Như các bạn đã thấy gần đây Chat GPT nói riêng và cũng như trí tuệ nhân tạo AI nói chung là một trong những chủ đề được nhắc đến trong những tháng gần đây.
Một số ngành nghề sẽ bị thay thế
Một số ngành nghề sẽ bị thay thế
Với sự phát triển của các kĩ thuật công nghệ tiên tiến, mô hình trí tuệ nhân tạo AI đã ảnh hưởng rất lớn đến nhiều ngành công nghiệp và dự kiếm sẽ thay đổi cách chúng ta sẽ làm việc trong tương lai. Nhưng tình trạng hiện tại của AI có giống với bong bóng Dotcom, gây nhiều tổn thất đáng kể cho các nhà đầu tư cũng như các công ty hay không? Bài viết này mình sẽ đề cập một số quan điểm cá nhân về về 2 sự kiện này với mong muốn chia sẽ một số góc nhìn về đầu tư cũng như cách để xây dựng một nền tảng kiến thức cần trang bị cho những năm sắp tới
Trí tuệ nhân tạo AI
Trí tuệ nhân tạo AI

Giới thiệu về bong bóng Dotcom

Bong bóng dotcom là thời kỳ tăng trưởng và đầu cơ nhanh chóng trong lĩnh vực công nghệ xảy ra vào cuối những năm 1990 và đầu những năm 2000. Thuật ngữ "dotcom" dùng để chỉ phần mở rộng tên miền ".com" thường được sử dụng bởi các doanh nghiệp hoạt động trên internet. Các doanh nghiệp này thường tham gia vào thương mại điện tử, quảng cáo trực tuyến và các hoạt động khác liên quan đến internet.
Trong thời kỳ bong bóng dotcom, các nhà đầu tư đã đổ hàng tỷ đô la vào các công ty công nghệ, nhiều trong số đó vẫn chưa tạo ra lợi nhuận. Sự cường điệu xung quanh các công ty này và tiềm năng thu được lợi tức đầu tư khổng lồ đã dẫn đến một cơn sốt điên cuồng đầu tư vào chúng, khiến giá trị của chúng tăng vọt.
Biểu đồ về bong bóng Dotcom từ năm 1995-2005
Biểu đồ về bong bóng Dotcom từ năm 1995-2005
Tuy nhiên, bong bóng dotcom cũng có một số tác động tích cực về lâu dài. Nó buộc ngành công nghệ phải tập trung hơn vào lợi nhuận và tăng trưởng bền vững, thay vì chỉ chạy theo đầu tư mang tính đầu cơ. Điều này dẫn đến sự phát triển của nhiều công ty thành công và vẫn đang phát triển mạnh cho đến ngày nay , chẳng hạn như Amazon và Google.
Xem thêm phần tích chuyên sâu Video tại đây:
Phân tích đơn giản về Bong bóng Dotcom của Youtuber: Duy Thành Nguyễn

Điểm tương đồng giữa bong bóng Dotcom và trí tuệ AI

AI Technology
AI Technology

1. Sự tung hô quá mức của mọi người về công nghệ mới

Điểm tương đồng đầu tiên giữa bong bóng Dotcom và tình trạng hiện tại của AI là sự cường điệu và phấn khích xung quanh công nghệ này. Vào cuối những năm 1990, internet là một công nghệ mới và thú vị, và nhiều người háo hức đầu tư vào các công ty đang phát triển các sản phẩm mới và sáng tạo. tương tự, AI là một công nghệ mới và đang phát triển nhanh chóng, đang thu hút nhiều sự chú ý và đầu tư.
Tuy nhiên, cũng giống như bong bóng dotcom, có một rủi ro là sự cường điệu xung quanh AI có thể dẫn đến những kỳ vọng và định giá bị thổi phồng quá mức. Điều này có thể dẫn đến tình trạng các nhà đầu tư bị bỏ lại với các công ty được định giá quá cao và hoạt động kém hiệu quả, tương tự như những gì đã xảy ra trong bong bóng dotcom

2. Sự hợp nhất giữa các công ty trong ngành

Hợp nhất trong một ngành đề cập đến quá trình các công ty hợp nhất hoặc được mua lại bởi các công ty khác trong cùng ngành. Hợp nhất có thể có nhiều hình thức, chẳng hạn như sáp nhập giữa hai công ty có quy mô tương tự, mua lại khi một công ty mua một công ty khác hoặc liên doanh trong đó hai công ty hợp tác trong một dự án hoặc sản phẩm cụ thể.
Trong bối cảnh tình trạng hiện tại của AI, việc hợp nhất có thể xảy ra khi các công ty AI nhỏ hơn phải vật lộn để cạnh tranh với các công ty lớn hơn, lâu đời hơn. Khi thị trường trở nên đông đúc hơn và cạnh tranh gia tăng, một số công ty nhỏ hơn có thể gặp khó khăn trong việc đảm bảo tài trợ và nguồn lực mà họ cần để tồn tại. Trong một số trường hợp, các công ty này có thể được mua lại bởi các công ty lớn hơn đang tìm cách đạt được lợi thế cạnh tranh hoặc tiếp cận công nghệ mới.
Điều này có thể dẫn chứng rõ nhất gần đây khi Google là một công ty đầu ngành về đã tự phát triển trí tuệ nhân tạo AI tương tự Chat GPT cho mình tuy nhiên vẫn chưa được hoàn thiện
Nhìn chung, mặc dù chắc chắn có một số điểm tương đồng giữa bong bóng dotcom và tình trạng hiện tại của AI, nhưng điều quan trọng cần nhớ là mỗi công nghệ đều có những đặc điểm và thách thức riêng. Khi AI tiếp tục phát triển và trưởng thành, điều quan trọng đối với các nhà đầu tư và doanh nghiệp là tiếp tục tập trung vào tăng trưởng và lợi nhuận bền vững, thay vì chỉ đơn giản là theo đuổi sự cường điệu và đầu cơ.

Điểm khác nhau giữa trí tuệ AI và bong bóng Dotcom

OpenAI
OpenAI

Doanh thu thực tế

Mặc dù có những điểm tương đồng, nhưng có một số điểm khác biệt chính giữa bong bóng Dotcom và trạng thái hiện tại của AI cho thấy trạng thái hiện tại của AI không phải là bong bóng. Sự khác biệt đầu tiên là mức độ trưởng thành của công nghệ. Vào cuối những năm 1990, Internet vẫn còn ở giai đoạn sơ khai và nhiều công ty đầu tư vào nó có ít hoặc không có doanh thu. Mặt khác, AI đã tồn tại hàng thập kỷ và các công ty đang đầu tư vào nó đã có thể tạo ra doanh thu đáng kể.
Theo một số ước tính, bong bóng dotcom đã làm mất giá trị thị trường hàng nghìn tỷ đô la. Chỉ số tổng hợp NASDAQ, được đánh giá cao đối với các cổ phiếu công nghệ, đã mất hơn 78% giá trị từ năm 2000 đến 2002. Bong bóng dotcom cũng có tác động đáng kể đến nền kinh tế nói chung.
Tuy nhiên theo báo cáo của PwC, thị trường AI toàn cầu dự kiến sẽ đạt 15,7 nghìn tỷ USD vào năm 2030, với tiềm năng đóng góp đáng kể vào tăng trưởng kinh tế và năng suất trong nhiều ngành công nghiệp. Mặc dù AI vẫn còn là những ngày đầu tiên, nhưng tiềm năng tạo doanh thu là rất lớn và nhiều doanh nghiệp cũng như nhà đầu tư đang đặt cược vào tiềm năng lâu dài của công nghệ này.
Một điểm khác biệt nữa là mức hỗ trợ và đầu tư từ các công ty lớn và chính phủ. Vào cuối những năm 1990, đầu tư vào các công ty internet phần lớn được thúc đẩy bởi các nhà đầu tư cá nhân và các công ty đầu tư mạo hiểm. Tuy nhiên, ngày nay, các công ty lớn và chính phủ đang đầu tư mạnh vào AI, điều này cho thấy rằng công nghệ này có một tương lai tươi sáng và không phải là bong bóng.

Công nghệ được ứng dụng vào đời sống

Một trong những điểm khác biệt chính giữa hai loại này là AI là một công nghệ đang được phát triển và ứng dụng trong nhiều ngành công nghiệp, trong khi bong bóng Dotcom chủ yếu tập trung vào internet và các công nghệ liên quan.
AI là một lĩnh vực khoa học máy tính đang phát triển nhanh chóng, tập trung vào việc tạo ra các hệ thống thông minh có thể thực hiện các tác vụ thường yêu cầu trí thông minh của con người, chẳng hạn như nhận dạng giọng nói, đưa ra dự đoán hoặc giải quyết vấn đề. Nó có tiềm năng cách mạng hóa nhiều ngành công nghiệp, từ chăm sóc sức khỏe đến sản xuất đến tài chính.
Mặt khác, bong bóng Dotcom là bong bóng đầu tư mang tính đầu cơ vào cuối những năm 1990 và đầu những năm 2000, chủ yếu tập trung vào các công ty hoạt động trên internet. Nhiều nhà đầu tư đã đặt cược rất nhiều vào tương lai của Internet và rót tiền vào các công ty khởi nghiệp Internet có ít hoặc không có doanh thu hoặc lợi nhuận. Điều này cuối cùng đã dẫn đến sự bùng nổ của bong bóng và dẫn đến tổn thất đáng kể cho nhiều nhà đầu tư.
Trên thực tế trí tuệ nhân tạo AI đã có những ứng dụng thực tế và đang được đưa vào sử dụng và mang lại những lợi ích vô cùng cao như:
1.Marketing :Seo
2.Nhận dạng giọng nói và hình ảnh: Lọc tiếng ồn
3.Phát hiện và ngăn chặn gian lận: Quét đạo văn
4.Trợ lý ảo và chatbot: Chat GPT
5.Xe tự hành và máy bay không người lái: Tesla
6.Xử lý và dịch ngôn ngữ tự nhiên: Grammaly
7.Bảo trì dự đoán và kiểm soát chất lượng trong sản xuất
8.Lập kế hoạch chẩn đoán và điều trị chăm sóc sức khỏe
9. Giao dịch tài chính và quản lý danh mục đầu tư: Blockchain
10. Giám sát môi trường và quản lý tài nguyên

Hành trang cần thiết để phát triển bản thân trong thời đại AI

Phát triển bản thân trong thời đại AI
Phát triển bản thân trong thời đại AI

Trình độ kỹ thuật

Một trong những đặc điểm quan trọng nhất của một nhà phát triển AI thành công là trình độ kỹ thuật. Điều này bao gồm sự hiểu biết mạnh mẽ về khoa học máy tính, toán học và lập trình. Các nhà phát triển AI phải có sự hiểu biết sâu sắc về các thuật toán, cấu trúc dữ liệu và các khái niệm học máy. Họ cũng phải có kỹ năng về các ngôn ngữ lập trình như Python, R và Java.
Điển hình thực tế:
Theo trải nghiệm cá nhân mình hiện đang là một nhân viên Marketing bên mảng SEO Technical cho một công ty Agency. Yêu cầu công việc của bắt buộc phải thông thạo cũng như biết sử dụng những tools để phục vụ cho công việc của mình. Việc áp dụng trí tuệ nhân tạo AI vào việc SEO giúp mình làm việc hay Research thông tin một cách dễ dàng hơn rất nhiều.
Các cá nhân làm việc trong các lĩnh vực như: khoa học dữ liệu, phát triển phần mềm hoặc kỹ thuật có khả năng gặp phải các công cụ và kỹ thuật AI như một phần công việc của họ. Các chuyên gia này sẽ cần có khả năng hiểu và làm việc với các thuật toán và mô hình AI, cũng như với dữ liệu và cơ sở hạ tầng cần thiết để hỗ trợ họ.
Tương tự, các cá nhân làm việc trong các lĩnh vực khác, như chăm sóc sức khỏe, tài chính hoặc Marketing, có thể gặp phải các Tools và ứng dụng AI trong quá trình làm việc của họ. Để đưa ra quyết định sáng suốt và tận dụng hiệu quả các công nghệ này, họ sẽ cần có sự hiểu biết cơ bản về cách AI hoạt động, cũng như các kỹ năng kỹ thuật cần thiết để làm việc với nó.

Sáng tạo

Một đặc điểm thiết yếu khác của các nhà phát triển AI thành công là sự sáng tạo. Phát triển AI liên quan đến việc tìm kiếm các giải pháp mới và sáng tạo cho các vấn đề phức tạp. Các nhà phát triển có thể suy nghĩ bên ngoài hộp và đưa ra các giải pháp sáng tạo được đánh giá cao trong lĩnh vực này.
Các thuật toán AI dựa trên các mẫu và xu hướng được xác định trong các bộ dữ liệu lớn và được tối ưu hóa để đưa ra dự đoán chính xác dựa trên dữ liệu này. Đây là lúc sự sáng tạo của con người phát huy tác dụng. Những cá nhân có khả năng suy nghĩ vượt trội, tiếp cận vấn đề từ những góc độ mới và tạo ra những ý tưởng sáng tạo sẽ ngày càng có giá trị trong thời đại AI. Các cá nhân có thể giúp xác định các cơ hội mới, phát triển sản phẩm mới và dịch vụ, và thúc đẩy sự đổi mới trong một loạt các ngành công nghiệp.
Ví dụ:
Dựa trên trải nghiệm thực tế của mình về Chat GPT trong khoảng thời gian 1 tuần đầu tiên thử nghiệm mình đặt các câu hỏi về đời sống và kết quả trả về thường rất chung chung và thường rất vô nghĩa. Tuy nhiên sau khi mình bắt đầu học cách để đặt những câu hỏi có tính chi tiết cao trong việc áp dụng SEO vào website trong các dự án mình đang thực hiện và “BÙM” kết quả mang lại ấn tượng đến không ngờ, công việc của mình chỉ cần là làm theo những lời khuyên của Bot chat đưa ra có thể nói là cực kì chi tiết và hầu như có thể giải quyết các vấn đề mà mình đang gặp phải trong quá trình SEO một dự án website.

Kỹ năng giải quyết vấn đề

Phát triển AI là tất cả về giải quyết vấn đề. Các nhà phát triển AI thành công phải có kỹ năng giải quyết vấn đề mạnh mẽ và khả năng suy nghĩ logic. Họ phải có khả năng xác định các vấn đề, phân tích dữ liệu và đưa ra các giải pháp hiệu quả.
Điều này có nghĩa là các cá nhân có kỹ năng giải quyết vấn đề mạnh mẽ sẽ ngày càng có giá trị trong thời đại AI. Những cá nhân này sẽ có thể xác định các vấn đề theo cách rõ ràng và có cấu trúc, xác định các nguồn dữ liệu và công cụ phân tích phù hợp nhất để sử dụng, và giải thích và truyền đạt kết quả phân tích cho người khác.
Điển hình thực tế:
Dựa trên trải nghiệm cá nhân, trước tiên mình sẽ dùng Tools để xác định được các vấn đề mà một website đang gặp phải. Sau đó mình sẽ liệt kê những vấn đề đang gặp phải cho Chat GPT và tham khảo các đề xuất cũng như cách giải quyết vấn về đang gặp phải trên website. Điều này giống như mình đang thuê một chuyên gia để có thể trả lời cho minh ngay lập tức thật sự rất tiện lợi.
Lĩnh vực AI đang thay đổi nhanh chóng và phát triển, và các nhà phát triển AI thành công phải có khả năng thích ứng với các công nghệ mới và yêu cầu thay đổi. Họ phải có khả năng học hỏi nhanh chóng và thoải mái với sự thay đổi.
Khả năng thích ứng là một kỹ năng quan trọng khác trong thời đại của trí tuệ nhân tạo, vì tốc độ thay đổi công nghệ nhanh chóng có nghĩa là các cá nhân và tổ chức cần có khả năng thích nghi với hoàn cảnh mới và phát triển. Khi công nghệ AI tiếp tục phát triển và trở nên hòa nhập hơn vào cuộc sống và công việc của chúng ta, các cá nhân có thể thích nghi với những thay đổi này sẽ được định vị tốt nhất để phát triển mạnh.
Ngoài việc quan trọng đối với các cá nhân, khả năng thích ứng cũng rất quan trọng đối với các tổ chức đang tìm cách khai thác tiềm năng của AI. Các công ty và tổ chức có thể thích ứng với các công nghệ và mô hình kinh doanh mới sẽ được định vị tốt hơn để tận dụng các cơ hội được tạo ra bởi AI, đồng thời tránh những rủi ro và thách thức tiềm năng.
Điển hình thực tế:
Trên thực tế những ngành nghề liên quan để kĩ thuật thì việc cập nhật kiến thức mới liên tục là điều cần thiết. Giống như việc mình đã cố gắng trau dồi những kiến thức chuyên ngành mới nhất và những cách làm giúp mình mang lại hiệu quả nhất và ít tốn thời gian cũng như công sức. Điều là điều tiên quyết để tồn tại trong xã hội hiện tại.

Câu hỏi thường gặp về loại người nào sẽ thành công trong việc phát triển AI

1. Trở thành người sử dụng trí tuệ AI có cần bằng cấp không? Không có một mức độ cụ thể cần thiết để trở thành nhà phát triển AI. Tuy nhiên, một nền tảng về khoa học máy tính, toán học và kỹ thuật có thể hữu ích. Nó cũng quan trọng để có kinh nghiệm với lập trình và học máy. 2. Có cần thiết phải có một nền tảng về toán học để phát triển AI không? Một nền tảng về toán học có thể hữu ích cho sự phát triển AI, vì AI phụ thuộc rất nhiều vào các khái niệm toán học như thuật toán, cấu trúc dữ liệu và thống kê. Tuy nhiên, nó không phải là một yêu cầu để thành công trong lĩnh vực này. 3. Ai đó có nền tảng sáng tạo có thể thành công trong phát triển AI không? Vâng, sáng tạo là một đặc điểm quan trọng để thành công trong phát triển AI. Các nhà phát triển có thể suy nghĩ bên ngoài chiếc hộp và đưa ra các giải pháp sáng tạo được đánh giá cao trong lĩnh vực này. 4. Có cần thiết phải có kỹ năng giao tiếp để trở thành một nhà phát triển AI không? Truyền thông hiệu quả là điều cần thiết để thành công trong phát triển AI, đặc biệt là khi làm việc trong các nhóm. Các nhà phát triển phải có khả năng truyền đạt ý tưởng của họ rõ ràng và hợp tác với những người khác để tìm ra các giải pháp tốt nhất.

Kết luận

Việc robot hay trí tuệ nhân tạo thay thế cho còn người làm việc là việc chắc chắn sẽ xảy ra trong tương lai giống như việc các công nhân làm việc tay chân bị thay thế bằng máy móc xử lý hàng loạt. Tuy nhiên, bù lại có một số ngành nghề mới về việc điều khiển máy móc hay sử dụng trí tuệ nhân tạo ra đời và thế chỗ cho những vị trí còn trống này. Việc để tồn tại trong xã hội là việc chũng ta phải cố gắng thay đổi bản thân thôi!

Nguồn tham khảo:

1. "The Dot-Com Bubble: A History Lesson For Today's Tech Companies" - an article on Forbes that provides an overview of the dotcom bubble and lessons that can be learned from it.
2. Cambridge University: GPT-3: What’s it good for?