Đây là sản phẩm mình tâm đắc nhất trong suốt nhiều năm làm công việc viết lách. Bài viết này xuất bản lần đầu tiên ở Zing News. — Khoa D. Huỳnh
Nền bóng rổ Nhật Bản thay đổi và phát triển vượt bậc nhờ nguồn cảm hứng từ bộ truyện tranh Slam Dunk. JBA (Hiệp hội bóng rổ Nhật Bản) từng gửi lời cám ơn và tri ân đến tác giả Takehiko Inoue vì đã giúp môn thể thao này phát triển lớn mạnh tại Nhật Bản.
Không chỉ gây ảnh hưởng ở Nhật Bản, Slam Dunk còn góp phần không nhỏ thúc đẩy sự phát triển của bóng rổ trên toàn thế giới. Slam Dunk đặc biệt được yêu thích ở các nước châu Á, đồng thời bán rất chạy ở châu Âu.
Slam Dunk cũng đóng vai trò quan trọng thúc đẩy sự phát triển của bóng rổ ở Việt Nam. Nhiều người chơi và cầu thủ bóng rổ ở Việt Nam thừa nhận đến với trái bóng cam nhờ nguồn cảm hứng từ Slam Dunk.
Slam Dunk được xem là bộ truyện bóng rổ hay nhất mọi thời đại. Ảnh: <i>Sneakeractual.</i>
Slam Dunk được xem là bộ truyện bóng rổ hay nhất mọi thời đại. Ảnh: Sneakeractual.

Thế giới bóng rổ tuyệt mỹ

Các nhân vật trong Slam Dunk do tác giả Inoue phác họa rất đẹp và nhân văn đến nỗi nhiều fan bóng rổ lấy làm hình mẫu trong cuộc sống. Ông truyền thần một cách tài tình vào từng nét vẽ trong 31 tập của bộ truyện.
Truyện xoay quanh sự ganh đua của 2 tài năng bóng rổ Sakuragi Hanamichi và Rukawa Kaede, cùng dàn nhân vật thứ chính Takenori Akagi, Ryota Miyagi và Hisashi Mitsui. Tuyến nhân vật phụ như Akira Sendoh, Shinichi Maki, Kenji Fujima, Jun Uozumi, Eiji Sawakita, Nobunaga Kyota, Kicchou Fukuda... cũng được tác giả xây dựng tính cách và tài năng một cách rõ nét.
Tác giả Inoue dù chưa bao giờ thừa nhận, nhưng người hâm mộ bóng rổ đều hiểu ông xây dựng các nhân vật dựa trên hình mẫu những cầu thủ NBA (Giải Bóng rổ Nhà nghề Mỹ) vào thập niên 90. Nếu như Hanamichi được tác giả phác họa mang nhiều nét tương đồng với cựu ngôi sao ngổ ngáo Dennis Rodman về lối chơi và tính cách, thì Rukawa là một bản sao của huyền thoại vĩ đại Michael Jordan từ phong thái thi đấu đến sự lạnh lùng trong giao tiếp lẫn cuộc sống. Đây là 2 trong số những nhân vật được Inoue lấy cảm hứng từ các ngôi sao bóng rổ thời đó.
Từng tập luyện và thi đấu bóng rổ thời trai trẻ, nên Inoue cũng khéo léo đưa những trải nghiệm với bóng rổ vào Slam Dunk. Sự cạnh tranh, những yếu tố tác động bên ngoài bóng rổ, quá trình tập luyện và phát triển của một người chơi đều được tác giả phác họa rõ nét thông qua các nhân vật.
Không chỉ xoay quanh các trận đấu bóng rổ, Slam Dunk còn phác họa nên đời sống của Nhật Bản trong thập niên 90 và hướng đến viễn cảnh phong trào bóng rổ phát triển lớn mạnh sau này. Theo FIBA, Nhật Bản chỉ có khoảng 30 sân bóng rổ trong thập niên 90. Những trận đấu đầy ắp khán giả là điều mà các nhà làm bóng rổ Nhật Bản ở thập niên 90 từng mơ ước.
Không giống nhiều bộ truyện tranh thể thao khác, Slam Dunk gần gũi hơn với thực tại. Tác giả Inoue vẽ các nhân vật và những trận đấu rất chân thật, không đi ngược lại vật lý như Captain Tsubasa hay Kuroko no Basket, một bộ truyện bóng rổ khác. Từ những pha chuyền bóng cho đến các cú ném đều được tác giả mô tả rất thực tế, không một chút phóng đại.
Tác giả Takehiko Inoue phác họa nhân vật Sakuragi Hanamichi giống hệt Dennis Rodman từ lối chơi đến tính cách. Ảnh: <i>Getty Images.</i>
Tác giả Takehiko Inoue phác họa nhân vật Sakuragi Hanamichi giống hệt Dennis Rodman từ lối chơi đến tính cách. Ảnh: Getty Images.
Đây là một trong những lý do lớn khiến Slam Dunk trở thành bộ truyện thể thao hiếm hoi của Nhật Bản nhận được sự yêu mến cực kỳ lớn từ các độc giả phương Tây. Theo thống kê, Slam Dunk bán hơn 157 triệu bản trên toàn thế giới kể từ lần đầu ra mắt vào năm 1990. Slam Dunk là bộ truyện tranh thể thao duy nhất góp mặt trong top 10 manga bán chạy nhất mọi thời đại với hơn 157 triệu bản và doanh số lên đến hàng trăm triệu USD trên toàn thế giới.

Từ giấc mơ của người Nhật đến nguồn cảm hứng bóng rổ

Một bài viết trên trang chủ của FIBA có đoạn: "Không có manga của Takehiko Inoue, bóng rổ ở Nhật Bản thậm chí sẽ không xuất hiện trên bản đồ thế giới. Giờ đây bóng rổ là một trong những môn thể thao được yêu thích nhất cấp độ học đường và trên toàn Nhật Bản".
Mức độ cạnh tranh của các giải bóng rổ cấp độ học đường ở Nhật Bản là rất lớn. Tương tự Slam Dunk, khán giả đến sân xem các cầu thủ học sinh và sinh viên thi đấu nhiều hơn so với giải bóng rổ chuyên nghiệp Nhật Bản. Các trận đấu bóng rổ chật kín khán giả ở cấp độ trung học và đại học là đều quá đỗi bình thường ở Nhật Bản ngày nay.
Rui Hachimura, ngôi sao bóng rổ Nhật Bản hiện thi đấu tại NBA là minh chứng rõ nét cho việc bóng rổ ở cấp độ học đường hấp dẫn như thế nào. Cầu thủ 22 tuổi là huyền thoại của bóng rổ học đường Nhật Bản khi dẫn dắt trường trung học Meisei giành 3 chức vô địch toàn quốc liên tiếp.
Những trận đấu Rui Hachimura xuất hiện luôn có lượng khán giả vào khoảng 10 nghìn người. Đây cũng chính là ước mơ mà tác giả Inoue đã gửi gắm vào Slam Dunk.
Bộ 3 ngôi sao bóng rổ Nhật Bản Rui Hachimura, Yuta Watanabe và Chikara Tanaka đều xuất thân từ bóng rổ học đường. Tương tự NCAA Division 1 (giải bóng rổ sinh viên hàng đầu nước Mỹ), những cầu thủ người Nhật đang thi đấu tại JBA đều trải qua những năm tháng trui rèn ở cấp độ trung học và đại học.
Bóng rổ Nhật Bản thay đổi và vươn lên mạnh mẽ nhờ tác động của Slam Dunk. Ảnh: <i>FIBA.</i>
Bóng rổ Nhật Bản thay đổi và vươn lên mạnh mẽ nhờ tác động của Slam Dunk. Ảnh: FIBA.
Những đứa trẻ đam mê bóng rổ trong thập niên 90 và đầu những năm 2000 chịu ảnh hưởng rất lớn từ Slam Dunk. Thậm chí Slam Dunk được xem là yếu tố chính giúp vực dậy cả nền bóng rổ Nhật Bản.
Không chỉ ở Nhật Bản, Slam Dunk góp phần thúc đẩy đam mê bóng rổ với hàng triệu trẻ em trên thế giới, bao gồm Việt Nam. "Hồi đó tôi chưa biết bóng rổ là gì cả. Đọc xong Slam Dunk, tôi mới bắt đầu đam mê và học chơi. Bộ truyện đấy có thể coi là đường dẫn đến bóng rổ của tôi. Nếu không đọc Slam Dunk thì cũng không có Tùng Chika bây giờ rồi", Phạm Thanh Tùng, cựu trung phong tuyển bóng rổ Việt Nam, chia sẻ.
FIBA nhận xét về những đóng góp của Slam Dunk cho bóng rổ thế giới: "Đóng góp của Slam Dunk cho bóng rổ nên được đo lường ở quy mô rộng lớn hơn, đó là toàn cầu. Cho đến hôm nay, gần 30 năm sau khi Slam Dunk xuất bản lần đầu tiên, bóng rổ dần trở thành một trong những môn thể thao được yêu thích nhất trên thế giới với hơn 450 triệu người chơi".
Tất cả những gì người yêu bóng rổ cần chỉ là một bảng rổ, một trái bóng và đó là lý do để họ bắt đầu.