Tư duy truyền thống hay còn gọi là tư duy tuyến tính, tiếp cận vấn đề theo kiểu "Vấn đề → Giải pháp". Cách tiếp cận này thường không đủ để giải quyết các thách thức trong bối cảnh thị trường toàn cầu ngày càng phức tạp và liên kết chặt chẽ. Tư duy truyền thống dễ bỏ qua bản chất hệ thống và mối liên kết giữa các yếu tố trong thực tế kinh doanh hiện nay.

Tư duy hệ thống tập trung vào việc các phần khác nhau của một hệ thống lớn hơn kết nối và tương tác với nhau như thế nào. Giúp xác định và phân tích mối tương tác giữa các thành phần cấu thành nên hệ thống. Khi nhận diện được các mối quan hệ phụ thuộc lẫn nhau, ta có thể nhìn thấy các mô hình (patterns) trong hệ thống và dễ dàng tìm ra nguyên nhân gốc rễ của vấn đề. Tư duy hệ thống là một cách tiếp cận toàn diện để phân tích, tập trung vào việc các phần khác nhau của một hệ thống lớn hơn kết nối và tương tác với nhau như thế nào.

Nếu áp dụng tư duy hệ thống, đầu tiên là hành vi quan sát được là bị ho thường xuyên. Bạn sẽ hỏi chuyện gì đang thật sự diễn ra? Bạn bị cảm lạnh, do đó ho liên tục. Tiếp theo, bạn sẽ quan sát xu hướng, điều gì đã xảy ra theo thời gian? Bạn quan sát và nhận ra là do mình ngủ quá ít nên cơ thể dễ bị cảm lạnh và ho. Nếu dừng phân tích tại đây, thì giải pháp trong trường hợp này là mình sẽ đi ngủ sớm hơn 1 tiếng so với bình thường, nghỉ ngơi nhiều hơn, v.v.

Điều gì trong cách chúng ta suy nghĩ đã tạo ra các hệ thống và duy trì chúng tồn tại lâu dài? — Chúng ta tin rằng sự nghiệp là phần quan trọng nhất trong danh tính, hoặc tin rằng chỉ có làm việc chăm chỉ mới là đúng; vì vậy nghỉ ngơi là dành cho người "lười biếng". Chuyển hóa (Transform) –- Đặt câu hỏi với niềm tin này dẫn đến thay đổi mô hình tư duy, từ đó chuyển hóa toàn bộ hệ thống.

Từ đó, tư duy hệ thống và sơ đồ tảng băng trôi sẽ giúp ta nhìn ra được các niềm tin hạn hẹp đang kìm hãm ta, do đó ta sẽ hình thành niềm tin và tư duy mới, rộng mở và đúng đắn hơn. Tuy nhiên, để đi tìm đến tận cùng của gốc rễ áp dụng cách tiếp cận này sẽ khả thi đối với các vấn đề cá nhân. Còn trong công việc rất khó đào sâu đến mô hình tư duy.