[Series] Một kiến thức hết sức căn bản ít người biết

Đó là hiểu căn bản về cách hoạt động của chính bộ máy đang điều hành quốc gia mình, và hiểu ý nghĩa của những tin tức chính trị hằng ngày.

Thực ra, nó đã được dạy một ít trong môn Giáo dục Công dân cấp 3 (Thủ tướng là ai, Quốc hội là gì), tuy nhiên có lẽ vì quá hàn lâm, không sinh động, phải học thuộc theo giáo án trả bài và lọt thỏm trong nhiều chủ đề ít thực tế như “Vì sao CNXH là tất yếu”, “Sự phát triển của công dân”, “Sự tiến bộ nhân loại”… cho nên nhiều người già lẫn trẻ đều mơ hồ trong việc đọc hiểu các từ ngữ chính trị, hiểu cái gì trong bộ máy đang thay đổi và tính chất của các thay đổi đó. Nghe thấy uỷ này uỷ kia, ban này ban kia là đầu rối như bùi nhùi, chỉ biết 4 người to nhất nước để chém gió, cộng với mấy người trên Bảo hiểm Xã hội mỗi lần đi nhận tiền trợ cấp thất nghiệp là hết.

Một số người biết nhưng kiến thức bị vụn. Họ không tìm hiểu tập trung mà học trên các bình luận nên biết mỗi chỗ một ít, chứ không biết tổng thể. Đụng đến sự liên quan giữa 2 kiến thức vụn cách xa nhau, là gây ra tranh cãi ngay lập tức. Vì vậy, phần đông thường thích tìm đến những content vụn, hiếu kỳ như “Tổng Bí thư với Chủ tịch nước, Thủ tướng ai to hơn”, như kiểu “Thánh Peter với Ma-Ha-Ca-Diếp ra combat với nhau thì ai thắng”. Cãi và chế nhạo nhau chán xong, cũng không ai hiểu được bức tranh tổng thể. Đó là cái tình trạng chung của cộng đồng chúng ta.

Ý tôi là bạn có thể không quan tâm đến việc có bao nhiêu Uỷ viên Trung ương nằm trong Uỷ ban Kiểm tra, nhưng ít nhất cũng phải biết tại sao Thành phố lại có Bí thư mà nước khác thì không, Chính phủ với Nhà nước khác nhau ra sao, “giám đốc thẩm” là cái gì, tại sao đọc trên báo thấy Viện kiểm sát có tham gia xử án, nhưng lại không tham gia vào phiên tòa có liên quan đến công ty bạn, và tất cả những thứ đó liên quan nhau ra sao, đúng không?

Một số video Youtube giải thích thì họ chạy KPI sản xuất nội dung. Kênh làm nhiều chủ đề trên đời nên mỗi video chỉ đưa sơ đồ phân cấp vào rồi đọc y lại trong 5-7 phút, không thể hiện được sự liên quan, khiến cho người xem không biết vận dụng thực tế vào việc đọc hiểu hằng ngày ra sao.

Vì lý do đó nên tôi quyết định viết một hướng dẫn cực kỳ đơn giản, thực tế và liên quan đến nhau về cách mà bộ máy VN hoạt động, đặc biệt là phần về tổ chức Đảng mà sách giáo khoa không có. Đây là hướng dẫn sinh động, tổng quát mà học sinh cũng có thể hiểu được, và chưa tồn tại trên Internet.

Một, hướng dẫn này phổ cập toàn diện khung sườn, các tổ chức chính, từ đó người đọc phổ thông sẽ dễ dàng đọc hiểu tin tức, và có căn bản để tự đọc hiểu về các tổ chức phụ. Nếu góp ý, hãy dựa trên tinh thần đơn giản này.

Hai, bộ máy như thế nào thì bài viết chuẩn y theo, có kèm nguồn. Còn tinh gọn hay cồng kềnh, ưu hay khuyết, thì không phải mục đích của bài viết.

Ba, đây phần lớn là kinh nghiệm của tôi, nên nếu phát hiện sai sót, bạn hãy góp ý, tôi sẽ sửa các lỗi nghiêm trọng để nó hoàn thiện.

Series có 4 phần:

1. Đảng

2. Sự khác biệt giữa VN và Anh, Pháp, Mỹ

3. Nhà nước

4. Địa phương