Khoảng chập tối 22h00 hôm qua, một cậu thanh niên chạy xe đến mua hàng trong lúc mình chuẩn bị về. Tính từ chối nhưng mình nhìn thấy vết thương đằng sau lớp áo của anh ta trong một pha tai nạn xe, mình hỏi
"Cậu té xe hả?"
"Dạ đúng rồi, sao anh biết? " (cậu đáp).
"Được hai ngày rồi nhỉ? Chờ chút để làm nước cho" (Mình nói).
"Đúng y hai ngày luôn" (cậu nhìn mình với ánh mắt ngạc nhiên).
Chuyện này không có gì khó, chỉ cần nhìn vào độ hở và độ hồi phục của vết thương thì sẽ tiên lượng được thời điểm tai nạn và thời điểm bình phục. Chỉ cần đọc một ít sách về Y học là được. Cũng trong một lần tương tự, mình đến thăm một quán nước của người quen. Được anh chị đón tiếp và giới thiệu món rất nhiệt tình, kể mình nghe về tình hình buôn bán và doanh số đang khấm khá thế nào. Mình đảo mắt một vòng rồi bảo, "đúng là tình hình buôn bán đang tốt thật, ngoại trừ việc người chủ chuẩn bị lấy lại mặt bằng". Anh chị bất ngờ vì mình nói trúng, bởi lẽ anh chị cũng mới vừa biết tin này từ hôm qua. Chuyện này cũng không có gì khó, chỉ cần học sơ qua một chút về tâm lý học hành vi-Xã hội học. Và một độ tuổi trong nghề đủ lâu thì sẽ có sự nhạy cảm tốt về thị trường.
Những điều này, một người bình thường chỉ cần luyện tập một chút là có thể làm được. Tuy nhiên, trường hợp của "Oppenheimer" (một quái kiệt của nhân loại) là một chuyện khác. Bạn giỏi vật lý, ham mê nghiên cứu về cơ học lượng tử, vật lý hạt nhân, chất, hạt không thì chưa đủ. Mà bạn phải có khả năng tin tưởng vào các vấn đề tiên nghiệm của mình, có sự suy tư dày vò đến ám ảnh. Và cuối cùng, là một tham vọng vĩ đại. Sự tham vọng vĩ đại của "Oppenheimer" là một cú kích nổ đủ mạnh để chấm dứt mọi cuộc chiến. Mang hòa bình đến cho nhân loại bằng sự bạo lực tuyệt đối mang tên.
Bom nguyên tử.
Thoạt đầu mình định bàn luận về "Oppenheimer" qua Đạo đức luận của Kant. Vì trường hợp của "Oppenheimer" không giống trường hợp của người tạo ra khẩu súng đầu tiên đó là nhà vua hứa rằng phát minh ấy chỉ sử dụng lên thú vật, nhưng về sau nó bị sử dụng trong mọi cuộc chiến tranh. Còn "Oppenheimer" là người chủ động đưa vũ khí nguyên tử này vào chiến tranh với mục đích "tốt đẹp". Tuy nhiên sau đó ông ta cũng chịu sự dày vò vì.. ông ấy cũng là con người.
Điểm hay nhất của phim theo mình là ở diễn biến tâm lý phức tạp của nhân vật, một phong cách lịch lãm, trí thức, có ái dục về thân xác. Nhưng luôn xem trọng lý tưởng nhân loại hơn là tài sản vật chất. Cuối cùng là sự dày vò đến tha hóa vì ngộ ra bản thân vẫn chưa thật sự hiểu mình như mình vẫn nghĩ.
"Oppenheimer". Một quý ông đích thực. Và Cillian Murphy đã hoàn thành vai diễn ấy một cách xuất sắc. Chúc mừng Christopher Nolan và ekip của ông. Oscar như được định sẵn từ trước và không có gì phải nhạc nhiên.
Mai Văn Liêm
---
12.03.2024.
Biên tại vùng ngoại Ô của Thành Phố.