Sử chớp: kiếp nạn muôn thuở mua hàng online!
Nếu ai đó từng nhìn vào bản đồ nước Namibia (với điều kiện là đã biết nước ấy ở đâu trên bản đồ), có lẽ sẽ không khỏi sửng sốt với...
Nếu ai đó từng nhìn vào bản đồ nước Namibia (với điều kiện là đã biết nước ấy ở đâu trên bản đồ), có lẽ sẽ không khỏi sửng sốt với hình dạng kỳ lạ của đất nước này!
Một dải đất vô vùng hẹp gần như tách rời một cách chẳng liên quan gì tới phần lớn lãnh thổ Namibia. Hơn nữa, nó kéo dài xuyên qua lãnh thổ nước Botswana và chạm tới điểm cực tây của nước Zimbabwe. Cũng chính tại điểm đó, biên giới 2 nước Botswana gần như cũng đồng thời chạm vào biên giới nước Zambia. Tổng hợp lại, ta có 1 điểm biên giới gần như cả 4 quốc gia chạm nhau!
Dải đất ấy có tên là Dải Caprivi (Caprivi Strip) và lịch sử đằng sau nó là một câu chuyện khá bi hài với người Đức!
Chuyện là, vào cuối thế kỷ 19, nước Đức mới bắt đầu đi tìm kiếm cho mình những thuộc địa ở châu Phi. Lúc đó đã quá muộn, châu Phi hầu hết đã được các nước châu Âu trước đó phân chia xong xuôi. Nước Đức chỉ kịp gom cho mình một vài thuộc địa nhỏ lẻ. Có thể kể tới một số đáng chú ý:
-Togoland: ngày nay ứng với nước Togo và 1 phần Ghana
-Cameroon: ứng với hầu hết nước Cameroon ngày nay
-Tây Nam Phi thuộc Đức: sau này là nước Namibia đang nói tới trong bài
-Đông Phi thuộc Đức: gồm các nước Tanzania, Rwanda và Burundi ngày nay
Một điều sẽ dễ nhận ra nếu để ý kỹ: những thuộc địa này cách rất xa nhau! Điều đó có nghĩa là, chẳng hạn để di chuyển từ Namibia tới Tanzania - 2 thuộc địa lớn và quan trọng nhất - người Đức ít nhất phải đi thuyền qua Mũi Hảo Vọng ở Nam Phi. Quãng đường xa xôi hiểm trở, gió bão rập rình, chưa kể có thể bị đối thủ là Anh ngăn cản.
Trước bài toán khó khăn đó, đột nhiên trong đầu những chỉ huy thuộc địa Đức lóe ra một ý tưởng!
Theo những "lời đồn" bấy giờ, người Đức biết được rằng có một con sông lớn là sông Zambezi, chảy xuyên qua nhiều vùng đất từ phía Tây sang phía Đông ở miền Nam châu Phi. Trên bản đồ, con sông này có vẻ rất thuận tiện để đi tới Đông Phi thuộc Đức. Chính xác rằng sông Zambezi không trực tiếp đổ vào Tanzania, nhưng có thể từ nó đi vào hồ Malawi rồi tới đó! Người ta ước tính rằng, đi trên sông Zambezi này sẽ rẻ hơn... 100 lần chi phí di chuyển nếu đi đường biển vòng qua Mũi Hảo Vọng!
Mọi chuyện chưa có gì bất thường, và người Đức nhanh chóng xúc tiến kế hoạch để tiếp cận con sông này. Kế hoạch được họ chọn là: đàm phán với người Anh, xin người Anh cắt 1 phần lãnh thổ hẹp ở thuộc địa ứng với các nước Botswana và Zimbabwe ngày nay - nhượng cho Đức để người Đức có thể đến được sông Zambezi. Đổi lại, Đức nhượng cho Anh quyền lợi và ảnh hưởng trên đảo Zanzibar - một hòn đảo thương mại giàu có nổi tiếng suốt lịch sử trên biển Ấn Độ Dương, gần thuộc địa Tanzania của Đức. Kế hoạch diễn ra êm đẹp và 2 nước nhanh chóng chốt hợp đồng trao đổi thuộc địa này vào năm 1890!
Người trực tiếp tham gia kế hoạch đàm phán này là Thủ tướng Leo von Caprivi. Đó là lý do tại sao dải đất hẹp đó có tên là "Dải Caprivi"
Tuy nhiên, những gì người Đức biết về sông Zambezi này mới chỉ dừng ở mức "nghe đồn", chưa thực sự biết nó thế nào, đại để giống như mua hàng online hiện tại! Mà mua hàng online chưa bao giờ hết nguy cơ!
Chẳng bao lâu sau, người Đức phát hiện ra rằng xem 1 con sông trên bản đồ mà quyết định mua thật sự là một nước đi không thể đỡ nổi! Hóa ra địa hình trên thực tế không thể nào phẳng như giấy vẽ bản đồ được. Địa hình mà sông Zambezi chảy qua rất hiểm trở, thay đổi thất thường. Đặc biệt nhất, ở một khu vực biên giới giữa Zambia và Zimbabwe, địa hình thay đổi hết sức đột ngột đã tạo nên thác Victoria - một kỳ quan thiên nhiên hùng vĩ nhưng dĩ nhiên người Đức không thể ưa thích được
Vấn đề là ở chỗ, người Anh đã biết về điều này rất lâu, các nhà thám hiểm Anh như David Livingstone đã thám hiểm sông Zambezi và thác Victoria từ thời trước. Nhưng có vẻ như họ cố tình không cho người Đức biết, để gài người Đức vào một thương vụ thiệt hại nặng!
Người Đức dĩ nhiên rất cay cú nhưng không thể làm gì được, vì hợp đồng giấy trắng mực đen đã rõ ràng, họ buộc phải gắn với dải đất hẹp gần như vô dụng mà mình đã đánh đổi. Đó là lý do tại sao "Dải Caprivi" tồn tại một cách kỳ quái trên bản đồ nước Namibia ngày nay!
------ Đặng Xuân Hoàng -------
Lịch sử
/lich-su
Bài viết nổi bật khác
- Hot nhất
- Mới nhất