Lehman Brother phá sản làm chấn động nền tài chính toàn cầu
Lehman Brother phá sản làm chấn động nền tài chính toàn cầu

I. Giới thiệu

Khủng hoảng tài chính toàn cầu 2007-2008 là một trong những sự kiện kinh tế nghiêm trọng nhất kể từ cuộc Đại Suy thoái những năm 1930. Khủng hoảng này bắt nguồn từ sự sụp đổ của thị trường bất động sản tại Mỹ và lan rộng ra toàn cầu, ảnh hưởng sâu sắc đến nền kinh tế và hệ thống tài chính quốc tế. Nhiều ngân hàng lớn, công ty tài chính và chính phủ đã phải can thiệp mạnh mẽ để ngăn chặn một cuộc khủng hoảng kinh tế toàn diện.

II. Nguyên nhân gây ra khủng hoảng

1.Thị trường bất động sản và nợ dưới chuẩn

Bùng nổ bất động sản (2000-2006): Từ đầu những năm 2000, thị trường bất động sản Mỹ đã trải qua một giai đoạn bùng nổ mạnh mẽ với giá nhà đất tăng liên tục. Các ngân hàng và tổ chức tài chính bắt đầu cung cấp các khoản vay mua nhà dưới chuẩn (subprime mortgages) cho những người vay có lịch sử tín dụng yếu kém. Điều này đã dẫn đến một "bong bóng" bất động sản khổng lồ.
Nợ dưới chuẩn và chứng khoán hóa: Các khoản vay dưới chuẩn này sau đó được chứng khoán hóa (securitization) và bán ra thị trường dưới dạng các sản phẩm tài chính phức tạp như MBS (mortgage-backed securities) và CDO (collateralized debt obligations). Điều này làm cho rủi ro của các khoản vay dưới chuẩn lan tỏa ra khắp hệ thống tài chính toàn cầu.

2.Thiếu kiểm soát và quản lý rủi ro

Lỏng lẻo trong quản lý rủi ro: Các ngân hàng và tổ chức tài chính lớn đã không đánh giá đúng mức độ rủi ro của các khoản nợ dưới chuẩn và các sản phẩm tài chính liên quan. Họ dựa vào mô hình định giá và đánh giá rủi ro không chính xác, điều này đã che giấu mức độ thực sự của các rủi ro tài chính.
Đòn bẩy tài chính cao: Các tổ chức tài chính đã sử dụng đòn bẩy tài chính (leverage) cao để tối đa hóa lợi nhuận, nhưng điều này cũng khiến họ trở nên dễ bị tổn thương hơn khi thị trường bất động sản sụp đổ.

3.Vai trò của các tổ chức xếp hạng tín nhiệm

Đánh giá tín nhiệm sai lầm: Các tổ chức xếp hạng tín nhiệm như Moody's, S&P và Fitch đã xếp hạng cao cho các sản phẩm tài chính liên quan đến nợ dưới chuẩn, dù chúng chứa đựng rủi ro lớn. Điều này đã tạo ra một sự tin tưởng sai lầm trong hệ thống tài chính toàn cầu.

III. Diễn biến của khủng hoảng

1.Sụp đổ của thị trường bất động sản

2006-2007: Bong bóng bất động sản bắt đầu xì hơi khi giá nhà đất ngừng tăng và bắt đầu giảm. Nhiều người vay không thể trả nợ, dẫn đến tình trạng nợ xấu gia tăng. Các khoản nợ dưới chuẩn trở thành gánh nặng cho các ngân hàng và tổ chức tài chính.
2007: Các ngân hàng lớn như Bear Stearns, Lehman Brothers, và Merrill Lynch, những tổ chức nắm giữ nhiều tài sản liên quan đến nợ dưới chuẩn, bắt đầu gặp khó khăn về thanh khoản. Bear Stearns, một trong những ngân hàng đầu tư lớn nhất Mỹ, bị sụp đổ và phải được JP Morgan Chase mua lại với sự hỗ trợ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED).

2.Khủng hoảng lan rộng

Tháng 9/2008: Lehman Brothers, một trong những ngân hàng đầu tư lớn nhất thế giới, tuyên bố phá sản, gây ra sự hoảng loạn trên thị trường tài chính toàn cầu. Sự sụp đổ của Lehman Brothers đánh dấu một bước ngoặt trong cuộc khủng hoảng, khi niềm tin của nhà đầu tư vào hệ thống tài chính bị lung lay nghiêm trọng.
Sự sụp đổ dây chuyền: Sau sự sụp đổ của Lehman Brothers, nhiều tổ chức tài chính khác cũng rơi vào khủng hoảng, bao gồm American International Group (AIG), một trong những công ty bảo hiểm lớn nhất thế giới, và các ngân hàng lớn khác như Merrill Lynch, Citigroup, và Bank of America.

3.Tác động toàn cầu

Khủng hoảng tín dụng: Cuộc khủng hoảng dẫn đến tình trạng khủng hoảng tín dụng toàn cầu, khi các ngân hàng trở nên ngại cho vay lẫn nhau và cho các doanh nghiệp và cá nhân. Điều này đã làm đình trệ dòng chảy vốn và gây ra suy thoái kinh tế toàn cầu.
Suy thoái kinh tế: Nền kinh tế toàn cầu bước vào giai đoạn suy thoái sâu rộng. Nhiều quốc gia, bao gồm cả Mỹ và các nước châu Âu, phải đối mặt với tỷ lệ thất nghiệp tăng cao, sự sụt giảm trong sản xuất và tiêu dùng, cũng như sự suy giảm trong thương mại quốc tế.

IV. Các biện pháp ứng phó

1.Cứu trợ tài chính

Chương trình giải cứu ngân hàng (TARP): Chính phủ Mỹ đã thông qua chương trình TARP (Troubled Asset Relief Program) vào tháng 10/2008, cung cấp 700 tỷ USD để mua lại các tài sản xấu từ các ngân hàng và tổ chức tài chính. Điều này giúp ổn định hệ thống tài chính và khôi phục niềm tin của nhà đầu tư.
Hỗ trợ các tổ chức tài chính lớn: Chính phủ và FED đã phải can thiệp để cứu trợ các tổ chức tài chính lớn như AIG, Citigroup và Bank of America, nhằm ngăn chặn sự sụp đổ của hệ thống tài chính.

2.Chính sách tiền tệ

Cắt giảm lãi suất: FED đã liên tục cắt giảm lãi suất từ mức 5.25% vào năm 2007 xuống gần 0% vào cuối năm 2008 để thúc đẩy nền kinh tế và làm giảm chi phí vay mượn.
Chương trình nới lỏng định lượng (QE): FED bắt đầu thực hiện chương trình nới lỏng định lượng, mua lại các trái phiếu chính phủ và chứng khoán có đảm bảo bằng tài sản thế chấp để bơm thanh khoản vào hệ thống tài chính và giữ lãi suất dài hạn ở mức thấp.

3.Chính sách tài khóa

Kích thích kinh tế: Chính phủ Mỹ đã triển khai một loạt các gói kích thích kinh tế nhằm tạo việc làm, hỗ trợ người dân, và khuyến khích chi tiêu. Gói kích thích kinh tế lớn nhất là Đạo luật Phục hồi và Tái đầu tư Mỹ (ARRA) năm 2009, với tổng trị giá gần 800 tỷ USD.
Cải cách tài chính: Chính phủ và Quốc hội Mỹ đã thông qua các cải cách tài chính lớn, bao gồm Đạo luật Dodd-Frank năm 2010, nhằm tăng cường giám sát các tổ chức tài chính, bảo vệ người tiêu dùng, và ngăn chặn việc tái diễn các cuộc khủng hoảng tương tự.

V. Hậu quả và tác động dài hạn

1.Tác động đến nền kinh tế toàn cầu

Suy thoái kinh tế: Khủng hoảng tài chính 2007-2008 đã gây ra một cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu, với GDP giảm mạnh ở nhiều quốc gia, tỷ lệ thất nghiệp tăng cao, và một số nền kinh tế bị suy thoái nặng nề như Hy Lạp, Tây Ban Nha và Iceland.
Thương mại toàn cầu: Thương mại toàn cầu suy giảm mạnh do sự co hẹp trong tiêu dùng và sản xuất, cũng như sự sụt giảm trong dòng chảy tín dụng quốc tế.

2.Thay đổi trong hệ thống tài chính

Cải cách ngân hàng và tài chính: Khủng hoảng dẫn đến các cải cách sâu rộng trong hệ thống tài chính, bao gồm việc tăng cường các quy định về vốn, thanh khoản, và giám sát ngân hàng. Đạo luật Dodd-Frank đã thiết lập nhiều quy tắc mới nhằm giảm thiểu rủi ro trong hệ thống tài chính và bảo vệ người tiêu dùng.
Tăng cường vai trò của các ngân hàng trung ương: Các ngân hàng trung ương, đặc biệt là FED, đã trở thành các tác nhân quan trọng hơn trong việc duy trì ổn định tài chính toàn cầu. Chính sách tiền tệ nới lỏng và các biện pháp can thiệp thị trường đã trở thành công cụ quan trọng trong việc điều tiết nền kinh tế.

3.Bất bình đẳng kinh tế và xã hội

Bất bình đẳng gia tăng: Cuộc khủng hoảng đã làm gia tăng bất bình đẳng thu nhập và tài sản khi một số lượng lớn người dân mất việc làm và nhà ở, trong khi các tổ chức tài chính lớn được cứu trợ và phục hồi nhanh chóng. Điều này đã dẫn đến sự phẫn nộ trong xã hội và các phong trào phản đối như Occupy Wall Street.

4.Niềm tin vào hệ thống tài chính bị lung lay

Mất niềm tin vào các tổ chức tài chính: Cuộc khủng hoảng đã làm lung lay niềm tin của công chúng vào hệ thống tài chính và các tổ chức tài chính lớn. Nhiều người cảm thấy rằng các tổ chức này đã không chịu trách nhiệm cho những thiệt hại mà họ đã gây ra cho nền kinh tế và xã hội.

VI. Kết luận

Khủng hoảng tài chính 2007-2008 là một sự kiện kinh tế toàn cầu có tác động sâu rộng, từ việc làm suy yếu niềm tin vào hệ thống tài chính đến việc gây ra những thay đổi sâu rộng trong chính sách kinh tế và tài chính. Dù cuộc khủng hoảng đã kết thúc, những hậu quả của nó vẫn còn hiện diện, với những bài học quan trọng về sự cẩn trọng trong quản lý rủi ro, tầm quan trọng của việc giám sát tài chính chặt chẽ, và vai trò quan trọng của chính phủ và ngân hàng trung ương trong việc duy trì ổn định kinh tế.
Mục tiêu lớn cần thêm 2 cộng sự có cam kết và thiện chiến. Nếu ai ở HUẾ, từ 96 - 2003, có thể lên văn phòng làm full-time hoặc remote trong tối thiểu 6 tháng, có kinh nghiệm trade HOẶC sales tài chính thì liên hệ mình trao đổi nhé.Đối với các bạn ở xa có thể liên hệ mình qua FB mình tại đây