Đã bao giờ bạn đọc đi đọc lại hay nhìn lâu vào một từ rồi bỗng nhiên cảm thấy lạ lẫm và tự hỏi "Tại sao nó lại là từ như thế này nhỉ? Từ này có nghĩa là gì, từ này làm gì có nghĩa?!" Đừng lo, bạn không sai đâu bởi đây là một hiện tượng tâm lý đã được khoa học công nhận và chứng minh, có tên "Semantic Satiation" tạm dịch là Hiện tượng châm biếm ngữ nghĩa.
Semantic Satitation là một hiện tượng mà sự lặp lại liên tục của một từ cuối cùng dẫn đến cảm giác rằng từ đó đã mất đi ý nghĩa của nó. Khái niệm Semantic Satiation được E. Severance và M.F Washburn mô tả trên Tạp chí Tâm lý học Hoa Kỳ vào năm 1907. Thuật ngữ này được giới thiệu bởi các nhà tâm lý học Leon James và Wallace E. Lambert trong bài báo "Semantic Satiation Between Bilinguals" trên Journal of Experimental Tâm lý học (1961).
Lời giải thích cho hiện tượng này là việc lặp đi lặp lại lời nói đã kích thích một mô hình thần kinh cụ thể trong vỏ não tương ứng với nghĩa của từ. Sự lặp lại nhanh chóng khiến cả hoạt động cảm giác ngoại vi và hoạt động thần kinh trung ương kích hoạt liên tục, được biết là gây ra sự ức chế phản ứng, do đó làm giảm cường độ của hoạt động với mỗi lần lặp lại. Jakobovits James (1962) gọi kết luận này là sự khởi đầu của "phương pháp điều trị thần kinh thực nghiệm."
Có thể hiểu đơn giản từ ví dụ, khi bạn nói từ "rau", não bạn sẽ chịu trách nhiệm lưu trữ khái niệm về rau là gì. Và khi lặp lại từ đó, bạn sẽ kích hoạt "nút" ở các trạm trung chuyển tín hiệu này nhiều lần, yêu cầu "nút" đó kích hoạt nhiều lần chỉ trong vài giây cũng giống như yêu cầu não của bạn phải chạy nước rút thật chăm chỉ và cứ thế tiếp tục, sau một thời gian, "nút" bị mệt và khi một "nút" cảm thấy mệt mỏi như vậy, nó được gọi là sự ức chế phản ứng và đó là khi Semantic Satiation xảy ra.
Một ứng dụng được phát triển để giảm sự lo lắng về lời nói của những người nói lắp bằng cách tạo ra Semantic Satiation thông qua sự lặp lại, do đó làm giảm cường độ của cảm xúc tiêu cực kích hoạt trong khi nói. Châm biếm ngữ nghĩa cũng đã được sử dụng như một công cụ để hiểu thêm về việc tiếp thu ngôn ngữ, chẳng hạn như những nghiên cứu điều tra bản chất của chủ nghĩa đa ngôn ngữ.
Tham khảo: Wikipedia Psychology Wiki
—
Theo dõi những bài viết thú vị khác tại Instagram @oof.mh