Sau chiến thắng Sư tử vàng ở LHP Venice, The Power of The Dog đã trở thành bộ phim có nhiều đề cử nhất của mùa Oscar năm nay với 12 đề cử.

KỊCH BẢN THÚ VỊ

          Được phóng tác từ tác phẩm bán tự truyện cùng tên của nhà văn người Mỹ Thomas Savage bởi chính Campion, bộ phim đặt bối cảnh trong vùng đồng quê Montana những năm 1925. Vẫn trung thành với motif văn minh đối đầu hoang dã như các bộ phim viễn Tây thường thấy, với tác phẩm này Jane Campion cũng tạo ra mẫu hình chung này, và là nguồn cơn cho những bi kịch sau này.
          Không tập trung nhiều vào các hoạt động cao bồi, Campion nghiêng về miêu tả tâm lý khi xây dựng hai anh em nhà Burbank hoàn toàn trái ngược nhau. Nếu người anh trai Phil (do Benedict Cumberbatch thử vai) là điển hình cho con người phóng khoáng, đến gần với tự nhiên nhưng cục súc và luôn muốn thể hiện sự nam tính; thì người em George (do Jesse Plemons thủ vai) hoàn toàn ngược lại, với ngoại hình to béo, ít nói và luôn mặc âu phục dẫu khi cưỡi ngựa.
          Phil ôm trong mình bí mật thiêu cháy về sự “khác người” trong những khát khao tình cảm. Ở những năm 20 của thế kỉ trước, việc một người đàn ông thích một người cùng giới là không thể chấp nhận, do đó anh đã phải che giấu bản thân, và bung hết mọi dồn nén bằng “tính nam độc hại”, qua hành động thô lỗ với những yếu tố mang tính nữ hoặc hiện đại, mà một trong số đó là việc bắt nạt Peter (do Kodi Smit-McPhee thủ vai), khi cậu làm những bông hoa giấy và dùng khăn trắng phục vụ rượu vang – thức uống của bọn văn minh, trong cửa hàng của mẹ mình.
          Mọi thứ chỉ bắt đầu vào guồng khi George cưới Rose (do Kristen Dunst thủ vai), từ đó Phil bỗng châm ngòi cho một cuộc chiến ngầm. Anh cho rằng Rose và Peter chỉ đang muốn chiếm đoạt gia sản, rằng Rose là người đàn bà nghiện rựu hại chết chồng mình, và bắt đầu những cơn áp chế tâm lý với người em dâu vì đã cướp lấy George và “đầu độc” em trai mình bằng một tình cảm hoài nghi.
          “Dog” trong nhan đề phim là một ẩn dụ thú vị. Nó ngầm ám chỉ bản tính của Phil, khi im lặng, đè nén, để rồi bất chợt tấn công. Thế nhưng cũng hiển nhiên hơn, khi đó là chỉ dấu cho ngọn núi có hình dáng tương tự con chó mà Phil từng phiêu lưu với Bronco – người tình cũng là người thầy mà anh trung thành, nơi mà từ đó chính Peter rồi sẽ mang theo nguồn lây bệnh than, để biến tình yêu hóa thành cái chết,

NHỮNG NHÂN TỐ TẠO NÊN THÀNH CÔNG.

          Được chia thành năm phần như vở bi kịch năm hồi dài, đạo diễn Jane Campion đã mang đến những cảnh quay góc rộng vô cùng mãn nhãn, bộc lộ toàn cảnh vẻ đẹp của thảo nguyên Mottana. Thế nhưng điều đặc biệt hơn hết làm người xem chú ý là những góc quay cận mặt trong nhà kho nuôi ngựa, nơi những diễn biến then chốt nhất diễn ra, với phẫn nộ, giận dữ, thất vọng và bị quyến rũ.
          4 nhân vật chính được đặt trong những mối quan hệ phức tạp, và được xây dựng dựa trên nhiều kìm nén. Khâu kịch bản được chuyển thể từ một tác phẩm có cốt truyện hấp dẫn, do đó, rõ ràng việc chuyển thể đã tận dụng được lợi thế này, làm nên đường dây diễn biến chặt chẽ và đầy mê hoặc. Nói về khởi nguồn của bộ phim, đạo diễn Jane Campion đã nói rằng đây là một tác phẩm tuyệt diệu và xứng đáng được chuyển thể lên màn ảnh rộng. Và ngay bản thân bà cũng đã không ngừng nghĩ về nó và thực sự bị ám ảnh.
          Diễn xuất của dàn diễn viên mà đã được minh chứng bằng 4 đề cử Oscar cho nam – nữ diễn viên phụ và chính xuất sắc nhất cũng đã cho thấy một yếu tố nữa làm nên thành công. Đóng vai trò chủ chốt, Benedict Cumberbatch vượt thoát ra khỏi những vai diễn trước đó, để bộc lộ một nội tâm đầy mãnh liệt và bị phân mảnh. Với tone giọng trầm, thấp có phần xước xát, ánh mắt lạnh lùng và gương mặt khắc khổ một cách thuyết phục; hình tượng Cumberbatch tạo ra là đầy ấn tượng và đậm dấu ấn.
          Vợ chồng Kirsten Dunst và Jesse Plemons cũng có màn hóa thân thành công. Từ chối những vai diễn siêu anh hùng để tập trung cho những bộ phim độc lập, Dunst sở hữu đề cử Oscar đầu tiên của mình, mặc cho trước đó bộ phim nổi bật Interview with the Vampire đã tạo nên danh tiếng cho cô. Nam diễn viên trẻ người Úc, Kodi Smit-McPhee, cũng đã có vai diễn “để đời” khi những biến chuyển tâm lý từ tổn thương, giả vờ rồi cuối cùng hạnh phúc đầy ám ảnh; gợi người xem nhớ đến những tuyến nhân vật mang nhiều vết thương và có phần biến thái như trong We need to talk about Kevin.
          Những chi tiết gài cắm xung quanh về loài chó, đôi găng tay và cọng dây thừng cũng rất đa nghĩa. Nó có thể là vật bảo vệ, nhưng đồng thời cũng có thể trở thành phương tiện trả thù, gây ra cái chết nếu ta không cảnh giác. Những hình tượng này được Campion rải đồng đều suốt 5 chương phim, như những đại diện cho từng phân đoạn cảm xúc, bùng nổ và rồi tuôn ào ạt ra.
*
          Với nhịp điệu bình thường gần như chậm chạp, The Power of the Dog có thể thách thức những người xem nóng vội khi nó dường như không có cao trào và mọi thứ chỉ được bùng nổ ở gần cuối phim. Với một kịch bản chuyển thể xuất sắc, cộng với tài năng đạo diễn cũng như biên kịch, cùng dàn diễn viên vô cùng tài năng; Netflix một lần nữa chứng minh sự chịu chơi trong việc đầu tư của mình với những bộ phim đậm chất nghệ thuật, và cũng là dấu mốc khác của Jane Campion sau The Piano. Một bộ phim gây ám ảnh và đầy dấu ấn.
_____________________
Bài viết gốc được đăng trên Tạp chí Văn nghệ - Quân đội