Hình ảnh sách
Hình ảnh sách
“Giữa sự sống và cõi chết là thư viện nửa đêm. Giữa vùng tối và vùng sáng là vùng xám, nơi tất cả lựa chọn đều có khả năng xảy ra.”
Mình biết tác giả Matt Haig qua cuốn sách Ghi chép về một hành tinh lo âu. Thư viện nửa đêm là cuốn mình đọc gần đây. Cuốn tiểu thuyết hư cấu, được lồng ghét lý thuyết vũ trụ đa chiều, nội dung xoay quanh một nhân vật trong hành trình vượt qua cái chết, tìm lại ý nghĩa của sự sống.
Tác giả Matt Haig sinh năm 1975, là nhà báo đồng thời là tiểu thuyết gia người Anh. Các tác phẩm của ông bao gồm thể loại hư cấu và phi hư câu, sách của ông có thể dành cho mọi lứa tuổi, từ trẻ em đến người lớn. Các tác phẩm của ông phần lớn ảnh hưởng sâu sắc đến độc giả. Ông ba lần được đề cử cho giải thưởng văn học Carnegie Medal.

Tóm tắt nội dung

Thư viện nửa đêm là hành trình trải nghiệm nhiều phiên bản cuộc đời khác nhau của Nora Seed, thời điểm cô chơi vơi ở giữa lằn ranh của sự sống và cái chết, do chứng trầm cảm nặng. Mỗi ngày, đời cô như thảm kịch, cô chìm trong sự hoang mang, nuối tiếc, muộn phiền cực độ, nhiều gánh nặng trong lòng thể giãi bày cùng ai.
Cuộc đời Nora tụt dốc không phanh. Suy nghĩ sẽ tự kết liễu mỗi lúc lớn dần thêm trong tâm trí cô.
Hai mươi bảy tiếng đồng hồ trước khi quyết định tìm đến cái chết. Một người đàn ông tên Ash chạy đến gõ cửa nhà Nora trong đêm mưa báo rằng chú mèo mướp vàng có tên Voltare do cô nuôi đã chết bên vệ đường.
Chú mèo, niềm an ủi cuối cùng trong đời đã tan biến. Cô không còn gì cả. Cô quyết định tự vẫn.
Lá thư Nora viết trước khi quyết định chấm dứt cuộc đời
Lá thư Nora viết trước khi quyết định chấm dứt cuộc đời
Nhưng lạ thay, khi mở mắt, Nora chưa chết, nơi cô đến không phải thiên đường cũng chẳng phải địa ngục. Cô đang đứng trong một thư viện, và tại đây cô gặp lại người thủ thư ở ngôi trường cũ từng theo học.
Thư viện này là một chốn kỳ lạ. Nơi cho phép cô được sống thử nhiều phiên bản cuộc đời cô từng bỏ lỡ, mỗi phiên bản cuộc đời sẽ cho cô được trải nghiệm sửa chữa sai lầm và hối tiếc trong quá khứ. Và Nora sẽ có cơ hội sống trở lại nếu cô tìm thấy phiên bản cuộc đời khiến cô khao khát được sống.
Với nhiều chương nối tiếp nhau, những cuộc đời mở ra và đóng lại. Nối tiếp nhau, đan xen nhiều yếu tố về về thuyết đa chiều trong vũ trụ, cùng những thông điệp ý nghĩa về sức khỏe tinh thần được tác giả gửi gắm.

Những cuộc đời hoàn hảo

Với bạn thế nào là một cuộc đời hoàn hảo? Đó có thể cuộc đời bạn sở hữu thân hình, gương mặt xinh đẹp, bạn làm công việc giàu sang, kiếm được nhiều tiền, có nhiều thành công. Gặp được ý trung nhân nắm tay họ đi hết cuộc đời với những ngày tháng êm đềm và hạnh phúc.
Chắc hẳn ai trong số cùng ta cũng có hình ảnh riêng về cuộc đời hoàn hảo cho chính mình.
Nora Seed cũng vậy.
Cuộc đời hoàn hảo mà cô luôn nghĩ đến chính là cuộc đời cô đã bỏ lỡ trong quá khứ.
Nora quyết định cưới Dan- người mà cô đã hủy hôn 3 ngày trước lễ cưới.
Nora trở thành vận động viên bơi lội theo đúng kỳ vọng của bố.
Nora trở thành nhà băng hà học như ước mơ thuở niên thiếu.
Nora đến với ước mơ lớn của cuộc đời mình- trở thành ca sĩ nổi tiếng của ban nhạc Mê Cung.
Nora chọn một cuộc sống êm đềm ở một Trung tâm Cứu hộ động vật.
Nora đến cuộc đời mà ở đó chú mèo của cô không chết.
Nora đến sống với người bạn thân Izzi.
Nora đến với một cuộc đời hoàn hảo, nơi cô có sự nghiệp vững vàng và một gia đình hạnh phúc.
Thư viện nửa đêm đã cho phép cô ấy được đến đó trải nghiệm tất cả cuộc đời ở đó. Nhưng liệu có tồn tại một cuộc đời hoàn hảo?

Hối tiếc và kỳ vọng

Khi Nora đến sống trong từng phiên bản của cuộc đời, cô nhận ra rằng cái cuộc đời mà cô từng cho rằng mọi thứ hoàn hảo không chút tì vết, dường như không tồn tại, cuộc đời nào cũng có vấn đề những khúc mắc riêng của nó. Trong số tất cả cuộc đời cũng có một cuộc đời cô thích muốn ở lại nhất, nhưng rồi lại không thể. 
Sau khi đi qua nhiều cuộc đời, và muốn ngay lập tức rời khỏi cuộc đời hoàn hảo ấy. Cuối cùng Nora nhận ra rằng: “Thật dễ dàng để nuối tiếc những cuộc đời chúng ta không được sống. Dễ dàng ước gì ta bồi đắp nhiều khả năng khác, gật đầu trước những lời đề nghị khác. Dễ dàng ước gì ta làm việc chăm chỉ hơn, yêu thương nhiều hơn, quản lý tiền bạc sáng suốt hơn, nổi tiếng hơn, ở lại với ban nhạc, tới Australia, nhận lời mời uống cà phê từ ai đó hãy cố gắng tập yoga nhiều hơn…Những vấn đề cốt lõi không nằm ở những cuộc đời ta hối tiếc vì không được sống. Vấn đề chính là bản thân nỗi hối tiếc ấy. Nó là thứ khiến ta héo hon, tàn lụi từng ngày, khiến ta cảm thấy mình là kẻ thù tồi tệ nhất của bản thân và của cả những người xung quanh nữa…”
Hóa ra suy nghĩ tiêu cực về một cuộc sống hoàn hảo từng bỏ lỡ đã dần phá hoại sức khỏe và làm tổn thương tinh thần của cô trong quãng đời dài vừa qua.
Để rồi Nora cũng có được bài học quan trọng cho chính mình: “Không có con đường nào dễ dàng cả.. Đồng thời chẳng cách sống nào có thể giúp ta không bao giờ biết đến khổ đau. Và khổ đau không thể tách rời để làm nên hạnh phúc.”
Tất cả chúng ta đều có hối tiếc, đều có những điều chúng ta mong thời gian quay trở lại để ta lựa chọn khác đi. Điều đó là phản ứng thông thường và tự nhiên.
Nhưng nếu ta không kiểm soát sự hối tiếc, những sự hối tiếc có biến thành những liều thuốc độc cướp đi hạnh phúc, những thành quả mà ta đã xây dựng được. 
Hơn nữa, dù quyết định trong quá khứ là đúng hay sai, thì giống như lời Thiền sư Thích Nhất hạnh từng nói: “Quá khứ ở xa, tương lai chưa đến, chỉ có hiện tại là thực."
Chỉ có giây phút hiện tại là thực.

Nỗi đau mang tính thế hệ

Nội dung cuốn sách Thư viện lúc nửa đêm có đề cập đến nỗi đau truyền qua các thế hệ.
Bố của Nora sau khi bị chấn thương dây chằng phá tan sự nghiệp bóng bầu dục, ông mất niềm tin mọi thứ cuộc sống. Một cách vô thức ông dồn hết kỳ vọng mong ước Nora, mong muốn cô thành công với con đường bơi lội như cách gián tiếp hiện thực hóa ước mơ ông không có được.
Có thời điểm Nora nhận ra mình yêu ca hát, muốn được theo âm nhạc, và chọn từ bỏ bơi lội vì mỗi lần tới hồ bơi cô cảm thấy như tra tấn, khi bày tỏ quan điểm với ông hết sức tức giận và thất vọng.
Trong suốt quá trình trưởng thành, Nora luôn chịu cảm giác không an toàn và sợ hãi khi nói ra những ước mơ trong mình. Cô phải đấu tranh với tâm trí của bản thân để lựa chọn giữa những điều cô thật sự muốn và những gì bố cô mong đợi.
Nỗi đau của Nora, bố cô và anh trai cô đều có nguồn gốc từ thế hệ trước đó, khi những ước mơ và kỳ vọng của họ đã bị vùi dập không thực hiện được.

Lựa chọn của chúng ta nên bắt đầu từ đâu?

Mỗi cuộc đời mà Nora trải nghiệm đều mang đến những bài học quý giá
Nora cuối cùng đã nhận ra rằng cuộc đời của mình được xây dựng từ những quyết định của chính mình. Và điều quan trọng là phải quyết định cho chính bản thân mình, tự chịu trách nhiệm với cuộc sống của mình. Chỉ khi tự chủ động quyết định và tự chịu trách nhiệm, bản thân mỗi người mới có thể vượt qua khó khăn của cuộc đời, trưởng thành hơn và đem lại niềm hạnh phúc cho bản thân và những người xung quanh.
Chúng ta không thể sống cuộc sống của người khác và tuân thủ theo kỳ vọng của họ, dù ta yêu thương họ đến tận đáy lòng. Việc sống theo những kỳ vọng không phù hợp với bản thân sẽ dẫn đến việc ta đánh mất chính mình. Dù có đạt được thành công hay danh vọng, nhưng nếu ta không thực sự sống theo tầm nhìn và giá trị của bản thân thì vẫn cảm thấy hụt hẫng và trống rỗng. Vì vậy, chúng ta cần tôn trọng bản thân và tuân thủ theo những giá trị của chúng ta để có thể sống hạnh phúc và ý nghĩa với cuộc đời của chính mình.

Cuốn sách dành cho ai?

Theo cá nhân mình, cuốn sách sẽ phù hợp với những bạn đang ở trong giai đoạn hoang mang, lo lắng, trăn trở, đang đi tìm cho bản thân định hướng về cuộc đời.
Việc đọc cuốn sách sẽ giúp bạn có thêm góc nhìn thông qua sự trải nghiệm nhiều phiên bản cuộc đời của nhân vật.
Tuy nhiên đây cũng không phải cuốn sách mà bạn có ngộ ra chân lý tuyệt đối, ngay lập tức thấu hiểu được bản thân hay tìm thấy hướng đi. 
Nó đơn thuần là chuỗi sự sắp xếp lại những suy nghĩ, và dành thời gian chiêm nghiệm. Và có thể cuốn sách sẽ hơi khó những người đọc lớn tuổi, không thích những lý thuyết về vũ trụ nguyên tử.
Sách khá dài, nhưng dễ đọc, câu từ đơn giản, không phức tạp. Thông điệp đôi khi bị lặp lại, các chương không được sắp xếp hoàn toàn trật tự logic.
Nhưng nhìn chung, thì mình thấy đây là cuốn sách khá hay, có chiều sâu và ý nghĩa.
“Mọi thứ khác đi bởi cô vẫn còn sống dù có lúc cận kề cửa tử. Và bởi cô đã chọn điều đó. Chọn cuộc sống. Bởi cô chạm tới sự mênh mông của cuộc đời và trong sự mênh mông ấy, cô không chỉ nhận ra khả năng những gì mình có thể làm được, mà còn cảm nhận được. Vẫn còn những thanh âm khác, những giai điệu khác. Ở đâu chỉ có một đường thẳng trải dài của những đợt trầm cảm nhẹ đến vừa, thi thoảng điểm xuyết những khoảnh khắc tuyệt vọng. Ý nghĩ đó đã trao cho cô niềm hy vọng, thậm chí cả lòng biết ơn sâu sắc vì được ở đây vào giây phút này, biết rằng cô có thể thích thú ngắm nhìn bầu trời rạng rỡ, thưởng thức những bộ phim xoàng xĩnh của Ryan Bailey, hạnh phúc lắng nghe lời ca tiếng nhạc, những cuộc chuyện trò và cả nhịp đập của con tim mình.”
Non-fiction