Q: Tôi bị mù. Nhìn thấy được màu sắc thì sẽ có cảm giác như thế nào nhỉ? Chúng có thể mang đến những cảm xúc gì vậy?
______________________
______________________
A: Chinmayee Raj, Hứng thú với triết học
Mấy hôm trước, tôi đã đọc được bài này trên Quora. Cảm ơn Nagarajan M, đây là đường link dẫn tới câu trả lời gốc: Barnard Law Collier's answer to What is a blind person's imagination like? (tạm dịch: Trí tưởng tượng của một người mù thì sẽ như thế nào nhỉ?) Đây là câu trả lời của anh ấy:
Một ngày nọ, ở một góc phố giao giữa Đại lộ số 8 và Phố 53 ở thành phố New York, có một bà cụ - mắt đã mờ đục, tay cầm một cây gậy màu trắng, kiên nhẫn đứng trên vỉa hè chờ sang đường.
Tôi mở lời: “Cháu giúp bà sang đường nhé?”
Bà mỉm cười: “Ồ dĩ nhiên, chàng trai trẻ ạ.”
Tôi chìa cánh tay mình ra và bà nhẹ nhàng nắm lấy.
“Chiếc áo jacket của cháu có màu gì vậy?” bà hỏi.
“Màu nâu nhạt ạ,” tôi đáp.
Bà lắc đầu tỏ vẻ phiền muộn.
“Cháu có thể thấy là ta bị mù mà,” bà nói. “Ta không biết ‘màu nâu' trông như thế nào. Cháu hãy diễn giải nó theo cách khác cho ta đi.”
Tôi suy nghĩ một lúc và nói:
“Nếu bà có thể hình dung được vị của ca-ra-men thì đó chính là màu của chiếc áo jacket cháu đang mặc.”
“Ồ! Ta thích ca-ra-men lắm,” bà nói. “Ta biết nó mang đến niềm hạnh phúc.”
Bà cảm ơn tôi vì đã giúp bà và diễn giải cho bà về một thứ theo một cách ngọt ngào.
Tôi cho rằng điều này rất thú vị ở rất nhiều cấp độ. Anh chàng này đã giúp quý bà ấy hiểu về màu sắc thông qua một giác quan khác mà bà ấy hoàn toàn quen thuộc. Bây giờ, tôi cũng sẽ thêm một vị vào các màu sắc.
Màu đỏ đại diện cho một thứ rất cay và nóng.
Màu vàng đại diện cho một thứ xôm xốp và mềm mại.
Màu xanh dương thì có vị việt quất.
Màu xanh lá thì có vị nhạt và mùi hương của lá cây.
Màu trắng thì trong trẻo và có vị va-ni.
Màu hồng là đại diện cho những quả dâu tây.
Màu nâu đại diện cho nhóm các chất xơ và chẳng có vị gì.
Màu nâu đậm có vị so-co-la.
Màu nâu nhạt và màu cam thì có vị ca-ra-men.
Màu đen là ly cà phê đen đắng.
Giờ thì tôi sẽ kể với bạn về Ingrid Carey. Cô ấy bị mắc chứng synesthesia. Đó là một hội chứng hiếm gặp liên quan tới thần kinh mà các giác quan hoạt động chồng chéo lên nhau. Nói cho dễ hiểu thì cô ấy cảm nhận được màu sắc, đồng thời nếm được, ngửi được và nghe được chúng.
Màu sắc trong thế giới của Ingrid có những đặc điểm mà hầu hết chúng ta đều không bao giờ mơ tới: màu đỏ là một khối đặc, rất mạnh mẽ và nhất quán, trong khi màu vàng thì dẻo, tỏa sáng và đầy nhiệt huyết. So-co-la có màu rich purple và khiến cho hơi thở của Carey có mùi xanh dương tông đen (dark blue). Sự nhầm lẫn thì có màu cam.
Chuyện này mới gây tò mò làm sao!
___________________________
A: Dushka Zapata, Tác giả viết 8 cuốn sách.
Lần cuối cùng bạn háo hức mong chờ một thứ gì đó, chẳng hạn như được một người mà mình yêu thương ghé thăm là khi nào? Bạn có ngay lập tức nhớ ra được cảm giác của mình vào buổi sáng sớm của chuyến viếng thăm đã định trước đó không, cái ngày mà bạn nằm dài chờ đợi ấy? Đó là màu xanh lá: sự khăng khít của tình bạn.
Vào một ngày nóng nực, hãy đi dưới làn mưa mát lạnh. Những hạt mưa rơi lộp bộp trên làn da của bạn là những gì bạn sẽ cảm nhận được khi nhìn thấy một thứ gì đó lấp lánh. Mỗi phần da của bạn sẽ chứa đựng một sự ngạc nhiên nhỏ bé, thú vị, kể cả khi bạn đang cảm nhận nó đấy.
Hãy nghe một bài hát bất kỳ của Alicia Keys. Tất cả đều mãnh liệt, chan chứa và lộn xộn. Tôi cho rằng  âm nhạc của cô ấy có màu đỏ: quyết liệt, dữ dội và phức tạp. Màu đỏ giống như vậy đấy, rất khó để nhìn khác được về nó. Nó lúc nào cũng gây chú ý như vậy.
Sau một bữa tối thịnh soạn gồm các món ăn hơi nhiều muối, hãy ăn thứ gì đó thật ngọt và mát, như dưa hấu hoặc cam chẳng hạn. Đó là hình ảnh của màu vàng; một sự bùng nổ nguồn năng lượng tươi mới vực dậy tinh thần của bạn.
Sau một ngày ung thủ với những âm thành ồn ã, hãy ngồi một mình trong phòng. Không phải là buồn bã một mình. Không phải là khắc khoải chờ mong một mình. Mà là yên tĩnh một mình. Đó là màu xanh dương: một khoảng dừng lại bình yên và thoải mái. Bầu trời có màu xanh dương. Những người mắt sáng có thể ngước lên nhìn bầu trời và trốn tránh thực tại vào bất cứ lúc nào, nhưng chúng ta đã quên mất rằng mình có thể làm điều đó nên gần như chẳng bao giờ làm như vậy cả.
Hãy cuộn mình trong một chiếc chăn mềm và theo dõi các đường nét của cơ thể bạn khi nằm. Đó là hình dáng của những ngọn đồi ở California, những đường cong mềm mại kéo dài thoai thoải hàng dặm, những người khổng lồ nằm ngủ đắp “tấm chăn" làm từ cỏ.
Sau một đêm dài trằn trọc thao thức, hãy mở tung cửa sổ và cảm nhận luồng không khí bên ngoài thổi vào trong phòng, cuốn đi bầu không khí cũ kỹ. Đó là hình dáng của cây cầu Cổng Vàng (Golden Gate) (trans: ý tác giả đang muốn miêu tả màu vàng gold), đứng hiên ngang và tự hào vì đang bảo vệ lối vào dẫn tới Vịnh San Francisco.
________________________
A: Jorge Fernández, Trình độ học vấn cấp 3. Muốn học nhiều hơn nữa.
Bởi vì rất khó để bạn hiểu được thị giác là như thế nào (giả sử bạn mù bẩm sinh), tôi sẽ cố gắng giải thích các loại màu theo xúc giác và thính giác, hai giác quan mà bạn có thể phát triển vượt trội.Việc nhìn cũng giống như việc:
  • Có những cánh tay rất dài, có thể cảm nhận được sự hiện hữu và khoảng cách của các đồ vật, kể cả những thứ cách xa hàng ki-lô-mét; và có đôi bàn tay cực kỳ nhạy cảm, có thể cảm nhận được mọi chi tiết của đồ vật (hình dáng, kết cấu…) ở gần bạn.
  • Nếu tất cả vạn vật đều phát ra âm thanh, âm thanh càng to thì nó càng ở gần, và tai bạn có thể phân biệt chính xác từng thứ một và ước lượng được khoảng cách của chúng.
Nhưng thị giác có một khả năng mà các giác quan khác không tài nào chuyển hóa được: đó là màu sắc.
Màu đỏ thì đầy mạnh mẽ và yêu thương. Giống như cảm giác ấm áp của da thịt, âm thanh của nhịp tim. Nhưng nó cũng rất thu hút và sặc sỡ, giống như một nhạc phẩm xuất sắc và độc đáo trong một căn phòng trống.
Màu vàng thì tỏa sáng, chiếu sáng và tràn đầy năng lượng. Giống như âm thanh lanh lảnh, chói tai vậy. Giống như đâm cây kim vào ngón tay của bạn. Giống như vị của một trái chanh.
Màu cam thì ấm áp và thoải mái. Giống như cảm giác khi nắng chiếu vào da. Giống như mặt trời lặn vậy.
Màu xanh dương thì êm đềm, bình yên, đơn độc nhưng cũng vô cùng sâu sắc. Giống như tiếng ầm ầm của âm thanh dưới nước. Giống như trôi nổi vô định. Nó bao la như đại đương hoặc bầu trời vậy.
Màu xanh lá thì hạnh phúc và vui vẻ. Đó là màu sắc của cuộc sống và sự vận động. Nó mang đến một vị ngọt ngào.
Màu trắng thì êm đềm. Nó mang đến tri thức và sự rõ ràng. Nó rất thuần khiết và sạch sẽ. Với ánh sáng, bạn có thể nhìn thấy mọi thứ.
Màu đen là một màu xanh dương đáng sợ. Giống như bị điếc. Giống như bị mất đi cơ quan xúc giác. Giống như bị bỏ lại bơ vơ một mình ở một nơi xa lạ khi là người mù vậy.
Trong hình ảnh có thể có: bầu trời và ngoài trời