TÌNH DỤC VÀ NHỮNG NHU CẦU TÂM LÝ

Luôn có một nhận định căn đế nào đó khiến người ta thường có những sai lầm cho câu hỏi vì sao họ không đạt được sự viên mãn trong chuyện tình yêu và tình dục của mình.

Đàn ông thì cho rằng tình dục tự nó đã là một nhu cầu tự nhiên bất kể với ai (hoặc với cái gì), còn với phụ nữ thì đòi hỏi chuyện ấy phải là một minh chứng cho sự gắn bó hoặc yếu tố tình yêu. Nhưng cả hai nhận định ấy đều sai lầm, và đó là lí do vì sao mối quan hệ giữa họ fuck up.

Để giải thích cho chuyện đó, tôi cần nói qua về cái gọi là "nhu cầu tâm lý" (psychological needs).

1. NHU CẦU TÂM LÝ VÀ CÁC CHIẾN LƯỢC ĐÁP ỨNG

Con người thì ai cũng có những như cầu căn bản, thiếu nó là tự nhiên ngứa ngáy, bồn chồn, đau khổ dữ lắm. Cũng như ăn, uống, ngủ, nghỉ hay có chỗ ăn chỗ ở, có lửa ấm nằm êm giúp ta sinh tồn được trong tự nhiên, các nhu cầu tâm lý cũng cần được thỏa mãn để giữ cho tinh thần ta luôn khỏe mạnh và ổn định.

Các nhà tâm lý đã nghiên cứu nhu cầu tâm lý con người rất nhiều rồi, nên ở đây tôi sẽ tóm gọn chúng lại thành 4 nhóm cơ bản cho mấy bạn dễ hiểu, đó là: sự an toàn (secure), lòng tự trọng (self-esteem), sự tự chủ (autonomy) và sự kết nối (connection).

Để sống vui sống khỏe, con người phải lấp đầy bốn cái nhu cầu này, bạn sẽ cảm thấy đãaaa khi chúng được fulfill và nuôi dưỡng. Ngược lại, nếu không được bồi đắp, thì trong vô thức bằng cách này hay cách khác bạn cũng đi tìm cái gì đó để lấp vào những cái lỗ bị thiếu này - bất kể nó có gây ra những hậu quả gì đi chăng nữa. Hiểu đơn giản là khi bạn bị bỏ đói quá lâu rồi, khi gặp được thứ mình cần bạn sẽ nhảy bổ vào ăn ngấu nghiến mà kệ mẹ đời vậy. Một người không đáp ứng được nhu cầu cần được tôn trọng của mình, lâu ngày dài tháng anh ta sẽ mãn tính với chứng trầm cảm, dằn vặt bản thân và đôi khi là tự sát. Một người không đáp ứng được nhu cầu tự chủ của anh ta, về lâu dài y sẽ rơi vào trạng thái phụ thuộc hoặc trở nên bất lực tập nhiễm.

Vì thế, con người có những chiến lược đáp ứng về mặt tâm lý và xã hội trước những 4 nhu cầu căn bản nói trên. Có nhiều cái nghe quen thuộc nhưng cũng có cái rất trừu tượng. Để tôi lấy ví dụ cho các bạn dễ hiểu, những môn thể thao đồng đội được dùng để thỏa mãn nhu cầu kết nối của ta (và nếu thắng, ta sẽ thỏa mãn được lòng tự trọng của mình). Một gia đình hạnh phúc sẽ khiến nhu cầu an toàn, tự trọng và kết nối được thăng hoa. Học giỏi môn toán lấy le với giáo viên cũng làm mình sướng cái lòng tự trọng của mình, chẳng hạn thế.

Bây giờ tui nói cái này mới dâm nè:

"Làm tình là một chiến lược mà con người dùng để đáp ứng nhu cầu tâm lý của họ, không phải tự nó là một nhu cầu."

Vì sao tôi dám nói như thế? Bởi vì không có bằng chứng khoa học nào cho thấy những người sống độc thân hoặc vô tính có đời sống không lành mạnh (cả về mặt tâm lý hay vật lý). Bạn không chết vì have sex quá ít, mà thiệt ra have sex cũng có nhiều rủi ro bệnh tật. Thậm chí người ta còn liệt kê ra những lợi ích của việc no sex nữa kia mà!

Thôi nhưng mà để rõ hơn thì tôi sẽ liệt kê cho các bạn những điều khoa học nói về chuyện have sex:

MẶT TỐT

+ Sinh con đẻ cái, di truyền nòi giống (khỏi phải nói)

+ Gia tăng tình cảm với bạn đời, tạo nên một đời sống viên mãn, hạnh phúc từ đó nuôi dạy con cái cũng tốt theo (miễn là bạn phải chọn đúng người)

+ Giảm huyết áp, tăng miễn dịch, giảm nguy cơ đau tim, giảm ti lệ mắc ung thư,...

+ SƯỚNG!!!!

MẶT KHÔNG TỐT

+ Mang thai ngoài ý muốn

+ Nguy cơ lây nhiễm qua đường tình dục

+ Quan hệ nhiều làm yếu tinh trùng của đàn ông. Hơi buồn nhưng mà bạn càng have sex nhiều thì tỉ lệ thụ thai sẽ càng giảm

+ Ung thư tuyến tiền liệt với nam giới có tiền sử bệnh tình dục/ tăng nguy cơ đau tim với nam giới có bệnh nền

Nhưng mà tóm lại, tôi không có ý nói chúng ta không nên làm tình nữa (tôi là người cuối cùng trên trái đất chấp nhận chuyện đó). Vì tình dục thật sự rất tuyệt, tình dục làm ta sướng, tình dục làm cuộc sống chúng ta hạnh phúc và lành mạnh hơn! Ở đây tôi đơn giản chỉ ra rằng việc làm tình (have sex) tự nó không phải một nhu cầu (need) về mặt sinh học/tâm lý, mà nó được dẫn dắt bởi một ham muốn (drive) khác.

Bởi vì, nếu những nhu cầu tâm lý bị thiếu hụt quá lâu mà không được đáp ứng, con người sẽ bị fuck bởi những triệu chứng tâm lý và thể chất kèm theo. Lúc này, những chứng bệnh thần kinh, chứng nghiện hay hoang tưởng sẽ xuất hiện để làm bạn lấp đầy được những cái lỗ bị thiếu ấy. Bởi vậy, các nghiên cứu đã cho thấy những ca có vấn đề giao tiếp xã hội có hại hơn những ca nghiện rượu hay thuốc lá. Chứng trầm cảm và lo lắng liên quan mật thiết với những vấn đề sức khỏe thể chất rất nghiêm trọng.

Nhưng nhìn đi, làm gì có ca nào tự sát vì nứng đâu? Họ làm thế vì họ thiếu hụt đi kết nối xã hội hoặc có vấn đề về lòng tự trọng trong đời sống cá nhân của mình.

Cái ý tưởng "tình dục là một chiến lược" để khỏa lấp nhu cầu tâm lý của con người nghe có vẻ kỳ lạ với nhiều người bởi vì tình dục cũng là một động lực về mặt tâm-sinh-lý, giống ăn và ngủ. Nhưng mà khác với ăn và ngủ, đó là bạn có thể sống cuộc đời này không quá tệ cho dù không have sex.

Do đó, là con người, tôi và bạn đã tiến hóa để sử dụng tình dục như một chiến lược, phương thức, cách thức hay bất kì thứ gì mà bạn gọi tên, để đáp ứng những nhu cầu tâm lý của mình, chứ không phải nhu cầu thể xác.

2. NHỮNG NHU CẦU KHÁC NHAU CỦA ĐÀN ÔNG VÀ PHỤ NỮ

Nói tới đây chắc bạn cũng đoán ra phần lớn mấy vụ cãi lộn giữa đàn ông và đàn bà và chuyện tình dục nó nằm ở chỗ nhu cầu của đôi bên khác nhau. Cái thời ông bà mình trở về trước, phụ nữ mà muốn đổi đời, tương lai yên ổn, con cái giáo dục thì chỉ có nước đi cưới chồng thành đạt thôi. Cái tư duy này in sâu vô mấy câu chuyện cổ tích như Tấm Cám quá nhiều rồi khỏi phải nói thêm. Hồi đó, phụ nữ phần đông bước vào tình dục như một hình thức tìm kiếm sự an toàn hoặc đảm bảo. Thậm chí thời nay, nam nữ bình quyền, nhưng một người đàn ông có khả năng chu toàn mọi mặt vẫn có sức hấp dẫn rất lớn.

Trong một khoảng thời gian dài, phụ nữ đã bị xã hội phỉ báng và làm nhục bản năng tình dục của họ. Vì thế họ dần cảm thấy có một sự đảo nghịch giữa bản năng tình dục của mình và lòng tự trọng. Tức nghĩa họ càng ham muốn tình dục thì họ càng thấy mình thiếu tự trọng và ngược lại. Thay vào đó, họ có xu hướng dùng tình dục để tìm kiếm sự kết nối, dễ hiểu là vì bởi họ đã bị doạ rằng mình là kẻ tồi tệ nếu have sex vì một lí do nào khác.

Còn đám đực thì không giống vậy, từ rất lâu tụi nó đã dùng tình dục như một biểu tượng địa vị (symbol status) với những thằng đực khác. Trong thế giới đàn ông, nếu bạn ngủ với nhiều phụ nữ thì bạn có xu hướng được xem là một người thành công, bạn được thằng khác nể phục. Do đó, phần lớn đàn ông xem tình dục như một cách thức để đáp ứng nhu cầu về lòng tự trọng.

Và bởi vì đàn ông và đàn bà vốn theo đuổi những nhu cầu tâm lý thâm căn cố đế khác nhau nên đâm ra họ thất bại trong việc hiểu đối phương, từ đó họ chỉ trích lẫn nhau và không thể đi đến cái nhu cầu CẢ HAI cùng muốn. Đàn ông thì cho rằng đàn bà là một lũ đào mỏ và thao túng, còn đàn bà thì cho rằng đàn ông là một lũ lăng nhăng và kinh tởm.

Chìa khóa để giải quyết chuyện này tóm gọn trong điều mà tôi đã nói rất rõ trong cuốn sách hẹn hò của mình, đó là đàn ông nên học cách tách mình ra khỏi phụ nữ và tự đáp ứng nhu cầu của bản thân nhiều nhất có thể. Tôi nghĩ điều đó cũng đúng đối với phụ nữ. Bởi vì việc dùng tình dục để khỏa lấp vào lỗ hổng bạn còn thiếu (như lòng tự trọng hoặc sự kết nối) chỉ làm bạn có những hành vi kệch cỡm, xấu xí hơn mà thôi.

CÁCH ĐỂ ĐÁP ỨNG NHU CẦU CỦA BẢN THÂN

Thay vì tìm kiếm tình dục một cách tuyệt vọng như vậy, bạn có thể thỏa mãn những nhu cầu tâm lý của mình bằng nhiều kênh khác nhau trong đời sống hằng ngày - như gia đình, bạn bè cho đến công việc hay sức khỏe. Và vấn đề mà tôi nhận ra ở đây là phần lớn những người tìm đến tình dục để thỏa mãn nhu cầu tâm lý của mình là do họ không có những kênh lành mạnh nào khác trong đời sống cá nhân cả.

Và đó là chính xác là vấn đề ta phải tháo gỡ. Tình dục rất là tuyệt, nhưng nó không thể là một phương án lâu dài và hiệu quả trong việc khỏa lấp lòng tự trọng hay cảm giác bình an của bạn được. Cũng như bạn không thể có sáu múi bằng cách tiêm thuốc vậy, đó không phải là một phương án lâu-dài-lành-mạnh. Bởi vậy nếu như bạn nhận ra mình đang sa đà vào tình dục chỉ để cảm thấy okay về bản thân, thì tới lúc đi kiếm cái khác để làm rồi đó. Hãy dành thời gian cho người thân hay bạn bè hay bất cứ ai tiếp thêm cho bạn năng lượng để bạn trở thành một người tốt hơn. Rồi đi kiếm, đi làm mấy cái hoạt động bạn thích, khiến bạn cảm thấy thỏa thích thực hiện mà không cần ai phải công nhận.

Hoặc nếu muốn giải quyết triệt để và sâu sắc hơn nữa, hãy bắt đầu bằng cách tự chất vấn bản thân những giá trị sống của bạn, tự hỏi bản thân những câu hỏi hóc búa để tìm ra cái "đích đời" thực sự của mình là gì, và những bài tập mức độ khó như vậy sẽ chỉ ra chính xác các chiến lược phù hợp nhất để khỏa lấp cho nhu cầu tâm lý của bạn.

Khi bạn đã thỏa mãn được những bức bối tâm lý của mình rồi, lúc đó bạn sẽ tìm tới tình dục với một tâm thế hoàn toàn khác. Tình dục sẽ là một nơi tuyệt vời tràn ngập niềm vui (quyến rũ, thu hút) chứ không còn là một cái bao cát tội nghiệp cho sự bi lụy và tuyệt vọng của bạn nữa (rất là thô kệch, xấu xí).

Đàn ông và phụ nữ đã bị cuốn vào những nhu cầu của riêng họ rồi áp đặt chúng lên những người xung quanh mình. Phụ nữ thì cho rằng đàn ông lạnh lùng và tàn bạo bởi vì họ mong chờ đàn ông sẽ hành xử theo cái cách tìm kiếm kết nối giống như họ. Ngược lại, đàn ông cho rằng phụ nữ thao túng và lừa bịp vì bởi họ nghĩ rằng phụ nữ cũng dùng tình dục để khỏa lấp lòng tự trọng như họ đang làm. Dù sao đi nữa, cả hai đều đã nhầm và hiểu sai bét về con người đang nằm ngủ bên cạnh họ mỗi sáng.

3. TÌNH DỤC, SỰ GẮN BÓ VÀ NHU CẦU CHUNG CỦA CHÚNG TA

Bất kể văn hóa, lứa tuổi hay chủng tộc nào, con người đã tiến hóa một hệ thống tâm lý của sự gắn bó tình cảm (psychological system of emotional attachment). Chúng ta gắn bó sâu sắc và mãnh liệt với nhau trong suốt cuộc đời mình. Cái hệ thống này bắt đầu từ đứa nhỏ đối với cha mẹ nó. Và giả sử cha mẹ ta là những người lành mạnh, không hủy hoại gì nhiều đến tâm lý của ta, sự gắn bó ấy sẽ tiếp tục di chuyển từ cha mẹ ta sang một vài (một vài !!!) người bạn đời của ta. Sự gia tăng oxytocin và serotonin hay sự giảm testosterone cùng quá trình làm chậm hoạt động của thùy trán - toàn bộ quá trình này được thiết kế để làm ta đắm say trong tình yêu với bạn đời đủ lâu để nuôi dưỡng một hoặc hai (hoặc mười) đứa trẻ khỏe mạnh.

Làm tình về mặt cơ bản nó là một chức năng sinh lý cũng giống như ăn uống ngủ nghỉ. Nhưng tiến hóa đã đan xen ham muốn tình dục (lưu ý: ham muốn chứ không phải nhu cầu, drive not need) vào nhu cầu được kết nối và được kính trọng. Chúng đã liên kết một cách mật thiết với nhau trong hệ thống gắn bó tình cảm mà tôi nói ở trên. Và chúng không thể tách rời. Cho dù bạn cố kiềm nén những nhu cầu này, chúng sẽ hiển lộ ra với những dạng thức như khác như bi lụy (needy guy) hoặc bù đắp quá đà (overcomepensation).

Đó là lý do vì sao các fUck b0y lạnh lùng bội bạc cỡ nào cũng có lúc rơi vào lưới tình, thường là những khi không ngờ nhất. Đó là lý do phụ nữ luôn muốn có một mối quan hệ thật lãng mạn và muốn làm đối phương yêu mình ngay tức khắc. Và đó cũng là lý do chúng ta tiếp tục những cuộc hẹn hò sau những lần không có kết quả. Đó là lí do vì sao nghiện phim sex khiến bạn cảm thấy bạn là một đứa loser, bởi vì khi bạn tắt phim và bước ra ngoài cuộc sống, nó sẽ làm bạn nhớ rằng bạn chưa đủ tốt (sự tự trọng) để xứng đáng được yêu thương (sự kết nối).

"Tình dục chỉ là những nhu cầu cảm xúc, nhu cầu tâm lý mà thôi"

Tình dục không giống ăn ngủ bởi vì a) bạn không chết nếu không làm tình và b) làm tình chắc chắn là một trải nghiệm cảm xúc khi bạn thực hiện nó. Thiên nhiên đã khéo léo sắp đặt điều này - nó đặt những nhu cầu tâm lý của chúng ta lên hàng đầu, sau đó dùng tình dục thỏa mãn những nhu cầu ấy để lừa chúng ta ở lại, gắn bó và chăm sóc lẫn nhau. Dĩ nhiên, bạn cũng có thể lựa chọn việc ngoại tình. Và khi chia tay, bạn lại cảm thấy thèm muốn, bạn chỉ cần tìm đến tình một đêm hoặc gái điếm để cảm thấy tốt hơn về bản thân cũng được. Cách đó cũng được.

Nhưng rốt cuộc câu chuyện chỉ lòng vòng vậy thôi, cái đó không còn bàn về tình dục nữa, nó trở thành câu chuyện bạn cảm thấy thế nào về bản thân. Thiên nhiên đã tạo ra cách đó, bạn không thể thay đổi điều ấy được sớm chiều được đâu.

Link bài viết gốc của Mark Manson cùng những footnote nghiên cứu khoa học:

Sex and Our Psychological Needs

How sex is related to our psychological needs and why our emotions determine our sexual behavior and not the other way around.

markmanson.net