Đêm hôm qua, cuộc đối đầu được mong đợi nhất ở tứ kết Champions League giữa Manchester United và Barcelona đã diễn ra, tái hiện hai trận chung kết châu Âu kinh điển gần đây ở mùa giải 2009 và 2011. Và ngay trên thánh địa Old Trafford, những vị khách đến từ xứ Catalunya đã nắm lợi thế rất lớn khi chiến thắng trước đội chủ nhà Manchester United với tỉ số 1-0. Hãy cùng mình phân tích kĩ hơn về những yếu tố làm nên chiến thắng này.

🔴 1/ Khả năng nhập cuộc trận đấu đến từ cả hai đội:

HLV Ernesto Valverde đã từng nói, mục tiêu của Barca trong cuộc đối đầu này là ghi được ít nhất một bàn trên sân nhà đối phương nhằm tạo ra lợi thế nhiều nhất có thể trước trận tiếp đón Quỷ Đỏ ngay tại sân nhà Camp Nou. Thế nên, việc Gã khổng lồ xứ Catalunya nhanh chóng chiếm lĩnh thế trận với khả năng kiểm soát bóng vượt trội là điều không quá ngạc nhiên với thầy trò Valverde.

Ole Gunnar Solskjaer đã tung ra sân đội hình với sơ đồ 3-5-2 tương tự như trận gặp Wolverhampton cách đó 1 tuần, sự thay đổi có lẽ đến từ việc Dalot được chuyển sang cánh trái, Luka Shaw tạo với Smalling, Lindelof thành bộ ba trung vệ án giữ trước khung thành De Gea và Rashford thay cho vị trí của Jese Lingard. Sơ đồ 3-5-2, thực chất là 5-3-2 khi phòng ngự nhằm hạn chế ít sát thương nhất lên khung thành của De Gea, cũng như tạo ra lợi thế về mặt quân số so với 3 tiền vệ trung tâm bên phía đại diện xứ Catalunya.

Còn với Barca, vẫn như mọi khi, thầy trò Valverde ra sân với sơ đồ 4-3-3 cùng bộ khung không có quá nhiều sự thay đổi trong cách sắp xếp đội hình. Vẫn là bộ ba Rakitic – Arthur – Busquets ở hàng tiền vệ, cùng sự cơ động của đôi cánh Alba – Semedo, cũng như khả năng di chuyển tự do của Messi để thực hiện overload lên tuyến giữa của Man Utd. Khi có bóng, Barca sẽ đá với sơ đồ 4-3-3; còn khi mất bóng, họ lập tức chuyển đổi trạng thái trở thành 4-4-2 với bộ đôi Messi-Suarez là lớp Pressing đầu tiên (nhưng thực chất 2 cầu thủ này chỉ có vai trò điều hướng đường lên bóng của đối phương). Coutinho khi ấy sẽ lui về để cùng với Arthur – Busquets – Rakitic tạo thành hàng ngang 4 người để thực hiện việc đoạt lại bóng từ chân đối phương.
Khi trận đấu diễn ra, Man Utd không Pressing Barca quá mạnh như những đội bóng khác thường làm, vì họ hiểu khả năng thoát Pressing của đại diện đến từ Catalunya là tốt đến mức nào. Chiến lược gia người Na Uy yêu cầu các học trò chủ động lùi sâu hàng phòng ngự, giữ cự li đội hình và sử dụng bộ ba McTominay – Fred – Pogba nhằm chia cắt mối liên kết giữa Arthur và Rakitic nhiều nhất có thể. Tuy nhiên, với khả năng di chuyển linh hoạt và liên tục hoán đổi giữa các vị trí để kéo bóng của Messi đã khiến cho ý đồ của MU không quá thành công khi Barca vẫn có những pha bật nhả thoát khỏi sự đeo bám của hàng tiền vệ Quỷ Đỏ và mở ra những cơ hội cho tuyến hai băng lên tiếp bóng. Với bàn thắng mở tỉ số của Gã khổng lồ xứ Catalunya ở phút 12 là một điển hình.
(Hình 1 là sơ đồ chuyền bóng của Barca trong bàn thắng đầu tiên với 48 đường chuyền bóng.)

🔴 2/ Man Utd đã không thể tận dụng những sai lầm ở lớp phòng ngự tuyến hai của Barca:

Dù triển khai được thế trận theo ý muốn, nhưng Barcelona cũng để lộ ra không ít yếu điểm trong hệ thống phòng ngự, đặc biệt là lớp phòng ngự tuyến hai của họ. Vì thầy trò Valverde chỉ chủ động thực hiện Pressing khi bóng qua giữa sân đã khiến Man Utd thừa không gian lẫn thời gian để thi triển các bài tấn công của mình. Cộng thêm khả năng chống phản công nhanh của đại diện xứ Catalunya không thực sự tốt đã đặt hàng phòng ngự Barca vào thế thiếu người khi đối mặt với các pha phản công nhanh đến từ MU.

Chưa hết, trong một ngày Busquets không thi đấu với phong độ tốt nhất, anh thường xuyên có những pha mất bóng nguy hiểm cũng như những đường chuyền hỏng ngay trong khu vực 1/3 sân nhà của mình tính từ khung thành Stegen. Điều này đã tạo ra vô số cơ hội cho hàng công của đại diện nước Anh tận dụng. Có cảm giác rằng, những cầu thủ Barca quá tự tin khi xử lý bóng trong khu vực Zone 14 (khu vực trước vòng 16m50).

Không phải là không có cơ hội trước đội khách, thậm chí Man Utd còn là đội tung ra nhiều cú sút hơn so với Barca. MU dứt điểm 10 lần và không có cú sút nào đi trúng đích, trong khi với Barca, con số này là 6 pha dứt điểm với 3 lần bóng đi trúng đích. Đây là một thống kê rõ ràng về khả năng tấn công của các chân sút bên phía Quỷ Đỏ. Những tình huống tấn công đến từ đại diện nước Anh xuất phát từ những pha sút xa; leo biên và thực hiện rót bóng vào trung lộ, nơi có Lukaku đang chờ sẵn; hoặc là những pha phản công nhanh điển hình là video dưới đây

Thế nhưng, những cơ hội mà các chân sút MU tạo ra chưa một lần đi trúng đích khung thành của thủ môn Ter Stegen. Và Quỷ Đỏ cần phải nỗ lực nhiều hơn rất nhiều trong khâu tấn công nếu muốn một kết quả có lợi trong trận lượt về diễn ra trên sân Camp Nou sau đây 1 tuần.

🔴 3/ Khả năng thay người hợp lí của Ernesto Valverde:

Sau khi có được bàn thắng, Barca có những thời điểm chơi trùng xuống rõ rệt. Điều này được hàng tiền vệ Man Utd khai thác khá tốt. Sự liên kết giữa bộ ba Arthur – Rakitic – Busquets bị chia cắt ít nhiều bởi bộ ba tiền vệ của Quỷ Đỏ. Đặc biệt là Arthur, tiền vệ người Brazil đã có một trận đấu chỉ ở mức tạm chấp nhận khi phải nhận sức ép đến từ bộ đôi Fred cũng như McTominay. Cộng với việc không có được thể lực tốt nhất dẫn đến tuyến giữa Barca triển khai bóng không được mạch lạc trong thời gian nửa sau hiệp thi đấu đầu tiên.
Nhìn vào Pass Sonar trên hình thứ 3, ta thấy rằng khả năng hoạt động của Arthur bị hạn chế ít nhiều trong trận đấu vừa qua. Anh không có nhiều những đường chuyền lên tuyến trên mà đa số chỉ chuyền ngang  qua hai bên cho đồng đội của mình.

Và sự thay người ở phút 66 của Barca là điểm nhấn quan trọng của Valverde. Tung cả Vidal lẫn Roberto ra sân thay cho Coutinho và Arthur, Barca chuyển hẳn về sơ đồ 4-4-2, đồng thời tạo lợi thế về mặt quân số tuyến giữa trước Man Utd khi trước đó họ thiếu đi sự liên kết nơi hàng tiền vệ. Sự thay đổi đến từ Valverde đã khiến Barca chơi tốt hơn hẳn và chiếm lĩnh lại thế trận nơi giữa sân.

Nhiều người thắc mắc rằng, tại sao người thay Coutinho không phải là Dembele hay Malcom mà là Vidal? Để giải thích cho điều này, Valverde cần một mẫu cầu thủ cơ bắp hơn để đối đầu với hàng tiền vệ rất khỏe của MU, và Vidal là một cầu thủ đáp ứng được yếu tố này lẫn kinh nghiệm trận mạc ở đấu trường châu Âu. Rút kinh nghiệm từ cuộc đối đầu với Lyon, HLV Barca chưa muốn mạo hiểm với Dembele bởi cầu thủ người Pháp là nhân tố quan trọng trong tham vọng đoạt cú ăn ba mùa này của El Blaugrana. Và Malcom, dù tiền đạo này liên tục thể hiện sự tiến bộ qua những trận gần đây nhưng anh còn quá ít kinh nghiệm tại đấu trường Champions League và ngay thời điểm ấy, Barca cần chất thép lẫn nhân sự để bóp nghẹt tuyến giữa của MU.

Bên cạnh đó, việc Sergi Roberto vào sân khiến cho thế trận Barca sáng hơn rất nhiều. Khả năng kết nối giữa Roberto-Semedo- Rakitic mở ra rất nhiều không gian nơi cánh phải cho Gã khổng lồ xứ Catalunya. Bóng liên tục được nhồi để Roberto băng xuống gây áp lực lên hàng phòng ngự Man Utd và đưa Quỷ Đỏ vào tình thế bất lợi.

🔴 4/ Những nhân tố xuất sắc trong trận đấu:

Gerard Pique, Nelson Semedo và Sergi Roberto là những cầu thủ chơi xuất sắc nhất của Barca trong trận đấu này. Đặc biệt là Pique, trong một ngày trở về Old Trafford – mái nhà xưa đã nuôi dưỡng trung vệ người Tây Ban Nha, Pique là điểm tựa cực lớn cho hàng thủ của El Blaugrana. Những đường chuyền, cú sút hay các pha căng ngang đều bị Pique hóa giải thành công. Với khả năng đưa ra quyết định chuẩn xác cùng việc chọn vị trí thông minh đã giúp hàng thủ Barca đứng vững trước Man Utd.
Tương tự, việc có Semedo bên hành lang phải luôn mang đến sự an tâm cho các cổ động viên Barca. Hậu vệ người Bồ thi đấu đầy nhiệt huyết với những pha đeo bám dai dẳng và khóa chặt những ngòi nổ của đối phương như Ashley Young, Rashford hay McTominay. Cùng những pha xử lí bóng ấn tượng của mình, Semedo luôn là mối hiểm họa tiềm tàng cho hàng phòng ngự cánh trái của Quỷ Đỏ.

Dù chỉ thi đấu gần 30 phút, nhưng dấu ấn mà Roberto tạo ra thực sự ấn tượng. Sức rướn, tốc độ cùng khả năng tì đè của cầu thủ này luôn đặt cánh trái Man Utd vào tình trạng báo động trong mỗi pha thoát xuống.

🔴 5/ Messi, đơn giản vẫn là người tạo nên sự khác biệt:

Chúng ta đã nói quá nhiều về sự vĩ đại của cầu thủ người Argentina đến mức nhàm chán mỗi khi anh lại phá thêm một kỉ lục nào đó. Messi vẫn luôn như vậy, hoàn hảo, tinh tế và luôn có mặt đúng mọi thời điểm.

Dù Leo trong cuộc đối đầu với Man Utd không ghi bàn nhưng anh chính là người thực hiện pha kiến tạo tuyệt vời để Suarez thực hiện cú đánh đầu vào lưới David De Gea (dù bàn thắng được tính là pha phản lưới của Luke Shaw). Hãy xem lại bàn thắng của Barcelona: https://www.youtube.com/watch?v=_9XvMhKQmLQ (từ 2:03 -2:17)

Trong một pha bóng mà hàng thủ MU hớ hênh nới lỏng Messi, tiền đạo Barca thực hiện một pha đi bóng sang cánh trái, tiếp đó là đà băng vào của Coutinho, phía cánh phải là Suarez đang đứng khá thoải mái. El Pulga đi bóng và hút gần như đến 4 hậu vệ đối phương, những tưởng anh sẽ thực hiện một pha đánh gót cho Coutinho thuận đường băng vào dứt điểm (ngay cả Ashley Young cũng nghĩ rằng Messi sẽ chuyền cho Coutinho nên cầu thủ MU chủ động theo sát tiền đạo người Brazil và đợi cắt bóng từ đường chuyển từ Messi). Tuy nhiên, tất cả đều bị Messi lừa, tiền đạo Barcelona ngoặt bóng, thực hiện một pha chích mũi giày bằng chân thuận, bóng rơi đúng tầm của Suarez, và bàn thắng đến với Barca. Một pha bóng cho thấy mọi tố chất siêu việt của Messi.
Không những vậy, cầu thủ người Argentina còn chủ động lùi về hàng tiền vệ kéo bóng nhằm kéo hậu vệ Man Utd ra khỏi vị trí để các đồng đội Barca dễ dàng di chuyển vào những khoảng trống do hậu vệ MU tạo ra. Điển hình là việc Messi và Suarez liên tục hoán đổi vị trí hòng gây ra sự xáo trộn hàng phòng ngự Quỷ Đỏ. El Pulga còn hút gần như mọi cầu thủ áo Đỏ để tạo ra không gian cho Roberto thoát xuống ở hành lang phải.

Dù máu có đổ trên khuôn mặt Messi, đối thủ có chơi rắn với anh như thế nào đi chăng nữa, Messi vẫn luôn cho thấy sự nguy hiểm của mình. Chỉ cần lơ là một chút và thả El Pulga, “con sư tử” Leo sẽ ngay lập tức lao vào cắn xé bạn.
⏩ Kết:

Chiến thắng của Barcelona ngay tại Old Trafford là cú hích cực lớn cho tham vọng đi tiếp của Gã khổng lồ xứ Catalunya dù màn thi đấu của Barca trước Man Utd là chưa thực sự thuyết phục với một số cổ động viên. Tuy nhiên, Man Utd cũng cho thấy rằng họ vẫn ở vị thế của một ông lớn và không dễ dàng bị bắt nạt. Liệu thầy trò Solskjaer sẽ làm nên điều gì tại Camp Nou vào tuần sau? Một cuộc lội ngược dòng thần kì tái hiện chiến tích trước PSG hay Gã khổng lồ xứ Catalunya lại một lần nữa gieo sầu cho bầy Quỷ Đỏ? Hãy cùng chờ đón ai là kẻ định đoạt số phận trong cuộc đối đầu đầy duyên nợ này vào một tuần sau.
Biên tập: Minh Tài.