[REVIEW SÁCH] 90 Bài học vỡ lòng về ý tưởng và câu chữ

90 Bài học vỡ lòng về ý tưởng và câu chữ là một cuốn sách của tác giả Huỳnh Vĩnh Sơn được xuất bản cách đây 2 năm. Nội dung cuốn sách là những bài học cơ bản và những lời tâm sự về nghề của một đàn anh đi trước gửi đến các bạn trẻ muốn bắt đầu với nghề viết quảng cáo.

Cuốn sách nằm trong dự án RIO Book, đây là dự án sách về Marketing, kinh doanh và truyền thông sáng tạo được lồng ghép những thiết kế cũng như hình ảnh minh hoạ đặc sắc. Mục đích của dự án là truyền tải những thông tin, kiến thức nghề nghiệp cho độc giả một cách sinh động.

Người đọc sẽ cảm thấy bản thân thực sự đang có mặt trong câu chuyện hoặc đang trực tiếp có mặt chứng kiến những câu chuyện diễn ra. Những kiến thức được ghi nhớ dễ dàng hơn so với sách chữ truyền thống bởi cảm giác trải nghiệm thực tế do hiệu ứng hình ảnh mang lại.

Bên cạnh đó, tác giả là một người có kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực truyền thông quảng cáo. Những bài học trong cuốn sách thể hiện đúng trình độ “vỡ lòng” phù hợp với những ai muốn bắt đầu tìm hiểu về nghề viết quảng cáo hoặc đã bắt đầu với nghề nhưng không được suôn sẻ.

Điểm đặc biệt thú vị của cuốn sách này là bởi nội dung về lĩnh vực quảng cáo được thể hiện dưới dạng những đoạn hội thoại của các nhân vật trong một công ty truyền thông. Đan xen với những đoạn hội thoại là những phần giải thích chi tiết như một lời tâm sự của từng nhân vật. Không chỉ dừng lại ở kỹ năng nghề nghiệp, những mẩu truyện tranh ngắn nói lên lối sống, chuyện vui chốn công sở của những con người trong ngành quảng cáo cũng được mô tả một cách hài hước.

Tên nhân vật được đặt theo tuổi tác của người đó. Hình tượng nhân vật, tính cách nhân vật được xây dựng thông qua những mô tả hình ảnh cụ thể thay vì dùng lời lẽ miêu tả. Từ những nét vẽ tạo hình, biểu cảm nhân vật sinh động đến sự giới thiệu bằng hình ảnh những món đồ bất ly thân đều góp phần phác hoạ chân dung nhân vật rõ nét.

Tựa đề của cuốn sách có ý nghĩa là 90 bài học nhập môn mà người anh Senior Creative 30 đã chỉ dạy cho thực tập sinh viết quảng cáo tên là 20. Những bài học được truyền đạt thông qua quá trình thực tập sinh 20 tham gia vào các dự án của công ty. Mỗi công việc được giao là một lần “va chạm” giúp cho nhân vật khai thác thêm những kiến thức mới.

Độc giả sẽ có cảm giác như đang xem một bộ phim sitcom chốn công sở lấy bối cảnh tại một công ty truyền thông. Đây là điểm thú vị mà cuốn sách mang đến cho độc giả bởi cách trình bày mới lạ hơn so với cho hình thức thể hiện của sách kỹ năng thông thường.

Xuyên suốt cuốn sách là những đoạn hội thoại thú vị giữa hai nhân vật chính là 20 (thực tập sinh) và 30 (Senior Creative). Hành trình thực tập 3 tháng tương ứng với 90 bài học về con chữ kèm những đoạn tùy bút trải lòng của họ trở thành cẩm nang bỏ túi cho những người mới.

Không chỉ vậy, những cuộc trao đổi của hai nhân vật chính với những đồng nghiệp ở bộ phận khác cũng rất hấp dẫn. Ngôn ngữ gần gũi, hài hước song song với những va chạm trong quá trình làm việc khiến độc giả thấy đồng cảm.

Qua cách xây dựng nội dung, cuốn sách thể hiện được sự thấu hiểu của tác giả đối với nghề viết quảng cáo cũng như tâm lý của những người mới. Lời thoại của các nhân vật mang phong cách đời thường đầy hóm hỉnh khiến cho độc giả không cảm thấy nhàm chán.

Tuy ngôn từ sử dụng khá đơn giản, nhưng để người đọc cảm thấy lôi cuốn thì trong đó chứa đựng sự tinh tế. Thể hiện nội dung bằng những cuộc hội thoại là một con dao hai lưỡi, nếu không đủ khéo léo thì trải nghiệm đọc của độc giả sẽ trở nên nhạt nhẽo.

Mỗi nội dung bài học được đặt tên bằng một tiêu đề tinh giản, chỉ là một từ khoá 1-2 âm tiết. Mỗi bài học trở nên súc tích, đơn giản giống như một mảnh ghép nhỏ trong bức tranh kỹ năng viết quảng cáo.

Một điểm đặc biệt là cuốn sách này không có mục lục. Điều này giống như quá trình một junior đi thực tập, bạn sẽ chẳng biết ngày mai mình sẽ được học thêm được điều gì cho đến khi tự mình trải nghiệm. Độc giả sẽ cần đọc từng nội dung nhỏ rồi chắp nối với nhau, hình dung ra bức tranh cơ bản về kỹ năng cần có.

Mỗi bài học vỡ lòng trong quá trình làm nghề viết quảng cáo của nhân vật được khơi gợi và phân tích dễ hiểu. Tương tự như cách một copywriter mổ xẻ đề bài mà khách hàng đưa ra, hình thành ý tưởng và căn chỉnh để hiện thực hoá nó.

Bài học của một người mới không dừng lại ở kỹ năng chuyên môn mà còn những kỹ năng mềm như cách trao đổi với đồng nghiệp, cách tháo gỡ hiểu lầm, cách truyền đạt ý muốn. Tâm lý của một junior dấn thân vào nghề cũng được thấu hiểu và đồng cảm hơn trong cuốn sách này.

Tác giả truyền đạt bằng sự hướng dẫn thay vì những bài giảng. Những chia sẻ trong cuốn sách là những trải nghiệm tâm huyết của một đàn anh dành cho những người em chập chững vào nghề. Từ một người tự mình học hỏi mọi thứ, tác giả mong muốn những bạn trẻ có thể có một người hướng dẫn tốt nâng đỡ trên con đường trở thành copywriter chuyên nghiệp.

Không biết tác giả và RIO Book có dụng ý gì khi sử dụng toàn bộ hình ảnh đen trắng. Có thể điều đó mang lại cảm giác như những quyển truyện tranh mà chúng ta đọc hồi nhỏ. Cũng có thể lựa chọn đơn sắc vì mục đích tối ưu chi phí, hoặc đơn giản hình ảnh để nhấn mạnh nội dung. Thế nhưng, nếu cuốn sách được in màu với giá thành cao hơn thì độc giả vẫn sẽ đón nhận một cách vui vẻ bởi nội dung chất lượng.

Nếu bạn tìm kiếm một cuốn sách với những bí kíp cao siêu “đao to búa lớn” thì không chắc 90-20-30 90 Bài học vỡ lòng về ý tưởng và câu chữ sẽ khiến bạn hài lòng.

Nhưng mà nếu bạn là một junior muốn tìm một điểm tựa đầu tiên để bám víu và học hỏi, cuốn sách này sẽ dẫn bạn qua cánh cửa đầu tiên của nghề viết quảng cáo. Vậy nên, một trải nghiệm đọc với cuốn sách này là điều khá vui vẻ.