Quần áo chúng mình mặc hiện nay có thể được làm từ vải cotton, tơ, sợi nylon,…
Tuy nhiên, vào thời xa xưa, có 1 loại vải được ưa chuộng, đó là lụa.

1. Đầu tiên, lụa bắt nguồn từ đâu?

Từ Trung Quốc, vào khoảng những năm 2640 TCN (*)

2. Vậy, bản chất LỤA là gì?

Lụa là một loại vải được dệt ra từ sợi tơ của con tằm (tơ tằm).

3. Cụ thể, lụa được làm ra thế nào?

Cơ bản có các bước sau: Tạo sợi → Xe chỉ → Dệt vải → Xử lý (làm sạch, nhuộm,…)

B1: Tạo kén - Bắt đầu từ con tằm

- Họ nuôi con tằm bằng lá dâu.
Con tằm đang ăn lá dâu
Con tằm đang ăn lá dâu
- Một thời gian sau: Từ mồm, tằm phun ra những sợi tơ mảnh quay quanh mình để tạo thành kén - Kén chính là cái nhà của con tằm.
Đễ dễ hình dung: Bạn cứ tưởng tượng kén là một mớ dây quấn xung quanh con tằm + Dây gọi là sợi tơ. + Một mớ dây gọi là kén.
Kén của con tằm sau khi đã tháo ra
Kén của con tằm sau khi đã tháo ra
Lúc này, chúng ta cần kéo sợi tơ ra để sử dụng…

B2: Quay tơ

- Đầu tiên, loot cái nhà của con tằm ra trụng nước sôi → Để dàng dàng tách sợi.
Một sợi tơ có thể dài lên đến 1,200 mét
Một sợi tơ có thể dài lên đến 1,200 mét
- Cuối cùng, kéo thẳng sợi tơ quấn vào một cái khung, cái khung gọi là “con suốt”. (Theo mình biết cái đồ để quấn tơ, quấn sợi gọi là con suốt)
Cái khung ở tay trái của cô thợ gọi là "con suốt"
Cái khung ở tay trái của cô thợ gọi là "con suốt"

B3: Xe chỉ

Các sợi tơ rất mảnh, khó có thể dệt.
(Thế nên) → Người ta xe nhiều sợi tơ lại với nhau thành sợi chỉ đễ dễ dệt.
Bước này gọi là xe chỉ.
Minh chứng: Bạn có thể rút một sợi vải trên chiếc áo đang mặc, hoặc xem sợi chỉ vá quần áo; và dễ dàng thấy nó được tạo thành bởi những sợi mỏng manh hơn.

B4: Dệt vải

Người ta xếp các sợi chỉ ngang dọc đan xen với nhau tạo thành tấm vải thô.
Có 2 cách dệt: Dệt thoi & Dệt kim
B5: Xử lý sau khi dệt
Sau khi có vải thô, người ta sẽ làm sạch vải, nhuộm màu,…
Các loại vải khác cũng được làm ra tương tự: Kéo sợi → Xe chỉ → Dệt → Xử lý vệ sinh, nhuộm,…
Dệt vải nè
Dệt vải nè
--
P/S: Tuy bài viết này không cung cấp đến bạn quy trình dệt vải chi tiết, nhưng mình nghĩ chúng mình cũng chỉ cần biết chung chung để không bị quá tải thông tin không cần thiết theo đúng tinh thần phân công lao động từ Adam Smith, Karl Marx :D
(*) Thông tin từ quyển: Các nền văn minh thế giới: Trung Quốc Cổ đại, Philip Steeve - Thanh Hoa dịch.
---
LX,
22/10/22