Niềm tin và ngọn lửa sức mạnh
1 tháng trước, trong một buổi đào tạo về triết lý KAIZEN và quản lý qui trình hiệu quả, tôi bị thu hút bởi câu chuyện minh hoạ của...
Câu chuyện về con chim đại bàng
1 tháng trước, trong một buổi đào tạo về triết lý KAIZEN và quản lý quy trình hiệu quả, tôi bị thu hút bởi câu chuyện minh hoạ của diễn giả - câu chuyện về một chú đại bàng sẽ trải qua 150 ngày, chịu đau, chịu đói để tái sinh và có thể sải cánh trên bầu trời một lần nữa.
"Vào năm 40 tuổi, cơ thể đại bàng sẽ trở nên yếu đuối. Bộ lông, móng vuốt của nó đều trở thành yếu điểm, khiến nó không thể bắt con mồi hay bay lượn một cách nhẹ nhàng. Khả năng “sát thủ” của đại bàng dần kém đi theo thời gian và ở ngưỡng tuổi 40, nó đối mặt với nguy cơ chết đói.
Đại bàng buộc phải lựa chọn “thay đổi hay là chết”. Để có thể nối dài sự sống, nó phải trải qua hành trình tự thay đổi đầy “đau đớn” kéo dài trong nhiều tháng trời. Cách thay đổi của đại bàng cũng đòi hỏi nó phải mạnh mẽ hết cỡ.
Để có chiếc mỏ mới, sắc cạnh, nó phải tự đập mỏ mình vào đá cho đến khi toét ra, chờ đợi mỏ mới mọc ra. Chiếc mỏ mới trở thành công cụ để nó tự nhổ từng sợi lông trên cơ thể và rồi lại đợi lông mới mọc ra.
Sau nhiều tháng lột xác đau đớn, đại bàng trở lại bầu trời với một cơ thể hoàn toàn mới, với đôi cánh mạnh mẽ, móng vuốt sắt nhọn. Có lẽ nhờ sự thay đổi mạnh mẽ đó mà đại bàng có thêm sức mạnh và niềm kiêu hãnh sống đến 80 tuổi."
Đó là một câu chuyện cảm động về quyết tâm thay đổi. Nhưng tôi vẫn cảm thấy trong lòng lấn cấn. Trong đầu tôi, hàng chục câu hỏi được đặt ra về tính xác thực của câu chuyện.
"Sống đến 80 tuổi thì nếu đặt lên tương quan so sánh tuổi người và động vật thì hẳn phải ngang 200 tuổi ở người nhỉ?"
"Nếu như thế thật thì đại bàng phải chăng là hiện thân của phượng hoàng lửa trong truyền thuyết?"
"Nếu không thì cơ chế nào khiến đại bàng có thể "tái sinh", mọc lại những phần cơ thể đã mất"(Vì trước đó tôi đã từng xem video người ở trạm cứu hộ phải thiết kế riêng một chiếc mỏ mới cho một chú vẹt bị tai nạn vỡ mỏ)
Sau một hồi tỉ mẩn tìm tòi thông tin trên google (và cả chatGPT) thì tôi cũng có một số giải đáp cho mình:
- Đại bàng là loài sống thọ vì đứng đầu chuỗi thức ăn, tuy nhiên sẽ chỉ sống được tầm 40 năm (trong điều kiện nuôi nhốt) và hơn 30 năm ngoài hoang dã.
- Giống như các loài chim khác, chúng sẽ chết, sẽ không có cơ hội nào để hồi sinh.
- Mỏ của chúng không thể mọc lại, nếu như vỡ vì tai nạn hoặc tranh giành thức ăn, chúng có thể chết vì nhiễm trùng hoặc đói. Lông của chúng cũng được thay theo chu kỳ như các loài chim và thú khác.
Vậy ra câu chuyện tưởng chừng như rất cảm động trên lại là một điều dối trá. Thế nhưng lại có có rất nhiều người tin vào câu chuyện này. Khi tìm kiếm bằng google thì có đến 70% bài viết trích dẫn nguyên văn câu chuyện mà không có nguồn và sự kiểm chứng. Bên cạnh đó, nó còn được dịch ra nhiều thứ tiếng, được đặt trên trang của những trung tâm đào tạo nổi tiếng.
Ngoài kia có câu chuyện mà chúng ta được kể là không có thật. Chúng được bịa ra để chúng ta tin. Và khi tìm ra sự thật, liệu bạn còn chọn tin tưởng chúng?
Nguỵ khoa học
Pseudoscience (ngụy khoa học hay giả khoa học) bao gồm các phát biểu, niềm tin hoặc thực hành mà tuyên bố là khoa học và dựa trên sự thật nhưng lại không tương thích với phương pháp khoa học.Ngụy khoa học thường được đặc trưng bởi các tuyên bố mâu thuẫn, phóng đại hoặc không thể bác bỏ; dựa trên thiên kiến xác nhận thay vì nỗ lực nghiêm ngặt để bác bỏ; thiếu sự mở lòng đối với đánh giá của các chuyên gia khác; sự vắng mặt của các thực hành hệ thống khi phát triển các giả thuyết; và sự kiên trì lâu dài ngay cả sau khi các giả thuyết ngụy khoa học đã bị thử nghiệm và bác bỏ.
Tiêu biểu của chúng có thể liên hệ ngay đến những thứ hàng ngày vẫn đang xoay quanh chúng ta như Chiêm tinh, Xem bài Tarot, Xem bói, ...
Bạn có bao giờ thắc mắc?
Tại sao Kim tinh lại đại diện cho cái đẹp, Tại sao Hải Vương tinh lại đại diện cho sự mộng mơ, lừa dối? Tại sao Cự giải là phải bao dung như một người mẹ? Tại sao Thiên Bình, Nhân Mã,... lại dễ "trap"?
Tại sao Những lá bài bình thường lại dự đoán được số phận? Tại sao lá bài The High Priestess tượng trưng cho sự huyền bí, những thứ thuộc về tiềm thức ?
Đúng là rất khó để giải thích đúng không? Rõ ràng không ai biết tại sao là như vậy. Vì ngay từ khi bắt đầu tiếp cận, chúng ta đã được truyền đạt lại thông tin theo công thức:
Hành tinh/Năng lượng/Sự việc ... đại diện/thể hiện cho sự ...
Có thể chúng đúng, trong thiên hà chúng ta, nhưng chúng ta còn chưa biết chúng hoạt động ra sao (có thể chúng ta đã tìm ra nhưng do biến cố chiến tranh, cách mạng mà đã thất lạc). Ít nhất cho tới hiện tại (2023) chúng ta vẫn chưa có bằng chứng khoa học nào để đảm bảo những điều trên là có cơ sở.
Thế nhưng khi gặp một vấn đề trong cuộc sống thì mọi người lại kháo nhau phải đi "xem thầy", "đi coi Tarot",...Thật "phản khoa học" phải không nhỉ?
Cảm nhận
Con người ta khi rơi vào hoàn cảnh khó khăn, có thể ví như một người đang trôi lênh đênh giữa biển bám víu vào một miếng gỗ để nổi trên mạt nước. Thật nguy hiểm phải không? Nếu muốn cứu họ, thì bạn phải đưa cho họ một cái gì đó để bám víu vào, một cánh tay hay một chiếc phao, họ mới buông tấm gỗ kia về với bạn. Cánh tay, chiếc phao ấy chính là niềm tin.
Câu chuyện về đại bàng không hề có thật, nhưng nó cho con người ta động lực vượt qua khó khăn, niềm tin vào thành quả sẽ đáp ứng được những sự cố gắng của bản thân.
Nguỵ khoa học thì khác, nó cho người ta niềm chắc chắn về tương lai và sự chủ động kiểm soát tình hình và đôi khi đơn giản là được tâm sự, an ủi và chữa lành tâm hồn.
Mình không khẳng định niềm tin vào một ai đó, một chân lý gì đó, đồng nghĩa với việc tin tưởng vào một lời nói dối, một chân lý tồi. Tin tưởng đến mức cực đoan, biết sai cứ mà đâm đầu,cứ tin tưởng một điều không đem lại giá trị tất nhiên là một điều mù quáng.
Nhưng như mình đã nói ở trên, con người cần niềm tin như một người lênh đênh giữa biển cần một chiếc phao. Niềm tin đó sẽ là kim chỉ nam, chìa khoá sức mạnh để chúng ta vượt qua thử thách. Bạn có đồng ý với mình không?
Tham khảo
Vỹ Huy
@nadirsun7
Quan điểm - Tranh luận
/quan-diem-tranh-luan
Bài viết nổi bật khác
- Hot nhất
- Mới nhất