Thời buổi đất chật người đông, phân hoá giữa các tầng lớp người ngày càng lớn đã sinh ra nhiều thanh niên thua kém khi không bắt kịp đồng loại ở cả tri thức lẫn vật chất, kéo theo là thiếu tiền và thiếu gái. Quằn quại trong dục vọng không được đáp ứng, các thanh niên ấy đi tìm những bí kíp thất truyền, những sự thật bị che giấu để mong có được tiền và gái. Dễ thông cảm khi họ lao vào tôn sùng “những thứ nghe hay hay” liên quan đến hai yếu tổ trên.
Đáp ứng nhu cầu làm tiền nhanh, thành phần nhìn đời qua lỗ đồng xu nổi lên với những từ ngữ đầy hứa hẹn và đao to búa lớn như bí mật tư duy triệu phú, bí kíp làm giàu. Còn để đáp ứng nhu cầu ăn gái nhanh, một thành phần na ná như thế cũng nổi lên bằng những từ ngữ cũng đầy gồng mình không kém: giải mã phái đẹp, sự thật trần trụi. Đối tượng bài này sẽ nói về nhóm thứ hai: thành phần nhìn đời qua lỗ âm đạo.
Đọc đến đây tôi biết các Redpiller sẽ giãy đành đạch cho tôi là kẻ không hiểu gì về Redpill VN nên mới so sánh với tán gái. Không, cả bài viết này sẽ cho thấy là tôi hiểu, đồng thời cho thấy PUA, Alpha Male và Redpill VN về bản chất đều khác nhau như thể bãi nôn khác với bãi mửa. Với người bình thường thì chúng không đáng để phân biệt.


I. MINH ĐỊNH



1. Cái nhìn bao quát

Redpill (thuốc đỏ) xuất phát từ cộng đồng mạng nói tiếng Anh. Cảm hứng của nó lấy từ phim Matrix, nội dung là có hai viên thuốc xanh và đỏ; thuốc xanh uống vào để người ta tiếp tục sống trong một xã hội bị thao túng nhưng hạnh phúc; thuốc đỏ uống vào để thấy sự thật của xã hội đó dù đau khổ. Tư tưởng của nó là nói cho người ta sự thật về xã hội đang sống, nhưng thực tế lại nói về vai trò giới và vị trí của nam và nữ trong xã hội nhiều hơn (trình bày cụ thể bên dưới), và cho rằng vị trí ấy là sự thật, là trật tự tự nhiên, là khoa học.
Tôi đã bảo Redpill VN không khác các phong trào tán gái, bởi vì tất cả chúng đều dựa trên lí thuyết nhị nguyên đến ngô nghê như nam dẫn dắt – nữ theo sau, nam lí trí – nữ cảm tính, nam khát tình dục – nữ khát ràng buộc, nam chủ động và nhu cầu cao – nữ e thẹn và nhu cầu thấp, với nền tảng là thuyết tiến hoá Darwin và tập tính sống của người săn bắn hái lượm cổ đại. Đây đều là luận điệu của tất cả bí kíp tán gái xưa nay, các ông kễnh Alpha Male cũng có tư tưởng y hệt thế, ngoài ra họ cũng không tự nhận là tán gái, mà nhận là dạy cách làm đàn ông alpha rồi phụ nữ sẽ tự theo như phần thưởng.
Tôi đã bảo Redpill VN là bãi nôn, chính xác nó là bãi nôn của phương Tây và được một nhóm người Việt liếm lại, rồi nôn lại vào mồm tầng lớp thanh niên thiếu gái ở Việt Nam. Redpill gốc ra đời như một đối trọng với làn sóng nữ quyền thứ tư ở phương Tây (#MeToo thuộc làn sóng này), qui luật xã hội luôn sinh ra đối trọng, nữ quyền thứ tư đã trở nên độc hại nên Redpill ra đời và cũng độc hại ngang bằng là điều tất yếu. Nhưng đấy là vì xã hội và luật pháp Tây o ép đàn ông, họ bị o ép từ truyền thông đến luật pháp về nuôi con nên mới vùng dậy phản kháng (Để biết thêm, đọc Men on Strike của Helen Smith). Tuy độc hại nhưng có thể thông cảm được. Cần nói rõ là tôi thông cảm nhưng không ủng hộ cả Redpill gốc lẫn nữ quyền thứ tư.
Một trong những pha gồng mình thường thấy ở Redpill
Còn ở Việt Nam tôi không thấy đàn ông bị o ép gì đến mức cần có Redpill cả. Quán nhậu chật ních sau mỗi giờ làm; bạo hành gia đình theo thống kê 2014 cho thấy hơn một nửa số phụ nữ Việt Nam là nạn nhân [1]; trọng nam khinh nữ vẫn còn nhiều ở thôn quê; trên mạng thì tôi chỉ thấy đàn ông áp đặt phụ nữ, như là vụ đánh sập fanpage ngôn tình chỉ vì họ không thích phụ nữ đọc, trong khi đó không phụ nữ nào đòi đánh sập fanpage nam tính độc hại (như Redpill VN) của đàn ông cả, có thể họ tỏ ra khó chịu nhưng họ không manh động đến mức đánh sập, đây là khác biệt lớn.
Không những thế, ngay đến cái buồng trứng chị em cũng bị đàn ông nhăm nhe áp đặt nốt bằng cách cấm họ phá thai (vấn đề này cần thảo luận dài, nhưng trước đây tôi đã viết một bài dài để xử lí rồi [2]). Tóm lại, tôi không thấy phụ nữ Việt Nam có gì lấn át đàn ông để đến mức Redpill VN xuất hiện. Ngược lại tôi thấy những kẻ gia trưởng rất vô lối, họ thấy sự thay đổi từ phụ nữ và muốn đàn áp sự ấy ngay từ trứng nước, khi mà nó còn chưa gây hại đến quyền lợi của họ. Đây không gì khác là tư duy gia trưởng, và Redpill VN đang đẩy mạnh tư duy này.
Ảnh phim Matrix
Cuối cùng, tôi phì cười khi lần đầu tiên biết nguồn gốc thuật ngữ Redpill, trong khi Redpill VN luôn đao to búa lớn là sự thật, là khác với đám đông, là coi khinh truyền thông đại chúng, thì ngay cái tên của bọn họ vốn xuất phát từ phim đại chúng Hollywood, ảnh minh hoạ bài viết toàn diễn viên Tây rồi chỉnh đen trắng. Điều này cho thấy về hình thức Redpill VN không có gì mới, các ông kễnh Alpha Male với Mannup đã sử dụng trước rồi.
Còn về nội dung thì như đã nói, nền tảng của họ là thứ cực kì đại chúng và cũng được Alpha Male nói mãi rồi, có điều không nói dai bằng. Khác biệt nhỏ chỉ là Redpill VN kết hợp Stoicism với Jung nhưng hai điều này không khiến thứ lí thuyết nhị nguyên của họ bớt ngây ngô đi. Tóm lại, Redpill VN chỉ là bình mới rượu cũ, và rất hợp với cái tên có nguồn gốc từ Hollywood, họ lúc nào cũng gồng mình lên nói về sự thật và trật tự thế giới để tạo giật gân, nhưng nói xong rồi người ta mới thấy rốt cuộc chỉ là nói lại những gì các ông kễnh trước kia đã nói.

2. Đối tượng bài viết

Đối tượng bài viết này là Redpill VN (từ giờ gọi tắt là Redpill), không nhầm với Redpill gốc hoặc Redpill nào khác. Redpill có fanpage Facebook và website riêng, nhưng tôi sẽ không dẫn link vào bài này vì không muốn tiếp tay cho nó. Anh chị nào chưa bị Redpill làm phiền thì có thể không đọc bài này cũng được, anh chị nào biết rồi thì có thể đọc qua những ảnh chụp màn hình và phản biện của tôi ở đây. Tôi chắc chắn Redpill sẽ sớm lụi tàn, ông kễnh Alpha Male vài năm trước còn tạo hẳn được từ lóng mới là “thằng beta” nhằm sỉ nhục người khác kìa, nhưng bây giờ thậm chí không ai biết đống bầy nhầy ấy đang lềnh phềnh ở bể phốt nào. Redpill sẽ không là ngoại lệ mặc dù các Redpiller luôn tự phong mình là ngoại lệ, là số ít, là hiếm có.
Để chặn trước những đổ lỗi và thanh minh như: “Người viết đang đánh vào Blackpill chứ không phải Redpill.” và “Đó chỉ là Redpiller nói, chứ admin Redpill không nói thế.” thì sau đây tôi sẽ chỉ phản biện những gì do admin của website và fanpage Redpill viết mà thôi
Cạnh đó, để chặn trước kiểu: “Admin A nói đúng, nhưng admin B thì sai, Redpill cốt tuỷ nằm ở admin A chứ không phải B.” và “Tài khoản của admin A có nhiều người dùng.” thì tôi mặc định quan điểm của tất cả admin phải là một khối thống nhất, vì anh chị tự nhận rao giảng sự thật kia mà, sự thật thì không có chuyện tiền hậu bất nhất.

Phản biện từng bài viết một sẽ là điều không thể vì Redpill là một mớ hổ lốn có nhiều điều tự mâu thuẫn (chứng minh ở phần III). Tôi phản biện bằng cách tóm lược những tiền đề của Redpill VN. Bằng cách chấp nhận những tiền đề đó là đúng nên Redpill triển khai rất nhiều quan điểm trên đó; còn tôi bằng cách chứng minh những tiền đề đó là sai để cho thấy những quan điểm sau này chỉ là mớ vô nghĩa.
Vấn đề đầu tiên với Redpill là họ đã chấp nhận tiền đề một cách vô điều kiện, và do đó những suy luận sau này dựa trên tiền đề đó không còn khách quan, do đó tất nhiên không phải là sự thật. Lô-gích hình thức cho ta biết rằng để mệnh đề “Nếu A là B thì C là D” là đúng thì “A là B” và “C là D” phải đúng trước đã, trong đó “A là B” là tiền đề mang tính quyết định. Một khi “A là B” đã không đúng thì “C là D” dù đúng hay sai cả mệnh đề vẫn đúng, hay nói cách khác là lúc này nói gì cũng đúng. Từ cái sai có thể suy ra mọi cái.
Nếu đoạn trên quá khó hiểu với Redpiller thì sau đây là phiên bản dành riêng cho Redpiller IQ có hai chữ số:
Ernest mở cuộc nghiên cứu về tác động của loài rồng với con người. Rồng thông minh, thân thiện, phù hợp để chơi với trẻ em nhưng chúng nguy hiểm ở chỗ thỉnh thoảng hắt xì ra lửa. Ernest nghiên cứu thuốc ức chế tuyến tiết lửa của rồng, thuốc chống trầm cảm cho rồng khi sống với loài người, các phương pháp lai giống ra loài rồng không phun lửa, tiến xa hơn Ernest muốn thiết kế bộ đồ đặc biệt cho rồng để thay thế cho máy bay của loài người, đưa các biện pháp ngăn cấm phục vụ rồng cho chiến tranh v.v.
Vâng, rất lô-gích, rất chu đáo, rất nghiêm túc. Nhưng tất cả đều đặt trên tiền đề giả rằng có loài rồng trên đời, thành ra cái nghiên cứu ấy dù nghe có vẻ hợp lí đi nữa thì cũng chỉ là mớ vô nghĩa. Và sẽ là tốn kém và nguy hiểm khi Ernest vận động toàn thế giới sống trong tình trạng lúc nào cũng phải sẵn sàng chế ngự rồng.
Redpill chính là đang đi vào con đường này, kể cả dàn admin ở đó có sẵn sàng chết vì nó thì cũng không khiến nó trở thành đúng được đâu.

3. Các luận điểm chính

a. Đàn ông dẫn dắt, phụ nữ theo sau.
Từ cái tiền đề này Redpill VN triển khai quan điểm như:
+ Phụ nữ bắt buộc phải lấy chồng vì thiên tính họ là cần người dẫn dắt, do đó Redpill VN cho rằng mẹ đơn thân và những phụ nữ thích sống một mình là trái tự nhiên.
+ Phụ nữ cần đàn ông hỗ trợ thì mới nuôi con được, và không muốn đàn ông san sẻ công sức nuôi vợ và nuôi con của vợ khác. Về đàn ông, họ không muốn con mình không bố hoặc bố bị san sẻ công sức cho con của vợ khác vì như thế tỉ lệ sống của đứa con thấp. Do đó hôn nhân một vợ một chồng là thứ thuận tự nhiên, Redpill VN cho rằng FWB và ONS là trái tự nhiên.
+ Redpill VN cho rằng tình dục không phải việc có thể làm tuỳ tiện, tình dục là để gắn kết nam nữ vào mối quan hệ lâu dài với cứu cánh là tập trung nuôi con bằng cả công sức của cha và mẹ.
+ Redpill VN cho rằng bản năng đàn ông là đi săn gái, bản năng nữ là chờ đợi và kén chọn một bạn tình duy nhất với mục đích tìm con đực khoẻ mạnh nuôi con.
+ Cuối cùng là Redpill VN cho rằng những thứ trên là bản năng từ thuở con người còn săn bắn hái lượm truyền lại.
Đầu tiên tôi sẽ cho thấy tiền đề trên là sai và những hư cấu dựa trên nó là vô nghĩa. Bản thân Redpill không chứng minh tiền đề đó mà chấp nhận vô điều kiện, vậy mới bảo đây là sự thật truyền mồm.
Bài Tình một đêm, một của nợ du nhập từ phương tây ở Redpill VN
b. Tự nhiên là đúng đắn, thuận tự nhiên sẽ dẫn đến xã hội tốt đẹp.
Redpill sử dụng thuyết tiến hoá Darwin và Kinh Thánh để cho rằng những điều mục a là trật tự tự nhiên, tự nhiên tức là sự thật và con người nên sống theo. Phần tiếp theo tôi sẽ cho thấy Redpill tự mâu thuẫn nhiều đến thế nào.
c. Nữ quyền là trái tự nhiên và là thứ phá huỷ xã hội này.
Phần này tôi sẽ chỉ ra nữ quyền vừa không trái tự nhiên, vừa không phá huỷ gì cả. Và việc Redpill đẩy mạnh thói gia trưởng không chỉ khiến phụ nữ khổ sở mà đàn ông cũng khổ sở.

Cả bài này tôi chỉ xử lí ba tiền đề a, b, c đó thôi. Và cần 8000 chữ để xử lí những điều được Redpill khẳng định một cách điềm nhiên chỉ bằng vài câu. Anh chị Redpiller có thể nói đây là vẽ rắn thêm chân bởi anh chị đã quá quen với việc mặc định coi thứ anh chị thích là sự thật rồi, anh chị không biết rằng đi tìm sự thật là công cuộc gian nan mà các triết gia từ thời cổ Hi Lạp đến nay vẫn truy cầu mà không thành.
Cũng lưu ý là bài này khó đọc hơn nhiều so với trang Redpill anh chị vẫn hay đọc. Tôi thấy Redpill có kiểu viết rất giống Tony Buổi Sáng ở chỗ dẫn chứng nặc danh “Hồi nhỏ Redpill đã…” với “Redpill có quen một người bạn…”, nhưng bài này không kể lể đời tư cá nhân gì cả, ở đây chỉ có lí luận và dẫn chứng. Không có kể chuyện đời tư vì đơn giản tôi không muốn giao du với đàn bò.


II. VỀ TÌNH DỤC THỜI SĂN LƯỢM



1. Nam nữ bình đẳng từ xa xưa

Không có cách quay về quá khứ nghiên cứu trực tiếp loài người thời săn lượm, phương pháp được dùng ở đây là khảo sát trên các loài vượn lớn (great ape), trong đó con người chúng ta có chung tổ tiên với hai loài là tinh tinh (chimpanzee) và tinh tinh lùn (bonobo), ADN của chúng ta khác với tinh tinh lùn khoảng 1,6% mà thôi, đây sẽ là đối tượng khảo sát nhiều. Về phía loài người, ta sẽ khảo sát những bộ tộc người hiện nay vẫn sống theo hình thức săn lượm, họ là những người có lối sống gần với người săn lượm mà Redpill vẫn thường mang ra làm bình phong để lí luận.
Bài Phụ nữ phương tây ngày nay có thực sự hạnh phúc không
(Sửa nhanh: Loài homo sapiens bắt đầu tiến hoá chỉ cách đây 200.000 – hai trăm nghìn – năm mà thôi [3]. Bỏ qua cái dốt nát này của Redpill, ta có thể hiểu Redpill đang muốn nói về loài người thời săn lượm.)
Quan sát cho thấy trong tinh tinh và tinh tinh lùn, không loài nào theo chế độ một vợ một chồng, và cũng không loài nào mà chỉ con đực đi săn, con cái ở nhà tạo mối quan hệ và nuôi con như Redpill miêu tả, chúng đơn giản là tất cả cùng ra ngoài kiếm ăn rồi lại tụ tập với nhau khi thức ăn đã đủ. Một số họ hàng xa của loài người, các loài vượn nhỏ (lesser ape) dù sống một vợ một chồng thì cũng không có chuyện con cái ở nhà chờ con đực mang thức ăn về.
Khảo sát của nhà nhân chủng học Kristen Hawkes về những người săn lượm Aché ở Paraguay và người Hadza ở Tanzania. Mô hình sống của họ đã bị ảnh hưởng ít nhiều nên họ là người săn lượm định cư chứ không du cư. Một ngày của họ bao gồm đàn ông đi săn những con thú lớn như lợn rừng và phụ nữ ở nhà nhặt nhạnh củ quả và thú nhỏ như chuột để kiếm ăn. Đàn ông có thể mang về rất nhiều thức ăn nhưng tỉ lệ săn thành công rất thấp, trong khi lượng thức ăn của phụ nữ tuy ít nhưng ổn định. Cuối cùng tính theo calorie thì trung bình một ngày đàn ông chỉ mang về 4 calorie trong khi phụ nữ là 10. Và thậm chí khi đàn ông săn được, họ không dành riêng con thú cho gia đình mình mà sẽ chia đều hết cho cả bộ tộc.
Điều này không hề lạ, nên biết là người săn lượm cổ xưa sống bình quân chủ nghĩa, họ chia đều tất cả và không tư hữu. Chia đều không phải người xưa tốt đẹp hơn hiện nay mà đây chỉ là chiến lược sinh tồn phù hợp nhất thời đó. Mỗi cá thể bấy giờ đều có nhiều rủi ro và sẽ an toàn hơn cho từng cá thể khi dựa dẫm vào cộng đồng thay vì tư hữu, họ chia sẻ mọi thứ kể cả thức ăn, bạn tình và công việc nuôi con.
Bài Những Sự Thật Phụ Nữ Không Muốn Nghe
Hãy nghĩ cho kĩ về chiến lược sinh tồn khi người nữ dựa dẫm hoàn toàn vào người nam. Đây là chiến lược vô cùng tồi tệ cho phụ nữ nếu như nó có thật, như vậy thay vì tự đi tìm thức ăn thì người nữ phải đi tìm thứ khó hơn: chồng. Nếu điều này có thật thì những người nữ như thế sẽ bị chọn lọc tự nhiên đào thải mà thôi. 
Tư tưởng nữ ở nhà làm việc nhà, đàn ông lo tất cả công việc kiếm sống vô hình trung đang coi phụ nữ là đồ vật, và đó không phải là nâng niu phụ nữ.
Để đọc thêm dẫn chứng, xem các sách ở mục tham khảo.

2. Con đực không cần đổ máu để có được bạn tình

Sau khi đã làm rõ về vai trò giới, phần này sẽ bàn về đời sống tình dục của người săn lượm. Trong ba loài vượn lớn, chỉ có hai loài có đặc điểm chung là con cái có thể giao phối bất kì thời điểm nào, kể cả lúc không thể thụ thai, đó là loài người và tinh tinh lùn. Ở các loài khác, con cái chỉ giao phối vào thời kì nó rụng trứng và mục đích giao phối ấy chỉ có thể là sinh con.
Bài Những Sự Thật Phụ Nữ Không Muốn Nghe
Tiến hoá không thiết kế thừa cái gì ở sinh vật, đặc biệt khi giao phối là hành động tốn sức cho cả con đực lẫn con cái. Vậy nên đến đây có thể bác bỏ quan điểm rằng giao phối ở người chỉ dành cho sinh sản, rõ ràng nó còn mục đích nào đó khác. Quan sát ở tinh tinh lùn, người ta nhận ra loài này dùng tình dục để gắn kết cộng đồng và giao phối một cách tự do, các con đực không cần đánh nhau để giành bạn tình gì cả, mọi con đực muốn giao phối đều được con cái lần lượt đáp ứng. Khi cơ hội rộng mở, sinh vật không cần đổ máu để tranh giành cơ hội. Tranh giành làm gì khi chắc chắn mình sẽ có phần?
Các nhà nhân học khảo sát các bộ tộc săn lượm hiện nay như người Aché (vâng, lại người Aché), người Araweté, người Barí, người Canela, v.v. tất cả đều cùng chia sẻ một ý tưởng về sự thụ tinh tích luỹ, tức một người phụ nữ giao phối với nhiều người đàn ông và tin rằng mỗi tinh trùng của mỗi đàn ông góp một phần vào sự hình thành của đứa con. Và đàn ông của các bộ tộc đó không hề thấy khó chịu khi nghĩ rằng nguồn gien của mình bị pha trộn với đàn ông khác, cũng như không ghen tuông gì cả. Việc đàn ông ghét nuôi con người khác là một sản phẩm của văn hoá chứ không phải bản năng. Với họ sợi dây liên kết của cộng đồng quan trọng hơn cá nhân, hay nói thẳng ra là không liên kết với cộng đồng thì họ chết.
Bài Một dẫn chứng về hiện tượng Daddy issues
Hay Desmond Morris chia sẻ trong quyển The Soccer Tribe rằng ông quan sát các đội bóng chuyên nghiệp ở Anh thấy rằng lối sống của họ rất giống với các bộ lạc ở chỗ cào bằng tất cả và không tư hữu, bao gồm cả bạn tình. Điều này cho thấy đối với một cộng đồng nhỏ và chuyên biệt thì lối sống này có lợi hơn khi mang đến cho họ tình đoàn kết và hợp tác tốt.
Hoặc thậm chí chia sẻ cả vợ, trong quyển The Lifestyle, Terry Gould cho hay trong thời gian thế chiến thứ hai, các phi công không lực với đặc thù công việc nhiều rủi ro tính mạng và cần thân thiết với nhau (rất giống điều kiện sống của người săn lượm) đã tự nguyện chia sẻ vợ với nhau trong những cuộc vui làm tình tập thể. Hành động này ngầm biểu ý rằng nếu chẳng may bản thân chết thì xin nhờ cậy đồng đội chăm sóc vợ và con mình. Đây chính xác là chiến lược sinh tồn cho những cá thể có cuộc sống nhiều rủi ro.
Và còn nhiều ví dụ khác anh chị có thể xem thêm ở hai quyển sách Tại sao tình dục thú vị của Jared Diamond và Tình dục thuở hồng hoang của Cacilda Jethá và Christopher Ryan, thông tin chi tiết sách tôi sẽ ghi thêm dưới mục tham khảo.
Bài Hội chứng ÁM ẢNH Phụ Nữ
Đến đây ta đã có thể kết luận cả hai quan điểm con người làm tình chỉ để đẻ và con người có thiên tính một vợ một chồng của Redpill là sai hoàn toàn. Redpill đang nhìn cuộc sống của người săn lượm (dân số ít, cơ hội làm tình rộng mở, sống vì tập thể) bằng con mắt của một người trong xã hội hiện đại (đông dân nên cạnh tranh cao, văn hoá kìm kẹp tình dục nên làm tình trở thành thứ xa xỉ với đám trai mới nhú). 
Cuộc sống nhiều cạnh tranh khiến con người ích kỉ, tư hữu, độc ác với nhau hơn, nhưng không vì thế mà được nói đây là bản chất, là thiên tính, là trật tự tự nhiên của con người.

3. Sứt đầu mẻ trán ở cấp độ tinh trùng

Đọc đến đây một số anh chị có thể nảy ra hai câu hỏi, phần này tôi xử lí nốt hai câu ấy, đồng thời chứng minh nhan đề mục 3 này.
a. Người Aché ở mục 1, tại sao đàn ông ở đó không thay đổi chiến lược sinh tồn bằng cách cũng nhặt nhạnh mấy thứ nhỏ, như phụ nữ làm, để calorie một ngày tăng lên?
Việc đi săn của đàn ông nhiệm vụ chính là tuần tiễu lãnh thổ để phòng hờ những mối nguy, mặt khác thức ăn của phụ nữ mang về thường là tinh bột và đường, lượng đạm thấp, đàn ông săn thú để bổ sung đạm vào bữa ăn. Có thể thấy mô hình sống như thế này là nam và nữ phụ thuộc lẫn nhau, nam sẽ chết đói trước khi săn được thú nếu không có nữ cung cấp thức ăn, và nữ sẽ thiếu chất nếu thiếu nguồn đạm của nam mang về. Mô hình này khác hoàn toàn với chuyện nam kiếm sống – nữ ở nhà như Redpill rao giảng.
Bài Tình một đêm, một của nợ du nhập từ phương tây
b. Nếu loài người giao phối tự do như tinh tinh lùn, kể cả con đực có nguồn gien xấu nhất cũng được giao phối, phải chăng ở hai loài này không có cạnh tranh để chọn ra nguồn gien tốt cho thế hệ sau?
Tinh tinh lùn và con người có đặc điểm chung nữa là mỗi lứa đẻ một con. Và một đứa trẻ là kết hợp của một trứng và một tinh trùng mà thôi (ý tưởng thụ tinh tích luỹ như của người Aché tất nhiên là không đúng). Như vậy, mặc dù tất cả con đực đều giao phối, nhưng chỉ có một con đực được thụ tinh, cạnh tranh xảy ra ở cấp độ tinh trùng. Các con đực không cần đánh nhau, thực tế tinh tinh lùn là sinh vật vô cùng hiền hoà, nhưng tinh trùng của chúng thì có.
Giải phẫu học cho chúng ta thấy điều này. Thứ nhất, nhìn vào người bà con xa là loài khỉ đột hoặc khỉ đầu chó, khỉ đực cạnh tranh khốc liệt với khỉ đực khác để giành bạn tình, hệ quả là kích thước cơ thể khỉ đực và khỉ cái chênh lệch rõ rệt. Khỉ đột và khỉ đầu chó đực có cân nặng gấp đôi, tức nặng hơn 100%, khỉ cái, trong khi con người, tinh tinh, tinh tinh lùn đực chỉ nặng hơn con cái 20%.

Thứ hai, quan sát đến cơ quan sinh dục của các loài trên, một khỉ đột lưng bạc nặng 180kg mà dương vật chỉ 3cm khi cương hết và tinh hoàn bằng hạt đậu, tinh tinh và tinh tinh lùn nặng 45kg có dương vật 9cm và tinh hoàn bằng quả trứng gà, người đàn ông nặng 60kg có dương vật trung bình là 12cm (anh chị nào thấy lạ thì xem sếch ít thôi) và tinh hoàn bằng quả trứng cút. Sở dĩ khỉ đột không cần phát triển cơ quan sinh dục bởi khỉ đực đánh đuổi con đực khác khi chiến thắng và độc quyền giao phối với con cái, không có cạnh tranh sẽ không cần phát triển, trong khi đó những loài lang chạ như nhóm ba loài chúng ta thì việc phát triển cơ quan sinh dục nhằm tăng tỉ lệ được thụ tinh trong một cộng đồng mà không con đực nào được độc quyền giao phối.
Thứ ba, đặc điểm riêng chỉ có duy nhất ở dương vật người là cái đầu khấc. Giáo sư Gordon Gallup đã nghiên cứu dựa trên dương vật mô phỏng cho thấy phần đầu khấc có nhiệm vụ “khều” tinh trùng và tinh dịch của con đực khác đang có sẵn trong con cái ra ngoài chỉ bằng vài cú nhấp, và ngay khi con đực xuất tinh, dương vật co lại nhanh chóng nên không xảy ra tình trạng tự “khều” tinh trùng của mình ra ngoài. Cạnh đó công việc này sẽ hiệu quả hơn nếu ta có một dương vật dài, đây cũng là lí do đàn ông bị ám ảnh với chiều dài dương vật hơn là phụ nữ, trong khi nền văn hoá của chúng ta cho rằng dài thì nữ nhiều khoái cảm hơn, nhưng không, dài thì nam lợi thế hơn trong cạnh tranh sinh tồn mới đúng.
Bài Khi phụ nữ thông minh chọn chồng
Ngoài ra, một nghiên cứu khác cũng cho thấy những đợt tinh dịch nhú ra ban đầu trong khi giao phối chứa một chất bảo vệ tinh trùng, còn những đợt xuất cuối trong một lần xuất tinh sẽ xuất ra chất diệt tinh trùng để tiêu diệt tinh trùng của con đực đến sau. Đây là chiến lược phòng thủ và tấn công nhịp nhàng ở cấp độ tinh trùng, cho thấy cơ thể người tiến hoá để thích nghi với cuộc sống tình dục tự do.
Vậy là ở phần này anh chị được biết đàn ông xa xưa không cạnh tranh nhau bằng cơ bắp hay trí tuệ gì cả, mà cạnh tranh ở cấp độ tinh trùng và cuộc cạnh tranh này khắc nghiệt không kém. Hiện nay qua các dẫn chứng thanh niên đánh nhau vì gái mà Redpill đưa ra thì dễ hiểu thôi, văn hoá và môi trường sống xô đẩy họ làm vậy, thậm chí ngay cả chiến tranh cũng là hệ quả từ cách mạng nông nghiệp và bùng nổ dân số kia (sẽ nói ở phần IV). Nhưng không vì thế mà được phép nói rằng bản năng đàn ông là cạnh tranh đổ máu với nhau.

4. Phụ nữ không bị động trước tình dục

Sự thật truyền mồm cho rằng phụ nữ có nhu cầu tình dục thấp, đến tay Redpill thì được hợp lí hoá là do phụ nữ cần xây dựng mối quan hệ là chính, nhưng tiền đề này dường như đã phớt lờ những dẫn chứng rất gần gũi với chúng ta trong lịch sử:
Bài SỰ THẬT về những cô nàng nghiện Sex
Orgy là thuật ngữ chỉ những bữa tiệc tình dục nơi nhiều nam nhiều nữ làm tình tập thể với nhau một cách chồng chéo và ngẫu nhiên. Từ ngữ này xuất phát từ nghi lễ tôn vinh thần rượu nho Bacchus (hoặc Dionysus theo tên Hi Lạp) của người La Mã xưa, nghi lễ này giống với miêu tả về orgy bên trên, đây là nơi nam nữ tự do truy hoan và chẳng có gì đáng thẹn cả.
Hoặc câu chuyện về hòn đảo Tahiti, thuyền trưởng Cook chép lại rằng người dân có thể làm tình công khai mà không ngại với người khác. Và Samuel Wallis thì chép rằng phụ nữ ở đấy ưa nhìn nhưng đức hạnh thì thật khó coi khi họ đồng ý làm tình với thuỷ thủ chỉ vì một chiếc đinh, do người Tahiti hiếu kì với sắt, hệ quả là đêm về cánh thuỷ thủ ngủ trên boong vì đã hết đinh để treo võng.
Hay gần gũi với chúng ta hơn là hội chứng Hysteria, nếu anh chị hay đọc hồi kí về lính của Chu Lai sẽ thấy bệnh này thường xảy ra ở nữ bộ đội, và người Việt xưa gọi một cách uyển ngữ căn bệnh này là bệnh thiếu đàn ông, còn nói thẳng ra là thiếu tình dục. 
Đối với thế giới, Hysteria đã xuất hiện và được thảo luận từ thời ông tổ ngành y Hippocrates. Theo nhà sử học Rachel Maines thì từ thời Hippocrates đến những năm 1920, bác sĩ chữa bệnh này cho nữ bệnh nhân bằng cách thủ dâm để giúp họ lên đỉnh. Và tỉ lệ phụ nữ Mĩ cần dùng liệu pháp này lên đến 75%, theo tờ báo Health and Diseases of Women năm 1873. Kể từ sau 1960, hội chứng này giảm mạnh ở Mĩ nhờ cách mạng tình dục nổ ra.
Bài SỰ THẬT về những cô nàng nghiện Sex
Sự thật truyền mồm nói với chúng ta rằng tình dục và món quà phụ nữ cho đàn ông, nhưng trường hợp này thì tình dục là phương thuốc chữa bệnh cho phụ nữ mới đúng. Hơn nữa, có một mâu thuẫn ở đây: nếu cho rằng phụ nữ vốn dĩ rất kén chọn trong tình dục, tại sao các nền văn hoá và tôn giáo phải sử dụng những hình phạt kinh hoàng cho phụ nữ lang chạ và những biện pháp ghê rợn như cắt âm vật để giảm ham muốn, đeo khoá trinh tiết, tại sao lại phải dùng đến dao mổ trâu nếu biết rõ đối tượng chỉ là con gà?


III. VỀ THUẬN VÀ TRÁI TỰ NHIÊN



Có một điều hiển nhiên mà ngay chính Redpill VN cũng không giấu giếm, đó là bộ sậu trang ấy là những con chiên. Hầu hết những thứ Redpill rao giảng nếu không phải là nguỵ khoa học được truyền miệng trong văn hoá đại chúng thì sẽ là những kiến thức lỗi thời lấy ra từ Kinh Thánh – quyển sách được Redpill cho là mặc định đúng không cần chứng minh.
Ở phần này tôi sẽ không cần viện đến quá nhiều dẫn chứng như phần II đâu, mà đơn giản tôi sẽ dùng lí trí thuần tuý để chỉ ra Redpill đã tự mâu thuẫn như thế nào trong hệ thống tư tưởng của họ. Đầu tiên cần biết là họ rất thích sử dụng những từ ngữ như “trật tự tự nhiên”, “thiên chức”, “thiên tính” để ủng hộ những quan điểm của họ, ví dụ như đàn ông dẫn dắt – phụ nữ theo sau, lập gia đình một vợ một chồng là trật tự tự nhiên. Và tự nhiên tức là đúng đắn, là sự thật.
Bài Hội chứng TỰ HỦY DIỆT.
Hành động qui thứ thuận ý mình là tự nhiên và trái ý mình là trái tự nhiên là đặc sản của tôn giáo, mà cụ thể ở đây là Công giáo. Còn nếu thỉnh thoảng anh chị đọc triết học cổ Hi-La (Stoicism chẳng hạn) thấy các triết gia cũng có hơi hướng này thì tức là họ cũng bị ảnh hưởng từ thần học, điều này không lạ vì với khoa học thô sơ bấy giờ họ vẫn còn nhiều vấn đề không xử lí được nên qui vào đấng tạo hoá (đấng này không nhất thiết cứ là Chúa Trời trong Công giáo), sau này đến thời của triết học hiện sinh con người dần nhận ra triết học không xử lí rốt ráo được vấn đề, triết gia chỉ có được cái nhìn trắc diện về cuộc sống thay vì toàn diện như các triết gia xưa kia tham vọng.
Theo định nghĩa tự nhiên là tất cả những gì có thể xảy ra thì trái tự nhiên là những thứ không thể xảy ra, vậy thì về cơ bản trái tự nhiên là thứ không thể tồn tại. Nếu đã coi khả năng tự ý thức của loài người là tự nhiên, vậy thì ắt hẳn việc không sinh con hoặc quan hệ phóng túng được quyết định nhờ sự tự ý thức đó là tự nhiên, nhưng Redpill lại cho là trái tự nhiên và tôi không thấy một lô-gích nào ở điều này. Tôn giáo và văn hoá xưa nay chỉ cấm đoán những việc đã từng xảy ra rồi như quan hệ đồng tính, trong khi chưa từng thấy ở đâu cấm đàn ông bật móng vuốt adamantium ra từ xương hay cấm phụ nữ điều khiển suy nghĩ người khác cả.
Bài Tại sao Đàn Ông không sự nghiệp lại trở thành LOSER
Theo định nghĩa tự nhiên là tất cả những gì xảy ra ở thế giới này trừ con người thì lại càng ngô nghê hơn nữa. Công giáo cho quan hệ đồng tính là trái tự nhiên vì không phục vụ thiên chức là sinh con và chỉ thấy loài người mới làm vậy. Thế rồi ngày nọ khoa học phát hiện ra động vật khác cũng quan hệ đồng tính, Công giáo sụp đổ một nửa lí do. Và bây giờ chúng ta biết rằng quan hệ tình dục không chỉ để sinh sản mà còn để cho vui, quan hệ đồng tính trở thành tự nhiên. Rõ ràng định nghĩa này rất sợ khoa học, vì khoa học không ngừng tìm kiếm những điều chưa biết.
Theo sinh học thì sinh vật có thể làm mọi thứ nó muốn và chẳng có cái gì gắn liền với một mục đích cứng nhắc cả. Làm tình xưa kia là thứ gắn kết cộng đồng nhưng ngày nay nhiều người làm tình để đóng phim kiếm tiền, có người lại làm tình với người khác để trả thù người yêu mình, và rồi vô vàn lí do khác đều có thể xảy ra miễn là trong khả năng có thể của con người. Cái miệng của sinh vật đơn bào ban đầu dùng để nạp dinh dưỡng, loài người còn dùng miệng để chơi nhạc, một số người bị bệnh không có tay chân dùng miệng để đảm nhiệm gần hết công việc của đôi tay. Thật nực cười khi cho rằng Kenny G làm việc trái tự nhiên và cách sống của Nick Vujicic là trái tự nhiên.
Bài Bad Boy anh là ai
(Hùng hồn in hoa và in đậm chữ TRIỆU.)
Mâu thuẫn tiếp theo của Redpill là lúc thì họ khuyến khích sống theo tự nhiên, lúc thì đòi dùng tư duy để sống khác đi, và không đưa lí do cho sự "đổi phe" này. Điều này cho thấy họ không thống nhất cách sống, với việc thuận ý thì họ cho là tự nhiên và nên sống theo, với việc trái ý họ thì dù chính họ cũng coi là tự nhiên nhưng họ lại khuyên dùng lí trí để ngăn cản lại.
Câu hỏi đặt ra là họ sống theo cái gì? Theo ổn định xã hội dựa trên những qui ước do lí trí con người tạo ra (không được hiếp dâm dù là tự nhiên), hay là theo trật tự tự nhiên bất cần đếm xỉa đến qui ước xã hội (không cho phụ nữ bình đẳng vì đây là tự nhiên, bất chấp thế giới hiện nay ủng hộ bình đẳng giới)?
Tôi không thấy họ có qui tắc sống rốt ráo, họ chỉ là con tắc kè hoa, lúc thì ngả màu theo xã hội, lúc thì ngả theo tự nhiên (theo định nghĩa của họ).

Trên đây là bình luận Redpill dành cho một bài vạch mặt Redpill trên Facebook. Để tránh Redpill dùng lại bài cũ, tôi chặn họng ở đây luôn.
Common sense hay lương thức là thứ tri thức con người tự có mà không cần qua đào luyện hay suy tư. Ai cũng tự có tri thức này và không giải thích được tại sao có. Lương thức là thứ người ta sử dụng hằng ngày trong cuộc sống đời thường và có lẽ khó sống bình thường được nếu không có. Lương thức xuất hiện trong các cuộc triết luận từ thời Hi Lạp cổ vốn mang sắc thái tích cực, nhưng đến thời Khai Sáng nó mang sắc thái tiêu cực vì nó bị đồng hoá thành thói thường và định kiến, không tốt cho công việc truy tìm sự thật. 
Ví dụ không làm khó dễ người già là một lương thức, với cuộc sống bình thường là tốt, nhưng với khoa học thì nó trở thành dở bởi người ta cần đấu tranh quyết liệt để tìm sự thật chứ không được cả nể người già mà ậm ờ cho qua.
Thứ nhất, lương thức chỉ là những thứ cơ bản ai cũng tự biết. Redpill mang cả chủ nghĩa xã hội dưới tư cách một hệ tư tưởng với định nghĩa phức tạp là sai hoàn toàn.
Thứ hai, lương thức là thứ không trải qua con đường học-nhớ-quên nên không có chuyện nó bị quên mà cần ai nhắc, người ta không bao giờ cần dạy nhau lương thức.
Thứ ba, thứ trong ảnh không phải phản biện, họ đã mặc định cái lương thức (theo định nghĩa của họ) là đúng tuyệt đối rồi, không cần chứng minh, lí luận, dẫn chứng gì hết, hoặc là dẫn chứng bằng Kinh Thánh. Đây là hành động thuyết giáo của một giáo chủ cho tín đồ và yêu cầu tin hoặc không tin, chứ không phải phản biện.


IV. LẼ TẤT YẾU CỦA NỮ QUYỀN



Phần II đã cho thấy là con người không tiến hoá để phụ nữ dựa dẫm vào đàn ông, thay vì thế cả hai giới cộng tác với nhau để sinh tồn. Nhưng việc phụ nữ bị chà đạp trong lịch sử cũng như bất bình đẳng giới là có thật. Phần này sẽ lí giải nguyên nhân và cho thấy hành động kì thị giới tính chỉ khiến cả nam và nữ khổ sở.
Phải hiểu điều này: Chiến tranh là trò chơi có tổng bằng không, trong khi hợp tác với nhau để tất cả cùng phát triển là trò chơi cùng thắng. Chiến tranh chỉ xảy ra khi một bên cảm thấy bên kia đang đe doạ mình mà mình không còn cách nào khác ngoài đánh, hoặc bên mình cần phát triển với giá trả là cái chết của bên kia.
Khi vùng đất đang khan hiếm thức ăn dần mà lại có hai bộ tộc săn lượm. Người săn lượm sẽ giải quyết như thế nào? Đơn giản là họ di cư sang vùng đất khác màu mỡ hơn. Người săn lượm dân số rất ít vừa vì điều kiện sống khó khăn vừa vì tục lệ giết trẻ sơ sinh khi bắt đầu thấy dư người. Trong điều kiện này thì di cư là cái giá rẻ hơn nhiều so với chiến tranh.
Còn trong trường hợp bên mình cần phát triển với giá trả là cái chết của bên kia thì sao? Không có trường hợp này bởi vì người săn lượm không tư hũu, không có kịch bản bộ tộc A giết bộ tộc B để cướp đoạt của cải, tất cả những gì bộ tộc B có là mạng người, thứ mà bộ tộc A cũng đang có và không muốn có thêm. Tôi không nói rằng người săn lượm hiền hoà hơn người hiện đại, đơn giản là họ không đánh nhau vì không có gì đáng để đánh nhau.
Bài Phụ nữ phương tây ngày nay có thực sự hạnh phúc không
Chiến tranh chỉ xảy ra khi cách mạng nông nghiệp nổ ra. Lúc này con người không thể di cư, cuộc sống an toàn hơn nên dân số tăng nhanh. Để có thêm đất sống con người phải đánh chiếm vùng lân cận, để có quân đánh chiếm vùng lân cận họ phải đẻ thêm người, để đủ nuôi số người họ cần thêm đất và của cải, để cần thêm đất và của cải thì cần đánh chiếm. Vòng quay này quay không ngừng kể từ khi con người thôi săn lượm mà chuyển sang nuôi trồng.
Cách mạng nông nghiệp là chiến lược lí tưởng cho con người ở cấp độ loài bởi nó khiến dân số đông hơn, nguồn gien phong phú hơn. Nhưng nó là bi kịch với tầng lớp nô lệ và phụ nữ, hai nhóm người trở thành đồ vật cho tầng lớp chóp bu. Bởi lúc này chiến tranh là sân khấu chính của loài người, đàn ông với ưu thế thể lực trở thành diễn viên hạng A. Phụ nữ bắt đầu mất dần ưu thế từ đây. Một khi phụ nữ đã trở thành đồ vật của đàn ông thì cố nhiên họ không còn quyền cho phép những đàn ông khác làm tình với mình để xoa dịu, thay vào đó họ bị một người đàn ông duy nhất chiếm hữu làm của riêng.
Kết hợp với những gì tôi trình bày ở phần II, phụ nữ và đàn ông vốn bình đẳng. Đặc biệt trong thời đại không còn chiến tranh bằng cơ bắp như hiện nay thì lẽ tất yếu phụ nữ sẽ vùng lên đòi quyền cho mình, đây là chiến lược sinh tồn dĩ nhiên phải xảy ra, không ai muốn bản thân mình thua thiệt cả. Vậy nên tôi không thấy có gì sai khi phụ nữ đòi bình đẳng, ngoại trừ trường hợp bị đẩy đến cực đoan như làn sóng thứ tư.
Thống kê của WHO, không nhìn rõ thì có thể vào link
Mặt khác, bất bình đẳng với tư tưởng nam kiếm sống – nữ ở nhà như Redpill rao giảng vô hình trung đặt gánh nặng lên nam giới. Đàn ông phải làm 100% công việc kiếm ăn trong khi tiến hoá vốn thiết kế là đàn ông và phụ nữ chia đều công việc. Hệ quả của việc này là tỉ lệ tự tử của nam giới cao hơn nữ giới, theo thống kê của WHO năm 2016, ở nước Nhật cứ 100.000 nam giới có đến 20 người tự tử, trong khi với nữ chỉ là 8 người, ở Hàn Quốc thì nam là 30 người trong khi nữ chỉ 11 người. Thống kê của các nước khác tôi sẽ để ở chú thích cuối bài cho anh chị tự xem nốt [4].
Thống kê trên là từ hai quốc gia còn tư tưởng trọng nam khinh nữ, đặc biệt nước Nhật phụ nữ sau khi kết hôn ở nhà nội trợ rất giống với viễn cảnh lí tưởng Redpill vẽ ra. Redpill vẫn thường nói rằng áp lực là vinh hạnh của đàn ông, là động lực để họ – theo cách nói của Redpill – “chinh phục thế giới”. Nhưng có lẽ đàn ông cần phải quan tâm đến chuyện đừng tự tử trước rồi mới tính đến chinh phục thế giới.


V. TỔNG KẾT



Từ tất cả những gì đã trình bày, chúng ta thấy được: (1) Tiền đề đàn ông dẫn dắt – phụ nữ phục tùng không phải là trật tự tự nhiên như Redpill rao giảng, (2) trật tự tự nhiên không phải là thuật ngữ khoa học mà là sản phẩm của tôn giáo, và (3) nữ quyền là cái tất yếu sẽ diễn ra dựa trên tiến hoá ở homo sapiens.
Một khi tất cả tiền đề của Redpill đã là sai thì mọi hư cấu dựa trên tiền đề đó của Redpill cũng không thể nào là – theo cách nói của họ – sự thật trần trụi. Rốt cuộc không còn tiền đề sai và nguỵ khoa học yểm trợ cho quan điểm, ta thấy Redpill chỉ còn trơ ra là một mớ quan điểm chủ quan pha trộn giữa lí thuyết nguỵ khoa học nhị nguyên về nam-nữ, và những giáo điều rút ra từ Kinh Thánh, thỉnh thoảng tô son trát phấn bằng Stoicism và Jung. Tất cả chúng đều dựa trên tiền đề sai, do đó kết quả rút ra không có tính khách quan, càng không phải là sự thật.
Tuy nhiên, mọi người có quyền tự do nói bất kì điều gì miễn không ảnh hưởng đến quyền tự do của người khác. Tôi không cấm Redpill tiếp tục rao giảng, họ cứ việc bước lên bàn thờ để làm giáo chủ một giáo phái của loài bò. Bài viết này tôi chỉ chứng minh rằng không điều gì Redpill nói là sự thật, do đó các con nhang đệ tử Redpiller có thể gọi Redpill là tôn giáo, tín điều, giáo phái, thầy bùa của họ, miễn đừng gọi đó là sự thật, hoặc sự thật trần trụi như cách Redpill vẫn gồng mình lên nói.


VI. CHẶN HỌNG



Như thường lệ, mục này có chức năng như cái nhan đề của nó. Vì từng có người còm dạo hỏi (mà từ đó đến giờ tôi vẫn chưa trả lời) nên tôi giải thích nhanh ở đây:
Anh chị nào đọc nhiều bài tôi viết hẳn đã biết tôi không thích còm dạo hay trả lời các còm dạo, bởi nó rất vô bổ, lí do chi tiết xem ở bài Đặc quyền dốt nát [5]. Chính vì vậy nên trong một bài viết tôi thường cố viết đủ hết các ý, cũng như đón trước tất cả nguỵ luận thường gặp của người đọc để chặn lại. Việc này vừa tuyên bố cho người còm dạo biết tôi đã biết anh chị định nói gì rồi, vừa để người khác đừng băn khoăn vì sao tôi không trả lời những thứ ấy. Những gì liệt kê ở mục này nếu không phải là nguỵ luận thì cũng là lạc đề, do đó không xứng đáng được trả lời.
1. Bài viết này không có giá trị lô-gích vì giọng văn công kích.
2. Không biết người viết tán gái giỏi cỡ nào mà mạnh miệng thế.
3. Bài viết này cổ xuý phong trào làm mẹ đơn thân.
4. Bài viết này báng bổ Công giáo.
5. Người viết bài này có mẹ là mẹ đơn thân.
6. Người viết bài này cho rằng phương Tây gì cũng đúng.
7. Người viết bài này cổ xuý làn sóng nữ quyền cực đoan.
8. Người viết bài này khuyên mọi người quay về sống kiểu săn bắn hái lượm.
9. Người viết bài này phản đối mô hình một vợ một chồng.
10. Người viết bài này cổ xuý sống lang chạ.
Tất cả suy nghĩ trên đều sai, ai có suy nghĩ ấy nên tự thấy xấu hổ.



Chú thích:



Tham khảo: 
Tình dục thuở hồng hoang, Cacilda Jethá và Christopher Ryan, NXB Thế Giới, 2018.
Vì sao tình dục thú vị, Jared Diamond, NXB Tri Thức, 2010.
Homo Sapiens: Lược sử loài người, Yuval Harari, NXB Tri Thức, 2017.
Súng, Vi trùng và Thép, Jared Diamond, NXB Tri Thức, 2007.



Bài liên quan: 



TORNAD
19/5/2020
Chỉnh sửa và bổ sung vào 21/5/2020.