Tài chính ngay hôm nay!

Tài chính dường như là lĩnh vực còn rất mới mẻ ở Việt Nam. Thậm chí với dân chuyên ngành kinh tế như: Tài chính - Ngân hàng thì nó vẫn là đề tài ít được quan tâm đầy đủ. Trong khi lĩnh vực tài chính lại đang rất nóng hổi hiện nay. Ví dụ như : ngân hàng cột điện, vay lãi cao, cho vay tiêu dùng, bảo hiểm, Fintech hay thậm chí là Bitcoin!

Thật ra lĩnh vực tài chính lại xuất phát từ những thứ không quá phức tạp. Kiểu như: 

- Nếu kiếm được 10 đồng thì xài bao nhiêu, tiết kiệm bao nhiêu và tiết kiệm để làm gì?
- Tiền mất giá theo thời gian: 1 năm bị lạm phát 4% tức là đã bị mất đi 4% giá trị. Vậy chôn tiền dưới đất hay bỏ tiền trong két cũng là đang "tiêu xài" nó! Từ đó suy ra, gởi ngân hàng lãi suất 8%/năm thì sẽ tăng giá trị của số tiền lên 4% (8 - 4 = 4%). Mang tiền đi kinh doanh có thể 1 vốn 4 lời: tăng 400%! nhưng có khi cũng mất trắng!

Sự thật là hầu hết chúng ta đều không giỏi kinh doanh. Rất nhiều người, mà nên là tất cả mọi người, coi kinh doanh là đánh bạc! Bởi vì luôn có rủi ro trong kinh doanh, dù chắc ăn đến 99,99% vẫn thường xuyên bị phá sản bởi 0,01% còn lại.

Nhưng chúng ta đều có thể tiết kiệm hay đầu tư! Cái này có thể học, mà học là chắc chắn làm được! (Trừ khi không muốn làm).

Thuế giá trị gia tăng (VAT) là một ví dụ rất dễ cho chúng ta thấy được cách tiết kiệm như thế nào. Khi mua một món hàng giá 10 đồng, phải bỏ thêm 0,5 - 1 đồng (hoặc 2 đồng..) cho thuế VAT, tức là phải trả 11 đồng cho một chi tiêu 10 đồng. Vậy bạn có thể tiết kiệm bằng cách đó, bất kỳ khi nào mua gì, đều trích thêm số phần trăm mà bạn muốn tiết kiệm để riêng ra! Rất đơn giản và hiệu quả! Tất nhiên là bạn không được xài hết tiền trong túi rồi lại lấy tiền tiết kiệm ra để xài nhé!! :)

Mục đích chính là để có thêm thu nhập chứ không phải giữ lại phần thu nhập   trước/sau chi tiêu. Vì thế tiết kiệm chẳng qua là hình thức "chờ thời", tích lũy đủ vốn để đầu tư (kiếm thêm tiền) mà thôi. Vậy nên đầu tư vào việc gì?

- Đầu tư vào sự nghiệp: Tiền học, tiền thi lại, tiền ngoại ngữ, vi tính, kỹ năng mềm đều cần tiền, không phải 1-2k VND mà hàng triệu hay hàng trăm triệu VND. Vì thế trước tiên là phải tiết kiệm đủ tiền để học.

- Đầu tư để tăng thu nhập: đây mới là vấn đề của tài chính. Các bài toán thường gặp như sau:

Vâng, đó là lý thuyết. Còn thực tế thì sao? Giả sử mỗi tháng bạn để dành được 1 tr, vậy có thể đầu tư vào đâu hay gởi ngân hàng? Gởi ngân hàng thì chắc chắn thu lãi theo ngân hàng, nhưng câu hỏi ở đây là liệu có cách nào tăng lãi lên không?

Hầu hết các nhà đầu tư lỗi lạc đều khuyên đại khái như sau:

Hãy chia số tiền tiết kiệm ra thành nhiều phần và mỗi phần sẽ có cách chi tiêu khác nhau:

- Tiêu khiển, giải trí: xài tiền vào lĩnh vực này để thư giãn, khiến ta thoải mái, giải tỏa áp lực để có thể làm việc nhiều hơn, kiếm tiền nhiều hơn. Sẽ là tốt hơn nếu sự giải trí này có thêm lợi ích khác, ví dụ chơi thể thao là giải trí và tốt sức khỏe, mua thiết bị để lập trình game/chơi game là để...giải trí và để kiếm tiền từ game. Số tiền này có thể "một đi không trở lại" mà không tiếc nuối gì.

- Đầu tư mạo hiểm: đây là lĩnh vực rủi ro cao, nhưng cũng có thể đem lại lợi nhuận cao, phần nhiều có thể ví như đánh bạc. Ví dụ như chơi Bitcoin, Forex, nhị phân, hoặc cao cấp hơn là dựng lên những startup mới mẻ, thử thách..

- Đầu tư lướt sóng (đầu cơ): đây là loại đầu tư dành cho người có tiền. Mua cổ phiếu nóng, nhà đất, căn hộ và giữ đợi sóng lên thì bán. Nếu rủi sóng "chìm" thì cứ giữ lại. Loại này vẫn có rủi ro thua lỗ nhưng cái chính vẫn giữ được tài sản trong tay, mà tài sản thì thường sẽ tăng giá theo thời gian (ít ra là so với tiền mặt).

- Đầu tư an toàn: các quỹ bảo hiểm thường dùng tiền kiếm được để đầu tư một khối lượng lớn vào trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp. Vì chúng thường có lãi suất cao hơn lãi suất ngân hàng và tương đối an toàn, ít rủi ro.

- Bảo hiểm: bảo hiểm không phải là một loại đầu tư (như quảng cáo của họ) vì tiền bỏ vào đấy, nếu "lỡ không may" mình không...chết thì thu lại vẫn thấp hơn gởi ngân hàng. Còn nếu ...chết thì chắc chẳng có gì đáng giá bằng cái mạng của mình! Tuy nhiên bảo hiểm thật sự có lợi ích khi nó giúp chia sẻ rủi ro, để ...chết không phải là mất tất cả! Nếu lao động chính trong gia đình mà mất đi thì rõ ràng là một mất mát tài chính rất lớn. Nếu không mua bảo hiểm thì mất mát đó không được bù đắp một phần nào qua bảo hiểm....

Tóm lại, có thể bạn không thích giàu có, nhưng để không bị rủi ro...nghèo đi hoặc sống cuộc sống thiếu thốn khi về già thì Tiết kiệm và Đầu tư là cần học từ nhỏ cho tới....già!