Sự truy tìm này đã khiến tôi có rất nhiều thù địch tệ hại nhất và nguy hiểm nhất, và khiến tôi phải hứng chịu nhiều lời vu khống. Và tôi được gọi là khôn ngoan, vì những người nghe tôi luôn luôn tưởng rằng tôi có sự khôn ngoan mà tôi thấy thiếu nơi người khác: nhưng sự thật là, thưa quý vị Athens, chỉ có Thượng đế là khôn ngoan; và qua lời sấm của ngài, ngài có ý cho thấy rằng sự khôn ngoan của con người có giá trị rất ít hay không có giá trị gì cả; ngài không nói về Socrates, ngài chỉ dùng tên của tôi để làm ví dụ, như thể ngài muốn nói, “Hỡi loài người, kẻ khôn ngoan nhất là kẻ, giống như Socrates, biết rằng sự khôn ngoan của mình thực sự chẳng có giá trị gì”. Và vì thế tôi đi khắp thế giới, vâng lời thần, tìm kiếm và truy tìm sự khôn ngoan của bất cứ ai, dù là đồng bào hay người nước ngoài, mà có vẻ khôn ngoan; và nếu người ấy không khôn ngoan, thì tôi dùng lời sấm để nói rằng người ấy không khôn ngoan; và tôi bị thu hút vào công việc của mình, nên không có thời giờ quan tâm đến các vấn đề công cộng hay vấn đề riêng tư của mình, nhưng tôi hoàn toàn nghèo khó vì sự phục vụ Thượng đế.
Còn một chuyện khác: các thanh niên thuộc giai cấp giàu có mà không có nhiều việc để làm, tự ý đến tìm tôi, họ thích nghe tôi phân tích các kẻ tự phụ và họ thường bắt chước tôi, phân tích về người khác, họ mau chóng khám phá ra rằng có rất nhiều người tưởng rằng mình biết điều gì, mà thực sự biết rất ít hay không biết gì cả; và rồi những người bị họ xem xét, thay vì tức giận với bản thân mình, thì lại tức giận với tôi: tên Socrates khích động này, họ nói; tên lừa lọc giới trẻ này!- Và rồi nếu có ai hỏi: “Sao, ông ấy làm gì hay giảng điều gì xấu?”. Thì họ không biết, cũng không thể nói, những để khỏi bẽ mặt, họ lặp đi lặp lại lời buộc tội làm sẵn, vốn được dùng chống lại mọi triết gia về việc giảng dạy những chuyện viển vông trên trời dưới đất, không tin có thần thánh và làm người ta tưởng điều xấu là điều tốt; và họ không thích thú nhận rằng vẻ hiểu biết bề ngoài của họ bị người ta phát hiện và vì họ đông người, đầy tham vọng và hung hăng, nên họ đã lớn tiến la hét vào tai của quý vị những lời vu không nặng nề và đã có từ lâu.
(Còn tiếp)
[Trích (Socates) Biện hộ, Plato chuyên khảo, Lưu Văn Hy dịch, Nxb Văn hóa thông tin 2008; Tiêu đề do admin đặt]