THÁNG 07 NHỚ VỀ NHÀ VĂN ERNEST HEMINGWAY

Ernest Hemingway là nhà văn yêu thích của tôi. Ngày 02/07/2024 vừa qua là tròn 63 năm ngày mất của Ernest Miller Hemingway (21/07/1899 – 02/07/1961). Tôi lại muốn viết về nhà văn người Mỹ này vì cuộc sống của ông quá sống động và làm cho tôi luôn mến mộ. Nói về Ernest Miller Hemingway thì có quá nhiều thứ cần phải nói nên đành viết tạm vài dòng.

Ernest Hemingway trên bảng hiệu quán cà phê Nếu bạn sống ở Sài Gòn hay Hà Nội hay thành phố lớn thì khi bạn đi trên đường phố thì bạn sẽ thấy nhiều bảng hiệu cà phê của chuỗi Trung Nguyên Legend Coffee có hình ảnh ông già râu tóc bạc phơ, đeo mắt kính đang ngồi viết thì đấy chính là Ernest Miller HemingwayThông thường, mỗi độc giả sẽ yêu thích một tác phẩm nào đó rồi đọc tiếp những cuốn sách của nhà văn đó, họ yêu thích tác phẩm hơn là cuộc sống của nhà văn đó. Nhưng đối với tôi thì chính cuộc đời của Ernest Hemingway mới làm tôi thích thú, cuốn hút hơn là tác phẩm của ông vì Ernest Hemingway đã sống và không dư thừa bất cứ giây phút nào.

Đời ông chỉ gói gọn trong 3 từ “ĐI VÀ VIẾT”. Mỗi nơi nào ông tới thì sẽ có tác phẩm ra đời ở chính quốc gia ấy. Tôi đã học hỏi được rất nhiều từ phong cách sống và viết lách của ông.

Tất cả những tác phẩm của Ernest Hemingway đều tả rất thực, chân thật và sống động vì để viết nên những trang văn và tác phẩm như thế thì chính ông đã giành thời gian để trải nghiệm khung cảnh ấy rồi mới dùng lời văn miêu tả lại.

Ernest Hemingway rất thích câu cá lớn trên biển, ông dành nhiều thời gian ở vùng biển giữa Key West (Cuba) và Bimini (Bahamas) (Vùng biển Caribe - Châu Mỹ) để câu cá và tác phẩm “Ông già và Biển cả” đã ra đời từ sở thích câu cá cùng những trải nghiệm trên bờ biển Cuba của ông.

Ông già và biển cả được viết trong quảng thời gian 10 năm khi ông sống và câu cá ở Cuba nên những đặc tính của vùng nhiệt lưu, dòng chảy của đại dương, cơn gió như thế nào thì ông đều miêu tả chân thực trong tác phẩm này. Khi đọc tác phẩm thì độc giả có thể tưởng tượng từng khung cảnh trên biển, hình ảnh con cá kiếm sống động ra sao qua từng câu văn mà ông miêu tả.

Khi viết về chiến tranh, để hiểu cảm giác trong chiến tranh như thế nào thì ông đi làm lính trong chiến tranh. Khi Ernest Hemingway mới 18 tuổi, ông vượt biển từ Mỹ đến Italia để gia nhập quân đội Italia, tham gia chiến tranh thế giới lần thứ nhất, ông vào làm việc trong một đơn vị cứu thương vì thị lực kém nên ông không được ra trận. Sau đó, đơn vị ông bị tập kích, ông bị thương ở chân. Tình trạng đầu gối của ông rất tồi tệ, và ông đã tự cầm máu bằng cách đặt thuốc nhồi và giấy cuốn từ những mẩu thuốc lá vào những vết thương.

Sau đó, ông được đưa vào một bệnh viện dã chiến, nơi đó có một nữ y tá tên là Agnes von Kurowsky chăm sóc những người bị thương và ông nảy sinh tình cảm với nữ y tá này. Khi kết thúc chiến tranh thì mối quan hệ của ông và nữ y tá cũng không thành. Hai người chia tay, vì nữ y tá kia thích một người khác, từ chối tình cảm của Ernest Hemingway.

Từ lần tham gia cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất đó, cùng mối tình không thành thì ông đã viết cuốn “Giã Từ Vũ Khí” với bối cảnh tác phẩm chính là chiến tranh thế giới thứ nhất. Cuốn tiểu thuyết này như cuốn tự truyện của chính Ernest Hemingway vì nhân vật chính trong tác phẩm là Henry mang bóng hình của nhà văn Ernest Hemingway còn Catherine Barkley là hiện thân của nữ y tá Agnes von Kurowsky – người săn sóc vết thương cho ông ở doanh trại Ý. Ông đã mượn tác phẩm này nói về cuộc đời và cuộc tình của chính bản thân ông.

Với Cuốn tiểu thuyết Giã Từ Vũ Khí , Ernest Hemingway viết đến gần 50 kết thúc khác nhau nhưng khi xuất bản thì ông chọn kết thúc buồn nhất

“ Henry và Catherine cũng đến được với nhau. Sự kết tinh cho tình yêu đó chính là đứa con trong bụng Catherine, hai người mong mỏi và hạnh phúc chờ sự ra đời của đứa con đầu lòng. Nhưng Catherine và cả đứa bé ch.ế.t trong quá trình sinh nở” Ông tham gia nội chiến Tây Ban Nha, tham gia vào lực lượng chống phát xít. Từ đó lấy cảm xúc để viết cuốn tiểu thuyết “Chuông Nguyện Hồn Ai” (Năm 1939).Cuốn tiểu thuyết này miêu tả sâu sắc và chân thực cuộc nội chiến Tây Ban Nha với chế độ phát xít độc tài Franco thật dã man.Từng trang viết hiện lên đầy sống động về câu chuyện có thực mà chính E. Hemingway trải nghiệm. Sau này ông còn phóng viên của nhiều tờ báo Mỹ và tham gia chiến tranh thế giới thứ 2.

Ernest Hemingway thích đi săn bắn đặc biệt là những loài thú lớn và ông đã tham gia nhiều cuộc đi săn nên ông cũng đưa những chuyến đi săn vào trong tác phẩm của mình. Ông đã viết truyện ngắn “Cuộc đời hạnh phúc ngắn ngủi của Francis Macomber” nói về săn bắn. Đấy là cuộc đấu trí, phiêu lưu tình cảm của Francis Macomber, vợ Macomber là Margaret, và Robert Wilson – người hướng dẫn đi săn.

Ernest Hemingway say mê thể thao, đặc biệt là những môn thể thao mang lại cảm giác mạnh và đổ máu như đấu bò hoặc đi săn. Khi đi sang Châu Phi thì ông cũng viết về Châu Phi trong truyện ngắn “Tuyết trên đỉnh Kilimanjaro”. Kilimanjaro là một ngọn núi phủ tuyết cao gần 4600 mét và là ngọn núi cao nhất ở Châu Phi thuộc nước Tanzania.

Sau đó, ông chuyển đến Mombasa, Kenya – nơi có thể săn sư tử và linh dương Kudu một cách hợp pháp Sau đó, ông đã viết tiếp “Những ngọn đồi xanh châu Phi ”. Những cuộc đấu bò tót tại Tây Ban Nha là nguồn cảm hứng để nhà văn viết nên tác phẩm “Chết vào lúc xế trưa”.

Những ngày ở Pháp ông viết tự truyện “Hội hè miên man” miêu tả chân thực và chi tiết từng khung cảnh nước Pháp lúc bấy giờ. Và Paris là nơi ông xuất bản tiểu thuyết lớn đâu tiên có tên là “Mặt trời vẫn mọc”. Có thể nói, cuộc đời Ernest Hemingway là đi, trải nghiệm và viết tiểu thuyết. Chia sẻ với báo chí nghệ thuật viết lách vào năm 1940, ông nói :

“Lúc bấy giờ tôi học được cách viết về những điều bình thường bằng ngôn từ giản dị. Mục tiêu của tôi là viết lên giấy những gì tôi thấy và cảm nhận được theo cách đơn giản nhất có thể.” Tác phẩm đầu tay là tập truyện ngắn "Ở thời đại chúng ta" (In our Time) xuất bản năm 1924, Enest Hemingway đã giễu nhại lại một câu trong Kinh của giáo hội nước Anh "Xin chúa hãy ban hoà bình cho thời đại chúng ta". Chiến tranh là tất yếu, thời đãi chúng ta làm gì có hoà bình.

Tổng thống đời thứ 35 của hợp chủng quốc Hoa Kỳ là John F. Kenedy. Ông là một người hâm mộ Ernest Hemingway nhiệt thành. Ông đã sưu tầm tất cả tài liệu cũng như những tác phẩm của Ernest Hemingway và sau ngày Kenedy bị ám s.át thì gia đình đều lưu giữ bộ sưu tập về E.Hemingway này trong thư viện tư nhân của ngài cố tổng thống.

Trong một lần, ngài tổng thống viết một cuốn sách, John F. Kennedy đã viết thư xin phép Ernest Hemingway được sử dụng câu nói cửa miệng của ông, “ân sủng dưới áp lực” để đưa vào phần mở đầu cuốn Profiles in Courage (Những chân dung của lòng dũng cảm) của ông khi phát hành.

Vào năm 1961, Tổng tống Hoa Kỳ – John F. Kenedy đã gửi lời mời Ernest Hemingway đến dự lễ nhậm chức của ông nhưng Ernest Hemingway đã không đến được vì tình trạng sức khoẻ.

John F. Kenedy không phải chính trị gia đầu tiên yêu mến Ernest Hemingway, ngoài ra còn có Tân Tổng thống Costa Rica – ông Carlos Alvarado Quesada thần tượng và chịu nhiều ảnh hưởng từ phong cách sáng tác văn chương của tác giả người Mỹ này

Ernest Hemingway đã nhiều lần ch.ế.t hụt như hai vụ tai nạn máy bay khi đi du lịch ở châu Phi năm 1953. Ông từng bị nứt hộp sọ, vỡ gan, lá lách và nhiều vết thương. Ông cũng bị tai nạn ô tô khi ông lái đâm xuống cầu, đi săn ở Châu Phi bị đạn lạc trúng người….v.v

Thậm chí, một số tờ báo biết và đưa tin ông đã qua đời nhưng vài ngày sau đó thì người ta thấy ông vẫn còn sống, xuất hiện ở nhà riêng hay bệnh viện.

Cuối năm 1960, Ernest Hemingway được người vợ thứ tư là Mary Welsh đưa vào trung tâm y tế Mayo Clinic bằng tên giả, điều trị trong hai tháng. Hemingway phải trải qua ít nhất 15 lần trị liệu sốc điện và được kê một loại thuốc có tên là Librium. Điều này khiến Hemingway gặp vấn đề về trí nhớ ngắn hạn, trong khi không giảm bớt chứng trầm cảm. Ông xuất viện vào tháng 1/1961.

Khi Mary phát hiện chồng đang cầm một khẩu s.ú.n.g n.g.ắ.n, bà lập tức đưa ông trở lại bệnh viện bằng máy bay riêng. Hai ngày sau khi xuất viện, Ernest Hemingway rời giường vào khoảng bảy giờ sáng, mặc áo choàng yêu thích, tìm chìa khóa mở tủ s.ú.n.g vợ cố giấu. Ông lấy một k.h.ẩ.u s.ú.n.g săn hai nòng vốn dùng săn chim, rồi tự b.ắ.n vào trán mình. Thế là Ernest Hemingway kết thúc cuộc đời ở tuổi 61.

Ban đầu, bà Mary Welsh khai với cảnh sát rằng khẩu s.ún.g bất ngờ phát nổ khi Hemingway đang lau chùi nó. Tuy nhiên, sau đó, bà xác nhận ông t.ự t.ử.

Năm 2006, trên tạp chí Psychiatry, bác sĩ tâm thần Christopher D. Martin công bố nghiên cứu cho rằng Ernest Hemingway mắc bệnh tâm thần do di truyền, cũng như những tổn thương và sự tức giận chưa được giải quyết từ thời thơ ấu.

Năm 2017, bác sĩ Andrew Farah cho rằng các triệu chứng của Hemingway giống bệnh não chấn thương mãn tính (CTE). Giả thuyết khác cho rằng ông mắc hemochromatosis – chứng rối loạn di truyền hiếm gặp có thể gây mệt mỏi, mất trí nhớ, trầm cảm và tiểu đường.

Từ đó đến nay thì cái c.h.ết. của Ernest Hemingway vẫn còn nhiều bí ẩn, có thuyết nói ông bị chứng bệnh muốn “tự s.á.t” di truyền. Vài người trong gia đình ông cũng t.ự sá.t. Nhưng đến nay tất cả cũng chỉ là giả thuyết vẫn chưa có kết luận từ khoa học.

Sau khi ông qua đời, bà Mary Welsh đã tiếp tục cho xuất bản “Vườn thiên đường (The Eden Garden) và “Những hòn đảo trong dòng hải lưu” (The Islands in the Stream) và một số truyện ngắn nổi tiếng khác.

Cuộc đời Ernest Hemingway lúc nào cũng sôi động và đầy trải nghiệm, bất cứ giây phút nào còn tồn tại thì ông luôn tận dụng tối đa. Đến khi cuộc đời không còn hứng thú gì, trí óc không còn minh mẫn thì ông quyết định đi về cõi vĩnh hằng.

Ernest Hemingway là nhà văn mà chính cuộc sống của ông mới làm tôi hứng thú hơn là những tác phẩm ông viết ra. Chính lối viết câu văn ngắn, cô đọc, súc tích cùng nguyên lý “tảng băng trôi” mà lúc nào tôi cũng cố gắng học theo.