Trước khi bạn bỏ thời gian đọc bài viết này, tôi xin nhấn mạnh một điều, đối với tôi thì sách hay điện thoại thông minh, máy tính bảng (trong bài viết này tôi gọi ngắn gọn là iPad), tất cả đều chỉ là công cụ phục vụ cho cuộc sống của con người. Tôi không có quan điểm thần thánh hóa hay xem việc đọc sách là “thượng đẳng”, hay “người đọc sách thì có khí chất rất khác”. Tôi chỉ muốn chia sẻ góc nhìn của mình đối với vấn đề: cha mẹ nên lựa chọn gì cho con của mình trong những năm đầu đời, sách hay iPad, và vì sao?
Trong xã hội hiện nay, không khó để bắt gặp hình ảnh những đứa trẻ chỉ mới vài tuổi đầu, cầm trên tay chiếc iPad với lớp vỏ cao su chắc chắn để tránh rơi vỡ, sử dụng nhoay nhoáy thành thạo. Tôi gọi chung là iPad, vì thông thường một chiếc smartphone hơi quá nhỏ so với một đứa trẻ, còn các loại máy tính bảng khác lại có vẻ không được thông dụng bằng. Đa số những đứa trẻ tôi gặp, chúng chơi iPad. Chơi khắp mọi nơi. Cha mẹ dắt ra ngoài ăn uống, café, hay đi khám bệnh, ra sân bay, sang nhà bạn, sang nhà họ hàng, tất tần tật những nơi đó, để cho bọn trẻ chịu ngồi yên, chỉ cần giúi iPad vào tay chúng. Ở bên ngoài đã như vậy, chắc chắn ở nhà bọn trẻ sử dụng iPad cũng rất nhiều. Đứa nào cũng thành thạo, biết lên Youtube chọn video xem, biết lên Appstore tải ứng dụng về máy. Cha mẹ kể với nhau bằng giọng tự hào “Con tôi lanh lắm, đưa iPad cho nó là biết thao tác hết. Giờ ghiền iPad lắm rồi, tối nào cũng phải cho chơi.” Những câu thế này tôi nghe rất nhiều, chỉ là chưa bao giờ nghe thấy câu “Con tôi lanh lắm, dắt ra nhà sách là tự lựa sách để đọc. Giờ ghiền đọc sách lắm rồi, ngày nào cũng phải cho đọc”. Chơi và sử dụng iPad thành thạo từ bao giờ trở thành niềm tự hào, trở thành một trong những thước đó về độ “lanh”, độ “khôn” của một đứa trẻ?
Vậy vì sao tôi lại chọn sách đối trọng với iPad trong bài viết này? Cơ bản vì tôi thích đọc sách, thế thôi. Nếu bạn thích thể thao, thích du lịch, thích chơi Lego, thích chơi đồ hàng, bạn có thể viết một bài như tôi, thay “sách” bằng chủ đề của bạn. Tôi từng thấy hình ảnh “góc học tập” của một bé ba, bốn tuổi, với vài quyển sách khiêm tốn cùng một cái iPad chễm chệ trên bàn. Tôi không kỳ vọng gì bé sẽ chọn sách thay vì iPad, vì iPad quá hấp dẫn kia mà (bản thân tôi cùng dùng iPad nên tôi biết chứ). Tôi từng gặp những người bỏ vài trăm ngàn mua sách cho con đọc thì cho là đắt, trong khi có thể bỏ vài triệu mua iPad về và cho con mình quản lý luôn. Những năm đầu đời của một đứa trẻ là vô cùng quan trọng. Tôi cam đoan nếu để nó phát triển tự nhiên, tất nhiên nó sẽ hứng thú hơn với những thứ như iPad. Bản tính con người luôn bị thu hút bởi những thứ hấp dẫn và dễ dàng (chúng ta đều thế, đúng không?). Bạn không bỏ thời gian đọc sách cùng con mỗi ngày, không cho con đi nhà sách để lựa sách về đọc, không định hướng cho chúng những gì nên đọc phù hợp với lứa tuổi, thì sao bạn có thể kỳ vọng con mình thích đọc sách được trong khi iPad quyến rũ đến nhường kia? Bạn ngồi chơi điện thoại thì làm sao bắt con bạn ngồi vào bàn đọc sách được? Tôi không đảm bảo mọi đứa trẻ được hướng cho đọc sách từ nhỏ sau này đều sẽ yêu thích đọc sách, nhưng không định hướng thì sau này khó lòng mà yêu thích lắm. Và tôi vô cùng, vô cùng cám ơn bố mẹ mình vì đã sẵn sàng bỏ tiền mua sách cho tôi đọc (hay nói đúng hơn là đọc sách cho tôi nghe) vào những năm mà tôi còn chưa biết ghép vần. Đến bây giờ, tôi vẫn duy trì thói quen mua và đọc sách. Tôi không nói bản thân mình đọc các loại sách cao siêu hay hàn lâm, bản thân tôi cũng không trở thành học giả, nhưng tôi đã có cho mình một sở thích lành mạnh, tuyệt vời, đó là sở thích đọc sách. Và trong số những đứa trẻ ngày ấy được bố mẹ mua sách cho đọc, có lẽ cũng có đứa trở thành học giả rồi.
Như đã nói ở trên, sách hay iPad cũng chỉ là công cụ phục vụ cuộc sống con người, vậy bạn có thể hỏi, tại sao tôi lại viết bài này, nếu tôi không hề thần thánh hóa sách? Bạn có thể nói “có thể dùng iPad để đọc sách cơ mà”. Cái đó đúng, nếu ngay từ đầu bạn thích đọc sách. Nếu không, bạn có nghĩ một đứa trẻ mở iPad lên rồi dùng để đọc truyện hay không nếu nó chưa bao giờ biết đến niềm vui của việc được người khác đọc, và tự đọc sách? Vậy đọc sách có gì hay ho hơn việc sử dụng iPad? Tôi khẳng định là hơn rất nhiều (với cá nhân tôi thôi nhé). Đầu tiên là việc phát triển vốn từ của bé, vì ngôn ngữ của sách luôn trau chuốt hơn mà. Tiếp theo là phát triển khả năng sáng tạo. Tôi từng bỏ hàng giờ ngồi bên những cuốn sách, hít hà mùi giấy mới, và tự kể những câu chuyện tưởng tượng theo từng bức tranh trong sách (vì tôi còn chưa biết đọc).  Đấy thấy chưa, một quyển sách có thể đọc cả chục cách, biến hóa thành cả chục câu chuyện theo ý đứa trẻ. Kế tiếp, đọc sách cùng con là cách thức giáo dục con về chân thiện mỹ thông qua từng câu chuyện trong sách, đồng thời tạo ra sự gắn kết giữa cha mẹ và con cái (khi bạn bỏ con tự chơi với cái iPad của mình, chẳng có bài học nào được tạo ra, cũng như sự gắn kết gia đình càng không có). Một luận điểm không thể phủ nhận nữa là có rất nhiều loại sách giúp bổ sung kiến thức cho trẻ ngay từ những năm đầu đời. Về khoản này, nếu sử dụng iPad đúng cách, tôi nghĩ cũng tốt thôi vì có những loại game khá mang tính giáo dục cho trẻ, nhưng đó là trong trường hợp bạn không để con mình một góc với cái iPad của nó. Cuối cùng, khi bạn mang sách đến cho một đứa trẻ, có thể bạn đã tặng cho nó một món quà vô giá trong suốt quãng đời còn lại của nó, đó là thói quen đọc sách. Đọc thôi, còn lại việc đọc cái gì, tương lai con bạn sẽ tự quyết định. Tôi từng đọc ở đâu đó rằng một người thích đọc sách có thể sống hàng ngàn cuộc đời qua trang sách, và tôi công nhận điều đó đúng. Đọc sách mở ra vô hạn những chân trời mới xung quanh mỗi người. Với thói quen đọc sách, việc học tập cũng dễ dàng hơn nữa, khi bạn có thể nuốt trôi được những bộ sách bên ngoài chương trình, mở mang kiến thức và hiểu biết của bản thân (giáo trình hay sách giáo khoa thì dĩ nhiên bắt buộc đọc, tôi không nói nhé).
Tôi chưa có con, nên ngoài đời cũng chưa bao giờ dám mở miệng khuyên những người mà tôi gặp nên dạy con như thế nào. Lựa chọn gì là tốt cho con của mình, đó là điều mọi người tự quyết định. Sách, tôi vẫn đọc, iPad, tôi vẫn dùng, và tôi phân chia thời gian theo nhu cầu cũng như sở thích của mình. Tôi chỉ khẳng định một điều, nếu sau này có con, tôi sẽ tặng cho nó món quà mà bố mẹ tôi đã tặng cho tôi cách đây nhiều năm, món quà mà tôi luôn cám ơn và vẫn mang theo đến tận bây giờ, chính là thói quen đọc sách.
Nguồn ảnh: Internet
Xem thêm những review sách của mình ở facebook Gặm Sách nhé