Cảm giác muốn sở hữu ai đó có thể nhen nhóm ở tất cả chúng ta, đặc biệt là khi bước vào mối quan hệ tình cảm. Câu hỏi đặt ra là: liệu tình yêu và sự tự do cá nhân có thực sự là hai đường thẳng song song?
Simone de Beauvoir, triết gia và nhà nữ quyền người Pháp, đã lấy “tự do” làm giá trị cốt lõi trong triết học tình yêu của mình. Sự tự do theo quan điểm của bà là quyền được tự quyết của một người. Thông qua việc con người được tự do quyết định, họ rút ra bài học cần thiết để định hình bản thân mình[3]. Quan điểm về tình yêu của bà được đề cập rộng rãi trong tác phẩm "The Second Sex” (1949) và các bài luận khác như “Pyrrhus and Cineas” (1944), “Ethics of Ambiguity” (1947),...
Simone de Beauvoir
Simone de Beauvoir
Beauvoir tin rằng “Tình yêu đích thực ” được xây dựng bằng sự thấu hiểu về những khác biệt và tôn trọng tự do cá nhân [2]. Trong mối quan hệ tình cảm, hai người có thể vì phóng chiếu những kỳ vọng của bản thân lên đối phương, mà áp đặt suy nghĩ, quyết định của mình lên họ
Việc làm suy yếu quyền tự do lựa chọn của một người sẽ tước đi khả năng kiến tạo bản thân của họ
Thay vì hỏi “Vì sao con người lại yêu?” như các triết gia giai đoạn trước, Beauvoir tập trung tìm lời giải cho việc “Làm thế nào để yêu mà không đánh mất chính mình?” [5]. Simone de Beauvoir tin rằng con người chỉ có thể đạt đến hình thái đẹp nhất của tình yêu khi họ yêu đối phương như cá thể độc lập, không lệ thuộc hay cố sở hữu nhau. Tình yêu lý tưởng là một mối quan hệ trong đó cả hai đều bình đẳng, tôn trọng sự tự do của đối phương, cùng hỗ trợ nhau phát triển và không hy sinh bản thân [1].
Việc trở thành một phần trong vũ trụ của ai đó, không lãng mạn như chúng ta tưởng
Chúng ta sẽ phải liên tục chạy theo những kỳ vọng của đối phương để vị thế của mình trong lòng họ không bao giờ thay đổi. Bên cạnh đó, nếu chúng ta coi ai đó là cả thế giới, chúng ta sẽ dần phụ thuộc cảm xúc vào họ, và thất vọng nếu họ không như những gì ta mong muốn. Simone de Beauvoir nhấn mạnh rằng rằng tình yêu là một sự đồng kiến tạo, nơi hai người yêu nhau hỗ trợ lẫn nhau để phát triển bản thân và khám phá những chân trời mới.
Nhiều xã hội đã thúc đẩy lối suy nghĩ phải coi tình yêu là mục đích của cuộc đời thay vì khuyến khích con người theo đuổi sự phát triển và khẳng định bản thân. Beauvoir chỉ trích sự phụ thuộc về cảm xúc mà xã hội thường gán cho phụ nữ trong tình yêu. Bà cho rằng điều này không phải là bản chất tự nhiên của phái nữ [1].
Kết lại, trong con người có thể tồn tại khao khát kiểm soát, nhưng khi hướng đến tình yêu đích thực, chúng ta cần ngừng đặt lên đối phương những sợi xích vô hình. Điều chúng ta mong muốn ở họ, dù chúng ta tin điều đó là tốt thì chưa chắc đã thực sự phù hợp với họ. Chúng ta hãy sẵn sàng đối mặt với sự không hoàn hảo của tình yêu, nhưng cũng cần biết đặt ranh giới và giữ vững sự tự do của mình.
Nguồn ảnh: Liber
Nguồn ảnh: Liber
Bài viết thuộc series Cà và Méo. Đọc thêm bài viết:
Chuỗi series: https://www.facebook.com/CongdongLiber