Ở trận lượt đi gữa Liverpool và RB Salzburg tại Anfield hồi tháng 10, một trận đấu "không tưởng" đã được diễn ra. Thầy trò Judgen Klopp sớm ghi được ba bàn thắng chỉ 36 phút. Tuy vậy, Salzburg còn tạo ra cú sốc lớn hơn khi cân bằng tỉ số 3-3 chỉ trong vòng 25 phút với niềm cảm hứng mang tên: Erling Braut Håland. Mặc dù vậy, Liverpool vẫn là đội giành chiến thắng chung cuộc khi Mohamed Salah đánh bại thủ thành Cican Stanković trong pha đối mặt cuối trận để đem về trọn vẹn 3 điểm cho đội chủ sân Alfield.
Hai tháng sau, Liverpool và RB Salzburg lại gặp nhau một lần nữa, nhưng bây giờ là tại Red Bull Arena. Ở màn đối đầu này, Salzburg cần một chiến thắng để hi vọng vào một tấm vé đi tiếp. Trong khi đó, Liverpool chỉ cần một trận hòa để điền tên mình vào vòng đấu tiếp theo.
Một kịch bản cũ đã diễn ra tại trận lượt về, Liverpool tiếp tục giành chiến thắng trên sân khách đầy thuyết phụ, qua đó chính thức có mặt ở vòng đấu loại trực tiếp với tư cách là đội đứng đầu bảng E.
Điểm nhấn đáng chú ý nhất trong trận thắng 2-0 của The Reds chính là cách triển khai lối chơi đầy thông minh của Jürgen Klopp. Ở phía bên kia, HLV Jesse Marsch dù rất cố gắng không thể kịp phản ứng trước những pha "điều binh khiển tướng" Klopp, đặc biệt là trong hiệp hai. Chấp nhận trận thua, Salzburg ngậm ngùi xuống chơi ở Europa League.
Dưới đây sẽ là bài phân tích chiến thuật của màn so tài giữa Liverpool và RB Salzburg.
Đội hình ra sân
Jesse Marsch chọn cho Salzburg sơ đồ 4-1-3-2 ở màn đối đầu với Liverpool. Một chút thay đổi so với trận lượt đi khi ông sử dụng cặp trung vệ Jérôme Onguéné và Maximilian Wöber. Ngay phía trên họ sẽ là Zlatko Junuzović ở vị trí tiền vệ đánh chặn. Trong khi đó, cầu thủ Nhật Bản - Takumi Minamino chơi ở vị trí hộ công, phía trên anh sẽ là bộ đôi tiền đạo đang được cả châu Âu săn đón: Håland và Hwang Hee-chan. Ở bằng ghế dự bị, Jesse Marsch vẫn còn những cái tên hết sức chất lượng như Majeed Ashimeru, Patson Daka hay Masaya Okugawa.
Phía bên kia chiến tuyến, Klopp vẫn rất trung thành với sơ đồ 4-3-3 quen thuôc. Đội trưởng Jordan Henderson được chọn để thay thế cho một Fabinho bị chấn thương; sát cánh bên cạnh anh ở vị trí tiền vệ sẽ là Earnbio Wijnaldum và Naby Keïta. Nhìn lên hàng tiền đạo, bộ ba "quái vật" Salah, Roberto Firmino và Sadio Mané đã sẵn sàng để trừng phạt bất cứ đối thủ nào. Ở ghế dự bị, James Milner, Joe Gomez và Divock Origi là những cái tên cực kỳ chất lượng nếu được trao cơ hội.
I - HIỆP ĐẤU ĐẦU TIÊN
Cách phòng ngự đầy thông minh của RB Salzburg trong hiệp 1
Ngay từ những phút đầu tiên của trận đấu, Salzburg đã thể hiện sự quyết tâm cũng như sự kỷ luật trong cách triển khai lối chơi của mình. Nhằm không để cho Liverpool có không gian triển khai những đường bóng tấn công, cách mà các cầu thủ Salzburg lựa chọn trong việc phòng ngự chính là là khoá chặt gần như toàn bộ các lựa chọn chuyền bóng trong cự ly gần của các cầu thủ Liverpool. Sau khi khoá chặt mọi đường chuyền thành công, một tiền đạo của Salzburg sẽ tiếp cận cầu thủ Liverpool để tạo áp lực.
Mục tiêu của chiến thuật đầy thông minh này chính là buộc các cầu thủ Liverpool phải sử dụng những đường chuyền dài lên phía trên, và với sự chuẩn bị từ trước của tuyến dưới Salzburg, Liverpool gần như không thể triển khai được những mảng miếng phối hợp thường thấy.
Salzburg duy trì tốt sơ đồ đội hình 4-1-3-2 ngay cả khi họ triển khai chiến thuật bên phần sân Liverpool. Trong trường hợp này, Hee-chan đã tạo áp lực buộc Becker phải đẩy bóng lên tuyến trên, sau khi cầu thủ người Hàn khoá thành công đường chuyền đến Virgil van Dijk.
Trong trường hợp này, các cầu thủ áo đen phong toả gần như toàn bộ các đường chuyền ngắn mà Van Dijk có thể đưa ra; buộc trung vệ này phải chơi bóng dài.
Trong sơ đồ 4-1-3-2, Die Mozartstädter chủ động tập trung số đông cầu thủ nơi tuyến giữa. Trong bất cứ trường hợp nào, sẽ có ít nhất 6 cầu thủ áo đen xuất hiện nơi khu vực giữa sân, tạo ra một sự áp đảo hoàn toàn nếu so với bộ ba tiền vệ trung tâm của Liverpool. Bằng cách tập trung số đông cầu thủ ở phần giữa sân, Salzburg buộc Liverpool phải chuyển sang tấn công ở những khu vực khác.
Liverpool không thể làm chủ tuyến giữa, nơi mà Salzburg đã chủ động bố trí số đông cầu thủ.
Salzburg trận này cũng thể hiện rất tốt lối đá Pressing thường thấy. Có 2 thời điểm mà các cầu thủ Salzburg pressing cường độ cao nhất: Thứ nhất, là ngay sau khi họ mất bóng; thứ hai, là khi các cầu thủ Liverpool phải đẩy bóng ra 2 biên sau khi không thể chơi bóng ở trung lộ. Các cầu thủ Salzburg sẽ tập trung số lượng lớn cầu thủ để tiếp cận đối thủ, bên cạnh đó, họ cũng không quên khoá chặt các đường chuyền cự ly gần trước khi cố gắng áp sát. Mục tiêu của họ chính là có thể giành bóng một cách nhanh nhất và tập trung cầu thủ để bắt đầu các pha phản công.
Liverpool cố gắng để đẩy hướng tấn công sangcánh trái, nhưng Salzburg gần như ngay lập tức đã pressing mạnh với số đông cầu thủ.
Hướng tấn công của Liverpool bị vô hiệu hóa ở 2 bên cánh
Trong phần phân tích này, chúng ta sẽ thấy cách mà Salzburg đã ngăn Liverpool tổ chức tấn công ở khu vực 2 bên cánh.
Trước hết, Liverpool với sơ đồ 4-3-3 đã không có đủ cầu thủ ở cả hai cánh. Khi mà các tiền vệ của họ chỉ tập trung ở phần trung tâm, thì thực tế, chỉ có các hậu vệ biên của The Reds là án ngữ cả 2 bên hành lang.
Bên cạnh đó, cả Salah và Mané đều rất hiếm khi di chuyển để hỗ trợ 2 hậu vệ biên. Họ thường xuyên chạy chỗ ở khu vực trung lộ hoặc len vào điểm mù của các trung vệ đội bạn.
Trong sơ đồ 4-3-3 của Liverpool, chỉ xuất hiện 2 hậu vệ biên là Robertson và Arnold nơi hành lang cánh.
Chính sự thiếu hụt người nơi 2 hành lang cánh đã khiến Liverpool tỏ ra rất khó khăn trong việc triển khai bóng nơi khu vực này.
Những tiền vệ cánh của Salzburg là Dominik Szoboszlai hoặc Enock Mwepu luôn sẵn sàng áp sát Alexander Alexander-Arnold hoặc Andrew Robertson mỗi khi 2 cầu thủ này có bóng. Trong trường hợp này, các hậu vệ biên của Salzburg sẽ theo sát Keita hoặc Wijnaldum để ngăn 2 cầu thủ có thể tiếp cận để hỗ trợ. Chính vì vậy, Liverpool gần như bất lực trong việc triển khai lối chơi bóng ngắn.
Trước những áp lực mà đội chủ sân Red Bull Arena tạo ra, các cầu thủ đội khách một lần nữa buộc phải phất những đường bóng dài không hiệu quả lên tuyến trên. Bỡi lẽ, chiều cao của các tiền đạo Liverpool là rất hạn chế. Szoboszlai áp sát Alexander-Arnold khi hậu vệ Liverpool đang cố gắng để mở một đường tấn công nơi cánh phải. Phía sau, Andreas Ulmer đã bước lên để theo kèm Keïta; buộc hậu vệ người Anh phải chơi bóng dài.
Cuối hiệp 1- Liverpool thoát Pressing như thế nào? (phần một)
Như đã đề cập ở phần trước, lối đá pressing của Salzburg chủ yếu tập trung vào bóng. Điều này có nghĩa là Salzburg sẽ tập trung rất nhiều các cầu thủ để vây quanh quả bóng và chấp nhận bỏ đi khoảng không gian khác.
Sau những phút đầu lúng túng, các cầu thủ Liverpool sau đó đã cho thấy đẳng cấp của họ bằng cách hoá giải thành công lối đá đầy khó chịu này nhiều lần trong trận đấu.
Đầu tiên, các cầu thủ Liverpool tổ chức phối hợp chuyền bóng trong cự ly ngắn với tốc độ rất nhanh trước khi chuyền bóng sang khu vực khác. Vì chỉ có không gian và thời gian vô cùng hạn chế để thực hiện các pha phối hợp trước sự pressing áp lực lớn của Salzburg, The Reds chỉ sử dụng tối đa 3 lần chạm bóng trước khi thực hiện đường chuyền dài cho các hậu vệ biên, những người mà trước đó đã di chuyển bó vào trong để có không gian rộng hơn.
Cách xử lý này chủ yếu được Liverpool sử dụng khi Salzburg cố gắng cướp bóng từ các tình huống ném biên.
Salzburg đẩy tới 5 cầu thủ chống pressing 4 cầu thủ Liverpool. Trong khi đó ở cánh đối diện, Robertson có không gian rất rộng khi Mwepu đã bỏ vị trí.
Với đường chuyền đầu tiên, Keïta đưa bóng đến chân Henderson. Đội trưởng Liverpool sau đó nhanh chân chuyền dài sang cho Robertson, người đang hoàn toàn trống trải.
Liverpool thoát pressing của Salzburg (phần hai)
Một cách khác mà Liverpool áp dụng để thoát pressing của Salzburg chính là tin tưởng vào các cầu thủ có tố chất kỹ thuật và khả năng xử lý bóng trong phạm vi hẹp cực đỉnh. May mắn cho đội khách, trong đội hình của họ có rất nhiều cầu thủ sở hữu những khả năng thiên phú trên: Đó là Wijnaldum, Mané, Firmino, hay thậm chí là Keïta.
Wijnaldum trong tình huống này đã vượt qua không chỉ một hoặc hai, mà cả ba cầu thủ pressing của Salzburg. Sau đó, anh ta chuyền cho Henderson, người đã di chuyển vào điểm mù của Håland để mở ra một pha phản công nguy hiểm.
Firmino di chuyển xuống biên để nhận bóng và kéo theo một hậu vệ của đội bạn theo kèm. Với khả năng xử lý bóng trong không gian hẹp cực tốt, anh vượt qua 2 cầu thủ áo đen. Qua đó tạo điều kiện để Keita và Henderson thoải mái nhận bóng trong bối cảnh Salzburg đã mất quá nhiều người để pressing Firmino.
Trong bối cảnh mà các cầu thủ Salzburg đã mất quá nhiều người trong pha Pressing thất bại trước đó, việc để bóng được di chuyển sang các khu vực khác sẽ là thảm hoạ với họ. Bởi lẽ, với sự thoải mái khi không có ai theo kèm, cầu thủ nhận bóng có thể đẩy bóng và bứt tốc về phía trước mà không vấp phải sự ngăn cản nào. Trong trường hợp nào, nếu bóng tới chân Salah, sự tinh quái và tốc độ của cầu thủ này rất có thể sẽ khiến khung thành Salzburg gặp nguy.
Khả năng thoát pressing cực tốt của Liverpool đã khiến cho đội chủ nhà tỏ ra bất lực trong việc giành lại bóng. Diễn biến trận đấu cho thấy rằng, nếu cứ tiếp tục sử dụng phương án này, Salzburg sẽ gặp tai hoạ, đó cũng là lý do mà trong hiệp 2, cường độ pressingcủa đội chủ sân Redbull Arena giảm hẳn.
Bức tường màu đỏ
Không chỉ là đội chủ nhà, các cầu thủ Liverpool cũng thể hiện một số chiến thuật phòng ngự thú vị. Trong màn so tài tối qua, Klopp bố trí một đội hình với 3 tuyến với cự ly đội hình là không quá xa nhau. 3 tuyến của Liverpool đều có cự ly đội hình rất gần nhau, họ không thể hở khoảng tróng ở khu vực trung lộ.
Với sơ đồ 4-3-3, các cầu thủ Liverpool sẽ được bố trí dày đặc theo chiều dọc. Điều đó có nghĩa là họ sẽ không để cho khoảng trống xuất hiện ở tuyến giữa. Mục đích của điều này chính là ngăn các tiền đạo của Salzburg di chuyển một cách tự do.
Nhằm phá vỡ hệ thống phòng ngự 4 hậu vệ chắc chắn của Liverpool, Salzburg sử dụng rất nhiều đường chọc khe bỏng để khai thác khoảng trống phía sau bộ đôi trung vệ đội khách. Khi đó, Håland với tốc độ và thể hình vượt trội được kỳ vọng sẽ tạo ra điều khác biệt. Tuy nhiên, cách tiếp cận này đã không mang lại nhiều kết quả, khi mà Liverpool chơi bẫy việt vị rất hay.
Áp lực tấn công của Salzburg là không đủ để "hạ" Liverpool
Ở trận này, Salzburg liên tục chủ động những đợt phản công sắc bén nơi 2 bên cánh; đặc biệt là khi mà Liverpool để mất bóng trong những lần triển khai hãm thành. Salzburg chủ yếu đánh vào cánh trái, nơi mà Keïta, Alexander-Arnold và Dejan Lovren được đánh giá là có kỹ năng phòng ngự yếu hơn so với các đồng đội của họ ở phía đối diện.
Để bắt đầu một cuộc phản công, Salzburg sẽ luôn bố trí Håland đứng cố định ở hành lang cánh trái để có thể dễ dàng triển khai bóng hơn.
Việc đầu tiên phải làm mỗi khi Salzburg phản công đó chính là sử dụng một số lượng lớn quân số áp sát vị trí mà cầu thủ Liverpool đang có bóng. Sau đó, (nếu) khi đoạt được bóng, các cầu thủ áo đen sẽ triển khai bóng và đẩy thật nhanh lên phía trên. Khi đã tiếp cận tới 1/3 phần sân cuối cùng, Salzburg ngăn không cho các cầu thủ Liverpool chủ động phòng ngự bằng cách sử dụng một số lượng lớn cầu thủ vây quanh vị trí người đang đi bóng. Cuối cùng, 1 trong 2 tiền đạo sẽ tách ra để nhận đường chuyền rồi dứt điểm.
Sau khi vượt qua hoàn toàn hàng tiền vệ của Liverpool, các cầu thủ áo đen sẽ chủ động dồn lên vây quanh trái bóng; đặc biệt là nơi phần sân của Liverpool.
Luôn có ít nhất 2-3 cầu thủ hỗ trợ người đang có bóng là yếu tố tiên quyết trng những đợt tấn công của Salzburg trong trận đấu này. Tuy vậy, những pha dứt điểm cuối cùng của Haland hay Hee-chan lại không thể trở thành bàn thắng.
Cách tiếp cận theo kiểu 'blitzkrieg' ở cánh trái này đã mang đến cho Salzburg một số cơ hội ghi bàn, tuy nhiên, cả Håland lẫn Hee-chan đều bất lực trong việc cụ thể hoá những cơ hội đó.
II: HIỆP ĐẤU THỨ 2
Sự điều chỉnh chiến thuật khôn ngoan của Klopp
Hiệp 2, Liverpool bắt đầu có sự thay đổi trong cách triển khai tấn công. Biết rằng hàng tiền vệ của Salzburg sẽ giảm cường độ pressing sau khi liên tục bị play-out trong 20 phút cuối hiệp 1, Klopp sau đó đã thực hiện một số điều chỉnh. Sang hiệp hai, Klopp thay đổi sơ đồ đội hình thành 4-2-3-1 để tăng sự linh hoạt.
Sơ đồ 4-2-3-1 của Liverpool trong hiệp 2 giúp họ có nhiều cầu thủ ở 2 bên cánh hơn. Các hậu vệ cánh có thoải mái tham gia tấn công hơn, bởi phía sau họ đã có các tiền vệ bọc lót.
Với sơ đồ này, Klopp đặt Salah làm tiền đạo chủ lực với Firmino ở phía sau. Keïta sẽ đá lệch sang bên phải trong khi Mané sẽ ở giữ nguyên vị trí.
Sơ đồ 4-2-3-1 giúp cho Liverpool có nhiều cầu thủ hơn ở khu vực 2 bên cánh. Bên cạnh đó, 2 tiền vệ phía dưới là Jordan Henderson và Earnbio Wijnaldum khi không có nhiệm vụ tấn công sẽ trở thành tấm lá chắn bọc lót khi mà các hậu vệ biên đã tham gia tấn công.
Sự thay đổi này đã mang đến nhiều nét tích cực trong lối chơi của Liverpool, mà đỉnh điểm là bàn thắng đến từ pha tấn công biên của Keïta.
Salah đá trung phong cắm, để cho Firmino - người được chuyển xuống đá thấp hơn sẽ có thêm thời gian và không gian ở khu vực trung lộ.Vài giây sau, Firmino kiến tạo cho Salah bằng một đường chọc khe chìm, tận dụng ưu thế về tốc độ của Ai Cập. Trong trường hợp này, Salah rất thông minh khi chạy đúng vào điểm mù của Wöber.
Ở hiệp 2, Salah được giao một vai trò mới, là một tiền đạo cắm. Anh chủ động chơi áp sát các trung vệ đối phương để thu hút sự chú ý, tạo điều kiện để đồng đội tự do di chuyển. Tận dụng khả năng chạy chỗ tuyệt hay của cầu thủ Ai cập, các tiền vệ sẽ sử dụng các đường chọc khe để kiến tạo cho Salah mỗi khi có cơ hội . Bằng nhãn quan cực tốt, Salah sử dụng tốc độ của mình để luồn vào điểm mù của 2 trung vệ để nhận bóng. Đó chính là lý do mà các trung vệ Salzburg không thể phản ứng đủ nhanh để ngăn chặn bóng đến chân cầu thủ này.
Salah đứng ngang hàng với Onguéné. Nhưng sự nhạy bén trong các di chuyển của anh đã buộc hậu vệ Salzburg mắc sai lầm, qua đó dẫn đến bàn thắng cho Liverpool.
Phần kết luận
Dường như Marsch đã không có bất cứ kế hoạch ứng phó nào cho sự thay đổi lối chơi của Klopp trong hiệp 2, dù trong hiệp 1, Salzburg đã chơi rất tốt. Chính vì vậy, thứ mà vị chiến lược gia người Mỹ cần cải thiện chính là sự sáng tạo trong từng tình huống trận đấu, nếu muốn đưa Salzburg trở thành một đội bóng mạnh.
Ở phía đối diện, chiến thuật đầy thông minh của Klopp và đẳng cấp của các ngôi sao trong đội hình chính là nguyên nhân dẫn đến 2 việc Liverpool có được 2 bàn thắng.
Thành thực mà nói, Salah đã chơi không tốt trong hiệp 1 với 2 tình huống bỏ lỡ cơ hội mười mươi. Nhưng sự điều chỉnh chiến thuật trong hiệp 2 đã giúp cho cầu thủ người Ai Cập trở lại với đúng khả năng của mình.
Với màn trình diễn đỉnh cao của cả 2 đội ở trận đấu vừa qua, chắc chắn rằng những trận đấu sắp tới của cả Liverpool lẫn Salzburg sẽ được rất nhiều NHM đón chờ.
