[Stoicism] - Dịch Daily Stoic – sự KỶ LUẬT của NHẬN THỨC #72

“Bất cứ khi nào ai đó làm sai qua bạn, ngay lập tức xem xét họ đã có khái niệm tốt hay xấu khi làm việc đó. Vì khi bạn nhìn thấy điều đó, bạn sẽ cảm thấy từ bi, thay vì kinh ngạc hoặc giận dữ. Vì bạn có thể có cùng quan niệm về thiện và ác, hoặc những quan niệm tương tự, trong trường hợp đó, bạn sẽ tài trợ cho những gì họ đã làm được. Nhưng nếu bạn không còn giữ những quan niệm như vậy, bạn sẽ sẵn sàng khoan dung hơn cho error của họ.(!!!)"

Socrates, có lẽ là người khôn ngoan nhất từng sống, từng nói rằng “không ai tự ý làm sai”. Có nghĩa là không ai sai về mục đích cả. Không ai nghĩ rằng họ đã sai, ngay cả khi họ đúng là như vậy. Họ nghĩ rằng họ đúng, họ chỉ nhầm. Nếu không thì, họ sẽ không nghĩ đến điều đó nữa!

Đó có thể là những hành động nhẹ bạn đã trải qua hay những tổn hại mà người khác gây ra cho bạn không phải do cố ý gây ra? Điều gì sẽ xảy ra nếu họ chỉ đơn giản nghĩ rằng họ đang làm điều đúng - cho họ, thậm chí cho bạn? Nó giống như đài tưởng niệm những người lính miền Nam ở Arlington (rõ ràng là một nguyên nhân mà đã được đấu tranh sai bởi những người làm sai), điều về những tiểu bang, một phần, rằng những người lính của Liên minh miền Nam đã phục vụ “trong sự tuân thủ nghĩa vụ một cách đơn giản, như họ hiểu về điều đó”. Một lần nữa — họ đã hiểu sai, nhưng đó là sự hiểu biết thực sự của họ, cũng như Lincol đã thành thật khi kết thúc bài phát biểu nổi tiếng của Cooper Union bằng câu nói, “Cuối cùng, hãy để chúng tôi dám làm nghĩa vụ của mình như chúng tôi hiểu về nó.”

Bạn sẽ bao dung và thông cảm hơn bao nhiêu ngày hôm nay nếu bạn có thể coi hành động của người khác là nỗ lực làm điều đúng đắn? Cho dù bạn đồng ý hay không, lăng kính này sẽ thay đổi quan điểm một cách triệt để như thế nào về các hành động mang tính xúc phạm (phản cảm gây khó chịu) hoặc hiếu chiến của bạn?

“Whenever someone has done wrong by you, immediately consider what notion of good or evil they had in doing it. For when you see that, you’ll feel compassion, instead of astonishment or rage. For you may yourself have the same notions of good and evil, or similar ones, in which case you’ll make an allowance for what they’ve done. But if you no longer hold the same notions, you’ll be more readily gracious for their error.”

Socrates, perhaps the wisest person to ever live, used to say that “nobody does wrong willingly.” Meaning that no one is wrong on purpose either. Nobody thinks they’re wrong, even when they are. They think they’re right, they’re just mistaken. Otherwise, they wouldn’t think it anymore!

Could it be that the slights you’ve experienced or the harm that others have done to you was not inflicted intentionally? What if they simply thought they were doing the right thing—for them, even for you? It’s like the memorial for Confederate soldiers at Arlington (obviously a cause that was wrongly fought for by people doing wrong), which states, in part, that the Confederate soldiers served “in simple obedience to duty, as they understood it.” Again—they understood wrongly, but it was their genuine understanding, just as Lincoln was genuine when he ended his famous Cooper Union speech by saying, “Let us, to the end, dare to do our duty as we understand it.”

How much more tolerant and understanding would you be today if you could see the actions of other people as attempts to do the right thing? Whether you agree or not, how radically would this lens change your perspective on otherwise offensive or belligerent actions?