Lược dịch từ bài viết Using data to identify a new centre forward for Manchester City của Lee Scott đăng trên Total Football Analysis ngày 9 – 1 – 2020.
Các số liệu được tính đến thời điểm viết bài của tác giả.
Đây là bài viết đầu tiên của em, vốn tiếng Anh của em còn ít và cần được trau dồi, nên mong nhận được sự đóng góp của các anh chị.


Thị trường chuyển nhượng mùa đông đã mở cửa, đây là thời điểm thích hợp để phân tích một vài phi vụ chuyển nhượng về các cầu thủ mà các câu lạc bộ có thể nhắm đến. Bài viết này sẽ nói về Manchester City cùng các cầu thủ tiền đạo của họ. Hiện tại, hai người đang cạnh tranh vị trí lĩnh xướng trên hàng công của City là Sergio Aguero và Gabriel Jesus, cả hai đều là những cầu thủ tuyệt vời. Vậy vì sao những sự bổ sung tiềm năng lại được nói tới?
Câu trả lời là: Thứ nhất, các câu lạc bộ sở hữu công tác chuyển nhượng tốt và có một chiến lược rõ ràng sẽ luôn cố gắng đảm bảo có một danh sách các cầu thủ được theo dõi ứng với từng vị trí và vai trò trong đội bóng. Danh sách đó sẽ được đem ra nếu một cầu thủ nào đó chấn thương, rời đội hay đánh mất phong độ.
Thứ hai, đang xuất hiện những câu chuyện nổi lên từ Etihad rằng huấn luyện viên Pep Guardiola không hoàn toàn hài lòng với những sự lựa chọn đang có trong tay. Sergio Aguero, không nghi ngờ gì khả năng của anh ấy nhưng cầu thủ người Argentina sắp sửa sang tuổi 32 và những năm tháng thi đấu đỉnh cao cũng không còn bao lâu nữa. Điều này kết hợp với một vài dự đoán Aguero sẽ cho phép hợp đồng của mình kết thúc sớm hơn giao kèo ban đầu (cuối mùa bóng 2021/22).
Tình hình của Grabiel Jesus còn phức tạp hơn. Chàng tai người Brazil 22 tuổi chuẩn bị bước vào giai đoạn chín nhất của đời cầu thủ. Màn trình diễn của anh mùa này khá tốt: 1642 phút thi đấu cùng 13 bàn thắng so với xG là 12.5. Anh cũng có riêng cho mình 5 đường kiến tạo, dù cho xA chỉ là 2.5. Thống kê trên 90 phút, Jesus có 0.71 bàn so với xG mỗi 90 phút là 0.69 và 0.27 kiến tạo so với 0.14 xA trên 90 phút.
Vấn đề chính, xoay quanh tiền sử chấn thương của Jesus, đặc biệt là chấn thương đầu gối đầu mùa 2018 đã khiến anh bỏ lỡ 12 trận đấu vào thời điểm quan trọng của mùa giải. Từ đó phát sinh thêm nhiều vấn đề nhỏ khác dẫn đến sự vắng mặt của anh ta. Câu lạc bộ hiểu hơn ai hết nỗi lo ngại rằng cầu thủ của họ khó có thể trở thành sự lựa chọn đầu tiên ở vị trí tiền đạo, và những phút ra sân của anh buộc phải tính toán cẩn thận.
Rất nhiều người cho rằng, với tiềm lực tài chính sẵn có, City có thể “ra chợ” và mang về bất kì cái tên nào. Điều đó đúng, ở góc độ nào đó, nhưng trong thực tế, City muốn chắc chắn bất kì cái tên tiềm năng mới nào đều có chất lượng cần thiết để đáp ứng được các yêu cầu cao của Guardiola và ban huấn luyện. Điều đó ngay lập tức làm giảm số lượng cầu thủ họ muốn chiêu mộ. Làm thế nào để họ có thể xác định được những mục tiêu của mình? Câu trả lời nằm ở các con số phân tích.

Dữ liệu nói cho chúng ta biết gì?

Phục vụ cho mục đích của bài viết, chúng tôi đã sử dụng dữ liệu được cung cấp từ Wyscout, bao gồm các thông số cơ bản của 5 giải vô địch quốc gia hàng đầu châu Âu (English Premier League, Bundesliga, Ligue 1, La Liga và Serie A), cùng với đó là các dữ liệu được nhập thủ công của hai giải vô địch quốc gia Eredivisie (Hà Lan) và Jupiler League (Bỉ) – hai giải đấu có xu hướng sử dụng các cầu thủ trẻ và tạo cho họ nhiều thời gian ra sân.
 Số liệu này chỉ thống kê những cái tên dưới 26 tuổi và có ít nhất 1000 phút ra sân trong mùa giải, tính đến thời điểm viết bài. Đầu tiên, chúng ta sẽ thảo luận bằng một phép so sánh nhỏ giữa số bàn thắng của một cầu thủ trong 90 phút và xG của họ trong thời gian tương đương.


Trục tung thể hiện số bàn thắng, trục hoành thể hiện xG của các cầu thủ. Những người có thông số tốt về cả hai tiêu chí, sẽ xuất hiện ở góc phần tư phía trên bên phải biểu đồ. Đáng chú ý khi có sự hiện diện của Gabriel Jesus ở khu vực này, phù hợp với quan điểm đưa ra từ đầu bài viết về màn thể hiện của Jesus tính đến thời điểm hiện tại của mùa giải. Dù vậy, đừng bỏ qua những gương mặt khác.
Người gây ấn tượng mạnh nhất qua biểu đồ trên là tuyển thủ Đức Timo Werner, đang chơi cho RB Leipzig. Một số cái tên khác cũng đáng lưu tâm: chân sút 22 tuổi người Argentina thuộc biên chế Inter Milan - Lautaro Martinez, tiền đạo 21 tuổi mang quốc tịch Nigeria - Victor Osimhen – của Lille, và hai tài năng trẻ đang chơi bóng ở Eredivisie là tiền đạo 20 tuổi của PSV - Donyell Malen và tiền đạo 18 tuổi của AZ Alkmaar - Myron Boadu.
Bây giờ hãy hướng sự chú ý một chút sang đến các con số về số cú dứt điểm của một cầu thủ trong 90 phút và % bao nhiêu trong đó đi trúng đích.

Lần lượt hai thông số được biểu diễn trên trục tung và trục hoành của biểu đồ. Đối với các tiền đạo, số các cú sút là một chỉ số cho thấy hiệu suất dứt điểm của anh ta, nhưng khi kết hợp xét đến độ chính xác của các pha dứt điểm thì chúng ta sẽ có bức tranh tổng quan hơn về tính hiệu quả trong những cú sút.
Vẫn là góc phần tư phía trên bên phải biểu đồ, nơi xuất hiện các cầu thủ có những thống kê tốt nhất, và một lần nữa, vẫn là sự có mặt của Gabriel Jesus, cùng Timo Werner và Donyell Malen. Myron Boadu ít tung ra các cú sút trong 90 phút hơn, Victor Osimhen thì nằm ở góc phần tư phía trên bên trái khi chất lượng các pha dứt điểm của anh thấp hơn đôi chút, còn Lautaro Martinez, số cú sút của anh cao vượt trội so với phần còn lại. Marcus Rashford, một gương mặt khác cũng thuộc top này, tuy vậy gần như chắc chắn sẽ không có vụ chuyển nhượng nào ở đây cả - anh ta là cầu thủ của Manchester United.
Như vậy là xong, một danh sách gồm 5 cái tên đã được tìm ra từ các phân tích ban đầu. Bây giờ chúng ta sẽ bắt đầu đi sâu vào từng cầu thủ một.

Timo Werner

Timo Werner là cầu thủ nổi bật nhất trong năm người kể trên và trong các số liệu trước đó. Anh chàng 23 tuổi người Đức này còn đáng chú ý bởi sự linh hoạt – anh có thể hoạt động được cả phía bên trong lẫn hành lang trái, và có một sự thật là, anh đã và đang được huấn luyện dưới bàn tay của hai con người luôn mong muốn các cầu thủ của mình hiểu tường tận nhất về các ý đồ chiến thuật - Ralf Ragnick và Julian Naglesmann. Gần như chắc chắn Werner sẽ ra đi vào mùa hè và bộ kĩ năng của anh hoàn toàn phù hợp với môi trường Premier League. 

Một màn trình diễn vượt xa xG về số bàn thắng, nhưng nó không đồng nghĩa là lý do cho sự thiếu ổn định. Về khía cạnh sáng tạo, trong khi số kiến tạo và xA ở mức tương đối thấp, tương ứng là 0.330 và 0.260, thì mặt khác 0.950 key passes mỗi 90 phút đã chứng tỏ khả năng tạo cơ hội trong và xung quanh một phần ba sân cuối cùng của tiền đạo người Đức. Werner có tốc độ, tích cực di chuyển, và quan trọng là sự sắc bén trong khâu kết khúc. Đó cũng là tất cả phẩm chất Guardiola đề cao ở một tiền đạo.

Victor Osimhen

Cầu thủ người Nigeria có thời gian cho mượn thành công tại đội bóng Charleroi đang chơi ở hạng đấu cao nhất của Bỉ. Anh sau đó quyết định rời câu lạc bộ chủ quản - Wolfsburg của Đức và hoàn thành việc gia nhập Lille với giá 10.8 triệu bảng. Lille nổi tiếng với khả năng chuyển nhượng xuất sắc và họ sẽ không dễ để Osimhen ra đi với một cái giá rẻ bèo nếu có sự quan tâm tới anh vào cuối mùa giải.

Victor Osimhen là mẫu tiền đạo truyền thống, thường xuất hiện trong vòng cấm. Sáng tạo là việc không phải công việc ưa thích của anh với chỉ 0.17 kiến tạo và 0.39 key passes mỗi 90 phút và không tham gia xây dựng lối chơi nhiều như một vài cầu thủ khác trong danh sách. Và anh cũng chẳng phải thuộc kiểu cầu thủ ham rê dắt như Werner khi có 2.70 lần rê bóng mỗi 90 phút. Sự thiếu cơ động này có thể là một điểm trừ của anh.

Lautaro Martinez

Mới chỉ 22 tuổi, Lautaro Martinez đã có những mối liên hệ với một số đội bóng lớn, bao gồm Barcelona và Real Madrid. Theo truyền thống, các tài năng trẻ Argentina khi chuyển đến châu Âu thi đấu, thường bắt đầu ở các giải đấu mang tính bàn đạp cho họ trước khi nhắm đến một bước tiến lớn hơn ở các tên tuổi lớn. Nhưng thay vì thế, Inter nhanh chóng sở hữu chữ ký của Martinez từ câu lạc bộ thời niên thiếu của anh - Racing Club. Sau một thời gian hòa nhập, Martinez hiện tại thường xuyên có mặt ở đội hình xuất phát, đá cặp cùng Romelu Lukaku.

Martinez là một trường hợp thú vị. Số bàn thắng ghi được không tương ứng với xG của anh nhưng số lượng cú sút lại rất khả quan. Anh có khả năng cầm bóng tốt và rất nhiều, nhưng lại có ít sự sáng tạo trong khu vực một phần ba sân cuối cùng, mặc dù chơi với vai trò một tiền đạo thứ hai. Chúng tôi không có sẵn nhiều dữ liệu nhưng có thể nói những con số phía trên khá tương đồng với những thống kê của Sergio Aguero ở tuổi 22. Câu hỏi là liệu Guardiola hay City có thời gian để biến Martinez thành mẫu tiền đạo phù hợp trong hệ thống này hay không.
 

Donyell Malen

Vốn là một sản phẩm của lò đào tạo danh tiếng Ajax, Malen chuyển đến Anh năm 2015 để gia nhập đội trẻ Arsenal. Sau hai mùa bóng, đội bóng Anh đã bán Malen cho PSV khi tiền đạo trẻ này tỏ ra không hài lòng với việc thiếu đi những cơ hội trên đội một ở Anh Quốc. Từ đó Malen phát triển mạnh mẽ và được triệu tập vào đội tuyển quốc gia Hà Lan. Malen gần như sẽ không có tên trong danh sách chuyển nhượng trong hè này nhưng một lời đề nghị giá trị có thể làm PSV suy nghĩ.

Với 0.79 bàn thắng so với 0.58 xG mỗi 90 phút, có vài ý kiến lo ngại màn trình diễn vượt trội của Malen chỉ là nhất thời. Anh không tham gia kiến thiết lối chơi nhiều như Werner hay thậm chí là Jesus, nhưng ở độ tuổi đôi mươi, còn nhiều cơ hội cho anh cải thiện những khía cạnh đó trong các trận đấu.
 

Myron Boadu

Cầu thủ trẻ nhất được đem ra phân tích ở bài viết này. Myron Boadu là sản phẩm của học viện AZ Alkmaar và khi mới 18 tuổi, anh đã trở thành lựa chọn đầu tiên cho vị trí tiền đạo của họ. Năm nay là một mùa giải bùng nổ với chàng tiền đạo trẻ, gây ấn tưởng bởi sự trưởng thành cùng những màn trình diễn trên sân bóng của anh ấy. Boadu được gọi lên nhiều cấp độ đội tuyển và đã ghi bàn đầu tiên trong trận ra mắt tuyển quốc gia.

Nếu Boadu có thể nâng cao số cú sút từ 2.42 mỗi trận đến một con số nào đó tiệm cận 3.75 mỗi trận thì hồ sơ của anh ấy sẽ hấp dẫn hơn rất nhiều. Số bàn thắng ghi được (0.65) và xG (0.66) ngang nhau gợi ra rằng anh là một “natural finisher”. Như với Malen, những đóng góp cho việc kiến thiết lối chơi của anh ấy là một nỗi lo lắng, nhưng trong đội bóng, anh có thể được yêu cầu không cần tham gia vào quá trình phát triển bóng. 18 tuổi, anh còn đủ thời gian để phát triển, để các huấn luyện viên hoàn thiện kĩ năng dứt điểm của mình và biến anh thành hầu hết bất kì các mẫu tiền đạo nào.