Muốn làm chủ tiền bạc, chúng ta phải hiểu bản chất của tiền bạc!
Năm 19 tuổi, khi tôi tham gia khóa học về tài chính cá nhân tôi đã vô cùng sốc khi nhận được bài học từ vị tỉ phú Dee Hock - người đã thành lập công ty thanh toán khủng khiếp nhất trên thế giới ngày hôm nay Visa. Nhận thức của ông sau hàng thập kỷ xử lý và thanh toán hàng trăm nghìn tỉ đô là trên khắp thế giới:
TIỀN BẠC VỐN DĨ KHÔNG TỒN TẠI!

Thật ngạc nhiên! Kiến trúc sư của khái niệm quản lý phi tập trung vận hành hàng ngàn tỉ đô là giao dịch hàng ngày mà lại nói là “Tiền bạc vốn dĩ không tồn tại!”
Ủa, tiền là tiên là Phật, là sức bật của tuổi trẻ, là sức khoẻ tuổi già, là cái đà danh vọng, cái lộng che thân, là cái cân công lý… tiền là hết ý!!!
Trong xã hội này, làm sao có thể tồn tại mà không có tiền bạc???
Tiền đúng là thứ siêu tiện lợi ngày hôm nay, không có tiền bây giờ thì đúng là cạp đất..., mà không có đất để cạp mà ăn nữa kìa!
Nhưng trong suốt lịch sử hình thành và phát triển 10,000 năm của loài người, 7,000 năm đầu tiên, tiền không hề tồn tại! Dạng tiền quy ước bằng vỏ sò chỉ ra đời từ 1,000 năm trước công nguyên. Những đồng tiền đầu tiên chỉ thật sự có từ 2,600 năm trước. Vậy trong suốt 7,000 năm trước đó, xã hội loài người tồn tại bằng cách nào?
Câu trả lời đó là “Baxter Trading” – giao dịch hàng đổi hàng!

Lưu ý: Với ai đã có chút ít kiến thức về tiền tệ, các bạn chắc sẽ đang ngáp dài khi tôi nói về bài học căn bản vỡ lòng này! Và hầu hết các bạn sẽ ngáp vì các bạn nghĩ là mình đã hiểu được bài học này… nhưng thẳng thắn, bài học cơ bản này là bài học bị xem thường và lãng quên nhiều nhất, luôn bị bỏ qua trong những khoá học về tài chính! Và đó cũng chính là lí do mà con người ngày hôm nay, mơ hồ hoàn toàn về bản chất của tiền bạc và ngày càng trở thành nô lệ của nó!
Còn bây giờ, tôi sẽ kể các bạn nghe một câu chuyện:
Chuyện kể là từ xa xưa, có anh nông dân A trồng lúa rất giỏi!
Nhà của anh ta chẳng có gì ngoài thóc lúa!
Dĩ nhiên, ăn ngày 3 bữa không sợ đói! Nhưng ăn cơm không hoài thì chán bỏ mẹ… anh ấy thèm ăn thêm thịt!
Anh A nghe đồn trong làng có cô B, rất giỏi nuôi bê, nhà chẳng có gì ngoài thịt bò!
Thế là anh A về nhà, gom 3 bịch thóc thật to!
Anh hẹn cô B mang theo thịt bò đến 1 nơi bí mật gọi là Chợ!
Giữa chợ, anh A thoả thuận với cô B để đổi 3 bị gạo lấy 3 kí thịt bò!
Cô B nói: “Cũng được!”.
Họ trao đổi thịt và gạo cho nhau!
Cả 2 đều ra về hạnh phúc!
Hết

Đó là cách xã hội loài người đã tồn tại hơn 7,000 năm; thậm chí ngày hôm nay, đó là cách những phiên chợ vùng cao trên Tây Bắc vẫn tiếp tục vận hành cho đến ngày hôm nay!
Và điều thú vị là quá trình này diễn ra mà không hề có sự tồn tại của tiền!
Nó được vận hành trôi chảy trong 7,000 năm bởi 4 yếu tố khác, quan trọng hơn rất nhiều so với tiền:
1/ Bị thóc – hay còn gọi là GIÁ TRỊ
2/ Thịt bò – hay còn gọi là NHU CẦU
3/ Chợ - hay còn gọi là THỊ TRƯỜNG
4/ Thoả thuận – hay còn gọi là THOẢ THUẬN hay ngày hôm nay còn được chuyên môn hoá thành 2 kỹ năng sinh tồn là: MARKETING và SALE.
Và rồi dĩ nhiên sau 7,000 năm, người ta nhận ra 2 bất tiện trong quá trình này, đó là:
1/ Mình có thóc, cần đổi nhưng chưa chắc con B đang có thịt bò để đổi với mình
2/ Có khi con B đã có bò để đổi, nhưng chưa chắc là lúc này nó đang cần thóc của mình! Có khi nó cần cái áo để mặc!
Tiền kim loại đầu tiên (1000 năm trước Công nguyên)
Để giải quyết vấn đề này, người ta đã phát minh ra 1 công cụ siêu tiện lợi: TIỀN – đóng vai trò nhưng 1 vật trao đổi trung gian!
Anh A cần đẩy thóc lúa ra nhưng chưa mua được thịt, không sao, anh cứ ra chợ đổi hết đống thóc lúa đó lấy 1 thứ tạm thời: tiền! Và chờ cô B nuôi bê đủ lớn rồi làm thịt sau.
Cô B làm thịt bò xong rồi, nhưng chưa cần thóc của anh A, không sao! Cô sẽ đổi thịt bò của mình để lấy tiền của anh A. Rồi sau đó dùng tiền đó đổi lấy cái áo của anh C sau!
Vấn đề được giải quyết! Đó là công dụng của tiền! Quá tiện lợi đúng không?
Chính xác! Tiền tệ là 1 trong những công cụ quyền lực nhất và tiện lợi nhất mà con người đã từng phát minh ra được!
Và cũng giống như bất cứ 1 công cụ tiện quyền lực và tiện lợi nào mà chúng ta đã từng tạo ra: máy móc, xe cộ, internet, smartphone… Con người, với bản năng lười biếng của mình sẽ bắt đầu lạm dụng những công cụ và rồi bắt đầu lệ thuộc vào nó!
Thứ nhất, cô B, trước đây, thay vì cân nhắc xem anh A có năng lực và giá trị để đáp ứng được nhu cầu của mình hay không… thì bây giờ, chỉ cần trong túi anh ấy có đủ tiền là được! Chỉ cần anh ấy của đủ tiền, thì cô ta sẽ sẵn sàng tin tưởng và trao đổi cho anh ấy những thứ mà cô B đang có: thịt bò, xương bò, gân bò… có khi cả con bò, cả chuồng bò… có khi cả khả năng nuôi bò, những ngày tháng để nuôi bò… và có khi cả sự tôn trọng, 1 chút quý mến cũng được… Miễn là anh ấy trả đủ tiền! Nhìn xem, anh ấy có nhiều tiền thế cơ mà!
Thứ hai, anh A, trước đây, thay vì phải xác định xem mình thật sự muốn cái gì, cần cái gì… thì bây giờ, đỡ phải mất công trăn trở suy nghĩ… cứ tập trung kiếm thật nhiều tiền trước cái đã! Anh cắm mặt vào trồng lúa để đổi được thật nhiều tiền, càng nhiều càng tốt… Mẹ anh hỏi: “Tiền nhiều để mua gì hả con?” Anh nói: “Ô, tiền thì mua cái gì chả được?” … “Nhưng con muốn mua cái gì?”… “Con muốn bao nhiêu là thứ… nhiều lắm!” “Là cái gì chứ?” “Mẹ hỏi lắm thế! Cứ phải có thật nhiều tiền đã rồi hẳn nói! Không có tiền chỉ có chết đói!” Bà mẹ im lặng và nhìn anh vác cuốc lao ra khỏi nhà!
Thứ ba, cái chợ, trước đây là nơi để gặp gỡ giữa người có GIÁ TRỊ và đáp ứng được NHU CẦU của nhau…, thì bây giờ THỊ TRƯỜNG biến thành nơi của những kẻ đầy tiền trong túi, đi ngơ ngác chả biết mình thật sự muốn gì… và những kẻ lăm le để sẵn sàng móc thật nhiều tiền từ túi của cái đứa đang đi ngơ ngác ấy!!!
Marketing thay vì là quá trình tìm kiếm những người có NHU CẦU phù hợp với GIÁ TRỊ mà mình mang lại, thì nay biến thành quá trình tiêm vào đầu những đứa lơ ngơ đầy tiền ấy những NHU CẦU mà chúng không có, để móc được tiền của chúng! “Đây là trang phục của giới trẻ sành điệu… bạn có muốn là 1 đứa quê mùa không?” “Đây mới là bản lĩnh của phái mạnh… bạn muốn mạnh mẽ hay yếu đuối??” “Đây là biểu tượng của tình yêu vĩnh cửu! Bạn có thật sự yêu cô ấy không???”
SALE thay vì là quá trình lắng nghe để hiểu đúng NHU CẦU của người khác và xác nhận khả năng đáp ứng của bạn thì bây giờ lại biến thành quá trình khoa môi múa mép để dụ khách xuống tiền để mua cho được sản phẩm mà công ty đang bắt các bạn phải bán cho sạch để đạt target doanh thu!!!
Và TIỀN, thay vì với vai trò ban đầu là 1 công cụ hỗ trợ có thì tốt, không có cũng được cho quá trình trao đổi giữa A và B, nó bắt đầu ảnh hưởng, thay đổi GIÁ TRỊ, NHU CẦU và kiểm soát mục tiêu, động lực và thái độ của cả A và B; nó điều phối giá trị và quyền lực trên THỊ TRƯỜNG và thay đổi mục tiêu, bản chất của quá trình THOẢ THUẬN!
Và cuối cùng, thay vì trở nên HẠNH PHÚC và THOẢ MÃN hơn qua quá trình này, với sự ảnh hưởng và kiểm soát của TIỀN, A và B trở nên mất phương hướng, đầy lòng tham và nỗi sợ… và quan trọng hơn hết, họ đều muốn có ngày càng nhiều TIỀN!
Đó là quá trình mà họ chính thứctrở thành NÔ LỆ của tiền bạc!

Không! Tôi không hề có ý định khiến các bạn căm ghét tiền bạc! Nhưng tôi muốn các bạn hiểu sự thật là tiền bạc là công cụ. Và giữa con người và công cụ, ai là người kiểm soát?
Câu trả lời là: thứ nào mạnh mẽ hơn sẽ kiểm soát thứ còn lại!
Cho nên để mạnh mẽ hơn và làm chủ được tiền bạc, các bạn phải hiểu rõ bản chất, lí do của sự ra đời của tiền! Thay vì tập trung vào TIỀN TIỀN TIỀN TIỀN… 4 thứ quan trọng hơn rất nhiều các bạn phải xác định được thật rõ:
1/ Biết rõ các bạn có năng lực mang lại GIÁ TRỊ đặc biệt nào.
2/ Xác định rõ các bạn thật sự cần gì, muốn gì? NHU CẦU thật sự của bạn là gì?
3/ Xác định được THỊ TRƯỜNG phù hợp nhất có thể trân trọng GIÁ TRỊ của bạn và đáp ứng được NHU CẦU của bạn.
4/ Thể hiện được GIÁ TRỊ của mình 1 cách chân thành, sáng tạo trên thị trường để đáp ứng trúng NHU CẦU của người khác.
Đó là 4 sức mạnh giúp bạn không bị kiểm soát bởi TIỀN, làm chủ được TIỀN… và quan trọng nhất là có được sự HẠNH PHÚC thật sự!

Cho nên tóm lại, sức mạnh của 1 người thành công và hạnh phúc là: Biết mình thật sự muốn gì! Trau dồi năng lực và bản lĩnh để tạo ra giá trị... để sáng tạo dùng nó để đổi lấy những gì mình thật sự muốn!
Dùng tiền cũng được, không dùng tiền cũng được! Miễn sao phải hoàn thành cho được quá trình đó!