Reset Cuộc Sống Nhờ... Năm Mới? BỎ ĐÊ BẠN ƠI

Miền Bắc thì có hoa đào

Cho mình xin gửi lời chào đầu tiên

Miền Nam thì có hoa mai

Cho mình xin gửi một hai lời chào.

Chào các bạn đã đến với bài viết của mình. Chắc hẳn các bạn đã quá quen với việc mỗi dịp Tết đến Xuân về trên mạng xã hội lại tràn ngập các bài viết kiểu: Năm 202x qua tôi đã làm được a b c; Mục tiêu năm nay của tôi là x y z; Đây là kế hoạch của tôi cho năm 202x+1:...

Chuyện sẽ không có gì đáng nói nếu như mọi thứ được thực hiện như đúng kỳ vọng của chủ tus, nhưng mọi thứ hoàn toàn ngược lại, và đến năm tiếp theo chủ tus lại đăng một bài tương tự, cùng mục tiêu với năm cũ, cứ thế vòng lặp cứ lanh quanh như vậy..

Nếu các bạn thấy hình ảnh này quen thuộc thì đây là bài viết dành cho bạn. Nhân dịp mình vừa được cho nghỉ Tết, và thằng bạn Spiderum mình muốn Reset cuộc sống, bài viết này ra đời.

Người Việt mình có một quan niệm lạ đó là “Bắt đầu của cái gì đó MỚI nên là cái tốt nhất”. Ví dụ: Khi được giáo dục trong môi trường cấp 1 2 3 có nhiều bạn bè khi viết các trang vở đầu lại rất đẹp về sau thì như chữ của bác sĩ, tôi hỏi nó tại sao thì nó bảo ‘Đầu cuốn vở MỚI nên phải viết thật đẹp’; khi học Đại Học mục tiêu khi của các tân sinh viên là giành học bổng, nhưng vừa rồi lại rớt môn giải tích; khi vừa bắt đầu thói quen gì đó như chạy bộ, đọc sách chẳng hạn thì mua đầy đủ thiết bị, dụng cụ nhưng tháng sau những đồ dùng ấy vẫn còn chưa bóc seal;... đến từ tận thời ông bà ta thì còn có câu tục ngữ “Đầu xuôi đuôi lọt”. Nhưng đối chiếu với các ví dụ trên thì 'Đầu' này thật không xuôi nổi rồi.

Tương tự chúng ta có ‘năm MỚI’. Mọi người quan niệm năm mới tức là trang mới của cuộc đời, vì thế sẽ bắt đầu bằng ‘những cái tốt nhất’ (Chắc chắn đầu tiên phải là tân trang nhà cửa cho quang quẻ). Đặt mục tiêu năm nay phải 8.0 Ielts, Ngày tập thể dục 30 phút, hoàn thành 15 quyển sách,... Xong rồi ngồi cười hô hố vì bản thân tự tưởng tượng một viễn cảnh rằng đây sẽ là mình trong tương lai, một người thành công với chiếc xe 4 bánh bao người mơ ước, có một cái bụng 6 múi, có thêm kỹ năng cứng nào đó để flex bạn bè. Nhưng rồi cuối năm lạ tự khóc một mình khi tiền tiết kiệm đủ để mua được mì tôm kèm trứng, một cái bụng phệ đang nằm ườn ra lướt tiktok và đang thoi thóp vì chuẩn bị tiền lì xì cho mấy đứa nhỏ.

Câu trả lời là không. Quá hiển nhiên, chẳng cần ví dụ bạn cũng có thể thấy hình ảnh những người lúc đầu thì tràn đầy khí thế, về sau thì từ từ tụt dần rồi không còn sức để theo đuổi mục tiêu cao cả của mình nữa, hay tệ hơn là quên bẽn đi mình đã đặt mục tiêu luôn. Nhìn chung các cuộc cách mạng này đều có chung kết quả là thất bại.

Đã bao nhiêu năm bạn đặt mục tiêu với sự kỳ vọng lớn về những dự định mà bạn ‘nghĩ rằng’ mình sẽ làm được nhưng rồi lại đâu trở về đấy?  Đã bao nhiêu dự định mà đặt đó xong nhìn lại nhìn lại bản thân vẫn chả khác gì mình 365 ngày trước?

Những thất bại này cứ dần dà kéo bạn xuống, dễ dàng cảm thấy một cảm giác chán nản, tự ái, sau đó lại tái hòa nhập hay thậm chí là sinh thêm các thói quen xấu nữa. Tự ti về bản thân khi cứ mỗi năm mới, những người họ hàng gần xa ghé lại hỏi thâm bạn năm qua làm được gì thì bạn chỉ biết trốn đi vì tuổi hổ? Sau đó nhìn lại một năm qua rồi hứa rằng năm sau chỉ cần cố thêm tí nữa bản thân sẽ khác. Cứ như thể năm mới là dịp để bản thân ảo tưởng về sức mạnh rồi cuối năm ngộ ra mình mắc bệnh ATSM vậy.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc thất bại. Đầu tiên phải kể đến yếu tố chính của nó, Năm Mới. 365 ngày là một con số lớn, vì thế ta tư duy bản thân sẽ có nhiều thời gian để làm việc này, nên thôi để mai cũng được, nhưng bẽn cái đã một năm trôi qua mà mình chưa làm mục tiêu đó đến đâu cả. 

Yếu tố thứ 2 Kỹ năng nhận thức: Việc lên mạng xã hội đầu năm bạn cũng thấy những bài viết: năm qua tôi đã làm được gì? Số sách tôi đọc được trong năm qua? Bài học đúc kết từ năm xx tuổi? Hay tệ hơn là tin vào mấy clip giảm hàng chục kg chỉ sau vài tuần? Những tin này sẽ lên dây cót tinh thần cho bạn. Với tinh thần đó bạn hừng hực khí thế và đặt cho mình hàng tá mục tiêu phi thực tế, điều đó đồng nghĩa với việc, kỹ năng nhận thức của bạn còn kém (Self awareness). Một trường đại học tại California đã cho ra một nguyên cứu về não bộ mà kết luận của nguyên cứu đó là: “Khi nghĩ về bản thân ở tương lai, não bộ chúng ta sẽ hoạt động tương tự cách mà chúng suy nghĩ về người lạ.” Tức là nếu bạn nghĩ về mình trong một tiếng nữa bạn sẽ làm gì thì tương tự như việc bạn suy nghĩ về một người mà vừa gặp ngoài đường, hoàn toàn xa lạ đối với bạn. Sai lầm ở đây là quá tự tin, quá ảo tưởng.

Thứ 3, lên kế hoạch sai cách: Việc ôm cho mình một lúc nhiều công việc mới là một nước đi vừa nghe thôi đã thấy sai nhưng ai cũng có xu hướng làm, thế nên ai cũng thất bại. 

Thứ 4, giả sử bạn đã lên kế hoạch đúng cách, có đầy đủ đồ dùng cho việc thực hiện kế hoạch ấy, bạn thực hiện được 1 ngày, 2 ngày ... nhưng một tuần thì sao? Thứ 4, kỷ luật kém.

…

Đây là 4 điều chính dẫn đến vấn đề  một người sẽ thất bại trong việc Reset cuộc đời như thế nào. Bạn có thấy hình ảnh của bản thân qua những ví dụ trên?

Theo mình việc đổi đời đầu năm như trend vậy. Người này người kia đua nhau để dành thành tựu nhưng kết quả nhận lại là không ai về đích cả. Nhưng mình tin vào việc đổi đời, chứ không tin vào việc đổi đời vì xu hướng. Vì sao á? Vì mình đã thành công trong việc này.

Khác với mọi người mình không chọn cách thay đổi bản thân trong ngày đầu năm, mình chọn thay đổi dựa trên độ tuổi. Đến thời điểm hiện tại mình đã làm khá tốt so với kế hoạch ban đầu đã đề ra.

Tập Thể Dục: 2 lần/ tuần.

Đọc sách: mỗi ngày.

Thiền: 5 lần.

Tắm nước lạnh: mỗi ngày.

Practice Speaking English: mỗi ngày.

Vocabulary: 20 từ/ ngày.

__________________________________________________

Tập Thể Dục: 3 lần/ tuần.

Đọc sách: mỗi ngày (2 chương/ Ngày).

Thiền: mỗi ngày.

Tắm nước lạnh: mỗi ngày.

Gõ 10 ngón: 15 phút/ Ngày

Đi bộ 40 phút: Mỗi ngày

Học Edit: 1 lần/ Tuần

Viết Nhật Ký: Mỗi ngày

Lên Kế Hoạch Cho Ngày Mới: Mỗi ngày

Gọi điện cho bố mẹ: Mỗi ngày.

__________________________________________________

Với những thành công trên mình tin rằng bản thân đã có những bước đi đúng trong việc lên kế hoạch và tạo thói quen tốt. Để viết một bài viết hướng dẫn cách lên kế hoạch đúng thì ít nhất mình phải thành công trong kế hoạch của mình trước đã. 

Trước khi đến với cách Reset cuộc đời mình sẽ trả lời lại câu hỏi “Có thể thay đổi đời không?” Câu trả lời sẽ là có và không.

Mình rút ra câu trả lời trên vì KẾ HOẠCH của mình có cái thành công và cũng có cái bị xoá (2 To-do học tiếng Anh). câu trả lời là “Không” là vì 4 yếu tố mình đã nêu ra ở trên, và "Có" là vì những điều sau.

1. Đừng xem việc đổi đời vào năm mới như xu hướng: Việc bạn tham gia Reset cuộc sống để giống bao người là sai từ vạch xuất phát rồi. Hãy nhớ, phát triển bản thân là một chặng hành trình lâu dài và phát triển vì bản thân bạn chớ không phải vì cộng đồng. Nếu bạn tham gia vì người người nhà nhà chọn cách thay đổi, bạn gia nhập để tránh lạc quẻ thì bạn sẽ fail giống cách người khác fail, vì tham gia cho có. Với lại đâu phải chỉ dịp Tết thì bạn mới được phép tiến bộ, hãy chọn khoảng thời gian bạn đã sẵn sàng với đủ nguồn tài chính và kiến thức cần thiết.

2. Phát triển kỹ năng nhận thức bản thân: Như những gì đã trình bày ở trên, về nguyên nhân và tác hại của việc đặt mục tiêu sai cách. Đầu tiên phải biết bản thân giỏi gì hay chưa giỏi gì để đặt mục tiêu trong tầm với. Cá nhân mình đã rút ra bài học này sau khi chọn xây dựng lịch học tiếng Anh và đã từ bỏ nó, nguyên nhân nằm ở việc nó chưa áp dụng vào đời sống của mình. Mình chọn học nó vì ngành học mình liên quan đến tiếng Anh, nhưng đã 4 tháng trôi qua rồi chả có chữ tiếng Anh nào được dùng đến cả, và vì thế mình không còn thiết tha gì thói quen đó nữa.

3. Bắt tay vào hành động: Bắt đầu từ những bước nhỏ nhất, ví dụ bạn đặt mục tiêu trong năm nay tôi sẽ không hút thuốc nữa, mục tiêu này quá ‘vĩ mô’ đi, nó ngầm sinh ra một chuyện đó là “À từ nay về sau tôi sẽ không hút thuốc nữa” và đó là điều không thể. Thay vào đó việc đặt 2 ngày hút 3 điếu, 1 tuần chỉ hút 9-10 điếu; sau đó giảm tần suất nghe sẽ khả thi hơn nhiều. Nên nhớ, đầu năm sẽ là dịp bạn rất ảo tưởng về sức mạnh bản thân nếu như không giữ cho mình sự tỉnh táo khi đặt mục tiêu, điều tồi tệ của việc đặt mục tiêu sai cách là khiến ta tái hòa nhập với thói quen cũ và làm cho thói quen đó tệ hơn cả lúc bắt đầu.

4. Kiên nhẫn và kỷ luật: Có một câu James Clear từng nói khá hay, đại khái là:”Có những ngày tôi mệt nhừ ra rồi, nhưng tôi đã tự hứa với lòng mỗi ngày tôi sẽ viết một bài blog, thế là tôi ngồi viết” và đó là vẻ đẹp của sự kỷ luật, đến thời điểm hiện tại quyển sách về thói quen của ông “Atomic Habits” là một trong những quyển Self help bán chạy nhất thế giới. Hãy đối chiếu với những người thành công khác mà bạn biết xem, bạn sẽ tìm được công thức của sự kỷ luật đấy. Tưởng tượng Ronaldo nếu một ngày anh cảm thấy mệt mỏi và quyết định ngừng tập luyện thay vào đó là ăn fast food, chơi fifa thâu đêm thì chúng ta có được một cầu thủ vĩ đại như ngày hôm nay không? Hay nhà văn Stephen King, thử nếu ông ngưng thói quen viết 2000 từ mỗi ngày của mình mà thay vào đó là đắm chìm vào hàng giờ vào màn hình, xem phim và chơi điện tử thì ta đã có được những tác phẩm kinh điển như The Shining, IT hay Shawshank Redemption không? Còn bạn, bạn sẽ chọn cách lướt Tiktok để nuông chiều (thật sự mình không biết nuông chìu hay nuông chiều mới đúng chính tả) bản thân trong giây phút ngắn ngủi hay ngồi dậy và thực hiện kế hoạch của mình để có được thành công lâu dài?

Về 4 cách đổi đời này giống như việc làm ngược lại với 4 lý do khiến bạn thất bại trong việc thực hiện mục tiêu vậy.Cơ bản, việc thay đổi này có nhiều nét tương đồng với việc xây dựng thói quen và kỷ luật bản thân. Nếu để lý thuyết suông thì khó áp dụng nên mình sẽ đưa ra một ví dụ của bản thân mình. Dưới đây là cách xây dựng được một lúc nhiều thói quen chỉ nhờ một số mẹo đơn giản

Não bộ có cơ chế thích làm những gì nó cho là ít gây tiêu tốn năng lượng nhất. Và việc gì ít tiêu tốn năng lượng nào? Đó là ăn và ngủ. Như bao loài sinh vật khác thì con người cũng cần 2 việc trên và lúc này một mẹo vặt được sinh ra để giúp các bạn xây dựng thói quen. Hãy gắn một thói quen bạn có sẵn với một thói quen bạn muốn xây dựng liền kề nhau. Như ví dụ của mình, thì mình thường thiền ngay sau khi thức dậy, và viết nhật ký sau buổi ăn tối. Dựa vào từng trường hợp của mỗi người mà xây dựng vào khung thời gian khác nhau, như tắm xong tôi dọn phòng, dọn phòng xong tôi đổ rác,...

Khi bắt đầu việc thiền hay viết nhật ký mình thích lắm vì “mới thì ham”, nhưng ngày đầu đã ép bản thân thiền 20p, viết 1000 từ thì xem ra không ham lắm. Khi tìm hiểu kỷ hơn thì đây là cách xây dựng thói quen tệ nhất mà mình từng biết. Vì bước đầu của xây dựng thói quen mà đã ép bản thân phải vào một guồng quá sức chả khác nào nói với bản thân “ê công việc này cực quá nè, ngày mai đừng làm nữa”, bạn sẽ cố được ngày đầu, còn những ngày sau tôi không chắc. Mẹo hay trong trường hợp này là làm ít thôi. Trong vòng 2-5 phút thôi. Lý do nằm ở việc “mới thì ham”, khi lần đầu thiền mình thấy cơ thể như đổi mới lại vậy, nhưng mình chỉ làm việc đó trong 2 phút, để cái cảm giác ‘không trọn vẹn’ đó thôi thúc mình, và hôm sau mình phải thiền lại. Viết nhật ký cũng thế, thời gian đầu mình thường bỏ trống một số sự kiện, để mình có cảm giác thiếu sót và rằng ngày mai mình phải quay lại để viết hoàn thành nốt sự kiện ngày hôm nay. Xét với câu “Đầu xuôi đuôi lọt” thì không đúng lắm, vì để thành công trong việc xây dựng thói quen, bạn phải cho đuôi vào trước.

Một tin đáng mừng cho bạn muốn Reset cuộc đời dịp Tết, đó là bạn có thể rủ rê đồng bọn. Việc cam kết với người thân, hay có thêm đồng đội để cùng nhau thực hiện thử thách sẽ là nguồn sức mạnh nội tâm vô hình giúp bạn thực hiện được cuộc cách mạng đầu năm này. Hơn nữa bạn có thể chơi kèo, riêng mình cá với cô chị trong Câu Lạc Bộ rằng khi chị check nhật ký (tất nhiên là chỉ check số ngày chứ không check nội dung), khi có ngày bị lược bỏ mình sẽ phải edit một ấn phẩm cho CLB. Nếu bạn đồng hành cùng một người kỷ luật thì tốt, còn không thì 2 đứa để năm sau làm lại :D

Thay đổi đầu năm có hay không? Câu trả lời là có và không.

Câu trả lời là ‘không’ nếu như tham gia vì phút giây nổi hứng bất ngờ, nhận thức kém về thời gian, nhận thức bản thân kém, lên kế hoạch sai cách, thiếu kỷ luật.

Câu trả lời là ‘có’ nếu như thực hiện ngược lại câu trên.

Một số mẹo: Liên kết các thói quen với nhau, thực hiện thói quen theo công thức 2 phút, cam kết với mục tiêu hoặc tìm những người có chung mục tiêu theo đuổi để cùng thực hiện.

Cuối cùng, Tết đến xuân về. Mình Kraven xin chúc các bạn, đặc biệt là các user Spiderum một năm Giáp Thìn thật nhiều thành công và hạnh phúc ạ <3

Kraven | 2:34 17/01/2024