Sử dụng thực phẩm biến đổi gen: giải pháp tân tiến hay tác lại lâu dài?
Thực phẩm biến đổi gen, nên hay không nên?
1. Thế giới đang tìm đến thực phẩm biến đổi gen
Với ảnh hưởng nặng nề từ trước, trong và sau đại dịch Covid-19, Liên Hợp Quốc đã đưa ra cảnh báo rằng thế giới đang trải qua cuộc khủng hoảng lương thực tồi tệ nhất trong suốt 50 năm qua. Trong tình hình này, các chính phủ phải đưa ra những chủ trương phù hợp và hành động thiết thực để đối phó với thảm họa.
Theo Tổng Thư ký Liên hợp quốc António Guterres, cuộc khủng hoảng lương thực ảnh hưởng trực tiếp và sâu sắc đến người nghèo vì sự suy thoái này khiến nhu cầu dinh dưỡng cơ bản trở nên vượt quá khả năng chi trả của họ: “Nếu không hành động ngay lập tức, tình trạng khẩn cấp về lương thực toàn cầu sắp xảy ra có thể gây nên những tác động lâu dài cho hàng trăm triệu người nghèo trên toàn thế giới”.
Như vậy, theo tổ chức Nông nghiệp và Lương thực Liên Hợp Quốc (Food and Agriculture Organization of the United Nations - FAO), biến đổi khí hậu đang đặt ra thách thức lớn trong việc thực hiện nỗ lực xóa đói giảm nghèo và đạt mục tiêu không còn nạn đói”. Cùng với đó, UNDP (United Nations Development Programme - Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc) ghi nhận: “Biến đổi khí hậu ảnh hưởng trực tiếp đến các điều kiện sống cơ bản như không khí sạch, nước uống an toàn, lương thực đầy đủ và chỗ ở ổn định”. Đây cũng chính là một trong những thách thức lớn nhất đối với nông nghiệp toàn cầu hiện nay.
Biến đổi khí hậu với các hiện tượng như nhiệt độ tăng cao, hạn hán kéo dài, lũ lụt nghiêm trọng, mùa mưa bất thường, thiên tai gia tăng… đang làm cho các hoạt động trồng trọt, chăn nuôi trở nên khó khăn và gây tổn thất trực tiếp đến hệ sinh thái nông nghiệp. Đặc biệt, hạn hán là nguyên nhân chính gây ra thiệt hại và tổn thất trong sản xuất cây trồng ở các nước đang phát triển. Theo tờ Guardian (2025), hạn hán trên toàn thế giới đã đẩy hàng chục triệu người đến bờ vực chết đói, báo hiệu một cuộc khủng hoảng toàn cầu đang ngày càng trầm trọng hơn do biến đổi khí hậu. Hơn 90 triệu người ở miền Đông và miền Nam châu Phi đang phải đối mặt với nạn đói cùng cực sau đợt hạn hán kỷ lục trên nhiều khu vực, dẫn đến mất mùa trên diện rộng và gia súc chết hàng loạt. Tại Somalia, 1/4 dân số hiện đang trên bờ vực chết đói và ít nhất một triệu người đã phải di dời. Các nghiên cứu của IPCC (Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi khí hậu) cho biết: “nếu không có biện pháp thích ứng, sản lượng cây trồng chủ lực như lúa mì, gạo, ngô sẽ giảm từ 10 - 25% vào năm 2050 tại nhiều khu vực như châu Phi, Nam Á, Đông Nam Á”.
Theo tác giả bài báo “How to solve world hunger” (Làm thế nào để giải quyết nạn đói toàn cầu?) của thời báo Financial Times, Quỹ Chương trình Lương thực Thế giới (World Food Programme - WFP) cho rằng: “Nếu không có bước đột phá trong nghiên cứu nông nghiệp, chúng ta sẽ phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng vào năm 2050”. Với ước tính khoảng 700 triệu người trên thế giới hiện đang phải đối mặt với nạn đói, con số này dự kiến sẽ tăng lên tới 1,5 tỷ người cần được đảm bảo lương thực vào năm 2050; điều này thúc đẩy một cuộc cách mạng xanh mới, tận dụng những đột phá trong sinh học và di truyền học, trí tuệ nhân tạo để mở rộng quy mô sản xuất lương thực.
Mặt tích cực là việc giải quyết nạn đói hiện nay có vẻ khả thi về mặt khoa học nhờ vào hàng loạt nghiên cứu sáng tạo đang được triển khai trên toàn cầu. Tuy nhiên, điều này quả thực không hề dễ dàng. Giải pháp cho cuộc khủng hoảng lương thực đòi hỏi sự chấp nhận của công chúng với những công nghệ gây tranh cãi như cây trồng biến đổi gen, chỉnh sửa gen hay vi khuẩn nuôi cấy trong phòng thí nghiệm để làm thực phẩm.
2. Thực phẩm biến đổi gen (GMO)
Trong bối cảnh khủng hoảng nạn đói toàn cầu gia tăng và biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp, thực phẩm biến đổi gen (GMO) được coi là một trong những giải pháp đột phá nhằm đảm bảo an ninh lương thực và nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), sinh vật biến đổi gen hay GMO (Genetically Modified Organism) là những sinh vật như thực vật, động vật hoặc vi sinh vật có vật liệu di truyền (DNA) bị can thiệp và thay đổi, khác với quá trình giao phối hay tái tổ hợp một cách tự nhiên.
Vì vậy, hạt giống GMO được tạo ra trong phòng thí nghiệm do các kỹ sư sinh học mà không phải là kết quả của việc nhân giống truyền thống trong vườn. Thông qua công nghệ sinh học hiện đại, các nhà khoa học sử dụng phương pháp DNA tái tổ hợp để lựa chọn và chuyển gen mong muốn từ một sinh vật này sang sinh vật khác để tạo ra một giống sinh vật hoàn toàn mới, tạo ra những đặc tính mà phương pháp lai tạo truyền thống không thể đạt được. Những sinh vật như vậy được gọi là sinh vật chuyển gen.
Theo các chuyên gia, việc phát triển GMO bắt nguồn từ nhu cầu tăng cường sức đề kháng của cây trồng trước dịch bệnh, virus, thuốc trừ sâu cũng như giúp cây trồng thích nghi tốt hơn với các điều kiện đất đai khắc nghiệt. Ngoài ra, hạt giống GMO còn có thể rút ngắn thời gian sinh trưởng, cho phép canh tác luân phiên nhiều vụ, từ đó gia tăng năng suất và giảm chi phí sản xuất. Một số loại cây trồng GMO còn được thiết kế để nâng cao giá trị dinh dưỡng như bổ sung vitamin, khoáng chất hoặc cải thiện chất lượng thực phẩm đầu ra.
Tuy nhiên, phát triển GMO còn gây ra nhiều tranh cãi. Theo tạp chí Future Foods (EU), các nhà khoa học và công chúng đánh giá về GMO hoàn toàn trái ngược nhau. Năm 2015, 88% các nhà khoa học Hoa Kỳ đồng ý rằng thực phẩm biến đổi gen an toàn để tiêu thụ, trong khi chỉ có 37% công dân Hoa Kỳ đồng tình với quan điểm này. Đến năm 2020, số lượng người Mỹ coi thực phẩm biến đổi gen là an toàn để tiêu thụ đã giảm xuống còn 27%.
Theo báo Thanh niên, ngày 3/6/2013, báo điện tử của Chính phủ Việt Nam và Đài Tiếng nói Việt Nam đồng loạt đưa tin “Hàng loạt nước biểu tình phản đối thực phẩm biến đổi gen”, nêu sự kiện hơn 2 triệu người tại 436 thành phố thuộc 52 quốc gia trên thế giới từ Mỹ, Canada đến các nước Nam Mỹ và nhiều nước châu Âu rầm rộ xuống đường chống đối tập đoàn công nghệ sinh học Monsanto, cả hai trang tin này của Chính phủ Việt Nam đều nhận định: “Đây được coi là làn sóng biểu tình mạnh mẽ nhất đối với sản phẩm biến đổi gien - vốn tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với sức khỏe”.
Bên cạnh đó, người nông dân lo ngại GMO gây hại cho môi trường. Sự gia tăng đột biến trong việc sử dụng thuốc diệt cỏ là một hệ quả đáng lo ngại của việc áp dụng GMO: người dân phun thuốc diệt cỏ glyphosate thường xuyên hơn và sau đó “siêu cỏ dại” với khả năng kháng thuốc đã tiến hóa đã xuất hiện để ứng phó.
Có thể nói, GMO đi ngược lại với hệ thống thực phẩm tái tạo mà chúng ta rất cần để nuôi sống dân số ngày càng tăng trên một hành tinh đang nóng lên như Trái Đất. Hiện nay, cải thiện sức khỏe đất, bảo vệ đa dạng sinh học và hạn chế khí nhà kính là những sáng kiến quan trọng để hỗ trợ sức khỏe con người. GMO lại đẩy chúng ta đi theo hướng ngược lại, hướng tới độc canh, đồng nhất và phụ thuộc vào hóa chất.
Tại Việt Nam, nông dân ký hợp đồng mua giống GMC của Monsanto thì đồng thời cũng buộc phải mua thuốc diệt cỏ Roundup của họ. Đây là thuốc diệt cỏ cực mạnh, một hóa chất mà nhiều tài liệu cho rằng mạnh tương đương như chất diệt cỏ màu da cam được rải trong chiến tranh Việt Nam, chỉ có giống của Monsanto mới “kháng” được thứ thuốc diệt cỏ này. Điều đó có nghĩa là, trên đất trồng giống GMC của Monsanto, không có thứ cây cỏ nào có thể sống được, cây trồng GMC của Monsanto mở rộng tới đâu cây cối bản địa bị tiêu diệt tới đó, muốn phục hồi không phải là chuyện dễ.
Đối với trường hợp tại Việt Nam, nông dân ký hợp đồng mua giống GMC của Monsanto thì đồng thời cũng buộc phải mua thuốc diệt cỏ Roundup của họ. Đây là thuốc diệt cỏ cực mạnh, một hóa chất mà nhiều tài liệu cho rằng mạnh tương đương như chất diệt cỏ màu da cam được rải trong chiến tranh Việt Nam, chỉ có giống của Monsanto mới “kháng” được thứ thuốc diệt cỏ này. Điều đó có nghĩa là, trên đất trồng giống GMC của Monsanto, không có thứ cây cỏ nào có thể sống được, cây trồng GMC của Monsanto mở rộng tới đâu cây cối bản địa bị tiêu diệt tới đó, muốn phục hồi không phải là chuyện dễ.
Tiếp theo, GMO ảnh hưởng đến kinh tế xã hội. Người nông dân có thể bị phụ thuộc vào các công ty cung cấp hạt giống GMO, đặc biệt là khi các giống cây trồng này bị nhiễm chéo hoặc bị mất quyền tiếp cận thị trường. Việc sử dụng hạt giống GMO còn có thể làm mất quyền kiểm soát của nông dân đối với giống cây trồng và quy trình sản xuất, đặc biệt là khi các giống cây này được bảo hộ bằng sáng chế.
Tại Việt Nam, những hạt giống GMC của Monsanto (tập đoàn chuyên phát triển và sản xuất hạt giống biến đổi gen, thuốc trừ sâu…) đều có đăng ký độc quyền, tất cả các hạt giống đó đều vô sinh, tức là thu hoạch xong muốn trồng lại nhất định phải tiếp tục mua hạt giống của Monsanto, nghĩa là người nông dân và đất nước của người nông dân đó bị cột chặt vào Monsanto.

Ngoài ra, GMO còn có tranh cãi về việc ảnh hưởng đến sức khỏe của người tiêu dùng. Một số nghiên cứu cho thấy GMO có thể gây ra các phản ứng dị ứng ở một số người do chứa các gen từ các nguồn gây dị ứng. Một số gen biến đổi còn có thể góp phần làm tăng khả năng kháng thuốc kháng sinh trong vi khuẩn, làm giảm hiệu quả điều trị các bệnh nhiễm trùng. Ngoài ra, GMO còn bị nghi ngờ khi có thể làm ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và gây ra các vấn đề sức khỏe khác cho người tiêu dùng.
3. Tại sao các tỷ phú trên Thế giới, đặc biệt là Bill Gates lại muốn phát triển GMO?
Quỹ Bill & Melinda Gates (Bill & Melinda Gates Foundation) - tổ chức từ thiện tư nhân lớn nhất thế giới do Bill Gates và vợ cũ Melinda French Gates thành lập, đã đầu tư vào nghiên cứu và phát triển nông nghiệp, bao gồm cả công nghệ biến đổi gen với sứ mệnh chính được công bố là cải thiện vấn đề an ninh lương thực toàn cầu và nạn đói, đặc biệt là ở châu Phi, cũng như thích ứng với biến đổi khí hậu.
Kể từ năm 2006, Quỹ Bill & Melinda Gates đã chi hơn 5 tỷ USD vào các chương trình nhằm thúc đẩy chuyển đổi nền nông nghiệp tại châu Phi. Sáng kiến lớn nhất do tổ chức này thực hiện là “Liên minh cho một cuộc cách mạng xanh ở châu Phi” (AGRA) với mục tiêu thúc đẩy mô hình nông nghiệp thâm canh, dựa vào công nghiệp đầu vào cao, hạt giống thương mại và hóa chất nông nghiệp, đồng thời mở rộng quy mô thị trường cho các sản phẩm này. Gates cho rằng những phương pháp này có thể thúc đẩy sản xuất và đưa nông dân thoát khỏi đói nghèo. Quỹ Gates đã đưa ra những lợi ích to lớn khi phát triển công nghệ GMO, nổi bật với những điểm sáng như:
Quỹ Gates cho rằng GMO có thể giúp tăng năng suất cây trồng ở các khu vực có điều kiện canh tác khó khăn nhằm cải thiện an ninh lương thực và chống nạn đói trên toàn cầu. Một trong những dự án mấu chốt là chương trình “Ngô chịu hạn cho châu Phi” (DTMA), tập trung phát triển các giống ngô có khả năng chống chịu hạn hán, một trong những nguyên nhân chính làm giảm năng suất và mất mùa ở nhiều vùng châu Phi. Mục tiêu là tăng năng suất ngô trồng lên tới 30% và hỗ trợ khoảng 40 triệu hộ nông dân tại 13 quốc gia châu Phi, nơi phần lớn các cư dân sống phụ thuộc vào nông nghiệp và chịu ảnh hưởng nặng nề bởi biến đổi khí hậu. Chương trình tập trung chủ yếu vào việc hỗ trợ nông dân với quy mô canh tác nhỏ, nhóm chiếm phần nhiều số nông dân phụ thuộc hoàn toàn vào nông nghiệp để sinh tồn.
Thích ứng với biến đổi khí hậu cũng là một trong những mục tiêu trọng tâm của chương trình này. Với những thay đổi về lượng mưa, hạn hán, lũ lụt và dịch bệnh gia tăng do biến đổi khí hậu, cây trồng biến đổi gen được xem là một công cụ giúp nông dân thích nghi tốt hơn, đảm bảo nguồn cung cấp lương thực ổn định. Quỹ Gates đẩy mạnh đầu tư vào các giống cây trồng có khả năng chống chịu với hạn hán, đất nhiễm mặn và điều kiện thời tiết khắc nghiệt, tập trung vào các quốc gia có nền nông nghiệp chiếm tỉ trọng lớn như ở vùng hạ Sahara châu Phi và Nam Á. Theo trang tin tức Axios, tỷ phú Bill Gates khẳng định rằng các công nghệ như cây trồng biến đổi gen (GMO) sẽ là “công cụ quan trọng nhất giúp nông dân thích nghi với hạn hán”, nhấn mạnh rằng nếu không có những đổi mới về mặt công nghệ, nông nghiệp ở các nước nghèo sẽ rơi vào khủng hoảng, kéo theo hệ lụy an ninh lương thực và xung đột xã hội.
Với lý do đưa ra nhằm nâng cao chất lượng đời sống của nông dân, Quỹ Gates đã đưa ra các tiến bộ khoa học, đặc biệt là giống cây trồng biến đổi gen (GMO) đến tay nông dân quy mô nhỏ ở các nước đang phát triển, nơi phần lớn người dân vẫn canh tác theo phương thức truyền thống, năng suất thấp và dễ bị ảnh hưởng bởi thiên tai. Theo báo cáo chiến lược phát triển nông nghiệp của Quỹ, việc tiếp cận công nghệ tiên tiến không chỉ giúp nông dân tăng năng suất, giảm rủi ro mùa vụ, mà còn mang lại cơ hội tăng thu nhập và cải thiện chất lượng cuộc sống thông qua việc tiếp cận thị trường, cải thiện chế độ dinh dưỡng vàtrer em sẽ được đến trường: “Khoa học và đổi mới là công cụ then chốt để đảm bảo rằng người nghèo không bị bỏ lại phía sau trong cuộc cách mạng nông nghiệp hiện đại”.
Không chỉ Gates, các công ty khác, đặc biệt những cây cổ thụ trong ngành sản xuất cũng bắt đầu mấp mé đến lĩnh vực GMO, có thể kể đến như Terramino Foods (San Francisco) nổi tiếng với các loại thức ăn làm từ tảo có vị như đồ truyền thống, và Beyond Meat (Los Angeles) đã làm ra chiếc bánh mì kẹp thịt từ thực vật đầu tiên.
3. Những tranh cãi về GMO và Quỹ Bill & Melinda Gates
Vậy thực hư những tranh cãi xảy ra xoay quanh về thực phẩm biến đổi gen (GMO) và Quỹ Gates của vị tỷ phú này là gì? Với việc kiến tạo nên “bức tranh màu hồng” hỗ trợ nhân đạo cho người nghèo, đặc biệt là nông dân canh tác nông nghiệp truyền thống, Quỹ Gates đứng trước những tranh cãi nổi bật như:
Bill Gates “thâu tóm” đất canh tác nông nghiệp, kiểm soát đất đai và hệ thống lương thực toàn cầu. Vị tỷ phú hiện là chủ sở hữu đất nông nghiệp tư nhân lớn nhất ở Hoa Kỳ ngay trước khi khủng hoảng lương thực (một phần có đóng góp của nền nông nghiệp GMO) đang tới gần, với diện tích khổng lồ 269.000 mẫu Anh trên khắp 18 bang, nhiều hơn toàn bộ diện tích của Thành phố New York. Việc tập trung quyền sở hữu đất nông nghiệp lớn vào tay một cá nhân hoặc một tổ chức có thể gây nên tranh cãi về sự kiểm soát đối với hệ thống lương thực và nông nghiệp, gây khó khăn cho các nông dân nhỏ lẻ muốn mua hoặc thuê đất để canh tác.
Một trong những vấn đề xã hội nhức nhối khác liên quan đến GMO là quyền sở hữu hạt giống. Các công ty đa quốc gia như Bayer, Monsanto đang nắm giữ bằng sáng chế của hàng loạt giống cây biến đổi gen. Điều này khiến nông dân không thể tự giữ giống, buộc phải mua lại hạt giống mỗi mùa với giá cao và không thể giữ lại hạt giống cho vụ mùa sau. Nhiều công ty còn bán kèm cả thuốc trừ sâu hoặc phân bón độc quyền, khiến nông dân ngày càng phụ thuộc vào hệ thống canh tác công nghiệp và rơi vào vòng xoáy nợ nần. Trong khi đó, lợi nhuận lại không tương xứng do chi phí đầu vào tăng cao.
Theo Diễn đàn Kinh tế Thế giới, 25% nông dân tại Anh hiện đang sống dưới mức nghèo, trong khi một nửa số trang trại ở Mỹ đang thua lỗ.
GMO không chỉ làm dấy lên tranh luận về sức khỏe mà còn kéo theo nhiều lo ngại về hệ sinh thái bị phá hủy. Nhiều loại cây trồng GMO được thiết kế để kháng thuốc diệt cỏ, dẫn đến việc sử dụng các loại hóa chất này với tần suất cao hơn. Từ năm 1974 - 2016, lượng glyphosate, hoạt chất chính trong nhiều loại thuốc diệt cỏ đã tăng gấp 15 lần. Hệ quả là đất bị suy thoái, vi sinh vật có lợi bị tiêu diệt và nguồn nước dễ bị ô nhiễm, ảnh hưởng tới sinh vật thủy sinh. Hơn thế, một khi GMO được phát tán ra môi trường, gần như không thể thu hồi. Hiện tượng lai xa có thể tạo ra các loài cỏ dại hoặc côn trùng đột biến, làm xáo trộn chuỗi thức ăn. Một nghiên cứu tại Đại học Cornell từng cảnh báo phấn hoa từ ngô biến đổi gen có thể gây hại cho loài bướm chúa. Ngoài ra, việc sử dụng cây GMO trong thời gian dài có thể tạo điều kiện cho sự phát triển của "siêu sâu bệnh", những loài đã kháng lại thuốc trừ sâu hiện hành. Tương tự, gen kháng bệnh có thể lây sang cỏ dại, giúp chúng sinh trưởng mạnh mẽ hơn, gây cạnh tranh bất lợi cho cây trồng lương thực.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nhìn chung, thực phẩm GMO hiện có trên thị trường được đánh giá là an toàn. Tuy nhiên, WHO cũng chỉ ra những vấn đề sức khỏe cần đặc biệt lưu tâm với thực phẩm GMO. Việc chuyển gen từ các sinh vật có khả năng gây dị ứng sang sinh vật khác bị nghiêm cấm nếu chưa có bằng chứng chứng minh rằng protein mới không gây phản ứng dị ứng. Theo WHO, thực phẩm biến đổi gen hiện có trên thị trường chưa được chứng minh là có liên quan đến các tác dụng dị ứng. Tiếp đến là lo ngại về khả năng gen từ thực phẩm GMO có thể chuyển sang vi khuẩn đường ruột hoặc tế bào người, đặc biệt nếu đó là các gen kháng kháng sinh. WHO đánh giá rủi ro này là thấp, song vẫn khuyến cáo hạn chế sử dụng gen kháng kháng sinh trong phát triển GMO. Ngoài ra, lo ngại về lai xa là hiện tượng gen từ cây trồng biến đổi gen xâm nhập vào các giống cây truyền thống hoặc loài hoang dại, có thể có những tác động gián tiếp đến an toàn thực phẩm và an ninh lương thực. Theo WHO, đã có báo cáo về các trường hợp cây trồng biến đổi gen được phê duyệt làm thức ăn chăn nuôi hoặc công nghiệp được tìm thấy ở mức thấp trong các sản phẩm tiêu dùng của con người. Một số quốc gia đã áp dụng các chính sách để giảm thiểu tình trạng này, chẳng hạn như tách biệt các cánh đồng trồng cây biến đổi gen (GMO) và cây trồng thông thường.
Tuy nhiên, giống cây trồng GMO đang nỗ lực cải thiện tốt hơn trong tương lai nhằm hạn chế những khuyết điểm hiện tại. Theo Giáo sư Gerald Berkowitz tại Đại học Connecticut (UConn) trong báo cáo “Genetically Engineered Crops: Experiences and Prospects”, một bước tiến quan trọng trong công nghệ GMO là kỹ thuật gen xếp chồng (gene stacking) cho phép đưa nhiều đặc tính tốt vào cùng một loại cây. Kỹ thuật này giúp nông dân giảm số lần phun thuốc, hạn chế chi phí đầu vào, giảm nguy cơ sâu bệnh kháng thuốc. Nhưng các chuyên gia cũng cảnh báo cần có quy trình quản lý sinh học nghiêm ngặt để tránh khả năng lan truyền gen ngoài ý muốn sang các loài cây hoang dại trong tự nhiên.
Ngoài ra, thế hệ GMO mới không chỉ tập trung vào việc giúp cây chống chịu thời tiết và sâu bệnh mà còn hướng đến nâng cao chất lượng dinh dưỡng và trải nghiệm của người tiêu dùng. Nhiều sản phẩm đã được đưa ra thị trường như “ngô chịu hạn” giúp nông dân ở châu Phi trồng được ngô ngay cả khi mùa mưa thất thường, dầu cải ít chất béo xấu tốt hơn cho tim mạch, đậu nành giàu omega-3 giúp thay thế dầu cá trong thực phẩm bổ sung, khoai tây và táo không thâm nâu giúp kéo dài thời gian bảo quản, tránh lãng phí thực phẩm.
Bên cạnh đó, GMO thế hệ thứ ba “biopharming” là bước đột phá trong việc biến cây trồng thành “nhà máy sinh học” sản xuất dược phẩm. Một số loại cây như thuốc lá hoặc ngô đã được chỉnh sửa để tạo ra kháng thể chống virus Ebola hay các loại vaccine. Tuy nhiên, lĩnh vực này vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức pháp lý và đạo đức như việc đảm bảo cây trồng dược phẩm không lẫn vào chuỗi thực phẩm người tiêu dùng, ảnh hưởng đến sinh thái nếu vô tình phát tán ra ngoài.
Đặc biệt, “gạo vàng” (Golden Rice) là một trong những ví dụ điển hình nhất về việc sử dụng công nghệ GMO để phục vụ sức khỏe cộng đồng. Loại gạo này được chỉnh sửa để tự tạo ra vitamin A, giúp giảm tình trạng mù lòa và tử vong ở trẻ em thiếu vi chất đặc biệt ở các nước đang phát triển. Dù còn gặp nhiều tranh cãi, “gạo vàng” đã được Philippines chính thức phê duyệt trồng thương mại vào năm 2022, mở ra hy vọng về một giải pháp bền vững để chống suy dinh dưỡng ở quy mô toàn cầu.

Quan điểm - Tranh luận
/quan-diem-tranh-luan
Bài viết nổi bật khác
- Hot nhất
- Mới nhất
