dẫn truyền thần kinh khác như serotonin (chịu trách nhiệm cho cảm xúc), và glutamate (cảm giác phấn khích) đều nằm trong vòng nghiên cứu. Nhiều nhà khoa học tin rằng, chúng đều có vai trò quan trọng cấu thành nguyên nhân gây bệnh tâm thần phân liệt. Nhất là với glutamate(có nhiều trong bột ngọt), đã có bằng chứng chứng minh sự suy giảm chất này (cơ quan thụ cảm bị chặn, không thể tiếp nhận) có thể gây ra một số triệu chứng tâm thần phân liệt.

Bên cạnh đó, những sự kiện gây áp lực từ bên ngoài có thể tác động lên sinh lý và tâm lý, khiến bệnh bộc phát nhanh hơn với những người đã có sẵn gene bệnh vì gene và môi trường luôn tác động lẫn nhau.

Bởi vì các nguyên nhân gây ra tâm thần phân liệt nặng về phần di truyền và sinh lý nên việc chữa trị chủ yếu dựa vào thuốc. Tâm thần phân liệt không thể được chữa khỏi hoàn toàn, người bệnh bắt buộc phải dùng thuốc đúng liều và đều đặn, nếu không bệnh có thể sẽ tái phát nặng hơn, sẽ tổn hại đến não bộ nhiều hơn, như trường hợp của Khánh Ly bên trên. Tuy nhiên có một điều đáng tiếc là khoa học thần kinh vẫn còn khá nhiều hạn chế, mà thuốc chữa trị các bệnh tâm thần, tâm lý có ảnh hưởng chủ yếu lên hệ nội tiết và chất dẫn truyền thần kinh. Mà hệ nội tiết và chất dẫn truyền thần kinh có mối quan hệ khá phức tạp chồng chéo lên nhau. Việc sử dụng thuốc lâu dài có thể gây ra một số tác dụng phụ khó lường. Đối với bệnh tâm thần phân liệt thì tác dụng phụ của việc dùng thuốc chính là cứng cơ miệng và cơ mặt. Ví dụ như lưỡi thè ra ngoài, môi nhăn lại, tứ chi và chân tay co thắt. Ngoài ra còn có thể ảnh hưởng lên hệ thần kinh khiến cơ thể run rẩy, cứng cơ, kích động, hoặc có những dáng điệu kỳ dị mà người bệnh không thể khống chế được. May mắn là những tác dụng phụ này nằm ở những loại thuốc đời đầu (như Thorazine và Hadol)

Những loại thuốc đời hai như Clorazil, Risperdal, Zyprexa,  Seroqul và Solian thì có ít tác dụng phụ hơn nhưng vẫn giữ được hiệu quả như thuốc đời đầu và có tác dụng trong việc ngăn ngừa bệnh tái phát. Một nghiên cứu  cho thấy chỉ có 13%  những người bệnh dùng thuốc đời hai là bị tác dụng phụ cứng cơ và co thắt, trong khi tỷ lệ đó là 32% đối với những người dùng thuốc đời đầu. Tuy nhiên, một điều đáng tiếc là những loại thuốc đời hai này không có hiệu quả mấy trong việc chữa trị những triệu chứng âm tính. Đã vậy, tác dụng phụ của nó còn khá nguy hiểm. Nó có thể khiến cho bệnh nhân tăng cân và béo phì, tăng nguy cơ mắc các bệnh khác như huyết áp cao, tiểu đường, và các bệnh về tim mạch. Những tác dụng phụ này có thể khiến cho bệnh nhân ngưng thuốc và dẫn đến tình trạng bệnh tái phát nặng hơn.

Trị liệu tâm lý cũng giúp cải thiện đời sống của bệnh nhân mắc tâm thần phân liệt. Các nhà trị liệu tâm lý giúp đỡ bệnh nhân cải thiện những vấn đề cuộc sống mà họ gặp phải khi mắc bệnh. Đồng thời huấn luyện những kỹ năng sống cần thiết để quản lý bệnh hiệu quả. Phương pháp nhận thức hành vi được sử dụng nhiều trong những năm gần đây, giúp bệnh nhân phán đoán, kiểm tra và chỉnh sửa lại những suy nghĩ méo mó của họ về bản thân mình và môi trường xung quanh.

tâm thân phân liệt là một căn bênh vô cùng phức tạp và khó chữa gây ra nhưng tổn thương vô cùng đau đơn cho người chịu đựng người thân gia đình của của họ không ai muốn bản thân mình trở thành kẻ lạc lõng trong xã hội luốn phải bị vướng vào nhưng rắc rối nhưng lới chỉ chích chửi rủa nhìn thấy nhưng tên sát nhân hay nhưng con quỷ mà chỉ có trong những câu truyện hay phim ảnh họ trải qua nhưng khó khăn khi chỉ có mình họ nhìn thây nghe thấy cảm nhận thấy thật khó để ai đó có thế hiêu cho họ khiến họ rơi vào sự bế tắc cô đơn vì chúng ta thường chỉ cảm thấy sự lố bịch khi nghe nhưng câu chuyện nhưng chia sẽ của họ và nực cười rằng họ thay vì được nhận lấy sự thông cảm an ui thì chỉ là nhưng tiếng cười nhạo về sự khác người của họ bởi vì hầu hết tất cả chúng ta có quá ít thông tin về căn bênh này chúng ta thường nhầm lân nhưng người mắc tâm thân phân liệt là những kẻ không tự chủ được hành vi có xu hướng phá hoại bạo lực nhưng thật ra họ lại ngược lại như những gì ta nghĩ người tâm thần phân liệt có xu hương ít bạo lực hơn những người không bị tâm thần phân liệt

nhưng bệnh nhân có khuynh hướng bạo lực thường có tiền sử sử dụng chất kích thích có hoang tưởng trụy hại ko dúng thuốc theo đơn

VD:"Khánh Ly, 24 tuổi nhưng có ngoại hình trẻ hơn mười tuổi. Cô ta được người anh trai đưa vào bệnh viện lần thứ 12 vì anh dần cảm thấy sợ cô ta. Ly mặc một chiếc áo choàng dài rách bươm, mang đôi dép ngủ, đội chiếc mũ bóng chày và đeo vài tấm huy chương quanh cổ. Triệu chứng bệnh của cô ta trải rộng từ cơn giận vô cớ với anh mình (anh ấy cho tôi ăn phân từ ruột già của người khác) đến cười khúc khích, xun xoe dụ dỗ người khám. Ngôn ngữ và thái độ của cô ta như một đứa trẻ con, bước đi õng ẹo, đánh eo quá mức. Người anh trai bảo rằng cô ta không chịu uống thuốc chừng 1 tháng trước. Rồi từ đó, cô ta bảo mình lúc nào cũng nghe có một giọng nói trong đầu, cách ăn mặc và hành xử càng lúc càng kỳ quái. Khi được hỏi đang làm gì, thì cô ta trả lời: "Tôi đang ăn dây điện và chuẩn bị đốt lửa."

nhưng những tư duy chung về sự không tự chủ của người mắc tâm thần đã khiến ta bỏ rơi xa lánh những người mắc tâm thần phân liệt và mọi chuyện có thể tệ hơn :

Khoảng 5 đến 6% bệnh nhân tâm thần phân liệt có tự sát thành công, và khoảng 20% có toan tự sát; số lượng nhiều hơn có ý tưởng tự sát đáng kể. Tự sát là nguyên nhân chính gây tử vong sớm ở người bị tâm thần phân liệt và giải thích, phần nào, tại sao trung bình rối loạn này làm giảm tuổi thọ xuống 10 năm.

Nguy cơ có thể đặc biệt cao đối với người trẻ bị tâm thần phân liệt và một rối loạn sử dụng chất. Nguy cơ cũng tăng lên ở những bệnh nhân có triệu chứng trầm cảm hoặc cảm thấy tuyệt vọng, những người thất nghiệp, hoặc những người vừa bị có một giai đoạn loạn thần hoặc đã được xuất viện.

Những bệnh nhân có khởi phát muộn và có chức năng tiềm phát tốt - những bệnh nhân có tiên lượng hồi phục tốt nhất - cũng có nguy cơ tự sát cao nhất. Bởi vì những bệnh nhân này vẫn giữ được khả năng đau buồn và đau đớn, họ có thể dễ bị hành động trong nỗi thất vọng dựa trên nhận thức thực tế về ảnh hưởng của rối loạn của họ.

những câu hỏi tại sao phải sống tại sao cố gắng tại sao phải lảm khổ nhưng người mình yêu thương nhất cố gắng để làm gì những câu hỏi ăn mòn khát vọng cháy bỏng nhất của một con người khát vọng dc sống dần dần theo thời gian.