Tại sao tôi ủng hộ Vinfast?

Tôi tốt nghiệp cử nhân ngành Kỹ thuật điện tử - Truyền thông, câu chuyện đến với ngành Điện tử của tôi cũng bất ngờ như cái cách VinFast tuyên bố làm xe điện vậy. Trong một thời gian dài chật vật tìm hiểu về ngành, tôi thật sự tuyệt vọng.

Cơ hội việc làm trong ngành sản xuất điện tử tại Việt Nam rất ít hay ko muốn nói là không có cơ hội cho những anh chàng sinh viên mới tốt nghiệp như tôi. Trong khi ngành viễn thông đã bão hoà, ngành điện tử cũng rất ít lựa chọn.

Bao năm nay, việc ở bên cạnh gã khổng lồ sản xuất điện tử "Trung Quốc" làm cho việc thương mại các sản phẩm điện tử tiêu dùng, điện tử truyền thông dễ hơn rất nhiều so với việc phát triển sản xuất. Đồng thời, chỉ cần nhập hàng về và bán, ăn lời, cũng hứa hẹn hơn rất nhiều khi chu trình này chỉ cần 6 tháng là đã có thể thu lại tiền lời. Dễ hơn rất nhiều với bỏ ra hàng trăm tỉ đồng để xây dựng nhà máy sản xuất trong nhiều năm mà chưa chắc có thể cạnh tranh được.

Câu chuyện thất bại của các hãng điện thoại Việt Nam là một ví dụ điển hình, gần đây thì có Bphone, Vsmart, xa xưa hơn thì có Mobistar, hay Q-Mobile làm mưa làm gió một thời.

Nếu VinFast thành công xây dựng một hãng xe điện của Việt Nam, sẽ cung cấp cho Việt Nam rất nhiều công ăn việc làm, từ cấp thấp như công nhân lắp ráp, cho đến các kỹ sư R&D phần cứng, phần mềm, vật liệu,... Đây là sự thay đổi rất lớn, bởi ngoài suy nghĩ đi bán đất, nay nước ta đã có một địa điểm để có thể làm giàu bằng tri thức khoa học.

Vào tháng 8/2022, Vinfast cũng đăng tuyển hơn 8000 nhân sự cho tất cả các xưởng sản xuất và các nhà máy phụ trợ (tức ko bao gồm nhân viên sale xe) thu nhập cũng rất hấp dẫn từ 12 triệu lên tới 20 triệu/tháng và chỉ yêu cầu trình độ Nam/ nữ tuổi từ 18-40 đã tốt nghiệp THPT.

Vinfast đã đóng thuế cho Hải Phòng rất nhiều, góp phần tạo tiền đề để cho tỉnh có thay đổi căn bản hạ tầng của mình, từ đó tạo ra cơ sở vật chất cho toàn dân được hưởng lợi chung từ sự phát triển của họ. Lũy kế 8 tháng năm 2022, thu ngân sách trên địa bàn Thành phố Hải Phòng được 24.461 tỷ đồng, đạt 77,1% dự toán trung ương giao, 59,7% dự toán HĐND, tăng 18% so cùng kỳ và đứng thứ 3 cả nước, sau Hà Nội và TP. HCM, theo Cục Thuế Thành phố Hải Phòng.

Nếu tự chủ được sản xuất xe, Chính phủ có thể tính đến việc dỡ bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô. Giúp cho ước muốn sở hữu ô tô của người Việt trở nên bình dân và dễ tiếp cận hơn với đa số người dân Việt Nam. Bởi sắc thuế này bản chất là loại thuế gián thu, đánh vào một số loại hàng hóa, dịch vụ mang tính chất xa xỉ nhằm điều tiết việc sản xuất, nhập khẩu và tiêu dùng xã hội. Trong khi, ô tô đã có thể sản xuất, tự chủ trong nước, việc hạn chế bằng việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đã không còn cần thiết để "bảo trợ" nền công nghiệp sản xuất ô tô.

Hiện tại, thuế tiêu thụ đặc biệt áp dụng cho ô tô 9 chỗ trở xuống được tính theo dung tích xi lanh. Cụ thể, xe có động cơ dưới 1.5L chịu thuế 35%; xe từ 1.5-2.0L nộp 40%, xe trên 2.0-2.5L chịu 50%, xe từ 2.5-3.0L áp dụng mức 60%, từ 3.0-4.0L chịu 90%, trên 4.0-5.0L chịu 110%, trên 5.0-6.0L chịu 130% áp dụng mức thuế 150% đối với xe trên 6.0L. Xe ô tô điện lai xăng (PHEV) và ô tô điện (EV) sẽ nộp mức thuế 70% so với xe cùng loại sử dụng xăng dầu. Tuy nhiên, ở nhiều quốc gia trên thế giới, các dòng xe EV đã được hưởng nhiều loại thuế suất về 0%.

Có thể thấy, nếu Vinfast thành công ở mảng ô tô điện, ước muốn sở hữu ô tô của mỗi người dân Việt sẽ sớm trở thành hiện thực và giá thành rẻ hơn rất nhiều. Căn cứ mức giá hiện tại, nếu giảm thuế, giá thành ô tô có thể giảm từ 200 triệu đến hàng tỉ đồng.

Đã từ rất lâu, báo đài, hệ thống giáo dục đều nói về lợi thế nhân công giá rẻ của Việt Nam như một sức mạnh đóng vai trò quyết định để thu hút đầu tư. Riêng tôi cảm thấy rất buồn về thực tại này. Người Việt phải đi xuất khẩu lao động, đến Nhật Bản, Hàn Quốc, hay thậm chí cả ở Trung Đông, với các ngành nghề từ xây dựng, đến giúp việc,... Nhưng đáng buồn thay, những công việc này thật sự là mơ ước đối với đa phần người dân lao động tại Việt Nam.

Lao động giá rẻ, tức công sức con người được xem là rẻ mạt. Trong một nền kinh tế với giá cả sức lao động như vậy, đời sống con người liệu có thật sự bình yên hạnh phúc như báo đài vẫn hay tung hê.

Theo số liệu thống kê, năm 2019, tổng số lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài là 147.387 lao động (trong đó có 49.324 lao động nữ) đạt 122,8% kế hoạch năm 2019, (kế hoạch đưa lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng năm 2019 là 120.000 lao động), bằng 103,2% so với cả năm 2018 (năm 2018 tổng số lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài là 142.860 lao động) trong đó thị trường: Nhật Bản: 80.002 lao động (28.948 lao động nữ), Đài Loan: 54.480 lao động (18.287 lao động nữ), Hàn Quốc: 7.215 lao động (514 lao động nữ), Rumania: 1.400 lao động (41 lao động nữ), Ả rập - Xê út: 1.357 lao động (1.062 lao động nữ), Malaysia: 454 lao động (138 lao động nữ), Macao: 367 lao động (224 lao động nữ), Algeria: 359 lao động nam và các thị trường khác.

Những doanh nghiệp hàng đầu, mà tiêu biểu như Vinfast, nếu cạnh tranh được trên thị trường quốc tế, là cơ hội thay đổi cho thị trường lao động tại Việt Nam. Vinfast là ngọn cờ đầu, là người tiên phong cho hành trình vươn lên của nền kinh tế Việt Nam. Để một ngày nào đó, trong tương lai gần, người lao động Việt Nam không phải nhận mức lương rẻ mạt nữa. Người dân Việt Nam có cơ hội kiếm sống trên chính mảnh đất quê hương của mình, được gần gũi gia đình, được chăm sóc, dạy dỗ con cái của mình.

Công nghệ là yếu tố tiên quyết cho một nền sản xuất tiên tiến. Vinfast đã chi trả rất nhiều tiền để mua những công nghệ ô tô của nước ngoài. Đây là cơ hội để người Việt có thể học hỏi, tiếp cận với công nghệ tiên tiến của thế giới, những tri thức khoa học kĩ thuật đã được ứng dụng vào thực tiễn cuộc sống. Người lao động có thể nâng cao trình độ của mình và từ đó nền giáo dục của người Việt mới thực sự được cải tiến.

Những năm qua, hệ thống giáo dục của Việt Nam đã bộc lộ quá nhiều khuyết điểm. Thực trạng trường đại học đào tạo tốt nghiệp với tấm bằng những vẫn không xin được việc đó là một điều xấu hổ của nền giáo dục. Chẳng khác nào, công việc giáo dục là công việc tạo ra sản phẩm vô ích, hao tốn tiền của, thời gian của xã hội.

Phải nhìn vào thực tế rằng, hệ thống giáo dục đại học tại Việt Nam đã quá lạc hậu và không có tính thực tiễn. Các sinh viên tốt nghiệp đều được gắn mác "mới ra trường", "không có kinh nghiệm" điều này thật buồn cười khi một người đã dành ra 12 năm học phổ thông, và 4 năm học đại học, được xem như chưa học được gì. Những kiến thức các em học được đã quá lạc hậu và không mang tính thời đại. Do đó, khi ra trường, các bạn phải học tập thêm rất nhiều từ thực tiễn lao động của xã hội.

Tuy nhiên, cũng phải nhìn nhận rằng, hệ thống giáo dục cũng thực sự thiếu các cơ hội để trải nghiệm và nâng cấp các kiến thức, giáo trình giảng dạy từ hệ thống sản xuất thực tế. Những kiến thức trong giáo trình cũng chỉ được biên soạn lại theo giáo trình từ các tài liệu nước ngoài, những khái niệm trong sách vở tại đại học, có thể nói mang tính chất "viễn tưởng" dù thành tựu khoa học kia đã được ứng dụng vào thực tế ở nước ngoài, nhưng tại Việt Nam, có thể 10, 20 năm còn chưa xuất hiện.

Tôi mong rằng, cùng với sự nâng cấp của nền sản xuất, các chương trình học đại học cũng mang tính thực tiễn cao hơn, nhờ được dựa trên thực tế. Cập nhật và thay đổi tích cực so với thị trường kinh doanh đang biến động nhanh chóng.

Khi Samsung từ một công ty nội địa vươn mình ra thế giới, đã mang lại cho người dân hàn quốc rất nhiều cơ hội. Không bị gói gọn trong cơ hội được làm việc cho Samsung trong nước, và nước ngoài, mà còn cơ hội về kinh doanh, thương mại quốc tế, về kinh tế, văn hoá, và giáo dục.

Thực tế rằng, tại Việt Nam, ngày càng nhiều cơ hội cho những người thành thạo tiếng Hàn. Tiếng Hàn, tiếng Nhật cũng trở thành các ngôn ngữ chủ đạo bên cạnh ngôn ngữ Anh. Bằng chứng là các trường Đại học tại Việt Nam cũng đã mở các chuyên ngành về tiếng Hàn, bên cạnh các ngành ngôn ngữ Anh.

Nhưng tại sao ta phải học Tiếng Hàn, nhưng các quốc gia khác không phải học Tiếng Việt? Câu trả lời có lẽ đơn giản hơn vì sức mạnh kinh tế của họ. Học tiếng Hàn có thể kiếm được tiền nuôi sống bản thân và gia đình. Và tại sao ta ko nghĩ đến việc, một ngày nào đó, tôi sẽ đi dạy Tiếng Việt cho người nước ngoài và được xã hội các quốc gia khác trọng vọng.

Việt Nam cần nhiều doanh nghiệp như Vinfast hơn nữa. Cần nhiều người tiên phong hơn, và cũng cần sự chung tay giúp sức của người dân. Nếu bạn có tiền để sử dụng sản phẩm của họ, thật là tuyệt vời, còn nếu chưa, hãy ủng hộ họ về mặt tinh thần!